Lúc giải Nobel về văn học được trao tặng cho ông Iosif Brodsky, người đã sống ở Mỹ từ 15 năm vừa qua, báo chí phương Tây cho rằng như thế từ nay những tác phẩm của nhà thơ ấy sẽ không bao giờ được xuất bản ở nước Nga nữa. Thế nhưng chúng tôi được biết Tạp chí "Thế Giới Mới" sẽ xuất bản một vài tác phẩm của Iosif Brodsky trong một ngày gần đây. Thông tín viên Gennady Zhavoronkov đã phỏng vấn Oleg Chaukhautsev, trưởng bộ môn thơ của Tạp chí.
Nhà thơ Iosif Brodsky - Ảnh: internet
THÔNG TÍN VIÊN: Ý kiến ấn hành những bài thơ của Brodsky trên tạp chí "Thế Giới Mới" có từ lúc nào?
O. Ch: Nếu như trước mắt tôi có những bản in thử những tập thơ của Brodsky, thì điều đó cho thấy rằng việc xuất bản những tập thơ ấy không liên hệ gì với giải thưởng của Viện Hàn Lâm Thụy Điển cả. Đối với chúng tôi, cũng như đối với tất cả mọi người. Việc ấy vượt ra khỏi những gì chúng tôi mong đợi. Lúc gửi những tập thơ ấy đến nhà in chúng tôi chỉ có mong muốn là trình bày những khuynh hướng khác nhau của thơ ca Brodsky.
Theo tôi Brodsky là một phần của thơ ca hiện đại. Nhìn qua bản thảo của những nhà thơ trẻ, tôi có ý nghĩ rằng nhiều người đã chịu ảnh hưởng những sáng tác của ông. Chính điều này đã thai nghén cái tư tưởng cho trình bày "bản gốc" với độc giả.
THÔNG TÍN VIÊN: Theo tường thuật của báo chí, vào tháng tư năm 1987 ông đã được gặp nhà thơ ở Hội nghị Quốc tế về những vấn đề của Văn học thế giới tại Mỹ. Đó có phải là lời mời hợp tác đầu tiên không?
O. Ch: Vâng, đúng thế. Trong cuộc nói chuyện với tôi Iosif Brodsky đã bày tỏ sự mong muốn rằng những tập thơ của ông sẽ được Tạp chí "Thế Giới Mới" xuất bản. Không phải chỉ là những tập thơ được độc giả hâm mộ, trong một mức độ nào đó ở đất nước này, mà là những tác phẩm của cả 15 năm vừa qua.
THÔNG TÍN VIÊN: Cuộc đời của Brodsky thật là phức tạp. Sau khi rời Liên Xô, ông ta dạy đại học, làm thơ và viết văn xuôi. Thái độ của ông ta đối với những thay đổi đang diễn ra ở Liên Xô là như thế nào?
O. Ch: Tôi rất khó phát biểu về lập trường của ông ta. Theo cách nhìn của những nhà văn Mỹ, tôi biết được rằng nói chung người ta nghĩ là ông xứng đáng với sự phán xét về ông. Nhưng đến lúc được gặp riêng ông, tôi lại tin rằng ông đã theo đuổi một cách kiên trì sự phát triển của nền thơ ca của chúng ta, và ông vẫn xem nước Nga là quê hương của thơ ca ông, như trước đây vậy.
THÔNG TÍN VIÊN: Brodsky đã có thời từng là học trò của Anna Akhmatova. Hiện nay người ta có cảm thấy sợ ảnh hưởng này trong thơ ca ông không?
O. Ch: Thơ của ông rất phức tạp, nhưng có một sự hợp nhất có thể nhìn thấy được. Nó chứa đựng cả truyền thống văn học cổ điển Nga thế kỷ 20, nhưng tiếng dội của những nhà siêu hình học Anh quốc, và dấu ấn của thơ ca Mỹ. Tuy thế, ông là một nhà thơ có bản thể riêng biệt. Vần điệu rõ ràng, cùng lúc với sự suy nghĩ hai chiều. Sự cay đắng bi kịch của ông, một cái gì giống như "thế giới sầu thảm" của các nhà lãng mạn thế kỷ trước, là điều chúng ta - những con người cuối thế kỷ 20, có thể thông hiểu được. Đối với thế giới ngôn ngữ học, Iosif Brodsky ở một mức độ nào đó, giống Conrad và Nabokov.
Brosdky viết văn xuôi bằng tiếng Anh nhưng sáng tác thơ thì lại bằng tiếng Nga, và ông dùng bút mực.
THÔNG TÍN VIÊN: Một vài nhà báo có khuynh hướng xem giải Nobel trao cho nhà thơ là một hành động chính trị hơn là nhìn nhận giá trị văn học của ông. Thái độ của nhà thơ được giải đối với sự việc đó như thế nào?
O. Ch: Đến nay như tôi được biết, ông cho rằng giải thưởng sẽ củng cố thêm vị thế của thơ ca Nga ở phương Tây.
THÔNG TÍN VIÊN: Và thái độ của riêng ông (Oleg Chaukhautsev) đối với vấn đề này như thế nào?
O. Ch: Tôi rất lấy làm sung sướng vì một nhà thơ hiện đại Nga đã được giải. Đối với chức trách của tôi, thì như thế là có thêm gánh nặng. Văn phòng chúng tôi nhận được nhiều cú điện thoại do những độc giả Xô-viết và nước ngoài gọi đến, họ muốn biết rõ khi nào và những bài thơ nào sẽ được xuất bản. Tôi có thể nói rằng những tập thơ của Iosif Brodsky, như đã dự định, sẽ được xuất bản trong số tháng mười hai của tạp chí Thế Giới Mới. Tác giả đã đồng ý với bản tuyển lựa.
LÊ HÙNG VỌNG
(Dịch báo tin tức Matxcơva 12-87)
(SH30/04-88)
Danh họa người Ý Leonardo Da Vinci được nhân loại biết tới như một thiên tài toàn năng. Những hiểu biết và ý tưởng của ông đi trước thời đại mà ông từng sống tới hàng thế kỷ. Mới đây, người ta lại phải ngỡ ngàng trước một phát hiện mới về ông.
Kho tài liệu lưu trữ của tiểu thuyết gia nổi tiếng từng đoạt giải Nobel Văn học Gabriel Garcia Marquez đã vừa được một trung tâm của trường Đại học Texas mua lại. Điều này đồng nghĩa với việc các các bài viết phê phán về chính sách đối ngoại Mỹ của Marquez sẽ được bảo tồn tại đất nước mà không phải lúc nào ông cũng có cảm tình.
Theo báo chí Italy, ngôi nhà mà họa sỹ/nhà sáng chế vĩ đại thời Phục hưng Leonardo da Vinci đã ở trong thời gian vẽ bức "Tiệc ly" bất hủ đang được chủ nhà rao bán.
TRẦN HUYỀN SÂM
Việc trao giải Nobel cho Patrick Modiano - nhà văn Pháp, đã gây sự ngạc nhiên đối với công chúng mến mộ tiểu thuyết gia Murakami.
LÊ ĐỖ HUY
Cựu học trò thời bao cấp hẳn đều sốc bởi cách trình bày của Malthus (1766 - 1834): dân số quả đất tăng theo cấp số nhân, trong khi sản lượng thực phẩm cung cấp tăng theo cấp số cộng…
Vivre, c'est s'obstiner à achever un souvenir/ Sống là cố gắng ngoan cố để hoàn tất một kỷ niệm.
RENÉ CHAR
Một trong những đoàn thám hiểm đầu tiên đặt chân tới Nam Cực đã phải gánh chịu một kết cục bi thảm khi cả đoàn 5 người ra đi, không ai sống sót trở về. Mới đây, cuốn nhật ký hành trình của chuyến đi thảm kịch đó đã được tìm thấy trong băng đá.
CƠM HẾN
Đã gần bốn năm nay tôi gắn bó với Boston, và mỗi ngày tôi lại thấy yêu vùng đất này hơn một chút. Boston là thành phố văn hóa, giáo dục lâu đời, là “linh hồn nước Mỹ”, cái nôi của cuộc cách mạng giành độc lập từ nước Anh mẫu quốc. Boston là nơi hội tụ các anh tài không chỉ từ khắp nơi trên nước Mỹ mà còn từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Boston duyên dáng, hào hoa, sang trọng, cổ kính…
Đại diện Bộ Ngoại giao Nga về các vấn đề nhân quyền, dân chủ và nhà nước pháp quyền, ông Konstantin Dolgov ngày 15/10 kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ vở nhạc kịch "Tsukurs Herbert Cukurs" đang được dàn dựng ở Latvia.
Thật khó có thể tin rằng một tác phẩm nghệ thuật trừu tượng lại có thể tác động đến lịch sử khoa học. Nhưng cách Niels Bohr từng dự cảm về thế giới không thể nhìn thấy được của các hạt electron đã cho thấy: khoa học cần nghệ thuật.
Nhà thơ Nga vĩ đại Mikhail Lermontov được coi là “người kế tục” của “mặt trời thi ca Nga” Aleksandr Pushkin. Ông sinh ngày 15/10 /1814 tại Moskva và mất ngày 15/7/1841 trong một cuộc đấu súng với bạn đồng môn Nikolai Martynov.
Bốn ngày sau khi Nobel Văn học năm 2014 gọi tên Patrick Modiano, nhà văn Pháp vẫn coi đây là giải thưởng kỳ lạ dành cho mình.
CAROL MUSKE DUKES
Thơ có quan trọng gì không? là một câu hỏi không có câu trả lời, nhưng điều này vẫn không ngăn được các nhà thơ (và hầu như cả mọi người) thử tìm một giải đáp.
Trong những năm tháng tồn tại, Liên Xô đã có không ít bí mật, trong đó, có những bí mật có khả năng ảnh hưởng đến uy tín và an ninh quốc gia; vì thế, được che chắn, bảo vệ một cách hết sức cẩn trọng với nỗ lực của cả hệ thống chính trị.
Trước các đồng sự của mình tại tòa Bạch ốc, Tổng thống Barack Obama bất ngờ mang tấm bích chương. Ông trịnh trọng bước ra trong im lặng và sau đó, Ông nở nụ cười thật tươi, những bàn tay của các nhân viên của Ông vỗ đều. Một cử chỉ thật đẹp, một nhân cách “thuyết pháp vô ngôn” của vị Tổng thống nước Mỹ.
Auguste Rodin, nhà điêu khắc vĩ đại đã tạc nên “Người suy tưởng” và “Nụ hôn”, từng yêu say đắm rồi rũ bỏ người học trò và cũng là nàng thơ quan trọng nhất trong sự nghiệp của ông, Camille Claudel.
Tolstoy từng ấp ủ thực hiện một cuốn sách “đem lại cho người đọc sức mạnh nội tâm, sự bình thản, hạnh phúc, giúp họ giao tiếp được với những nhà tư tưởng vĩ đại…” nhưng cho đến hôm nay, ít người còn nhớ tới cuốn sách này của ông.
LTS: Yann Martel sinh ngày 25 tháng 6 năm 1963 tại Salamanca, Tây Ban Nha và hiện đang sinh sống tại Montréal, Canada. Ngoài việc nổi tiếng với Cuộc đời của Pi, Martel được coi là một người táo bạo khi nảy ra sáng kiến cứ nửa tháng lại gửi sách cho Thủ tướng Canada Stephen Harper và đề nghị Harper nên đọc. Dưới đây là một trong những lá thư đó của ông, qua bản dịch của Nguyễn Đức Tùng.
Nghệ sĩ piano chuyên nghiệp tài năng Igor Lovchinsky, người hiện đang theo học Tiến sĩ chuyên ngành vật lý học tại Đại học Harvard, trò chuyện với mục Sự nghiệp trên tạp chí Science, cho biết anh đã “bị” nghiện khoa học như thế nào và những trải nghiệm âm nhạc giúp ích gì cho anh khi làm khoa học.
"Kính gửi đồng chí Mikhail Sergeyevich Gorbachov, Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Liên Xô...