Cuốn tiểu thuyết nổi tiếng thế giới của văn học Pháp - “Hoàng tử bé” - đã được viết nên từ trải nghiệm có thật của nhà văn khi ông bị rơi máy bay trên sa mạc Sahara khi đang trên đường bay tới Việt Nam. Tác giả đã bị mất nước, bị ảo giác và suýt mất mạng…
Cuốn tiểu thuyết “Hoàng tử bé” được xuất bản vào ngày 6/4/1943, đưa tới cho độc giả một hoàng tử bé bước ra từ tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà văn - phi công người Pháp - Antoine de Saint-Exupéry.
Tác phẩm kể câu chuyện của một phi công bị hỏng máy bay, rơi xuống sa mạc Sahara, ở đây, người phi công đã gặp một cậu bé mà anh âu yếm gọi là “Hoàng tử bé”. Cậu bé kể cho người phi công về quê nhà của cậu - một tiểu tinh cầu.
Chi tiết này được lấy cảm hứng từ một sự việc có thật trong cuộc đời nhà văn - phi công Antoine. Ngày 30/12/1935, khoảng gần 3h chiều, sau một chuyến bay dài hơn 19 tiếng, Antoine và người bạn hoa tiêu - André Prévot - đã bị rơi máy bay ở sa mạc Sahara trên lãnh thổ Libya khi hai người đang trên đường bay tới Sài Gòn.
Họ đã cố gắng lập kỷ lục về thời gian bay từ Paris tới Sài Gòn với hy vọng giành được giải thưởng trị giá 150.000 franc. Cả Antoine và bạn đều sống sót nhưng ngay lập tức họ phải đối mặt với việc cơ thể bị mất nước nhanh chóng trên sa mạc. Nho, táo và rượu trên máy bay giúp họ trụ được một ngày, nhưng khi không còn gì nữa, hai người bắt đầu bị ảo giác.
Sang ngày thứ hai và thứ ba, cơ thể họ bị mất nước rõ rệt và không đổ mồ hôi nữa. Cuối cùng, sang ngày thứ tư, một người Ả Rập cưỡi lạc đà đã phát hiện ra họ và cứu sống cả hai.
Trong “Hoàng tử bé”, khi Antoine viết về việc bị bỏ lại trên sa mạc với một cái máy bay hỏng, ông đã liên hệ với kinh nghiệm có thật trong cuộc đời mình. Dù không thể đoạt được 150.000 franc giải thưởng, nhưng trải nghiệm “nhớ đời” ấy đã giúp Antoine viết nên một tuyệt phẩm văn chương.
Trở lại với tác phẩm, nhân vật người phi công đã gặp Hoàng tử bé khi cậu đang trong cuộc hành trình đến thăm những hành tinh khác nhau trong không gian. Cuộc gặp gỡ với người phi công giữa nơi sa mạc, trong 8 ngày, đã khiến hai người hình thành nên một tình bạn gắn bó.
Cuốn tiểu thuyết suốt hơn 70 năm nay đã hấp dẫn cả trẻ nhỏ và người lớn trên khắp thế giới, đã được dịch sang hơn 250 thứ tiếng và phương ngữ.
Trong tháng 4 này, để nhớ về ngày cách đây 73 năm, “Hoàng tử bé” đã đến với độc giả, hãy cùng điểm lại 5 bài học thú vị về cuộc đời được tác giả gửi gắm một cách đầy ngụ ý trong tác phẩm.
Hãy luôn nhớ về sự sáng tạo của tuổi thơ
Nhân vật người kể chuyện trong “Hoàng tử bé” - anh phi công bị rơi máy bay trên sa mạc - đã bắt đầu câu chuyện bằng ký ức về bức vẽ đầu đời anh thực hiện khi còn là một đứa trẻ. Bức vẽ khắc họa một con trăn đã nuốt chửng cả một con voi. Tất cả những người lớn xem tranh của cậu bé ngày ấy đều chỉ nhìn ra hình… một chiếc mũ.
Sự thất bại với bức vẽ đầu tiên và bức vẽ thứ hai khiến cậu từ bỏ niềm đam mê vẽ để chăm chỉ học những môn hữu ích như người lớn khuyên bảo. Đương nhiên từng lời văn trong “Hoàng tử bé” đều có tính đa nghĩa, để phù hợp với cả trẻ nhỏ và người lớn. Với người lớn, những câu chữ giản đơn lại khái quát nên những câu chuyện lớn lao và sâu sắc về cuộc đời.
Cho tới một ngày khi gặp được Hoàng tử bé - người đã ngay lập tức đọc ra đúng nội dung của bức vẽ năm xưa, anh phi công ngay lập tức say mê cậu như một người bạn tâm giao tri kỷ hiểu thấu cõi lòng mình.
“Mỗi khi gặp một người lớn có vẻ sáng sủa một tí, tôi lại thử người đó với bức phác thảo số một mà tôi luôn mang theo (khắc họa một con trăn nuốt trọn một con voi vào bụng). Nhưng dù người đó là ai, họ cũng luôn trả lời rằng: “Đấy là một cái mũ”. Thế là tôi chẳng bao giờ nói với họ về trăn rắn, rừng nguyên sinh hay các vì sao. Tôi sẽ tự hạ mình xuống ngang tầm họ. Tôi sẽ nói về chơi bài, chơi gôn, chính trị và ca-vát. Rồi người lớn kia sẽ cảm thấy rất hài lòng khi được quen một con người tinh tế đến vậy”.
Khi chúng ta trưởng thành, đừng để mất đi sự sáng tạo, thậm chí là sức tưởng tượng điên rồ của tuổi thơ. Người lớn luôn thích những con số, những ý tưởng thực tế, và đôi khi, họ quên mất rằng cần phải nhìn lên trên bề mặt của sự việc, để suy nghĩ tự do và sáng tạo. Họ mất đi sự tò mò, hiếu kỳ tích cực, thay vào đó, càng lúc càng trở nên tiêu cực.
Những người sáng tạo cũng giống như Hoàng tử bé, họ cũng hay mơ mộng, luôn kiếm tìm những trải nghiệm mới và luôn thích thú với việc đưa ra những câu hỏi thực sự thông minh, đánh trúng vấn đề.
Để tận hưởng niềm vui giản dị trong cuộc sống, cần bớt đi sự nghiêm nghị
Trong chuyến hành trình đến thăm các hành tinh, Hoàng tử bé có lần gặp một nhà doanh nghiệp nghiêm nghị. Người đàn ông này không ngừng đếm tất cả những ngôi sao trong dải ngân hà và cảm thấy vô cùng hạnh phúc vì sở hữu những ngôi sao đó, dù thực tế, cuộc sống của ông ta cô đơn và nhàm tẻ vô cùng, ông ta chẳng có gì ngoài những vì sao để đếm.
“Ta quản lý chúng. Ta đếm đi rồi ta đếm lại chúng, nhà doanh nghiệp nói. Khó đấy. Nhưng ta là một người đứng đắn, rất quan tâm đến những vấn đề trọng đại”.
Hãy nhìn người doanh nhân, và nhớ rằng đừng bao giờ thỏa hiệp với bất cứ việc gì có thể làm mất đi những niềm vui nhỏ giản dị trong cuộc sống của bạn.
Chẳng gì có thể lên tinh thần và cải thiện cuộc sống bằng tiếng cười - những tiếng cười sảng khoái, vô tư, vui vẻ thật sự. Đừng “hà tiện” nụ cười, cười nhiều và bạn sẽ có trí nhớ tốt, bớt căng thẳng; hài hước và bạn sẽ khó có thể mắc bệnh tim.
Dành thời gian cho bản thân là bí quyết để được hạnh phúc
Trên hành tinh thứ năm mà Hoàng tử bé ghé qua, cậu đã gặp một người thắp đèn. Ở đây, mỗi ngày chỉ kéo dài một phút. Người thắp đèn, vì vậy, phải tắt đèn rồi thắp đèn liên tục sau mỗi phút. Công việc khiến ông mệt mỏi và lúc nào cũng chỉ thèm ngủ.
“Hiện nay, hành tinh này quay mỗi phút một vòng, ta không còn lấy một giây để nghỉ ngơi. Mỗi phút ta phải thắp đèn và phải tắt đèn một lần” - người thắp đèn nói.
Đừng để công việc đè bẹp bạn đến mức khiến từng phút giây tồn tại đều trở nên mệt mỏi, mỗi phút giây sống trong cuộc đời này đều cần phải được trân trọng và mục tiêu cao nhất không gì hơn là tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn, ý nghĩa nhất.
Đừng để mình “chết mòn” vì công việc giống như người thắp đèn, bởi hậu quả sẽ rất thực tế và tàn khốc, đó là hàng loạt những loại bệnh tật rình rập bạn theo năm tháng.
Quan trọng hơn cả việc chăm sóc thể chất, là đôi khi, bạn cần có thời gian để dành riêng cho chính mình, để ngắt mình ra khỏi công việc, đó chính là chăm sóc tinh thần. Không nghi ngờ gì trong thời đại hôm nay, đang có rất nhiều “người thắp đèn” giữa đời sống.
Hãy dũng cảm để bước ra khám phá thế giới
Trên hành tinh thứ 6, Hoàng tử bé gặp một “ông cụ già đang viết những cuốn sách dày cộp”. Thoạt tiên Hoàng tử bé tin rằng nhà địa lý (nghề nghiệp của ông cụ) hẳn phải là người đi đây đó rất nhiều, nhưng hóa ra ông cụ cả đời không bao giờ rời gót khỏi bốn chân bàn.
“Ta có là nhà thám hiểm đâu… Nhà địa lý không phải là người đi đến các thành phố, sông biển, núi non, đại dương và sa mạc. Nhà địa lý rất quan trọng nên họ không thể đi lung tung. Ông ta sẽ không rời bàn giấy của mình, nhưng sẽ tiếp các nhà thám hiểm. Ông ta sẽ phỏng vấn họ và ghi chép lại những hồi ức của họ” - nhà địa lý nói.
Cái bàn giấy của nhà địa lý là một ẩn dụ cho “vùng an toàn” trong cuộc sống mỗi người. Chúng ta thường có xu hướng yên vị trong “vùng an toàn” của mình bởi điều này luôn đơn giản hơn so với việc mạo hiểm. Nhưng trong cuộc đời, tất cả chúng ta đều cần phải mạo hiểm, tạo nên những trải nghiệm mới, gặp gỡ những con người mới, ngao du, tìm hiểu.
Có rất nhiều lý do để chúng ta bước ra khỏi “vùng an toàn” của mình. Sự lo lắng, hồi hộp mà chúng ta cảm thấy khi đối diện với thử thách có thể khiến chúng ta tư duy, hành động hiệu quả hơn. Thích nghi với những thay đổi, thách thức giúp chúng ta năng động, nhạy bén, không bị chây ì, chậm chạp theo năm tháng.
Hãy lựa chọn bằng trái tim mình
Hoàng tử bé đã đem lòng yêu một đóa hồng ở tiểu hành tinh quê nhà. Dù nàng bảo mình là duy nhất trong giống loài của mình, nhưng khi đặt chân tới Trái đất, Hoàng tử bé đã giật mình thất vọng khi đứng trước một vườn hồng có tới hàng nghìn đóa hồng giống hệt nàng. Thoạt tiên, Hoàng tử bé buồn bã nhưng sau khi gặp cáo, cậu đã hiểu rằng đóa hồng của mình đúng là duy nhất.
Đơn giản bởi “chính vì nàng mà tay tôi đã tưới, chính vì nàng mà tôi đã che chắn bằng tấm bình phong, cũng vì nàng mà tôi bắt từng con sâu, vì nàng mà tôi đã ngồi nghe than thở, tán hươu tán vượn, và đôi khi cả im lặng nữa, bởi vì nàng là đoá hồng của tôi”, vì vậy, đó là đóa hồng duy nhất đối với Hoàng tử bé. “Chính thời giờ cậu đã mất để chăm sóc cho đoá hồng khiến đoá hồng trở nên quan trọng đến thế”.
“Đây là bí mật của tớ, một bí mật rất đơn giản thôi: Người ta chỉ có thể nhìn thấy thật rõ ràng và đúng đắn bằng trái tim, những điều quan trọng nhất không thể nhìn thấy bằng đôi mắt” - Cáo nói.
Trong cuộc sống, nhiều khi những quyết định mang tính trực giác, bản năng lại đem tới những kết quả tốt hơn sự phân tích logic. Thực tế, trực giác không mông lung, vô định, nó tồn tại để giúp con người cân bằng các quyết định của mình, để kết nối bản năng và lý trí.
Cuốn “Hoàng tử bé” chứa đựng vô số những bài học giá trị về cuộc đời. Để biết được thêm nhiều nữa, chỉ có cách tự bạn tìm gặp cậu ấy trong cuốn tiểu thuyết vẫn còn đang thịnh hành trên khắp thế giới sau hơn nửa thế kỷ.
Theo Bích Ngọc - Dân Trí
Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.
Câu chuyện về văn hóa đọc không còn là đề tài mới mẻ nhưng vẫn luôn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Liệu rằng độc giả trẻ đã chọn được cho mình hướng đi đúng đắn?
Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp tổng kết năm của Cục Xuất bản chiều 24/12. Nguyên nhân của việc không đọc xuể sách phát hành là do thiếu nhân lực.
Cùng với yêu cầu ngày một cao đối với chất lượng bản dịch, việc nhận xét, hồi âm của độc giả cũng ngày càng nhiều hơn và trực tiếp hơn, tuy nhiên, trong số đó có những người đang làm việc “ném đá” thay vì “phê bình” một cách thiện chí – đó là ý kiến của BTV Phùng Hồng Minh về những tranh luận quanh bản dịch tiểu thuyết “Bên phía nhà Swann” của Marcel Proust.
Hiện, khá nhiều kiệt tác của văn chương, triết học thế giới đã được dịch ra tiếng Việt với mục đích khai trí, “mở mắt”, dẫn bạn đọc vào biển kiến thức sâu rộng của nhân loại. Song, trước những bản dịch sai “từng xăngtimét”, bạn đọc không thể “nhắm mắt làm ngơ”…
Theo mấy nghiên cứu gần đây thì việc đọc sách văn học khiến cho người ta thông minh hơn, giàu tình cảm hơn, và văn minh hơn. Báo New York Times bèn đặt cho một số nhà văn và học giả câu hỏi: “Văn chương dạy chúng ta điều gì về tình yêu?”
Nghệ sỹ ăn mặc phản cảm, giá trị nghệ thuật bị xem nhẹ, thiếu văn hóa trong cách ứng xử... là những hiện tượng cho thấy văn hóa Việt đang biến đổi một cách nhanh chóng.
Nghề vẽ tranh trên kiếng ở Phú Tân (H.Châu Thành, Sóc Trăng) từng một thời nổi tiếng khắp Nam bộ nhưng giờ đây phải đối mặt với nguy cơ mai một.
L.T.S: “Muốn giao lưu văn hóa với bên ngoài tốt thì bản thân đất nước phải tốt”. Đó là nhận định xuyên suốt cuộc nói chuyện với phóng viên Tạp chí VHNA của Nhà xuất nhập khẩu văn hóa Hữu Ngọc. Khó mà ngờ được ở tuổi 97, ông vẫn giữ tác phong nhanh nhẹn, trí nhớ minh mẫn đến vậy. Bạn bè gọi ông là “cầu thủ ngoại hạng”, điều đó thật chính xác.
Những tư liệu quý chìm trong hỗn độn hiện vật xung quanh. Những bảng biểu số liệu nặng tính báo cáo... Chúng khiến triển lãm Hà Nội 60 năm xây dựng và phát triển (từ ngày 4 - 12.10 tại Bảo tàng Hà Nội nhân kỷ niệm 60 năm giải phóng thủ đô) giống như một báo cáo thành tích khô cứng.
Biết bao tác giả có tác phẩm thơ, văn được sử dụng trong sách giáo khoa đã không được chi trả tiền tác quyền suốt hàng chục năm qua...
Họa sĩ Trần Lương vừa trở thành một trong hai nghệ sĩ, nhà hoạt động văn hóa nhận được Giải thưởng Lớn giải Hoàng tử Claus 2014 (cùng Abel Rodriguez từ Colombia). “Giải thưởng cho tôi thấy rõ là mình đang làm những công việc bình thường của một công dân bình thường có trách nhiệm” - nghệ sĩ chia sẻ.
Tồn tại mấy trăm năm qua, vấn đề i và y trong chính tả tiếng Việt đã được chính quyền thuộc địa Pháp đặt vấn đề cải cách từ đầu thế kỷ XX. Sau 30-4-1975 các cơ quan hữu quan như Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Bộ Giáo dục - Đào tạo cũng có những quy định về vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu cả trong lẫn ngoài nước trước nay cũng đã tìm hiểu và có ý kiến, nhưng vẫn chưa được giải quyết rốt ráo.
Nếu như ca trù, dân ca quan họ, hát xoan, đờn ca tài tử Nam Bộ, nhã nhạc cung đình Huế… của Việt
Dân tộc và Văn hóa dân tộc Việt Nam có trước rất xa ngày lập nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Nhà nước này đã được dựng nên, tồn tại và phát triển trên nền tảng văn hóa Dân tộc. Nhà nước này, như một lẽ tất yếu, có trách nhiệm bảo vệ, phát triển nền văn hóa dân tộc.
Thực tế lịch sử gần 70 năm qua đã khẳng định rằng Cách mạng Tháng 8 năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là kết quả của hành trình 30 năm tìm đường cứu nước của Bác Hồ và là kết quả tất yếu từ công lao to lớn của Bác chuẩn bị cho việc tiến hành cuộc cách mạng giải phóng kể từ ngày Bác về nước.
Bắc Kạn có nhiều di tích lịch sử, với 12 di tích cấp quốc gia và 33 di tích cấp tỉnh. Trong thời gian qua, nhiều di tích đã được trùng tu, tôn tạo. Tuy nhiên, việc trùng tu lẽ ra phải trân trọng lịch sử, thì những người thực hiện lại “hoành tráng hóa” di tích.
Người ta hay quan niệm tháng bảy âm lịch là tháng “cô hồn”, rằm tháng bảy là để “xá tội vong nhân”, toàn khái niệm thuộc về “thế giới khác”. Ai đi chùa thì được biết tháng bảy còn gọi là mùa Vu Lan.
Lòng hiếu thảo hay lòng từ bi ở cấp độ cá nhân và gia đình giúp chúng ta tăng cường sức đề kháng với cái xấu, cái ác bên ngoài. Một người con hiếu thảo sẽ khó bị cám dỗ bởi những tệ đoan xã hội.
Những tác phẩm văn học mang nặng tính giải trí dần chiếm lĩnh thị trường và thu hút ngày càng nhiều cây bút trẻ.