Di sản văn hóa - Không thể so sánh hơn thua
Những ngày qua, dư luận một lần nữa lại bất ngờ bởi kế hoạch thực hiện một vòng đại xòe với 5.000 người tham dự, nhằm lập nên kỷ lục Guinness thế giới về số lượng người tham gia vòng xòe lớn nhất.
Năm 2013, múa xòe cũng đã lập kỷ lục Việt Nam với 3.000 người tham dự
Không chỉ với kỷ lục Guinness mà còn có một thực tế là nhiều địa phương đang “chạy” để di sản văn của mình được công nhận cấp quốc gia và quốc tế.
Đua theo kỷ lục
PGS-TS Nguyễn Văn Huy, nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, chia sẻ quan điểm, xã hội không nên chạy theo những kỷ lục hoàn toàn không có ý nghĩa về chất này, không khuyến khích di sản phi vật thể phát triển bền vững. Theo PGS-TS Nguyễn Văn Huy, xòe phải tồn tại trong cộng đồng làng bản, thôn xóm; trong các sinh hoạt tinh thần vui tươi của người dân địa phương, phù hợp với phong tục tập quán địa phương… Những kỷ lục đông người cùng xòe không có ý nghĩa gì với việc bảo tồn di sản này. “Chúng ta đã có rất nhiều bài học như 3.000 người hát quan họ, bánh chưng khổng lồ dâng vua Hùng… rồi, vì vậy, có nên chạy theo những kỷ lục không có ý nghĩa?”, PGS-TS Nguyễn Văn Huy đặt vấn đề.
Trong khi các tổ chức, cá nhân phải chi trả quá nhiều tiền để lập hồ sơ công nhận di sản, công nhận kỷ lục thì họ lại bỏ qua việc bồi đắp tri thức, những hiểu biết về công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa cho cán bộ và nhân dân. Nhận thức sai thì dẫn đến hành động sai, đó là nguyên nhân khiến chính những người đi bảo vệ di sản văn hóa lại làm hư hại di sản văn hóa. Một trong những ví dụ cho sai lầm trong việc tôn vinh và lan tỏa di sản nhãn tiền trước đó là sự kiện tập hợp 3.000 người hát quan họ Bắc Ninh để lấy kỷ lục. Đó không phải là bảo tồn mà là phá hỏng di sản quan họ Bắc Ninh. Theo nhiều chuyên gia, muốn bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa cần phải có những tri thức cả trong dân gian lẫn tri thức khoa học.
Cũng liên quan tới vòng đại xòe “siêu khổng lồ” này, Thứ trưởng Bộ VHTT-DL Trịnh Thị Thủy đã có văn bản bày tỏ quan điểm cần thận trọng trong việc xác lập kỷ lục với các di sản. Văn bản nói rõ: “Việc tổ chức để xác lập kỷ lục đối với các thành tố của di sản nói riêng và của di sản nói chung cần hết sức cẩn trọng vì có thể vi phạm các khuyến cáo của UNESCO”. Nhắc nhở này không chỉ dành riêng đối với sự kiện vòng xòe đặc biệt này mà còn dẫn lại một số nguyên tắc mà UNESCO đã khuyến cáo đối với các quốc gia có đệ trình hồ sơ đề nghị ghi danh.
Chạy đua di sản
Trăn trở về “phong trào” trình hồ sơ xin công nhận di sản, GS Ngô Đức Thịnh đã từng thẳng thắn nhận định: “Tôi nghĩ đây là một hội chứng, đi liền với thói háo danh. UNESCO không quy định về số lượng di sản văn hóa mà các quốc gia làm hồ sơ xin công nhận, nên ai cũng muốn được tôn vinh. Làng nào, địa phương nào cũng muốn di sản văn hóa của mình được công nhận, vì đó được xem là một vinh dự lớn. Trên góc độ nào đó thì việc này là chính đáng, nhưng ào ạt công nhận các di sản văn hóa mà không đánh giá nghiêm túc sẽ là sai lầm. Tình trạng đó có thể tạo ra động lực để địa phương nâng cao ý thức bảo tồn di sản, nhưng cũng dễ gây ra sự đố kỵ lẫn nhau”.
Bộ VH-TT-DL nhấn mạnh, cần thận trọng trong các biện pháp bảo vệ và phát huy giá trị di sản bởi có thể vô tình gây nên sự ganh đua giữa các cộng đồng hoặc giữa các quốc gia… Lưu ý giới thiệu di sản trong bối cảnh của chúng, chú trọng vào giá trị và ý nghĩa của chúng đối với cộng đồng có liên quan hơn là chỉ tập trung vào sức hấp dẫn về thẩm mỹ, hoặc giá trị giải trí của di sản. Đặc biệt, nếu tổ chức nó chỉ là một thứ giải trí, không làm cho di sản trở nên có ý nghĩa hơn. Thêm nữa, trong lĩnh vực văn hóa thì không được cố chứng tỏ là nhất hay nhì, không thể so sánh hơn thua.
Chia sẻ về việc làm hồ sơ xét công nhận di sản, nhiều chuyên gia cũng cho rằng đây là việc góp phần nhận diện di sản. Tuy nhiên, việc này cần tiến hành đồng thời với các giải pháp khác như bảo vệ, gìn giữ, phát huy chứ không chỉ làm hồ sơ rồi để bẵng đó. Không thể biến văn hóa thành cuộc chơi mang tính chạy đua kiểu thể thao như vậy. Giá trị của văn hóa nằm ở những giá trị tinh thần sâu xa đáng trân trọng chứ không phải ở những kỷ lục được đo bằng những con số, xa rời với truyền thống.
Theo Mai An - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Trong bối cảnh giãn cách xã hội, nghệ sĩ và công chúng cùng ở nhà chung tay phòng, chống dịch bệnh, sân khấu cũng đóng cửa, tắt đèn. Tuy vậy, trên nền tảng trực tuyến, các nghệ sĩ Nhà hát Chèo Việt Nam vẫn “cháy hết mình” qua các chương trình biểu diễn, giao lưu với khán giả, đưa chèo đến gần người yêu nghệ thuật truyền thống.
-
Từ những câu chuyện cảm động hoặc những hình ảnh “đắt giá” nhiều họa sĩ chuyên nghiệp và không chuyên đã có những sáng tác tranh minh họa, ký họa theo phong cách lạc quan, lan tỏa những thông điệp tích cực về phòng, chống Covid-19.
-
Cùng với các loại nhu yếu phẩm, thời gian qua, nhiều tổ chức và đơn vị xuất bản đã chung tay đưa sách vào các khu cách ly và phong tỏa do dịch bệnh trên địa bàn TPHCM. Trong những ngày phải thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động đưa sách đến tay bạn đọc thật có ý nghĩa.
-
Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các phần mềm dịch thuật miễn phí và có phí ra đời ngày càng nhiều, hỗ trợ tích cực cho quá trình chuyển ngữ. Tuy nhiên, vai trò của dịch giả vẫn không thể thay thế, đặc biệt trong lĩnh vực xuất bản.
-
Thời gian qua trên các trang mạng xã hội dấy lên những cuộc chiến livestream, có kênh thu hút hàng trăm ngàn người xem, cả trong và ngoài nước.
-
Nghị quyết số 68/NQ-CP của Chính phủ về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 đã đề cập mức hỗ trợ dành cho diễn viên, nghệ sĩ hưởng lương hạng bốn trong các đơn vị nghệ thuật công lập. Đây được xem là bước đi thiết thực, ý nghĩa, góp phần kịp thời chia sẻ khó khăn cho đội ngũ nhân lực trẻ ở các loại hình nghệ thuật biểu diễn.
-
Những hình ảnh trống vắng, im ắng của một thành phố vốn sôi động, náo nhiệt trước đây được nhiều nhiếp ảnh gia, những người chụp ảnh chuyên và không chuyên ghi lại. Rất nhiều bức ảnh đẹp về con người thành phố nghĩa tình, sẵn sàng nhường cơm sẻ áo khi dịch bệnh bùng phát gợi cho người xem nhiều xúc cảm…
-
Bằng những cách khác nhau, các nhà văn của thành phố đã và đang chung tay tham gia phòng chống dịch Covid-19. Từ trực tiếp tham gia công tác thiện nguyện cho đến tìm kiếm chất liệu để có những tác phẩm gắn liền với đời sống người dân trong những ngày này.
-
Trong thời điểm giãn cách xã hội do dịch bệnh, các buổi trò chuyện, giao lưu, giới thiệu sách trực tiếp đều tạm hoãn, tuy nhiên, nhiều hoạt động vẫn được tổ chức theo các hình thức khác nhau nhằm kết nối với độc giả qua những trang sách, góp thêm niềm vui đọc.
-
Khi khán giả chưa thể đến rạp, sân khấu chưa thể sáng đèn, việc xây dựng và triển khai mô hình “nhà hát truyền hình” được xem là hướng đi phù hợp để không làm đứt đoạn dòng chảy biểu diễn nghệ thuật trong đại dịch. Ðồng thời, giữ lửa đam mê nơi nghệ sĩ và mang đến nhiều cơ hội giúp công chúng được thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật chất lượng cao.
-
Sau 2 năm lao đao vì dịch Covid-19, nhiều đơn vị sân khấu truyền thống đang đối mặt với nguy cơ phải đóng cửa, ngừng hoạt động, hoặc tình trạng nguồn nhân lực bị suy giảm trầm trọng. Trong khi đó, số lượng nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực sân khấu truyền thống đang dần mai một, việc đào tạo nghệ sĩ trẻ gặp không ít khó khăn. Đây là vấn đề cấp bách, rất cần được ngành văn hóa và các cơ quan chức năng quan tâm kịp thời.
-
0 giờ ngày 9-7, khi TP.HCM bắt đầu thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, cũng là lúc nỗi lo lắng phủ trùm lên hàng vạn mảnh đời sống khó khăn, vô gia cư, chạy cơm từng bữa.
-
“Hỡi cô thắt dải lưng xanh/ Có về Nam Định với anh thì về/ Nam Định có bến đò Chè/ Có tàu Ngô Khách, có nghề ươm tơ”.
-
Phá bỏ và xây mới tiêu hao rất nhiều năng lượng, lãng phí nguyên nhiên liệu và gây ô nhiễm môi trường. Việc chuyển đổi công năng công trình cũ nên được ưu tiên. Vấn đề là công trình ấy sẽ được biến đổi công năng như thế nào trong tương lai để mang lại giá trị cho xã hội.
-
TP.HCM đã qua gần 5 tuần thực hiện giãn cách xã hội và Chỉ thị 10, chị tôi và những người thân của chị, hay chú Bảy, chú Út chạy xe ôm trước cơ quan tôi cũng như nhiều người khác, đã thấm mệt mỏi với sự sợ hãi, lo âu...
-
Gia đình có vai trò quan trọng trong việc chọn lọc, lưu truyền và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Phát triển gia đình là nhiệm vụ có tính chiến lược của sự nghiệp đổi mới ở Việt Nam. Trước tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, gia đình Việt đã trải qua những biến chuyển lớn, kéo theo sự thay đổi các giá trị gia đình truyền thống. Vì vậy, xác định hệ giá trị chuẩn mực mới cho gia đình Việt Nam là công việc cần thiết hiện nay.
-
Vào cuối tháng 4-2021, các diễn viên trong Đoàn múa rối Rồng Phương Nam (Nhà hát nghệ thuật Phương Nam) tất bật tập vở mới Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực để kịp công diễn dịp hè. Khi mọi thứ được chuẩn bị sẵn sàng thì đợt dịch Covid-19 ập đến, những diễn viên múa rối nước của đoàn tứ tán khắp nơi. Kẻ về quê, người ở nhà trông con…, mong chờ ngày được hội ngộ khán giả.
-
Trong Offline: Giải phóng tâm trí khỏi căng thẳng trên điện thoại thông minh và mạng xã hội (Tân Việt Books và NXB Dân Trí), hai tác giả Imran Rashid và Soren Kenner sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin gây sốc về cách các gã khổng lồ công nghệ như Facebook, Apple, Google và Instagram… sử dụng cách “hack tâm trí” để khiến bạn và con bạn bị cuốn hút vào các sản phẩm của họ.
-
Với người Phật tử, dù không có một quy định nào, nhưng có lẽ Đại lễ Phật đản là một sự kiện vui tươi và thành kính nhất, có sức cộng hưởng trên toàn thế giới.
-
Đại dịch Covid-19 đã khiến cả xã hội đảo lộn, nhiều ngành nghề gặp khó khăn. Sân khấu – ngành nghệ thuật biểu diễn trực tiếp cũng rơi vào tình trạng vô cùng vất vả.
.png)
.png)
