Hoàng Phủ Ngọc Tường - một tâm hồn Huế
Đầu năm 1980 Ban tổ chức kỷ niệm 600 năm ngày sinh Nguyễn Trãi yêu cầu tôi làm một bộ phim tài liệu để chiếu tại Hội nghị quốc tế về Nguyễn Trãi do UNESCO tổ chức vào cuối năm đó ở Hà Nội. Thực tình tôi rất lo lắng vì ngoài cuốn Ức Trai thi tập, hầu như tài liệu về ông không có gì ngoại trừ bức chân dung vẽ trên lụa còn lưu lại trong Viện Bảo tàng lịch sử. Nếu làm một phim tiểu sử thông thường thì không có đủ tư liệu để quay, chưa kể còn phải nói đến di sản thơ ca đồ sộ của ông nữa... Cuối cùng tôi đã chọn cho mình một cách thể hiện riêng: tôi sẽ làm một bộ phim không theo một thể loại nào đã có từ trước đến nay trong điện ảnh. Bộ phim của tôi sẽ là một tuỳ bút điện ảnh về Nguyễn Trãi, giống như một thứ tùy bút trong trong văn học vậy. Sở dĩ tôi có được quyết định đó là vì tôi nghĩ đến những tùy bút của Hoàng Phủ Ngọc Tường mà tôi đã được đọc và vô cùng khâm phục. Đương nhiên người viết thuyết minh cho phim tôi sẽ không phải là ai khác ngoài nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường. Và như vậy lần đầu tiên tôi đã đến với anh Tường để rồi từ đó chúng tôi trở thành bạn thân của nhau. Bộ phim tài liệu Nguyễn Trãi dài 30 phút đã được chiếu trước hơn 100 nhà văn hóa của Việt và thế giới tham dự Hội nghị quốc tế về Nguyễn Trãi vào cuối năm 1980. Bộ phim đã làm mọi người hài lòng, cảm động và về sau đã được tặng giải Bông sen Bạc tại Liên hoan phim Việt lần thứ 6. Thành công của phim có được một phần lớn nhờ chất uyên bác thâm trầm trong lời bình của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường. Đó thực sự là một thiên tuỳ bút có giá trị mà về sau đã được đăng lại trên một tạp chí văn học. Hai năm sau chúng tôi lại có duyên nợ với nhau một lần nữa. Trước khi lên Lạng Sơn để quay phim truyện Thị xã trong tầm tay (bộ phim đầu tiên do tôi tự viết kịch bản) tình cờ tôi lại gặp anh Tường từ Huế ra để đi thực tế lên biên giới phía Bắc. Tôi liền rủ anh đi cùng. Anh đã lăn lộn với đoàn phim chúng tôi suốt một tháng trời ở Lạng Sơn. Trong những ngày ấy tôi có nhờ anh làm một bài thơ để nhạc sỹ Trịnh Công Sơn phổ nhạc, trở thành một ca khúc trong phim. Tôi còn nhớ hai câu đầu của bài thơ ấy như sau: Mãi còn nơi biên giới/ Mây trời và ải xưa/ Một miền đất nắng mưa/ Suốt đời tôi mang nặng... Những miền đất mà Hoàng Phủ Ngọc Tường mang nặng có nhiều lắm, suốt từ Bắc chí . Đó là những nơi anh đã từng đặt chân qua, cho dù đó chỉ là một lối mòn lau lách trên Trường Sơn... Nhưng có một miền đất mà anh nặng lòng hơn cả, đó là Huế. Chúng ta đã nghe nói nhiều về sự uyên bác, về cái hành trang văn hoá đầy đặn của anh. Đôi khi tôi tự hỏi, không biết bằng cách nào và từ lúc nào anh đã trang bị cho mình được cái vốn kiến thức đông tây kim cổ một cách toàn diện đến như vậy? Nền giáo dục nào đã nhào nặn nên con người văn hoá trong anh, một người chỉ có một văn bằng cử nhân Triết? (về điểm này những nhà cải cách giáo dục ngày nay nếu tìm hiểu chắc sẽ có nhiều điều bổ ích). Nhưng cái làm nên giá trị văn chương của Hoàng Phủ Ngọc Tường theo tôi nghĩ lại không nằm trong những kiến thức văn hoá uyên thâm ấy, mà nằm trong cái chất Huế của con người anh. Những tầng văn hoá kia, những suy ngẫm nọ trên từng trang tuỳ bút của anh đều được phản chiếu qua một tâm hồn rất Huế. Những rung động trong anh là những rung động của một tâm hồn rất Huế. Có thể nói cái chất Huế đầy ắp trong con người anh. Nếu có một ai đó muốn tìm hiểu thế nào là một tâm hồn Huế, thiết nghĩ chỉ cần đọc tuỳ bút của Hoàng Phủ Ngọc Tường là có thể biết được phần nào. Thật vậy, không một người Huế nào lại không bắt gặp trong văn thơ của anh một chút trạng thái tâm hồn của chính mình. Anh đã nói hộ cho họ rất nhiều. Anh đã biến cái tầm thường trở nên có ý nghĩa, biến cái bình dị trở nên cao siêu và biến cái cao siêu trở nên gần gũi bình dị. Hãy để các nhà nghiên cứu chuyên môn phân tích xem cái chất Huế ấy gồm những tố chất gì? Riêng tôi, tôi chỉ biết cảm nhận được nó mà thôi. Đối với tôi Huế là cha mẹ tôi, là chú bác cô gì nội ngoại của tôi... và Huế là Hoàng Phủ NgọcTường. Những bút ký của anh từ lâu đã nuôi dưỡng, đánh thức dậy cái chất Huế trong tôi. Điều đó vô cùng quan thiết đối với tôi, một người làm sáng tác điện ảnh. Cái chất Huế đó bàng bạc khắp trong các phim mà tôi đã làm mặc dù đề tài của các phim rất khác nhau. Người ta đã tôn tạo, bảo tồn rất nhiều lâu đài thành quách ở cố đô này. Nhưng mảnh đất này sẽ không quyến rũ đến như vậy nếu không có những tâm hồn Huế, cái chất Huế. Về phương diện này có thể nói Hoàng Phủ Ngọc Tường là người đã miệt mài nuôi dưỡng, bảo tồn những giá trị phi vật thể đó. Những gì vô hình sẽ còn lại mãi mãi với thời gian. Xin cám ơn anh, một tâm hồn rất Huế. |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
THANH THẢOLTS: Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã về Huế. Có thể nói đấy là một sự kiện - một sự kiện trang nghiêm lặng lẽ.Là người có căn lành, cuộc trở về của ông dường như mãn vẹn. Ông đã trở về với nơi xuất phát, trở về với “ngôi nhà có ngọn lửa ấm”, trở về với tư cách một công dân thi sĩ.Sông Hương có nhã ý “cập nhật” ông từ đầu nhưng qua dò ướm, biết ông chưa muốn, Sông Hương đành để các báo bạn “post” trước.Mặc dầu “truy cập” sau nhưng Sông Hương với ông, với người Tổng Biên tập đầu tiên - Tổng Biên tập sáng lập hẳn còn nhiều duyên nợ, dài dài...
-
THANH THẢO“gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còngvề sông ăn cá về đồng ăn cua”
-
NGUYỄN KHẮC PHÊCó lẽ trong các loại tổ chức hội đoàn, tổ chức các Chi hội nhà văn (thuộc Hội Nhà văn Việt Nam) là ít họp hành nhất; trong đó Chi hội ở Thừa Thiên Huế hẳn được xếp “đầu bảng” về “thành tích” này.
-
NGUYỄN ĐÌNH CHÍNHĐêm hè từ 7 giờ tối tới 7 giờ sáng. 12 giờ liên tục nhận những cái rùng mình trong toa máy lạnh ghế mềm chuyến tầu xuyên Việt. 9 giờ sáng xuống Huế. Cơn mưa rớt bão Chanchu đã tạnh. Nắng Huế nhức đầu. Khách sạn Duy Tân. Nằm đọc Tạp chí sông Hương.
-
Gắn liền với 700 năm Thuận Hoá - Phú Xuân, 700 năm thơ Huế là tập thơ do Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh, Hội Nhà văn TT-Huế phối hợp thực hiện và sẽ ra mắt bạn đọc trong thời gian đến. Đây sẽ là tập thơ có bề dày và cũng là tập thơ đầu tiên khái quát một chiều dài với một diễn trình lịch sử thơ ca của vùng đất TT-Huế.
-
ĐÀO ĐỨC TUẤNNhà thơ Lê Văn Ngăn sinh năm 1944 ở làng Niêm Phò, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế; hiện sống tại TP Quy Nhơn, Bình Định. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội VHNT Bình Định. Thơ in trong nhiều tuyển tập trong và ngoài nước nhưng chỉ có một tập riêng “Viết dưới bóng quê nhà” (NXB Hội Nhà văn - 2008).
-
NGỰ VIÊNLTS: Văn học trẻ Huế hiện nay như thế nào? Các tác giả trẻ đang ở đâu? Tại sao đã nhiều năm nay, không có một hội viên mới nào của Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế ở độ tuổi thậm chí U40? Đâu rồi, một sân chơi văn học vốn là niềm tự hào một thời của những cây bút trẻ Huế?... Một thực tế đầy bức xúc đã khiến những người có trách nhiệm không thể tiếp tục ngồi yên. Cuộc tọa đàm “Văn học trẻ Huế- nhìn lại và phát triển” do Tạp chí Sông Hương và Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức vào sáng chủ nhật 12/10 vừa qua, nói như nhà văn Tô Nhuận Vỹ, “lẽ ra phải được tổ chức từ lâu”…
-
BỬU NAM* Để tưởng nhớ Trịnh Công Sơn và Ngô Kha1. Buổi chiều nắng vàng rực trên tàn cây xanh. Hình như có một con chim nhỏ nào đó đang líu lo trong lùm cây trên cao.
-
NGUYỄN THỤY KHA1. BÁC CẢ KHOÁTNhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát sinh năm Canh Tuất 1910 - năm Tuất đầu tiên của thế kỷ XX. Bởi vậy, bác mang bản mệnh Dương Thoa Xuyên Kim (vàng trang sức).
-
NGUYỄN ĐẮC XUÂN thực hiệnNhạc sĩ Phạm Duy sinh trưởng ở Hà Nội (5.10.1921), một thời gian dài sinh sống ở miền Nam và nước ngoài, tác phẩm của ông gắn bó với nhiều địa phương trong cả nước. Do hoàn cảnh lịch sử, ông đã có những quan hệ đặc biệt với Huế, với vùng núi Ngự sông Hương.
-
NGÔ MINHTrên hành trình văn chương thăm thẳm, mỗi nhà văn đều có một lối khởi hành riêng. Đối với nhà văn trẻ Văn Cầm Hải, con đường đó bắt đầu từ sự lựa chọn đầy nghị lực: Anh không ăn bóng một thời đã đi qua. Câu thơ Hải viết về Apolinaire như một tuyên ngôn của mình! Quen thân Văn Cầm Hải hơn 10 năm nay, tôi thấy chàng trai trẻ này là một mẫu thanh niên hiện đại trong suy nghĩ và sáng tạo nghệ thuật, ham học hỏi, có chí tiến thủ, không bao giờ bỏ phí thời gian vào những say mê vô bổ.
-
LGT: Nhà văn, nhà báo Nguyễn Xuân Hoàng sinh ngày 30-8-1966, đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, nguyên Phó Trưởng phòng chương trình Đài PTTH TT.Huế, ủy viên thường vụ Hội Liên hiệp VHNT TT.Huế, ủy viên thường trực Hội Nhà văn TT.Huế, Trưởng ban Biên tập TCSH, Thư ký Chi hội Nhà báo TCSH đã đột ngột qua đời ngày 16 -12-2006 tại Huế. Thương tiếc anh và thể theo nguyện vọng của bạn hữu, đồng nghiệp, Sông Hương xin dành số trang đáng kể đăng điếu văn của Hội Liên hiệp VHNT cùng các bài viết viếng, tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng.Nguyễn Khắc Thạch - Lê Văn Phương - Lê Huỳnh Lâm - Trần Tuấn - Nguyễn Trương Khánh Thi - Hồ Thế Hà - Trần Hạ Tháp - Đào Đức Tuấn - Tỷ Em - Ngô Minh - Lãng Hiển Xuân - Phạm Thị Anh Nga - Hồ Đắc Thiếu Anh - Nguyên Quân - Đinh Thu - Nhất Lâm - Ngô Cang - Ngàn Thương - Lê Ngã Lễ
-
NGÔ MINHDịp sát Tết Đinh Hợi, thoáng thấy tôi trên đường Lê Lợi, anh Ngọc Tranh ra hiệu dừng xe rồi nhanh nhẹn mở tờ báo Tuổi Trẻ ra, nheo nheo con mắt cười hồ hởi: “Mình làm Trò chơi mà được Trời cho, ông thấy ngon không?”. Thì ra, báo Tuổi Trẻ ra ngày 13-2-2007, tức ngày 26 Tết, đưa tin Liên hoan hài kịch Xuân 2007 của Thành phố Hồ Chí Minh vừa kết thúc tại sân khấu nhạc nước Đầm Sen, nhóm Hoàng Sơn được giải nhất với vở hài kịch ngắn Trời cho.
-
MAI VYNhạc sĩ Trần Hữu Pháp sinh ra và lớn lên trong một gia đình nho giáo nghèo tại huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định. Từ năm 1946, Trần Hữu Pháp thoát ly gia đình phục vụ cách mạng. Trong sáu mươi năm, anh đã gắn bó với nhiều vùng đất của Tổ quốc.
-
TRẦN ĐƯƠNGCuối năm 1973, đầu năm 1974, khi bắt đầu tiến hành tuyển chọn và dịch thơ của Tố Hữu ra tiếng Đức, tôi có gửi tới nhà thơ danh mục những bài cần dịch và xin ông cho ý kiến.
-
Sức sống của Hoàng Phủ Ngọc Tường sau cơn bạo bệnh là một niềm vui cho làng văn học Việt . Trong những ngày tháng điều trị, những trang viết của ông không vì thế “đóng cửa” mà nhiều khi lại thăng hoa vì đây là khoảng thời gian đúc kết của một chuỗi dài “ham chơi”, một thời đã từng lên rừng xuống bể, vào Nam ra Bắc với biết bao “Miền gái đẹp”... Không bao giờ dừng bước - Đó cũng là cốt cách của nhà văn gốc Bích Khê, Quảng Trị này.
-
NGÔ MINHLTS: Giáo sư Lê Quang Vịnh, người trí thức Sài Gòn yêu nước bị toà án binh đặc biệt của Chính quyền Sài Gòn kết án tử hình năm 1962 và đày ra Côn Đảo biệt giam trong chuồng cọp, hầm đá, bị khổ sai suốt 14 năm ròng, từ năm 1962 - 1975. Cuộc đời và nhân cách, ý chí kiên cường của người tử tù nổi tiếng này là một pho truyện lạ lùng và hấp dẫn. Nhà thơ Ngô Minh vừa hoàn thành bản thảo tập ký sự “Chuyện tử tù Lê Quang Vịnh”. Chúng tôi xin giới thiệu với bạn đọc chương nói về những mối tình nước mắt của Lê Quang Vịnh trong thời gian hoạt động cách mạng ở Sài Gòn, trước khi bị án tử hình.
-
HOÀNG VŨ THUẬT
-
Sinh ngày 02 tháng 8 năm 1962 tại Cao Lãnh, Đồng ThápTốt nghiệp Trường Viết văn Nguyễn Du (khoá III).Hiện công tác ở Báo Tuổi Trẻ, thành phố Hồ Chí MinhHội viên Hội Nhà văn Việt NamBài “copy” sau đây là cuộc trò chuyện giữa nhà thơ Thu Nguyệt và nhà báo Diễm Chi, đăng trên báo Phụ nữ chủ nhật thành phố Hồ Chí Minh.http://thunguyetvn.com
-
NGUYỄN QUANG SÁNG“Cách đây ba năm tôi có viết về nhà văn Sơn , chớ không phải khi nghe tin anh đi xa rồi, tôi mới nghĩ đến anh. Tôi viết về anh lúc anh còn khoẻ mạnh và minh mẫn. Anh đã đọc, gật đầu, cười…”.
.png)
.png)
