Chân dung Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê... được khắc họa trên trang viết trong trẻo của nhà thơ.
Trong hơn 30 năm văn nghiệp, Ý Nhi chỉ viết hai tập văn xuôi, Kỷ niệm không có mưa là một trong số đó. Qua từng trang sách, người đọc có thể như đứa trẻ rón rén bước vào một căn phòng đầy ứ những kỷ niệm, một chốn rất riêng tư, vừa trong trẻo và nghiêm cẩn, như thể một tiếng hắt hơi cũng đủ thất lễ vì đã phá tan vẻ tĩnh tại của không gian ấy.
Ý Nhi vẫn là người đàn bà ngồi đan trong căn phòng, mưa nắng thời gian đi qua ngoài kia. Bà ngồi đan dệt lại những kỷ niệm những hồi ức, như cái cách những người phụ nữ du mục vẫn kể lại các câu chuyện của bộ tộc mình trên những tấm thảm dệt. Trên tấm thảm được đan dệt tỉ mẩn của Ý Nhi, ta có thể gặp, ở một phía chân dung của Nguyên Hồng, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Tế Hanh, Trinh Đường, Khương Hữu Dụng, Xuân Sách, Hoàng Trung Thông, Bùi Giáng... - những nhà văn tiền bối được bà hết mực kính trọng về tài năng cũng như nhân cách sống. Ở một phía khác là chân dung của những người bạn như Xuân Quỳnh, Phan Thị Thanh Nhàn, Lê Minh Khuê, Ngô Thị Kim Cúc, Tô Thùy Yên... Họ tạo nên văn chương một thời, họ làm một giai đoạn sống dậy, cửa quậy bằng tài năng của họ, bằng nhịp thở trong cái không khí khuôn phép.
![]() |
Nhà thơ Ý Nhi. |
Ý Nhi luôn viết về những nhà văn đồng nghiệp bằng đôi mắt của nhà phê bình và trái tim của một người bạn. Có lẽ với bà, văn chương là một phần của con người. Đôi mắt nhà phê bình đã giúp Ý Nhi nhìn ra được những điều nhỏ bé trong các tác phẩm, không thiên kiến, không tâng bốc, luôn luôn duy trì một sự nhũn nhặn, dẫn dắt người đọc không chỉ vào không gian của kỷ niệm mà còn vào thi giới. Trong tim bà, những người bạn lúc nào cũng chân thành, thân thiết như người một nhà, dẫu ngăn cách nhau bởi khoảng cách địa lý, bởi âm dương vẫn trọn một thứ tình ấm áp mà thiết tha. Bùi Giáng qua ngòi bút của bà trở nên tỉnh táo, tỉnh táo trong cuộc thế đảo điên. Hay một Xuân Quỳnh nồng ấm, dữ dội trong thơ, lại có nét tinh nghịch, thích trêu đùa...
Đối với Ý Nhi, kỷ niệm không có mưa, cho nên lúc nào mọi thứ cũng trong trẻo, ngập nắng. Có nỗi buồn, có những điều tiếc nuối, nhưng không có giận hờn oán trách. Các nhân vật được Ý Nhi vẽ ra với đầy đủ những nét chân phương đời sống, từ cái đời sống chân phương đó, họ vẫn viết lên những tác phẩm làm lay động biết bao độc giả.
Trong một tập hợp không thuần nhất, được tạo thành từ những bài viết rải rác suốt nhiều năm của Ý Nhi, Kỷ niệm không có mưa vẫn kiến tạo được một không khí chung, hòa quyện, nơi ta được thấy không chỉ những khuôn mặt của một thời, mà còn thấy thời gian phôi pha đã lướt đi qua không gian rộng lớn trong tâm tưởng. Đó là không gian của Ý Nhi và những người cùng thời với bà đã sống, đã viết, viết với tất cả sự chân thành, vượt lên trên những niềm đau khổ, viết để cho mình, cho mọi người.
Nhà văn Linda Lê được xem như một trong những hiện tượng sáng chói của văn chương người Việt ở nước ngoài viết bằng tiếng Pháp. Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam, gần nhất là “Vượt sóng” (Phạm Duy Thiện dịch, Công ty Tao Đàn & NXB Hội Nhà văn, 2018), cuốn tiểu thuyết mà tác giả đã chất chứa rất nhiều những trầm tư sống động của một nhà văn về công việc/hành vi viết, mục đích và ý nghĩa của nó.
Nhà văn Linda Lê được xem như một trong những hiện tượng sáng chói của văn chương người Việt ở nước ngoài viết bằng tiếng Pháp. Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam, gần nhất là “Vượt sóng” (Phạm Duy Thiện dịch, Công ty Tao Đàn & NXB Hội Nhà văn, 2018), cuốn tiểu thuyết mà tác giả đã chất chứa rất nhiều những trầm tư sống động của một nhà văn về công việc/hành vi viết, mục đích và ý nghĩa của nó.
“Có hai ông sui gia nhậu với nhau, trên bàn có một dĩa lòng vịt xào với hành nho nhỏ. Ông sui gia tính ham ăn, liền thò đũa lòn nguyên dĩa gắp lên rồi giũ giũ vờ như muốn cho nó rớt xuống. Nhìn thấy vậy, ông sui kia nóng ruột nói: Anh lấy giò đạp xuống thử coi nó xuống không?”.
Cuốn sách “Hồi ức chiến tranh Vị Xuyên” của Thiếu tướng Nguyễn Đức Huy vừa được Tạp chí Môi trường và đô thị phối hợp với NXB Thông tin và truyền thông ra mắt độc giả tại Hà Nội.
Trong lịch sử Hà Nội hiện đại, có nhiều hạng người. Có công dân hạng một, hạng hai, hạng ba... cho đến lớp người bần hàn. Họ đi qua lịch sử với nhiều tư thế: "Chân ta bước, lòng ung dung tự hào", "vừa đi vừa cúi đầu ngẫm nghĩ", "sấp mặt xuống để tồn tại", cho đến cả tư thế "bò người ra để mà sống"...
“Tôi rất vui, vì bây giờ gia đình và bạn bè ở Việt Nam có thể đọc được tác phẩm của tôi. Giấc mơ của tôi đã trở thành sự thật”. Đó là chia sẻ của tác giả Angie Chau (thuộc thế hệ nhà văn Việt Nam thứ hai tại Hoa Kỳ) khi tập truyện ngắn Những người thầm lặng vừa được NXB Tổng hợp giới thiệu đến độc giả trong nước.
Đã thành truyền thống, 5 năm một lần, Bộ Quốc phòng tiến hành xét, trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Trong số hàng trăm tác giả tham dự xét giải ở chuyên ngành văn học lần này (từ năm 2014 đến 2019), đáng chú ý là sự xuất hiện của các cây bút thuộc “thế hệ 7x, 8x” - những người được sinh ra và trưởng thành trong thời bình.
Chiều 24-2, tại Nhà hát Quân đội phía Nam, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã tổ chức lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật, Báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014 - 2019) của Bộ Quốc phòng khu vực phía Nam.
Sáng 21-2, tại Hà Nội, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014-2019) của Bộ Quốc phòng.
Khi dòng sách tản văn, tùy bút, tiểu thuyết ngôn tình thiên về yếu tố thị trường đang có xu hướng chững lại thì thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản trong nước đã bắt đầu mở rộng cửa cho những tác giả trẻ đi theo lối viết chính thống, có nhiều thể nghiệm sáng tạo.
Nguyễn Thị Kim Hòa (hội viên Hội Nhà văn Việt Nam) không còn là cái tên xa lạ trong làng văn chương nước nhà. Bởi những năm gần đây, Hòa liên tục gây ấn tượng bằng những tác phẩm đậm chất sáng tạo, và là chủ nhân của nhiều giải thưởng văn chương uy tín. Và khi nhắc đến văn chương của Nguyễn Thị Kim Hòa, phải đề cập ngay đến thể loại văn học thiếu nhi.
“Nhắc đến Phan Quang, chúng ta vẫn hình dung ông là nhà báo lớn, nhà hoạt động xã hội xuất sắc, quên mất Phan Quang còn là nhà văn...".
Sau 2 cuốn sách Sài Gòn dòng sông tuổi thơ và Sài Gòn khâu lại mảnh thời gian, nhà văn Lê Văn Nghĩa ở tuổi 67 tiếp tục ra mắt tạp bút Sài Gòn chuyện xưa mà chưa cũ, do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành đầu xuân Canh Tý. Hơn 400 trang sách là những ký ức vừa rộn ràng vừa xôn xao về đô thị nhộn nhịp nhất phương Nam.
“Linh điểu” là tiểu thuyết thứ 10 của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Dân trí và Công ty sách Trí thức Việt phát hành, quý I/2020.
Hay tin nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương vừa trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), rất nhiều văn nghệ sĩ đã bày tỏ sự thương tiếc. Bởi một lẽ, hiếm hoi có một người cần mẫn với chữ nghĩa, với văn chương như ông.
Trong phong trào Thơ mới, có nhiều thi sĩ làm thơ với đề tài mùa xuân và để lại những thi phẩm lừng danh.
Năm mới Canh Tý 2020, nhà thơ Hoài Vũ đón mùa xuân thứ 85 trong cuộc đời nhiều thăng trầm. Các tuyển tập thơ, truyện ngắn và văn học dịch của Hoài Vũ sẽ lần lượt ra mắt bạn đọc, được chọn lọc từ những tác phẩm đã xuất bản.
Sau 1986, nền văn học bước vào thời kì đổi mới, hoà nhịp với công cuộc đổi mới mạnh mẽ và toàn diện trên đất nước ta. Lê Minh Khuê là nhà văn đã trưởng thành từ văn học chống Mĩ. Trước yêu cầu mới, chị đã có nhiều cố gắng, thể hiện những nỗ lực sáng tạo của một cây bút nữ. Trong đó, phải kể đến những đổi mới về bút pháp truyện ngắn.
Đây là tập thơ của tác giả Hồ Quang Toản, vừa được NXB Hội Nhà văn ấn hành. “Đời muối” với 72 bài thơ chở nặng những ký ức đẹp về mẹ và quê hương, là khúc tình ca tác giả chọn để thủ thỉ với tình yêu, với những khảo nghiệm đã thành tên in dấu cung đường anh đã đi qua.
Sáng 6-1, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác văn học, nghệ thuật năm 2019, triển khai công tác năm 2020 và trao giải thưởng văn học nghệ thuật 2019.