Chủ tịch Hồ Chí Minh với những lời tiên tri lịch sử

15:01 15/12/2009
CAO HUY HÙNGLịch sử vốn có những ngẫu nhiên và những điều thần tình mà nhiều người trong chúng ta chưa hiểu rõ. Tỉ như: Thế giới có 2 bản Tuyên ngôn độc lập, đều có câu mở đầu giống nhau. Ngày tuyên bố tuyên ngôn trở thành ngày quốc khánh. Hai người soạn thảo Tuyên ngôn đều trở thành lãnh tụ của hai quốc gia và cả hai đều qua đời đúng vào ngày quốc khánh...

Ảnh: phusaonline.free.fr

Hai quốc gia có những điểm giống và cũng rất khác nhau lại cách xa nhau nửa vòng trái đất. Đó là Việt Nam và Mỹ. Hai con người, mà một người chúng ta ai cũng biết - Chủ tịch Hồ Chí Minh và người kia là Luật sư Tô-mát-Giép-pơ-sơn (Thomas Jefferson) (*). Nhưng hiếm có sự ngẫu nhiên nào lại trùng hợp đẹp đẽ, như cuộc hẹn lịch sử tiên tri, giữa một con người mà cả cuộc đời gắn bó với dân tộc và thời đại như Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong bài viết này, chúng tôi xin trình bày một số dự đoán thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà ít người trong chúng ta có thể chưa hiểu rõ.

- "VIỆT NAM ĐỘC LẬP... 1945"

Tôi tình cờ đọc cuốn "Những chặng đường lịch sử" của Đại tướng Võ Nguyên Giáp do Nhà xuất bản Văn học 1977, trong đó có một định đề để chúng ta trao đổi "Thực tiễn và thời gian sẽ là kiểm nghiệm nghiêm khắc những điều tiên tri đó thuộc về những thiên tài, có điều lịch sử đã diễn ra đúng như dự đoán của Người".

Hẳn chúng ta ai cũng biết cuốn "Lịch sử nước ta" mở đầu có hai câu "Dân ta phải biết sử ta; Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam" do chính tay Bác Hồ viết, Bộ Tuyên truyền Việt Minh xuất bản tháng 2/1992 ở căn cứ Cao Bằng. Cuốn sách bằng thơ dài 210 câu theo thể thơ lục bát, dễ hiểu, dễ nhớ đó dùng làm tài liệu tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân. Điều đặc biệt là: Tuy giữa lúc cách mạng còn khó khăn, nhưng trong niên biểu "Những năm quan trọng" ở cuối cuốn sách, Bác Hồ đã tiên đoán "Việt Nam độc lập... 1945".

Theo đồng chí Võ Nguyên Giáp - một trong những cộng sự gần gũi thân cận với Bác - người duy nhất đặt vấn đề về sự kiện Bác Hồ tiên đoán ngày cách mạng thành công kể lại: "Mùa xuân 1941 - Bác Hồ đã tiên đoán ngày cách mạng thành công 45 - sự nghiệp hoàn thành". Bác không hề nhắc lại câu thơ này. Từ đó đến nay, bị lôi cuốn vào công việc, anh em chúng tôi cũng chưa có dịp hỏi lại Bác: Vì sao Bác có một sự tiên đoán như vậy, điều đó đã trở thành một trong những điều ta chưa hiểu hết được về con người và cuộc đời hoạt động cách mạng vĩ đại gần 60 năm của Bác" (1).

Đầu năm 1945, khi còn ở Tân Trào, Bác Hồ đã nhờ trung úy Phe Lan có biệt danh là Giôn trong nhóm "Chim Họa Mi" của quân Đồng Minh chống phát xít... điện về Côn Minh (Trung Quốc) xin một bản sao tuyên ngôn độc lập Mỹ để tham khảo và chuẩn bị cho các tuyên ngôn thông điệp sau tổng khởi nghĩa tháng 8. 1945. Chúng ta còn nhớ câu nói của Bác Hồ trong những ngày. Người ốm nặng tại lán Nà lừa trước ngày tổng khởi nghĩa. "Lúc này là thời cơ thuận lợi đã tới, dù phải hi sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dẫy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập", (2). Bác Hồ của chúng ta từ lời nói, việc làm, quyết tâm và hành động kiên quyết đều đồng nhất như thế đó!

- Đế quốc Mỹ sẽ xâm lược Việt Nam và nhân dân Việt Nam đánh thắng Mỹ kết thúc bằng trận Điện Biên Phủ trên không.

"ĐÁNH CHO MỸ CÚT..."

Trong mỗi trái tim của người Việt Nam hẳn không quên bài thơ chúc tết mùa xuân Kỷ Dậu 1969 - năm cuối cùng trước lúc Bác Hồ vĩnh biệt chúng ta có câu "Đánh cho Mỹ cút, đánh cho Ngụy nhào". Câu thơ đã đi vào lịch sử như lời thúc dục, quyết tâm của cả dân tộc và chiến lược của cách mạng Việt Nam. Tôi cố lục tìm trong tất cả di cảo của Người mà mình có được và thật bàng hoàng xúc động, không rõ vì sao Bác Hồ của chúng ta có linh cảm tài tình đến thế. Bởi lịch sử vốn có những ngẫu nhiên và cũng vô vàn biến cố bất ngờ kể cả vào giờ phút chót của sự thắng lợi, nhưng ở Bác Hồ, lịch sử đã diễn ra như lối ước hẹn trước! "... Đánh cho Mỹ cút", không phải đến khi Mỹ đổ quân vào miên Nam 1964 Người mới nói đến chuyện đánh Mỹ. Mà ngay sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ vừa kết thúc; hội nghị Giơ-ne-vơ (Genève) mới bắt đầu họp, Hồ Chủ tịch đã khẳng định". Bây giờ Pháp thì đang nói chuyện với ta, đế quốc Mỹ thì đang biến thành kẻ thù chính và trực tiếp, mũi nhọn của ta phải chĩa vào đế quốc Mỹ" (3). Nhắc đến sự kiện này, đồng chí Tố Hữu kể lại "Hồi đó mình là trưởng ban tuyên truyền... chiều 7 - 5 lên xin ý kiến Bác. Có điều lạ là Bác rất bình thản. Bác bảo "Đây chỉ là chiến thắng bước đầu thôi... chiến tranh chưa kết thúc đâu, kẻ thù của ta bây giờ không phải là Pháp nữa mà là Mỹ, không khéo chuyến này ta phải đánh nhau với Mỹ, còn lâu dài đấy, đừng có tếu". Điều ngạc nhiên là ông Cụ (Bác Hồ) lại nói chuyện ấy ngay sau ngày chiến thắng Điện Biên". (4)

Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhớ lại "... Chiều 7 - 5, ta tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ thì nhận được điện... trong bức điện có một câu "... thắng lợi tuy lớn nhưng mới chỉ bước đầu..." tôi đứng dậy đọc điện và tôi nói với các anh lúc đó đang ngồi ở Sở chỉ huy là: chỉ có Chủ tịch Hồ Chí Minh mới viết được câu này...". Còn lúc về Hà Nội gặp Bác Hồ, Bác có nói với anh em cán bộ "làm gì các chú tếu thế, còn phải đánh Mỹ... tầm nhìn của Bác là như vậy..."(5)

Ngày 26/ 5/ 1954 trên báo "Cứu quốc" Chủ tịch Hồ Chí Minh còn viết bài "Pháp vỡ đầu, Mỹ càng méo mặt" nhắc nhở đồng bào và chiến sĩ "... Thế là Mỹ dần dần trở nên kẻ địch chính của quân đội và nhân dân ta, và cảnh tỉnh tình thế chiến tranh mới dữ dội và ác liệt hơn đối với đất nước... nhiều Điện Biên Phủ khác đang chờ đợi chúng ta".

Không ai có thể ngờ rằng: vào thời điểm đó, bằng khả năng tiên tri và tài thao lược, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kịp thời ra lệnh cho tướng lĩnh của mình chuẩn bị bày đặt thế trận chiến tranh nhân dân chống lại sức mạnh "siêu phàm" của nước Mỹ với con át chủ bài không quân chiến lược, con ngáo ộp pháo đài bay B52.

Ngày 21 - 12 - 1958 Bác chủ trì hội nghị Bộ Chính trị thông qua kế hoạch xây dựng quân đội và củng cố quốc phòng. Bác nêu thêm một số vấn đề rất mới và phải nói là rất sớm, đó là nghiên cứu kế hoạch phòng không nhân dân. Thượng tướng Phùng Thế Tài - nguyên tổng tham mưu trưởng kiêm tư lệnh bộ đội phòng không cho biết"... Năm 1962... trong buổi gặp mặt hôm ấy Bác đã hỏi tôi (Phùng Thế Tài) "Bây giờ chú là tư lệnh phòng không vậy chú đã biết gì về B52 chưa... Chú phải theo dõi chặt chẽ và thường xuyên quan tâm đến loại máy bay B52 này...".

Cũng theo hồi ký của thượng tướng Phòng Thế Tài "Tháng 12 năm 1967... tôi được Bác gọi lên hỏi thăm tình hình. Ngay phút đầu tiên Bác đã hỏi về B52, nét mặt Bác đăm chiêu - Sớm muộn gì đế quốc Mỹ sẽ đưa B52 ra đánh Hà Nội, rồi có thua, nó mới chịu thua... Ở Việt Nam, Mỹ sẽ thua - Bác nhìn ra cửa sổ chỉ lên bầu trời nói tiếp - Nhưng nó chỉ chịu thua sau khi thua ở đây (tức trên bầu trời Hà Nội) Vì vậy nhiệm vụ của các chú rất nặng nề". Bản phương án đầu tiên đầu năm 1968 đánh trả cuộc tập kích B52 của đế quốc Mỹ vào Hà Nội, Hải Phòng ra đời trong bối cảnh như thế" (6). Và lịch sử đã diễn ra đúng như lời tiên tri của Người. Năm 1972 sau thất bại thảm hại trong cuộc tập kích B52 mười hai ngày đêm vào thủ đô Hà Nội, ngày 27 - 1 - 1973 tại Pa-ri (Paris), hiệp định về chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết. Nhân dân Việt Nam đã thực hiện được lời dạy của Bác Hồ "Đánh cho Mỹ cút".

Cuộc chiến tranh Việt Nam là thất bại lớn nhất trong lịch sử 200 năm nước Mỹ. Chính Mác-na-ma-ra (Me Namara) nguyên Bộ trưởng quốc phòng Mỹ dưới thời tổng thống Giôn-xơn (Johnson) phải chua chát thú nhận "Chúng tôi (tức Mỹ) đã sai lầm, sai lầm khủng khiếp (7). Có lẽ viên cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ hối tiếc về một cơ hội hòa bình bị bỏ dở khi Chủ tịch Hồ Chí Minh sẵn sàng chìa bàn tay nhân ái với nguyện vọng hòa bình cho cả Việt Nam và Mỹ, nhằm giải quyết chiến tranh Việt Nam trong danh dự, thì người Mỹ đã không nhận thấy để đón nhận bàn tay nhân từ đó. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói "Chỉ có một cách đi tới giải pháp đó là Mỹ rút đi. Chúng tôi không muốn làm cái gì xấu đối với họ, chúng tôi sẵn sàng đem nhạc và hoa tiễn họ và mọi thứ khác mà họ thích..." (8) "Tôi xin mời ông Johnson đến Hà Nội như là khách của chúng tôi. Ông hãy đến với vợ và con gái, người thư ký, người bác sĩ và người đầu bếp của mình, nhưng đừng mang theo tướng lĩnh và đô đốc! Tôi xin đảm bảo rằng: Tổng thống sẽ an toàn tuyệt đối"(9).

"...ĐÁNH CHO NGỤY NHÀO"

"Mỹ cút" ắt hẳn "Ngụy nhào" đó là logíc biện chứng lịch sử đã từng diễn ra ở Việt Nam trước đó gần 30 năm (1945) gần hơn nữa cũng 20 năm (1954). Điều chúng tôi muốn nói là "Ngụy nhào" thì đất nước ta mới hoàn toàn thống nhất, non sông thu về một mối. Ngày 30/4/1975 dân tộc Việt Nam đã "đọc trọn" bài thơ chúc tết cuối cùng của Bác. Trong niềm hân hoan thắng lợi đó, có ai ngờ rằng: ngày này (1975) cách đây 15 năm (1960) Bác Hồ đã dự định, đã tiên đoán một thắng lợi trọn vẹn sau cùng. Tôi lại một lần nữa sững sờ khi cầm trên tay bút tích của Bác. Lời bế mạc trong lễ quốc khánh 2/9/1960 tại nhà hát lớn thành phố Hà Nội có đoạn "Trong lúc chào mừng ngày quốc khánh vĩ đại lần thứ 15, chúng ta càng nhớ đến đồng bào miền nam đang anh dũng đấu tranh chống chế độ tàn bạo của Mỹ - Diệm. Chúng ta gửi đến đồng bào miền Nam mối tình ruột thịt và hứa với đồng bào rằng: Toàn dân ta đoàn kết nhất trí, bền bỉ đấu tranh, thì chậm lắm là 15 năm nữa, Tổ quốc ta nhất định sẽ thống nhất, Bắc Nam nhất định sum họp một nhà"(10).

Chỉ có điều Bác khoanh lại (chứ không gạch bỏ) đoạn "chậm lắm là 15 năm nữa" và không đọc. Lý do vì sao cho đến nay không ai biết, nhưng theo chúng tôi: Bác muốn toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta tự phấn đấu, đoàn kết nhất trí, bền bỉ đấu tranh để đến ngày giành thắng lợi, chứ không muốn chúng ta cứ ngồi chờ đến ngày thắng lợi! Như Người vẫn thường nói "Phải biết nhìn thấy: Khi nào mùa xuân sẽ đến"(11).

Kết thúc bài viết này cho phép tôi xin mượn câu nói của các nhà nghiên cứu phương Tây cho rằng "Phải tìm hiểu tính độc đáo của tư duy phương Đông, một tư duy được đánh dấu bởi hoài bão tìm kiếm thống nhất của vũ trụ, sự hài hòa giữa những mâu thuẫn, trực giác và tính tổng hợp"(12). Nhà xã hội học người Pháp Pôn Muyt (Paul Mus) có phần nào có lý khi ông đưa ra lập luận để nắm bắt qua Hồ Chí Minh "tâm linh" (Psyché). Còn chúng ta vẫn luôn gọi Người là Bác - Bác Hồ của chúng ta.

Huế 12.1998
C.H.H
(123/05-99)

------------------------------------------------------------------
(*) Thomas Jefferson sau trở thành Tổng thống thứ ba của nước Mỹ.
(1) Võ Nguyên Giáp - Những chặng đường lịch sử NXB Văn học 1977.
(2) Bác Hồ với Hà Tuyên - Lịch sử Đảng bộ Tuyên Quang. Tập I trang 74.
(3) Nghị quyết BCHTW Đảng lao động Việt Nam lần thứ 6 (Khóa II) 7 - 1954.
(4) Tạp chí Văn nghệ Quân đội số 5 - 1994.
(5)Võ Nguyên Giáp trả lời phỏng vấn của Đài Truyền hình Hà Nội ngày 8.5.1993 - dẫn theo Lê Cường.
(6) Bác Hồ với bộ đội phòng không - NXB sự thật 1992.
(7) RSMc Namara - Nhìn lại quá khứ: Tấm thảm kịch và những bài học về Việt Nam - NXB Chính trị Quốc gia 1995.
(8), (9) Tiếp xúc bí mật Việt Nam - Hoa Kỳ trước hội nghị Paris - Viện quan hệ quốc tế 1990.
(10) Tài liệu lưu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
(11) Trích hồi ký của nhà văn Nga Vatali Ôdêrốp - Ủy viên Ban thư ký Hội Nhà văn Liên xô (cũ) dẫn theo Lê Cường - Tạp chí Xưa Nay số 46B tháng 12/1997
 (12) Xem: Hữu Ngọc - Phác thảo chân dung Văn hóa Pháp, NXB Ngoại văn Việt Nam, Hà Nội 1991 trang 18.




 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • XUÂN CANGNhờ cuốn hồi ký nhỏ Ngày ấy Trường Sơn (Nxb Hội Nhà văn - Hà Nội - 2000) của Nguyễn Khoa Như Ý- tên khai sinh của Hà Khánh Linh, bạn đọc được biết đây là một nhà văn nữ có khí chất không bình thường. Một người con gái mảnh dẻ, nhưng có chí, mơ mộng, ham hành động, vì nghĩa lớn mà dấn thân vào nơi nguy hiểm.

  • Sau Vị giáo sư và ẩn sĩ đường, Ba lần đến nước Mỹ, trong năm 2002, GS. Hà Minh Đức tiếp tục ra mắt bạn đọc tác phẩm Tản mạn đầu ô. Vậy là trong khoảng 5 năm, bên cạnh một khối lượng lớn những tác phẩm nghiên cứu, lý luận, phê bình, ông đã sáng tác 3 tập thơ và 3 tập bút ký. Đó là những con số mang nhiều ý nghĩa thể hiện sự "đa năng" của một đời văn tưởng đã yên vị với nhiều danh hiệu cao quý và hơn 30 tập sách nghiên cứu, lý luận, phê bình. Tản mạn đầu ô ra đời được dư luận chú ý, quan tâm. Sau đây là cuộc trao đổi giữa PGS. TS Lý Hoài Thu với GS. Hà Minh Đức xung quanh tập sách này.

  • HUỲNH HẠ NGUYÊN         (Đọc tập thơ "Khúc đêm" của Châu Thu Hà - Nxb Thuận Hoá - 11/2002)...Thơ Châu Thu Hà mang đậm nữ tính. Khi trái tim biết cười, hay khi giàn giụa nước mắt, ta bỗng thấy quý sao những phút sống chân thành với cuộc đời, với mọi người. Châu Thu Hà không để trái tim mình tuột xuống phía bên kia triền dốc, chị cố bước tới và neo lại, để thấy mình được xẻ chia, được yêu chiều, xoa dịu...

  • LÊ MỸ Ý (L.M.Y):  Thưa nhà thơ, là một người có thể tạm gọi là thuộc thế hệ đi trước nhưng lại luôn "gây sốc" bằng những tác phẩm tìm tòi mới, chắc hẳn ông có quan tâm nhiều đến thế hệ thơ trẻ? Có thể có một nhận xét chung về thơ trẻ hiện nay chăng?NHÀ THƠ HOÀNG HƯNG (H.H): Tất nhiên là tôi rất quan tâm. Nhận xét chung của tôi về thơ trẻ bây giờ là đa số vẫn mang tính phong trào. Có thể nói là những người làm thơ trẻ vẫn đi theo một vết mòn của thế hệ trước, chưa thấy rõ những bứt phá, chỉ nổi lên một số tác giả theo cách lẻ tẻ.

  • Tại sao cô chỉ làm thơ tự do?- Trước hết, bởi tôi thích tự do. Tự do ở đây, được hiểu là: nói, làm, dám mơ ước và tham vọng tất cả những gì mình muốn, không bị tác động và chi phối bởi ai, bởi bất cứ điều gì.

  • NGUYỄN THỤY KHA Đã là lạ tên một tác phẩm khí nhạc mang tực đề "Eo lưng" của nữ nhạc sĩ Kim Ngọc. Lại thu thú khi đọc tập thơ "Nằm nghiêng" của nữ thi sĩ Phan Huyền Thư. Một thế kỷ giải phóng của Việt Nam thật đáng kính ngạc.Cái cách giải phóng mình, phái yếu trong đó có mình của Phan Huyền Thư là sự độ lượng với cũ kỹ, là mỉa mai sự nửa vời, là quyết liệt lặng lẽ vươn tới cách tân theo một thế của “Nằm nghiêng”.

  • NGUYỄN TRỌNG TẠOCòn nhớ mùa Huế mưa 1992, Nguyễn Khắc Thạch và Ngô Minh đến nhà tôi chơi, mang theo bản thảo đánh máy tập thơ đầu tay của một tác giả mới 20 tuổi có tên là Văn Cầm Hải. Một cái tên lạ mà tôi chưa nghe bao giờ. Những bài thơ của anh cũng chưa hề xuất hiện trên mặt báo. Nguyễn Khắc Thạch và Ngô Minh đều nói rằng; "Thơ tay này lạ lắm. Ông xem thử".

  • NGUYỄN QUANG HÀNgồi đọc NGÀN NĂM SAU mà như đang ngồi nói chuyện tay đôi với Nguyễn Trọng Bính. Giọng thơ anh cũng cứ chân chất, yêu quê hương và say đời như chính con người anh. Từ thời chiến tranh, chúng tôi đã ở trong rừng với nhau. Cứ ngồi với nhau là bộc bạch hết. Một lá thư riêng, một rung động mới, chúng tôi cũng chia sẻ với nhau.

  • PHAN THÀNH MINHĐó cũng là tựa đề tập thơ rất dễ thương của Trần Tịnh Yên - nhà thơ của đất kinh kỳ thơ mộng thuở nào - thú thật  là tôi đã vô cùng hạnh phúc khi nhận được tập thơ này do chính  tác giả gởi tặng, dễ thương ở chỗ khổ giấy nhỏ nhắn, trình bày đẹp trang nhã, sách 80 trang với 46 bài thơ cũng mỏng mảnh như thế nhưng nhìn rất thơ, càng thơ hơn nữa khi chính tác giả tự viết lời phi lộ cho mình, tôi rất hợp với anh ở điểm này bởi lẽ chẳng ai có thể thay thế cho mình bằng mình để nói hộ những gì mình muốn nói...:...năm xưa qua ngõ sân đìnhcó người nhặt được mối tình ai rơi

  • NAM NGỌC            (Về tập truyện ngắn mới nhất của nhà văn Võ Thị Xuân Hà do Công ty Truyền thông Hà Thế liên kết NXB Phụ nữ xuất bản và phát hành quý I năm 2009)Tập truyện gồm 14 truyện  ngắn, với những mô típ khác nhau nhưng cùng chung gam màu thấm đẫm chất liệu hiện thực. Tất cả đã tạo nên một chỉnh thể thống nhất mà ở đó các nhân vật dù xấu dù tốt cũng đều hướng tới cái đẹp, cái nhân bản của con người. Cách viết truyện lạ cùng với những chi tiết, tình tiết được lắp ghép một cách khéo léo, Võ Thị Xuân Hà đã một lần nữa gây ngạc nhiên cho người đọc bằng bút pháp ẩn không gian đa chiều của mình.

  • BÍCH THUHơn một thập niên trước đây, với hai truyện ngắn Hồi ức của một binh nhì và Vết thương lòng, Nguyễn Thế Tường đã đoạt giải cao trong cuộc thi truyện ngắn do Tạp chí Văn nghệ quân đội tổ chức năm 1992 - 1994. Tôi còn nhớ một trong số các nhà phê bình đã thành danh của nhà số 4 Lý Nam Đế không kìm được cảm xúc của mình với chùm truyện dự thi của Nguyễn Thế Tường lúc ấy đã thốt lên: “Tôi thích truyện ngắn Nguyễn Thế Tường”. Từ đó đến nay, Nguyễn Thế Tường vẫn miệt mài viết và lặng lẽ ra sách. Người đàn bà không hoá đá là lần ra mắt thứ năm của anh.

  • HOÀNG VŨ THUẬT                (Đọc “Trăng đợi trước thềm”, thơ Hải Bằng, NXB Thuận Hoá - 1987)Đổi mới là trách nhiệm vừa là bổn phận đang diễn ra sôi động trong đời sống văn học hôm nay. Nhưng ranh giới giữa cũ và mới không dễ dàng phân định khi đánh giá một tác phẩm văn chương nghệ thuật.

  • ĐINH NAM KHƯƠNG               (Nhân đọc “ru em ru tôi” Thơ Trương Vĩnh Tuấn NXB: Hội nhà văn - 2003)Có một nhà thơ nổi danh thi sĩ, làm “quan” khá to ở báo văn nghệ. Nhưng chẳng bao giờ thấy ông vỗ ngực, ngạo mạn nói lời: “ta là quan đây” mà ông luôn dân giã tự gọi mình là hắn, xưng hô với bạn bè là mày tao:                          “...Hình như hắn là nhà quê                          Hình như hắn từ quê ra...”                                                                (Gốc)

  • NGÔ MINHKhông thể đếm là tập thơ đầu tay của cây bút nữ Nguyễn Thị Thái người Huế, sống ở thành phố Buôn Ma Thuột vừa được NXB Thuận Hóa ấn hành. Tôi đã đọc một mạch hết tập thơ với tâm trạng phấn khích. Tập thơ có nhiều bài thơ hay, có nhiều câu thơ và thi ảnh lạ làm phấn chấn người đọc.

  • MINH KHÔICuối tháng bảy vừa qua, giáo sư ngôn ngữ và văn chương Wayne S.Karlin và nữ phóng viên Valerie, công tác ở một Đài phát thanh thuộc bang Maryland, Mỹ đã đến Huế tìm thăm nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, để chuyển cho chị bản hợp đồng in ấn và phát hành tập thơ Green Rice (Cốm Non) do cơ quan xuất bản gửi từ Mỹ sang.

  • FRED MARCHANTCó những vết thương chẳng thể nào lành lặn và có những nỗi đau chẳng bao giờ mất đi. Kinh nghiệm nhân loại khuyên ta không nên “chấp nhận” hay “bỏ đi” hay “vượt lên” chúng. Với một con người mà tâm hồn thương tổn vì đã làm cho người khác khổ đau hay chứng kiến nhiều nỗi đau khổ thì những câu nói như thế hoàn toàn vô nghĩa.

  • BÍCH THU          (Đọc thơ Dòng sông mùa hạ của Hoàng Kim Dung. NXB Hội Nhà văn, 2004)Nhìn vào tác phẩm đã xuất bản của Hoàng Kim Dung, tôi nhận thấy ở người phụ nữ này có sự đan xen giữa công việc nghiên cứu khoa học với sáng tạo thi ca. Ngoài bốn tập thơ và bốn cuốn sách nghiên cứu về nghệ thuật đã in, với tập thơ thứ năm có tựa đề Dòng sông mùa hạ mới ra mắt bạn đọc, đã làm cán cân nghiêng về phía thơ ca.

  • ĐÔNG HÀVăn hoá và văn học bao giờ cũng có một mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Có thể thấy rằng văn học là một bộ phận của văn hoá, nó chịu sự ảnh hưởng của văn hoá. Khi soi vào một thời kì văn học, người đọc có thể thấy được những khía cạnh về phương diện đời sống văn hoá tinh thần của một thời đại, một giai đoạn của xã hội loài người.

  • HÀ KHÁNH LINHViết được một câu thơ hay có khi phải chiêm nghiệm cả một đời người, hoàn thành một tập truyện, một tập thơ là sự chắt chiu miệt mài suốt cả quá trình, sau Đại hội nhà văn Việt Nam lần thứ VII Lê Khánh Mai liên tiếp trình làng tập thơ "Đẹp buồn và trong suốt như gương" (Nhà xuất bản Hội Nhà văn) và "Nết" tập truyện ngắn (Nhà xuất bản Đà Nẵng).

  • NGUYỄN TRỌNG TẠOCó người làm thơ dễ dàng như suối nguồn tuôn chảy không bao giờ vơi cạn. Có người làm thơ khó khăn như đàn bà vượt cạn trong cơn đau sinh nở. Có người không đầy cảm xúc cũng làm được ra thơ. Có người cảm xúc dâng tràn mà trước thơ ngồi cắn bút. Thơ hay, thơ dở, thơ dở dở ương ương tràn ngập chợ thơ như trên trời dưới đất chỉ có thơ. Thơ nhiều đến ngạt thở chứ thơ chẳng còn tự nhiên như hơi thở mà ta vẫn hoài vọng một thời.