Nhớ chim

16:27 27/11/2008
NGUYỄN TRỌNG HUẤNBạn tôi là nhà thơ. Thơ ông hay, nổi tiếng, nhiều người ái mộ. Thời buổi “nhuận bút không đùa với khách thơ”, kinh tế khó khăn, gia đình ông vẻ như cũng “rất ư  hoàn cảnh”.

“Phi thương bất phú”, ông bà bảo vậy. Nghỉ làm thi nhân, ông chuyển làm doanh nhân, mở quán, chuyên trị tiết canh vịt. Tiết canh ông đánh ngon, càng nổi tiếng, khách khứa tập nập tối ngày sáng đêm, ưu ái gọi quán ông là  “Quán Cạc”, phỏng tiếng kêu của loài gia cầm đáng yêu này.
Gọi là vịt nhưng thực tế là ngan. Ngan là một loài ba phải, đầu lúc nào cũng gật gù, là ngan nhưng gọi vịt cũng không cãi, giống mấy ông thanh tra điện kế điện tử, hay mấy ông Liên đoàn bóng đá. “Kệ. Ngan cũng là một thứ vịt, nhưng to hơn, nhiều tiết lắm bác ạ!”. Ông bảo tôi vậy.
Quán đông, từ sáng tới khuya, xem ra có lãi. Đang “liên tục phát triển” bỗng thấy ông đóng cửa, dẹp tiệm!? Anh em, bạn bè mất một địa chỉ tụ tập hấp dẫn. Hỏi? Ông chỉ cười.

Nhà ông trong một hẻm nhỏ, gần chợ. “Nhất cận thị, nhị cận giang, tiện lợi nhiều đường bác ạ”. Ông bảo tôi thế.
Cái sân thượng nhà ông rộng giỏi lắm khoảng hai mươi chiếc chiếu. Không làm thơ, không mở quán, ông xoay ra “làm vườn”. Một chiếc bể cạn lớn, xây xi măng, uốn éo, có hòn non bộ, có ngư ông, tiều phu, có cây si già nhúng bộ rễ xuống nước, có “chiếc cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang”, y như thật. Người ta thả cá vàng, cá kiểng thì ông nuôi cá chép, cá rô phi, cá điêu hồng... Được chăm sóc tốt, lũ cá phổng phao, sinh con đẻ cháu lũ lĩ. Góc vườn, mấy cây chanh, ớt xum xuê, mấy luống rau thơm, húng cây, húng chó... mấy chậu hành, ngò thơm ngát không gian. Bụi đinh lăng cành nhánh xanh tươi, lá toẽ chân chim “như thêu ren, chạm khắc”. Một cây nguyệt quế lặng lẽ toả hương. “Mảnh vườn treo Babylone” xinh xắn, bé tý, vậy mà đâm ra có duyên, cũng suối khe róc rách, cũng dập dìu ong bướm lả lơi.

Hôm mời chúng tôi đến chơi, Ông thổ lộ: “Chả biết làm quan sướng như thế nào chứ làm quán cực lắm các bác ạ. Bất cứ ngồi đâu, làm gì, suốt ngày điện thoại réo: “Ông đang ở đâu? Chúng tôi đang chờ ông đây này!”. “Bố về ngay, các bác đợi cả tiếng rồi!” Thế là ba chân bốn cẳng chạy về. Từ mờ sáng tới canh khuya, thôi thì đủ thứ chuyện trên đời. Chuyện nắng, chuyện mưa. Chuyện chẳng ra nắng, chẳng ra mưa, chuyện văn chương, học thuật... Chuyện nào hay lại “Dzô! Dzô!”.  Luận về  phim ảnh nước ta, bèn có thơ rằng: “Ngồi buồn kéo phẹc xem chim - Còn hơn vào rạp xem phim nước mình!”. Thế là đủ để: “Dzô!Dzô!”. Ngày không biết bao nhiêu cuộc, mỗi cuộc bao nhiêu ly!?
-“Thận tôi vốn yếu, cứ mỗi bàn một ly, suốt ngày, đâm ra mắc cái bệnh đái đường từ đấy. Mình là người tử tế, tự nhiên mắc cái bệnh tên nghe chả ra làm sao cả. Thôi thương nhau, tôi “quy hoạch treo” cái vườn này, mời các bác đến chơi”.

Xuất thân quân ngũ, lại có biệt tài nấu nướng, chỉ loáng sau, mấy con cá rô phi vừa nãy tung tăng, giờ được nướng trên than hồng thơm phức, nhờn mỡ, ngay ngắn xếp hàng như lính trên đĩa. Món gỏi cá điêu hồng và nồi cháo cá chép bốc khói ngạt ngào, thơm nhức mũi đã trong tư thế sẵn sàng. Rau trên cây, vặt cả cành, ớt trong chậu, cắn cả trái, ngọn đinh lăng tươi rói, ăn đâu ngắt đấy, rượu Bàu Đá tràn ly, nồng nàn tình bè bạn. Cuối vườn “mùi nguyệt quế hương” thoang thoảng...
Chúng tôi thưởng thức một bữa ăn tuyệt vời, rau sạch, cá sạch, lương tâm sạch, đậm đà hương vị dân dã, rất khó tìm nơi quán hàng sang trọng thời buổi kinh tế thị trường.

Không biết tha nhặt những đâu, vườn ông treo đầy chim, lúc nào cũng véo von tiếng hót. Con cưỡng già to mồm, lanh lảnh rộn ràng hẻm nhỏ. Con cu gáy rù rì xa vắng những trưa hè, gợi nhớ đồng quê ngát hương. Con sáo đá luôn mồm khi khách đến: “Má mày, má mày! Kẻ chộm, kẻ chộm!”.
Ông kể: - Một lần ra ngoại thành, ghé quán thịt chó, ông gặp “nó”. Chủ quán than thở:”Khổ lắm bác ạ! Nhà cháu bán quán, lũ trẻ dậy thế nào mà “nó” suốt ngày chửi khách, chắc cháu phải thả quá!” _ “Ấy chết! Động vật qúy hiếm, ông để tôi lo”. Và ông rước “nó” về. Sáng sáng ông lên sân thượng chửi nhau với chim: “Má mày, má mày! Kẻ chộm, kẻ chộm!” Chửi riết, không còn biết thằng nào chửi má thằng nào, mà trong hai thằng, thằng nào đích thực là: “Kẻ chộm”?

Vừa rồi, đại dịch cúm gia cầm H5N1. Báo đài dồn dập đưa tin. Tỉnh A, huyện B vừa phát hiện ổ dịch. Hàng triệu gia cầm phải thiêu hủy. Cả chim di trú, con cò con vạc cũng dính luôn. Đã cúm thì vô phương. Có thuốc nào trị nổi đâu!?  Dính là “A lế , A lề! Hấp!”. Nghe cũng run.
Một sáng chuông cửa réo. Đoàn cán bộ nghiêm trang được mời vào phòng khách. Một cô rất trẻ, áng chừng VIP, mở lời:” Cháu là phó chủ tịch phường, được giao nhiệm vụ tiêu diệt cúm gia cầm. Nghiêm chỉnh chấp hành lệnh trên, chúng cháu đến thăm và xin hỏi:” Bác có chim không ạ?”. Ngớ ra một phút, ông trả lời: “Có chứ, ai chả có”. -“Vậy xin Bác xử lý cho, bằng không, Bác giao chúng cháu, phường sẽ tổ chức thiêu hủy tập trung, đảm bảo yêu cầu trên giao?”. –“Giao thế nào được. Đem nó đi xử lý, thằng tôi còn ra cái giống gì?”. Căn phòng lặng đi trong một phút, rồi oà vỡ trong tiếng cười. Cô phó chủ tịch trẻ, mặt  đỏ như son: “Ấy không. Là cháu muốn hỏi nhà Bác có nuôi chim không ạ. Chim cảnh ấy?”.–“Có. Chim cảnh thì có. Một số con. Tôi cũng đã thả rồi nhưng chúng nó không chịu đi. Quanh quẩn một lúc lại chui vào chuồng, như gà công nghiệp ấy. Mất khả năng tự kiếm sống rồi. Giống mấy cái doanh nghiệp nhà nước, sắp tới vào WTO, không trước thì sau, chắc cũng chết đói thôi.”
Nghe nói, rồi ông cũng đã cho người nhà mang ra tận bãi sông, tháo cũi sổ lồng cho cả lũ.

Thi thoảng ghé thăm. Ông không mời rượu Bàu Đá với gỏi cá điêu hồng nữa mà mời uống trà. Trà ông pha chậm rãi, cầu kỳ, trong im lặng.
Ông trở nên ít nói, trầm tư, cứ như người mất hồn, đãng trí. Chắc là ông nhớ chim? Bây giờ ai cho chúng ăn? “Hội nhập” với cuộc sống ngoài kia, mạnh được yếu thua, “gà công nghiệp như chúng mày, làm sao sống?”. Mấy con sáo đá quên mất tiếng chim rồi. “Má mày, má mày” lũ chim ngoài kia làm sao hiểu? Còn “Kẻ chộm, kẻ chộm!” thứ ấy  hình như chỉ có trong “cõi người” thôi, chúng mày sẽ sống như thế nào?
Sáng sáng lên dọn vườn. Cái vườn giỏi lắm bằng hai mươi chiếc chiếu, loáng cái xong ngay. Bâng khuâng nhớ cái ngày chúng nó còn đây, sáng sáng chửi nhau, ông chửi nó, nó chửi ông “Má mày, má mày! Kẻ chộm, kẻ chộm!”.
 Ông pha bình trà. Rửa trà, tráng ấm, chén tống, chén chuyên, công phu, lặng lẽ. Một mình bên ấm trà, nhìn ra mông lung, ngóng đến một chân trời, tuồng như quen miệng, lẩm bẩm, lẩm bẩm: “Má mày! Má mày! Hội nhập! Hội nhập!”

Thành phố Hồ chí Minh, Noel 2005
                            N.T.H

(nguồn: TCSH số 206 - 04 - 2006)

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • LTS: Phát hành tới hàng trăm ngàn bản, Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm là cuốn sách duy nhất (có thể nói như vậy) gây được xúc động cho các thế hệ độc giả trong và sau chiến tranh, cho cả hai phía xâm lược và chống xâm lược nhờ tính chân thực của nó.Sông Hương trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc một số trang trong cuốn Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm và hai bài viết liên quan đến cuốn sách

  • NGUYỄN QUANG HÀ                        Truyện kýHoà thượng Thích Đôn Hậu gọi đại đức Thích Trí Diệm lên phòng riêng:- Ta đang mắc công chuyện không thể xa Huế được trong thời gian này, nên ta cử thầy vào chùa Hải Đức, Nha Trang tham gia cuộc thuyết pháp quan trọng tại đó. Thầy đi được chớ?Đại đức Thích Trí Diệm cúi đầu thưa:- Dạ, được ạ.

  • VĨNH NGUYÊN                Truyện kýSau “vụ” gặp em, tôi băn khoăn lắm lắm. Là bởi trước đó - trước quả rốc-két mà chiếc F4H phóng xuống và em bị thương dưới đùi, em đang chờ tháo dây thuyền ở hốc đá, còn tôi thì giữ lấy ống ti-dô cho nước vào hai cái thùng phuy trên thuyền cho em. Hai chiếc thùng phuy 400 lít nước sắp tràn đầy. Như vậy là quá đủ thời gian cho chúng ta có thể hiểu biết về nhau, tên tuổi, quê hương bản quán.

  • ĐẶNG VĂN SỞ          Ghi chépKhông hiểu sao tôi lại đi tìm anh - anh Nguyễn Đức Thuận - người anh chú bác ruột cùng chung sống dưới một mái nhà với tôi. Tôi chỉ nhớ là hồi đó chồng của cô tôi nằm mơ thấy anh, và bác vào tận Nha Trang để đi tìm anh Mậu, người đồng đội và là người chứng kiến lúc chôn cất anh.

  • NGUYỄN QUANG HÀMột buổi sáng vợ chồng anh Thảo, chị Ái đang đèo nhau, phóng xe Honda trên đường Nguyễn Trãi, một con đường lớn của thành phố Huế, bỗng có một người lao thẳng vào xe anh Thảo. Nhờ tay lái thiện nghệ, nên anh Thảo đã phanh xe kịp. Hai vợ chồng dựng xe, ra đỡ nạn nhân dậy.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGBút kýAnh đã xứng đáng với danh hiệu "Nghệ sĩ Nhân dân" của nhà nước ta phong tặng. Riêng Hội Nghệ sĩ điện ảnh Nhật Bản đã tặng cho anh giải thưởng vẻ vang dành cho người nghệ sĩ thuật lại sự tích dân tộc mình bằng điện ảnh...

  • ĐÀO XUÂN QUÝĐã lâu lắm, có đến hơn hai năm, kể từ khi bị tai nạn ở chân tôi chưa đi vào các hiệu sách, kể cả các hiệu sách ở Nha Trang. Đi tới các hiệu sách thì xa quá, đi bộ thì không đi nổi, mệt và nóng lắm, mà đi xe thuê thì cũng khó, vì họ không phải chỉ đưa mình tới nơi mà còn phải đợi hàng giờ khi mình phải tìm chọn sách nơi này nơi nọ, quầy này quầy khác v.v...

  • NGUYỄN THANH CHÍHai mươi tám tuổi, nó không biết chữ và không quen đi dép, mặc áo quần dài; lầm lũi, ít nói nhưng rất khoẻ mạnh... Với nó rừng là nhà, các lối mòn trong rừng thì thuộc như lòng bàn tay... Đó là Trương Ngọc Hoàng, sinh năm 1977.

  • NGUYỄN TRỌNG BÍNHMọi chuyện xẩy ra suốt 55 ngày đêm ở đơn vị trong cuộc tổng tiến công nổi dậy xuân 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, tôi đều nhớ như in. Thế mà, lạ lùng thay, suốt thời gian đó, hàng ngày mình ăn thế nào, lại không nhớ nổi. Chỉ nhớ mang máng có lúc ăn cơm nắm, ăn lương khô. Về giấc ngủ, có thể là tranh thủ nửa ngủ nửa thức giữa 2 trận đánh hoặc lúc ngồi trên xe trong đội hình hành tiến. Cố hình dung, tôi nhớ được bữa cơm chiều ở dinh Độc Lập, hôm 30-4-1975.

  • NGÔ MINHỞ CỬA NGÕ XUÂN LỘCSư Đoàn 7 thuộc Quân Đoàn 4 của chúng tôi hành quân từ Bảo Lộc về ém quân trong một rừng chuối mênh mông, chuẩn bị tấn công cứ điểm Xuân Lộc, cửa ngõ Đông Bắc Sài Gòn, đúng đêm 1-4-1975.

  • HUỲNH KIM PHONG(Chào mừng kỷ niệm 30 năm ngày giải phóng miền , thống nhất đất nước 30.4.1975 - 30.4.2005)

  • LÊ HOÀNG HẢICon người từ khi cảm nhận thế giới xung quanh là lúc cảm được sự xa vắng, ly biệt... Nhớ hồi thơ dại, đứng trên bến sông trước nhà nhìn sang Cồn Hến thấy sông rộng lắm cứ nghĩ khó mà bơi sang sông được. Mỗi lần đi bộ từ nhà lên cầu Gia Hội dù chỉ vài trăm mét nhưng lại cảm thấy rất xa. Càng lớn khôn cảm nhận về khoảng cách được rút ngắn. Nhưng lạ thay khoa học ngày càng khám phá không gian, vũ trụ thì chạm đến cõi vô cùng.

  • HỒ NGỌC PHÚTôi về lại Huế sau trận lụt tuy muộn nhưng khá lớn vào gần cuối tháng 12 năm 2004. Ngồi ở quán cà phê Sơn bên bờ chân cầu Trường Tiền, nhìn sông Hương vào lúc sáng sớm sao thấy khang khác, trong có vẻ như sáng hơn ngày thường.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGĐã lâu tôi không hề nhắc đến hoa, và tôi cảm thấy tôi đã có lỗi đối với những người bạn tâm tình ấy dọc suốt một quãng đời chìm đắm trong khói lửa. Thật ra, những cánh hoa nhỏ bé và mong manh ấy đã viền con đường tuổi trẻ đầy kham khổ của tôi. Chiến chinh qua rồi có nhiều cái tôi đã quên, nhưng những cánh hoa dại dọc đường không hiểu sao tôi vẫn nhớ như in, như thể chúng đã được ấn vào trí nhớ của tôi thành những vết sẹo.

  • NGUYỄN THẾ QUANG(Chuyện tình chưa kể của nhà thơ Hoàng Cầm)

  • VÕ NGỌC LANTôi sinh ra và lớn lên tại vùng Kim Long, một làng nhỏ thuộc vùng cận sơn, không xa Huế là bao. Bởi thuở nhỏ chỉ loanh quanh trong nhà, trong làng ít khi được “đi phố” nên đối với tôi, Huế là một cái gì thật xa cách, thật lạ lùng. Đến nỗi tôi có ý nghĩ buồn cười: “Huế là của người ta, của ai đó, chứ không phải là Huế của tôi”, ngôi chợ mái trường, một khoảng sông xanh ngắt và tiếng chuông chùa Linh Mụ... mấy thứ ấy mới là của tôi.

  • NGUYỄN XUÂN HOÀNGNhân một lần ghé ngang Paris , võ sư người Huế Nguyễn Văn Dũng đã đi thăm sông Seine. Đứng lặng lẽ bên dòng sông thơ mộng bậc nhất nước Pháp, bỗng lòng ông nhớ sông Hương quá trời. Về lại Việt , ngồi bên bờ sông Hương, ông vẫn hãy còn thấy nhớ cồn cào cái dòng chảy thầm thì trong sương mù như một nhát cắt ngọt ngào giữa trái tim đa cảm.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNGTôi rẽ vào nhà Thiệp để đưa bé Miên Thảo đi học. Cô bé hét vang nhà để bắt tìm cho ra chiếc dép đi trời mưa lạc nơi đâu không biết. Miên Thảo mặc chiếc quần Jean xanh và khoác áo len đỏ, choàng một chiếc phu la cổ màu đen trông thật đỏm dáng.

  • NGUYỄN QUANG HÀSông Bồ là con sông không dài, nhưng đẹp ở về phía Bắc Huế. Phía tả ngạn, hữu ngạn vùng thượng lưu sông là hai huyện Phong Điền và Hương Trà, vùng hạ lưu sông chảy qua Quảng Điền rồi đổ vào phá Tam Giang. Làng xóm hai bên bờ sông khá trù mật.

  • MINH CHUYÊN (Tiếp Sông Hương số 12-2008)