Trong sự dung hòa phong vị cảm thụ của nhiều thế hệ độc giả khác nhau, nhất là sự xung đối giữa cách tân và truyền thống, mảng Văn trên Sông Hương số tháng 4 này đăng tải hai truyện ngắn. Tiếng thở dài từ bạn viết trẻ ở Hà Nội thiên về cảm thức phi lý, ở đó căn cước cá nhân thường bị đóng vào trong dấu chỉ của một thứ cảm trạng nhiễu loạn, đầy hồ nghi và khủng hoảng. Truyện Hồ Xuân của một tác giả có tuổi ở Huế nhẹ nhàng, gợn chút sóng lao xao bởi ngọn gió xuân muộn màng thoảng qua tâm hồn của những con người quen nếp sống quê mùa thân thuộc.
Phần Thơ sẽ mang đến cho độc giả những cảm xúc mạnh mẽ, những suy niệm đau đáu từ những thứ bình thường nhất để thình lình rọi ra vệt sáng bất ngờ; những dư chấn ám ảnh về áng văn chương bất hủ như là sự khát khao trở về quá vãng trong veo đã bị thời gian tước mất. Bên cạnh đó, đầu tháng 5 tới đây, nhà thơ Jan Wagner sẽ đến Huế giao lưu với các nhà thơ Huế, nhân dịp này Sông Hương giới thiệu chùm thơ của ông nằm trong tập “Biến tấu thùng nước mưa” (Regentonnenvariationen) đã đoạt giải Hội chợ sách Leipzig (Leipziger Buchmesse) năm 2015 trên lãnh vực mỹ văn (Belletristik), như là một kỷ niệm.
Bài viết mở đầu cho mục Nghiên cứu & Bình luận, ở bài viết này, tác giả đã có những cảm nhận khá tinh tế về thơ của Hàn Mặc Tử, tập trung ở hình tượng trăng cũng như việc đối sánh giữa thơ Hàn Mặc Tử và Hàn Lệ Thu; qua đó thể hiện sự trân quý đối với cõi thơ của hai người lẫn sự cảm thông đối với số phận của họ. “Hàn sinh trong mùa trăng, uống trăng, tắm trăng, mặc áo trăng, mửa ra trăng, bán cả trăng, Chơi giữa mùa trăng… và chết như trăng. Lệ Thu cũng sống giữa vầng trăng huyền ảo, Trăng bệnh… Trăng xanh mét như người đau mới khỏi”. Như một vệt thiên di, từ Trăng của Hàn Mặc Tử đến Trăng của Hàn Lệ Thu là đóa hồng vàng miên man nở rồi tan loãng chảy tràn đến thế hệ say trăng mai sau.
Nghệ thuật ý niệm từ lúc xuất hiện vẫn thường được xem như là một loại hình nghệ thuật khó có được sự tiếp nhận rộng rãi. Bằng khả năng soi chiếu từ những khía cạnh triết học, loại hình nghệ thuật đương đại này đã được thể hiện ra không chỉ nằm ở tính tự quy chiếu mà còn hội tụ ở sự giải vật chất hóa cũng như sự giải thẩm mỹ hóa của tác phẩm nghệ thuật. Tác giả đã có sự tiếp cận thoáng rộng, tránh rơi vào lối mòn lý thuyết hòng khai triển biên độ cho cuộc chơi ý niệm miên viễn “bất khả đắc”.
Qua đây, trong những số báo tới, Sông Hương tiếp tục cập nhật giúp bạn đọc nắm bắt lý thuyết văn hóa - nghệ thuật thịnh hành ở phương Tây trong những năm gần đây, lần đầu tiên được giới thiệu tại Việt Nam; với hy vọng có thể giúp độc giả, nhất là những người sáng tạo, thông qua tư duy ngôn ngữ của tác phẩm có cơ hội tương giao để khai mở những triết ý sẵn trong tàng thức mỗi chúng ta.
Dưới đây là mục lục
VĂN:
- TIẾNG THỞ DÀI - Tru Sa
- VỀ NGHE NÚI GỌI TÊN MÌNH - Nguyễn Văn Toan
- HỒ XUÂN - Phạm Ngọc Túy
THƠ:
PHẠM THỊ ANH NGA - ĐÀO DUY ANH - NGUYỄN HOÀNG DƯƠNG - VĂN LỢI
XUÂN ĐÀI - TRẦN TỊNH YÊN - TRẦN VẠN GIÃ - LÊ THÀNH NGHỊ
NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ - ĐẶNG VĂN SỬ - HÀ VĂN SĨ - LÊ HÀO
LÊ VIẾT XUÂN - PHẠM BÁ THỊNH
NHẠC:
- LỤC BÁT TRẦU CAU - Thơ: Đoàn Đức Hiền & Nhạc: Trịnh Thùy Mỹ
- THÁNG TƯ PHỐ TRỊNH - Nhạc & Lời: Nguyễn Văn Vũ - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- VẦNG TRĂNG DI TỪ HÀN MẶC TỬ ĐẾN HÀN LỆ THU - Lê Từ Hiển
- NHỮNG KHÍA CẠNH TRIẾT HỌC CỦA NGHỆ THUẬT Ý NIỆM - Phạm Tấn Xuân Cao
- NGHIÊN CỨU, LÝ LUẬN, PHÊ BÌNH VĂN HỌC THỪA THIÊN HUẾ NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ XX (1900 - 1945) - Phạm Phú Phong
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- VĂN THẦN HỒ QUANG ĐẠI MỞ ĐẦU CÔNG CUỘC ĐO ĐẠC RUỘNG ĐẤT XỨ ĐÀNG TRONG VÀO THẾ KỶ 17 - Huỳnh Đình Kết
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- DÒNG ĐỜI DỮ DỘI VÀ CỐT CÁCH NHÀ VĂN NGUYỄN KHẮC PHÊ - Nguyễn Thế Quang
- THIỀN SƯ VẠN HẠNH VÀ BÀI THƠ VỀ ĐỜI NGƯỜI - Nguyễn Hữu Sơn - 77
- NGUYỄN HỮU THẬN, NHÀ THIÊN VĂN HỌC THỜI CẬN ĐẠI - Lê Quang Thái
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ JAN WAGNER (Schriftsteller) - Thái Kim Lan dịch
- TUYÊN NGÔN BIẾN CẢI THƠ - G.M. PALMER - Điểm Thọ dịch
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “NHỮNG NGÔI NHÀ KHÔNG MÀU” (Nhiếp ảnh tạo hình) của nghệ sỹ Phan Đình Khánh
- Phụ bản: BÓNG ÂM CỦA MỘNG MỊ - Khả Hân
- Những khoảnh khắc đẹp: “ĐẦM CẦU HAI” - Ảnh: Nguyễn Hữu Hài
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
TG (tổng hợp)
Chiều ngày 17/12, Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với New Space Arts Foundation tổ chức buổi ra mắt tập sách“Cổ tích tàu không số” của nhà thơ Ngô Minh tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế (15 Lê Lợi, Tp. Huế).
“Đào tạo chuyên ngành âm nhạc dân tộc học tại Học viện âm nhạc Huế” là chủ đề Hội thảo do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - Học viện Âm nhạc Huế tổ chức, diễn ra trong hai ngày 15 và 16/12, tại số 1, Lê Lợi, Huế.
Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều 11/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật phối hợp với Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh “Mười Mười Hai” diễn ra tại 26, Lê Lợi, Huế.
Nhân kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12/1951 - 10/12/2011), chiều ngày 10/12, tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm Mỹ thuật Thừa Thiên Huế năm 2011.
SHO - Nhân kỷ niệm 9 năm ngày mất của Nhà thơ Tố Hữu, tối ngày 9/12, tại hội trường trung tâm huyện Quảng Điền, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Ủy ban Nhân dân, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Quảng Điền tổ chức đêm thơ “Quê mẹ của ta ơi”.
Sông Hương kỳ này dành một số lượng khá nhiều trang cho các bài viết trong chuyên đề Nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Thanh Tịnh (12/12/1911 – 12/12/2011) và 70 năm ra đời tác phẩm Tôi đi học. Bạn đọc sẽ trôi vào miền hoài tưởng về những kỷ niệm của thời thơ ấu, những cảm nhận tinh tế của những người học trò xưa về “Tôi đi học” thông qua các bài viết của Thái Kim Lan, Đông Hương, Võ Quang Yến, Nguyễn Đặng Mừng, Đặng Tiến.
Tối ngày 27/1, ba họa sĩ Cố đô Huế là Đặng Mậu Tựu, Phan Thanh Bình, Lê Văn Nhường phối hợp với Gallery Phương Mai khai mạc phòng triển lãm tranh với chủ đề "Màu mưa Huế", diễn ra tại số 129B Lê Thánh Tôn, Quận 1, thành phố Hồ Chí Minh.
SHO - Chiều ngày 26/11, Tạp chí Sông Hương và nhóm bạn bè thân hữu đã tổ chức buổi giới thiệu tuyển tập thơ văn "Người trẻ dáng nâu" của cố nhà thơ Nguyễn trung Bình nhân 2 năm ngày anh đi xa (2009-2011).
SHO - Sau cuộc hành trình thành công vang dội xuyên suốt Đông Nam Á, Liên hoan phim khoa học dành cho trẻ em và thanh thiếu niên lần này đã đến với Việt Nam.
SHO - Trong hai ngày 18 và 19/11, các hoạt động hội thảo, triển lãm và trình diễn nghệ thuật của ba nghệ sĩ đến từ châu Âu và các nghệ sĩ Việt Nam đã diễn ra sôi nổi tại Đại học Nghệ Thuật Huế (Số 10 Tô Ngọc Vân – Tp. Huế).
SHO - Sáng ngày 18/11, tại trụ sở Liên Hiệp Các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (16 Lê Lợi) đã diễn ra lễ trao tặng thưởng văn chương của Hội Hữu nghị San Francisco – Tp. Hồ Chí Minh cho nhà văn Trần Thùy Mai.
SHO - Từ ngày 14-19/11, Ba nghệ sĩ Paul Schwer, Barney Steel và Thomas Feuerstein đến từ châu Âu sẽ có những hoạt động nghệ thuật tại Huế thông qua sự trình diễn và hội thảo về những ý tưởng mới, cũng như khuyến khích đối thoại về các lĩnh vực sắp đặt, nhiếp ảnh, thiết kế đồ họa và nghệ thuật video.
SHO - Tối ngày 6/11, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin thành phố Huế, Hội nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT - Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức đêm tổng kết, bế mạc Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011.
Sáng ngày 04/11, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu chương trình Liên hoan Âm nhạc khu vực Bắc miền Trung năm 2011, diễn ra tại 26 Lê Lợi, Huế.
Tạp chí Sông Hương vừa phát hành trên toàn quốc số 273, tháng 11.2011.
SHO - Chiều ngày 1-11, Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam đã tổ chức lễ khai mạc triển lãm “Nhật Bản - vương quốc của những nhân vật biểu trưng và hoạt hình” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (số 7 Lê Lợi, TP Huế).
SHO - Sáng ngày 19/10, Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Nâng cao chất lượng báo chí văn nghệ và nghiệp vụ biên tập, quảng bá tác phẩm VHNT trên báo chí VHNT tỉnh, thành phố” khu vực phía Bắc, diễn ra tại thành phố Lạng Sơn.
SHO - Sáng ngày 16/10, tại số 6 Lê Lợi, Huế, Hội bảo tồn di sản chữ Nôm đã trao giải thưởng thường niên Balaban năm 2011 cho ông Phan Anh Dũng, chuyên viên phần mềm Trung tâm Công nghệ Thông tin Thừa Thiên Huế.
Ngày 06/10,UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có Thông báo số 263/TB-UBND về Kết luận của ông Ngô Hòa - Phó Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh về việc thành lập Bảo tàng Văn hóa Huế tại buổi làm việc với Thành ủy và UBND thành phố Huế.
SHO - Hai đêm cuối 4 và 5/10, Liên hoan phim Đức tại Huế chuyển địa điểm chiếu từ Trung tâm Văn hóa Thông tin về Trung tâm Văn hóa Liễu Quán - Huế. Khán giả Huế vẫn tiếp tục đội mưa đến với phim Đức.