Con gái đầu lòng của thi hào Puskin

08:55 09/12/2009
THÚY TOÀNĐến thăm bảo tàng quốc gia Lep Nhikôlevich Tônxtôi ở Matxcơva, trong phần giới thiệu lịch sử xây dựng tiểu thuyết "Anna Karenina", người xem đã để ý sẽ thấy ở đây có treo cả chân dung của Maria Alekxenđrôpna Gartung - con gái đầu lòng của thi hào Puskin, do viện sĩ Viện nghệ thuật Nga I.K.Nakarô vẽ vào những năm 1860, thời điểm bà đang ở độ tuổi ba mươi và đã lấy chồng là tướng Gartung được ít năm rồi.

Chân dung con gái thi hào Puskin - Maria Gartung - Ảnh: tristarmedia.com

Điều này không phải ngẫu nhiên. Maria Alekxanđrôpna - con gái đầu lòng của Puskin đã được Lep Tônxtôi lấy làm mẫu để miêu tả hình tượng nhân vật Anna Karenina trong tiểu thuyết của mình.

Sự thể đã diễn ra theo lời kể của em vợ nhà văn, bà Tachiana Andrêpna Kuzminxkaya (1846-1925) viết trong cuốn sách "Cuộc sống của tôi ở Iaxnaya Poliana" như sau:

"... Cửa ra vào ở phòng đệm mở ra, một bà khách lạ mặc áo nhung đen có viền đăng ten bước vào. Dáng đi nhẹ nhàng của bà nhẹ nhàng nâng thân hình khá đầy đặn, nhưng thẳng và duyên dáng của bà.

Người ta giới thiệu tôi với bà. Lep Nhikôlaevích còn ngồi bên bàn. Tôi nhận thấy, ông chăm chú nhìn bà khách như thế nào.

Đi đến bên tôi ông hỏi:

- Ai đấy?

- Bà Gartung, con gái nhà thơ Puskin.

- Chà, ra là thế, - ông dài giọng, - bây giờ thì tôi hiểu... cô hãy nhìn xem, bà ấy có những búp tóc Arập sau gáy đó. Những búp tóc thuần chủng lạ lùng.

Sau khi người ta giới thiệu Lep Nhikôlaevich với Maria Alekxanđrôpna, vào bàn trà ông ngồi xuống bên cạnh bà. Hai người trò chuyện những gì tôi không biết, nhưng tôi biết rằng bà đã trở thành người mẫu của Anna Karenina, không phải về tính cách, mà về dáng vẻ bên ngoài. Chính ông cũng từng thú nhận điều này".

Tìm đọc lại "Anna Karenina", đoạn miêu tả vẻ ngoài nữ nhân vật của tác phẩm, có thể thấy rõ trong dáng vẻ của Anna Karenhia có những đường nét bên ngoài của con gái Puskin, được họa sĩ Makarốp ghi lại trên bức chân dung và bà Kizminxkaya T.A.miêu tả trong cuốn sách của mình, đã được Lép Tônxtôi tái hiện một cách chính xác như thế nào:

"Anna không mặc mầu hoa cà như Kity muốn, nàng mặc áo nhung đen cổ hở rất nhiều, để lộ đôi vai, bộ ngực tuyệt đẹp như tạc trên ngà voi, cổ, và đôi cánh tay tròn với cổ tay nhỏ nhắn. Áo nàng đính toàn ren Vơniđơ. Trên mớ tóc đen không chút cầu kỳ, gài dải hoa păngxê nhỏ, cùng một dải hoa như vậy chạy trên nền nhung đen chiếc thắt lưng, giữa hàng đăng ten trắng. Tóc nàng chải rất giản dị, chỉ trang điểm mấy búp nhỏ xõa xuống thái dương và gáy. Chuỗi hạt trai quấn quanh cổ nàng rắn chắc và tuyệt đẹp".

Một năm sau khi cưới nhau vợ chồng Puskin sinh con gái đầu lòng: Maria sinh ngày 19 tháng năm 1832 (theo lịch Nga cũ). Maria được Puskin cưng chiều trìu mến gọi là Masa, "Puskina không có răng", Masa... Khi Masa được rửa tội tại nhà thờ có mặt đủ ông nội - Xergây L' vôđich Puskin (1770 - 1848), bà ngoại - Natalia Ivanôpna Gortsarôva (1785 - 1848), thậm chí cả cụ ngoại - Afanaxi Nikôlaevich Gortsarốp (1760 - 1832), và một bà bác - Ekaterina Ivanôpna (1779 - 1842).

Theo truyền thuyết gia đình, sau khi con gái đầu ra đời ít lâu Puskin đã bảo vợ: "Đây là lời tôi dặn nhé: nếu sau này có lúc nào đó mà Masa của chúng ta bỗng lại nổi hứng viết ra một câu thơ, thì việc đầu tiên là phải quất cho nó đến nơi đến chốn, để không còn một dấu vết gì của cái tật xấu ấy".

Puskin theo dõi từng bước lớn khôn của con gái: "Thế Masa của chúng ta ra sao? Con bị tang lao ư? Ông lo lắng viết thư hỏi vợ (ngày 22 tháng chín 1832). Trong một thư khác ông chia sẻ với người họ hàng (tháng năm 1833): con gái tôi trong vòng năm sáu ngày gần đây làm chúng tôi phải lo lắng. Tôi nghĩ, cháu đang "nứt răng".

Trong thư gửi cho mẹ vợ ngày 14 tháng bẩy năm 1835 Puskin khoe đùa: "Masa đòi đi dự vũ hội và bảo, cháu đã học biết nhẩy múa ở cái con chó con rồi: Mẹ thấy đấy, các cháu của chúng con sắp trưởng thành cả rồi, ngoảnh đi ngoảnh lại chẳng mấy đã là cô dâu". Nhưng nhà thơ không được thấy các con cái mình trưởng thành và con gái đầu lòng mình đi lâý chồng. Ông qua đời khi Masa mới được năm tuổi và ba đứa tiếp theo thì mới trứng gà trứng vịt lít nhít chửa hay biết gì. Maria lớn lên tiếp thu được ở cha nhiều cái. Trước hết là tiếng cười trong trẻo và đầm ấm. "Cô được hưởng nhan sắc của ba mẹ hoa khôi, giống bố ở tiếng cười đầm ấm chân tình" tiếng cười mà người đương thời nhận xét là "cũng hấp dẫn như những câu thơ của ông".

Maria Alekxanđrôpna lớn lên cũng được coi là một hoa khôi như người mẹ - Ở nhan sắc của cô có sự kết hợp giữa sắc đẹp của mẹ với những nét ngoại lai độc đáo của cha. Thậm chí ở tuổi già lão con gái của Puskin vẫn giữ được coi là "một phụ nữ nổi bật, cân đối, rất có ấn tượng, thêm vào đó rất thông minh". Bà rất yêu văn học Nga, có nhiều khả năng, chơi đàn dương cầm rất hay.

Năm 1860, Maria, Alekxanđrôpna lấy L.N.Gartung, sĩ quan trung đoàn kỵ binh cận vệ, sau được thăng lên tới cấp tướng. Nhưng hạnh phúc gia đình không được bao lâu: mười bẩy năm sau, năm 1877 chồng bà bị kẻ xấu vu oan gán cho trọng tội và ra tòa ông đã tự sát, mãi sau này mới được minh oan vô tội. Nhân tiện cần nói thêm, sau này Lép Tônxtôi cũng đưa vào câu chuyện vụ án và cái chết của ông Gartung mà viết ra vở kịch "Cái thây sống" (1900) với nhân vật Fuđor Prataxôp cũng oan ức tự sát ngay ở hành lang tòa án quận, trước khi tuyên án). Ông chết đi không để lại cho bà đứa con nào và Maria Alekxanđrốp pna đã ở vậy, kéo dài cuộc sống sang thế kỷ XX, cho tới năm 1919. Sau cách mạng tháng mười, bà được chính quyền Xô viết trợ cấp hưu trí, nhưng xuất hưu trí Xô viết đầu tiên đến vừa lúc bà qua đời, được dùng trang trải cho việc an táng bà. Bà được yên nghỉ trong nghĩa trang tu viện Đônxki ở Matxcova.

Tuân thủ đúng ý nguyện của cha, con gái của nhà thơ Puskin, đã không đi theo nghiệp cha là làm thơ, nhưng suốt đời bà đã sống trung thực, trân trọng giữ gìn kỷ niệm về cha mình và xứng đáng với tên tuổi của cha mình - đứa con ưu tú của nhân dân Nga, thiên tài - "Mặt trời thi ca Nga".

T.T
(124/06-99)



 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • HẠNH NHITrắng và xanh. Xám và nâu. Xù xì hay trơn nhẵn. Cao lớn hay xinh xắn. Dễ gần và khó hiểu... Ngoại trừ những cảm nhận bề mặt, không phải ai cũng có thể hiểu được sự biểu đạt ngôn từ của đá mà các nhà điêu khắc gửi gắm. Nhưng kể từ khi Huế có sự xuất hiện những ký hiệu và ẩn ngữ của đá, sông Hương cũng thao thiết và dùng dằng hơn cái dùng dằng, thao thiết đã có trước khi xuôi chảy...

  • ĐẶNG TIẾN Phòng tranh Lê Bá Đảng tại Paris, mùa thu 2003, gây nhiều mỹ cảm, mà nếu cần tóm tắt trong một chữ - một chữ thôi - thì sẽ là chữ thanh.

  • CHƠN HỮU…Người nghệ sĩ, tác giả cuộc triển lãm này đã có được cái thấy phiêu hốt vượt lên trên thời gian nhân quả, hạnh phúc hay đau khổ và đã diễn tả được cái thấy ấy qua ngôn ngữ hình tượng nghệ thuật sắp đặt. Ba cái chắp tay được bố trí theo một hàng thẳng tắp trước hình ảnh một nụ cười khiến cho ta liên tưởng như trọn cả tam giới đều kính ngưỡng trước sự chứng ngộ tự tại (là nụ cười) của Đức Phật…

  • THANH LOANKhổng Tử từng nói: “Kẻ trí vui chơi sông nước, kẻ nhân vui chơi nơi núi non. Kẻ trí hiếu động, kẻ nhân trầm tĩnh. Kẻ trí thì vui vẻ kẻ nhân trường thọ” (Trí giả nhạo thủy, nhân giả nhạo sơn, trí giả động, nhân giả tĩnh, trí giả lạc, nhân giả thọ).

  • LÊ BÁ ĐẢNGNgày còn giặc, bọn chúng nó ồ ạt đem tất cả khí giới tối tân, chất độc hoá học, cho đến cả hàng rào điện tử đến Trường Sơn để ngăn cản sự đi lại của cả dân tộc ta và cố ý chia cắt đất nước ra làm hai.

  • NGUYỄN TRỌNG HUẤN Tôi không được biết Lâm Triết những ngày anh tung hoành trong thế giới hội họa miền Nam trước 1975. Nghe nói, anh đoạt được giải này, giải nọ, đã định danh, định vị trong giới nghề nghiệp đông đảo của mình. Mặt bằng giao du của anh với những người cùng trường, cùng lứa trong và ngoài nước, đã khuất hoặc còn đến bây giờ, thấy có tên nhiều người tài hoa, nổi tiếng.

  • LÊ VIẾT THỌTự nghìn năm, lụa đã hiện diện trong đời sống dân tộc Việt. Nghề tằm tang đến sớm, trong những di chỉ khảo cổ thuộc hậu kỳ đá mới, cách ngày nay khoảng 5000 năm, đã có dấu vết của vải, có dọi xe chỉ bằng đất nung. Chất liệu mỏng, nhẹ, thoáng và đẹp một cách tự nhiên, nền nã, óng ả này rất phù hợp với môi trường tự nhiên của cư dân phương nam làm nông nghiệp.

  • ĐẶNG NHẬT MINHĐầu xuân Nhâm Ngọ nhân dự khai mạc phòng tranh của một người bạn hoạ sỹ, tôi tình cờ được gặp bác Lương Xuân Nhị. Bác cho biết năm 1943 khi sang Nhật trưng bầy triển lãm tranh bác có gặp cha tôi là bác sỹ Đặng Văn Ngữ đang du học tại đấy. Bác còn giữ một số ảnh chụp với cha tôi và hẹn tôi đến nhà để biếu lại cho gia đình làm kỷ niệm.

  • PHẠM THỊ CÚCMột buổi sáng đẹp trời ngày giáp tết Nhâm Ngọ, trong chuyến "du xuân", cùng với ba chúng tôi là một lẵng hoa tươi hồng, lan, cúc... nhắm hướng Quảng Trị - làng Bích La Đông mà "thẳng tiến".

  • LÊ THỊ MỸ ÝBút kýTrong ký ức tuổi thơ tôi luôn nhớ về những buổi hoàng hôn rực cháy, những ngọn gió Lào thổi rát mặt làm quả đồi con như cũng phải oằn cong. Bao năm xa quê, gắn mình với chốn kinh thành mù sương và bảng lảng tiếng chuông chùa mỗi khi chiều sập tối, tôi vẫn luôn thao thức về những buổi hoàng hôn trên đồi nắng, tuồng như cả tuổi thơ đã chìm rơi trong ký ức xa xăm.

  • INRASARADấu hiệu chủ nghĩa hiện đại trong nghệ thuật manh nha từ Claude Monet, xuất phát từ một quan niệm. C. Monet cho rằng sự vật biến đổi theo ánh sáng và bị tác động bởi chuyển động nhanh.

  • Trong những năm gần đây cuộc sống của nhân dân ngày càng được cải thiện, nhu cầu văn hóa của xã hội xã hội chủ nghĩa ngày càng cao. Nhu cầu về vẻ đẹp hình thể biểu hiện qua các cuộc thi hoa hậu, người mẫu thời trang.

  • Đã trở thành truyền thống tốt đẹp từ nhiều năm nay, các trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - Thái Lan tổ chức luân phiên 2 năm một lần Triển lãm Mỹ thuật Đương đại giữa hai nước.

  • Kỷ niệm 120 năm ngày sinh của đại danh hoạ Pablo Picasso 25/10/1881 - 25/10/2001

  • Có những “Ngày của Mẹ” vào cuối thu ở phương Nam. Người xa xứ nhắn nhủ với nhau, đấy là những ngày đẹp nhất. Và họ đã trải lòng trong một không gian thư pháp có chủ đề về lòng hiếu thảo.

  • Cuộc triển lãm này nằm trong khuôn khổ triển lãm mỹ thuật 8 khu vực của cả nước năm 1998, do Hội Mỹ thuật Việt cùng các Sở VHTT và Hội VHNT địa phương phối hợp tổ chức. Với 6 tỉnh khu vực bắc miền Trung (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế), đây là cuộc triển lãm lần thứ III.

  • Với chủ đề : “Ân tượng Huế - Việt , 1998”, Trại sáng tác Điêu khắc Quốc tế lần thứ II đã được tổ chức tại Huế từ ngày 1.11 đến 15.12.1998. Có thể nói, đối với người dân xứ Huế thì có lẽ đây là lần đầu tiên được tận mắt chứng kiến một hoạt động nghệ thuật hết sức quy mô và rầm rộ như thế này. Quy mô ở góc độ tổ chức mang tính chất quốc tế và rầm rộ ở tính chất đặc thù của thể loại nghệ thuật là điêu khắc ngoài trời.