Văn học hải ngoại: Mạch ngầm vừa quen vừa lạ
“Tôi rất vui, vì bây giờ gia đình và bạn bè ở Việt Nam có thể đọc được tác phẩm của tôi. Giấc mơ của tôi đã trở thành sự thật”. Đó là chia sẻ của tác giả Angie Chau (thuộc thế hệ nhà văn Việt Nam thứ hai tại Hoa Kỳ) khi tập truyện ngắn Những người thầm lặng vừa được NXB Tổng hợp giới thiệu đến độc giả trong nước.
Một số tác phẩm của các nhà văn hải ngoại được giới thiệu đến độc giả trong nước gần đây
Tiếng nói riêng
Những người thầm lặng gồm 11 truyện ngắn, được kết nối thông qua những cái tên nhân vật trở đi trở lại hay có lai lịch, mối bận tâm chung. Vậy nên, cũng có thể xem đây là cuốn tiểu thuyết mà mỗi chương lại mang đến một điểm nhìn và góc kể khác nhau. Qua đó, độc giả có thể biết được tâm tình, đời sống của một gia đình di cư gốc Việt, những va chạm giữa bố mẹ và con cái, giữa văn hóa Việt Nam với văn hóa Mỹ. Đây là tác phẩm thú vị, hấp dẫn; được viết tự nhiên nhưng không kém phần tinh tế, đôi lúc hài hước đầy duyên dáng.
Trước Angie Chau, NXB Tổng hợp từng giới thiệu tập truyện ngắn Ai cũng có những ngày tồi tệ của tác giả Lâm Vân An (hiện định cư tại Mỹ). Vào năm 2016, nhà văn Viet Thanh Nguyen (định cư tại Mỹ) trở thành nhà văn gốc Việt đầu tiên đoạt giải Pulitzer; một năm sau đó, tập truyện ngắn Người tị nạn (Phương Nam và NXB Hội Nhà văn) của anh trở về với độc giả trong nước.
Sang năm 2018, tập thơ Trời đêm những vết thương xuyên thấu (Phanbook và NXB Hội Nhà văn) của tác giả trẻ Ocean Vuong (định cư tại Mỹ) được ra mắt tại Việt Nam. Tập thơ đã được trao giải văn học danh giá T.S. Eliot Prize năm 2017. Đầu năm 2019, tập truyện ngắn Phép tính của một nho sĩ (Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn) của Trần Vũ (định cư tại Mỹ) đến với bạn đọc như một món quà đầy bất ngờ. Đặc biệt, một số nhà văn như Thuận (định cư tại Pháp), Lê Minh Hà (định cư tại Đức), Linda Lê (định cư tại Pháp)… đã trở nên quen thuộc khi gần như các tác phẩm của họ được xuất bản trong nước khá đầy đủ.
Theo chia sẻ của PGS-TS Trần Lê Hoa Tranh (ĐH KHXH-NV, ĐH Quốc gia TPHCM), trong khoảng 10 năm trở lại đây, văn học di dân ở các nước đã được chú ý tại Việt Nam. Cùng với những đóng góp của cộng đồng người Việt đối với đất nước trên nhiều lĩnh vực kinh tế, xã hội thì văn học hải ngoại cũng đã bắt đầu được chú ý. Mặc dù vậy, vẫn chưa tạo ra được bức chân dung đầy đủ của nhà văn hải ngoại tại Việt Nam.
Chị bày tỏ: “Theo tôi, không thể phủ nhận những đóng góp của các nhà văn hải ngoại ngay tại nước sở tại hay tại Việt Nam. Bởi vì chúng ta thấy, tùy vào phong cách, nội dung rồi thành tựu của từng nhà văn; tùy vào ngôn ngữ mà họ sử dụng (Việt, Anh, Pháp…) đã đem lại những điều hết sức mới mẻ cho độc giả trong nước. Đó chính là tạo dựng, đem lại một cái nhìn về cộng đồng Việt Nam ở hải ngoại thông qua những góc khuất, tâm tình, cảm nhận hay những điều mà trên các phương tiện truyền thông đại chúng chúng ta không nhìn thấy, không thể nào cảm nhận được”.
Chờ đợi và hy vọng
PGS-TS Trần Lê Hoa Tranh cho rằng, xu thế hiện nay rất cởi mở, chúng ta không chỉ giới thiệu văn học Việt Nam ở hải ngoại mà còn dịch rất nhiều văn học hải ngoại các nước như Ấn Độ, Trung Quốc, Afghanistan… Với văn học hải ngoại của Việt Nam thì vẫn chưa tạo được diện mạo riêng. Bởi lẽ, một cộng đồng khoảng 5 triệu người, chia ra các khu vực, các quốc gia khác nhau nên số lượng tác phẩm xuất hiện trong nước thời gian qua, vẫn chưa thể hiện được đầy đủ chân dung toàn diện của văn học Việt Nam ở hải ngoại. Đây chính là điều đáng để trông đợi, không chỉ các tác phẩm mà còn những công trình nghiên cứu.
Vào tháng 10-2017, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức cuộc gặp mặt lần thứ nhất “Nhà văn với sứ mệnh đại đoàn kết dân tộc” với sự tham gia của hơn 100 nhà văn tiêu biểu trong nước và nước ngoài. Đây được xem là động thái đầy ý nghĩa không chỉ giúp gắn kết cộng đồng Việt Nam ở nước ngoài cùng hướng về Tổ quốc, mà còn là cơ hội để phối hợp, gắn bó các nhà văn nước ngoài với Hội Nhà văn Việt Nam về sáng tác, công bố tác phẩm đến với độc giả trong nước. Trước đó, vào năm 2010, tác giả Angie Chau đã trở lại Việt Nam khi tác phẩm của chị lần đầu tiên được xuất bản. Với chị, được trở về quê nhà là một hành trình ấn tượng và xúc động.
Chị tâm sự: “Đó là một trải nghiệm đáng nhớ khi được trò chuyện với các sinh viên và cộng đồng. Mọi người rất tò mò, mong được có cái nhìn thực tế về cuộc sống của các gia đình Việt Nam đến sinh sống và lập nghiệp tại Mỹ. Tôi nghĩ và hy vọng những câu chuyện của tôi sẽ cung cấp một lát cắt về cuộc sống để thỏa mãn mong muốn của mọi người”.
Để sứ mệnh “đại đoàn kết dân tộc” thực sự có hiệu quả như mong muốn của Hội Nhà văn Việt Nam cách đây 3 năm, điều quan trọng nhất, theo PGS-TS Trần Lê Hoa Tranh, “chúng ta phải xem nó là một bộ phận của văn học Việt Nam thì mới thúc đẩy công việc nghiên cứu, thúc đẩy việc dịch, giới thiệu và xuất bản được”.
| “Văn học Việt Nam ở hải ngoại đang hình thành những thế hệ sáng tác khác nhau, trong đó thế hệ sáng tác bằng tiếng Việt không có gì khác biệt so với trong nước, vì đa số họ vẫn giữ phong cách sáng tác, đề tài mang tính truyền thống. Còn những nhà văn thế hệ thứ hai sáng tác bằng ngôn ngữ của nước sở tại, có sự khác biệt về kỹ thuật. Không phải họ học tập kỹ thuật của phương Tây, mà bản thân họ lớn lên trong môi trường văn hóa của nước ngoài nên tự thân họ sáng tác theo kiểu của nước ngoài. Về nội dung, cũng có sự khác nhau so với trong nước. Bởi những nhà văn thế hệ thứ hai, họ chú ý đến những chủ đề mà các nhà văn trong nước không quan tâm. Chẳng hạn, họ quan tâm nhân thân của mình là gì, là Việt Nam hay nước ngoài? Họ quan tâm đến chủ đề sự hòa nhập, va đập văn hóa, sự khác nhau giữa các nền văn hóa với nhau” - PGS-TS Trần Lê Hoa Tranh cho biết. |
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Hội Nhà văn Việt Nam được chính thức thành lập từ năm 1957, sau Hội nghị thành lập Hội diễn ra tại trụ sở Câu lạc bộ Đoàn Kết, từ 1/4 đến 4/4/1957. Trong lịch sử văn học Việt Nam thời hiện đại đây là lần đầu tiên có một tổ chức của những người lao động văn học trên toàn quốc.
-
Tái hiện bức tranh Hà Nội thời bao cấp, rồi từ đó đi tìm cái chất nhân văn thuần nhất trong đời sống con người, “Chuyện ngõ nghèo” là cuốn tiểu thuyết đánh dấu sự trở lại của Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh năm 2017 sau một loạt các tiểu thuyết đình đám như: Mẫu Thượng Ngàn, Hồ Quý Ly, Đội gạo lên chùa…
-
1. “Thiện, Ác và Smartphone” là tập tiểu luận thứ hai của Đặng Hoàng Giang, sau “Bức xúc không làm ta vô can” - cuốn sách ra mắt năm 2015 và gây được tiếng vang rộng rãi.
-
Nhân chuyến trở lại Việt Nam truyền giảng phật pháp, ngày 4-4, Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche đến từ Ấn Độ đã dành nhiều thời gian giao lưu cùng bạn đọc tại TPHCM.
-
Nguyễn Trí được biết đến vào năm 2013 khi tác phẩm Bãi vàng, đá quý trầm hương (NXB Trẻ) đoạt giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. “Sự nghiệp” cầm bút của Nguyễn Trí đến nay mới chỉ 5 năm nhưng ông đã có 9 cuốn sách truyện dài, truyện ngắn ra đời.
-
Phan Việt vừa có buổi giao lưu về tác phẩm mới nhất, cũng là tác phẩm chị cho là quan trọng nhất trong bộ ba "Bất hạnh là một tài sản" của mình.
-
Sáng 21-3, tại trụ sở Hội Nhà văn TPHCM, đã diễn ra buổi ra mắt tập tiểu luận, phê bình Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp do Hội Nhà văn TP thực hiện (NXB Hội Nhà văn xuất bản).
-
Nhà sách Trí Việt cho biết sau gần 3 năm thực hiện với 6 lần chỉnh sửa, Hội đồng thẩm định cuốn sách “Gạc Ma - Vòng tròn bất tử” do Ban Tuyên giáo TƯ thành lập đã đồng ý cho phép xuất bản cuốn sách này.
-
Lịch sử phát triển của hệ thống thể loại báo chí cho thấy Bút ký chính luận giữ một vai trò quan trọng trong việc định hướng xã hội. Nó là thể loại không thể thiếu trong việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho quần chúng. Trong một thế giới đương đại, trong một xã hội bùng nổ thông tin với nhiều biến động, Bút ký chính luận càng trở nên quan trọng và cần thiết cho đời sống.
-
Ngày 4 và 5/1, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tiến hành họp để bình chọn bảy tác phẩm xuất sắc của làng viết năm qua. Kết quả được công bố hôm 10/1.
-
Nghiên cứu công phu, tư liệu chính xác, văn phong mạch lạc và giàu cảm xúc, tác phẩm Văn chương phương Nam - một vài bổ khuyết của hai tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy không chỉ khiêm tốn “bổ khuyết” mà là công trình giàu tâm huyết với những khám phá ngạc nhiên mới lạ rất hữu ích.
-
Nói về cuốn sách phê bình văn học Giăng lưới bắt chim của mình, Nguyễn Huy Thiệp hay nhắc lại điều thoạt tiên tưởng rằng ông "lấp lửng": tôi viết có đúng có sai, có chính xác có nhầm lẫn, viết khi mình "đang còn nửa mê nửa tỉnh".
-
Có một thực tế là rất nhiều người song hành giữa việc viết văn và viết báo. Xét về góc độ thể loại thì văn học và báo chí là hai thể loại khác nhau nhưng giữa chúng lại có sự tương đồng với nhau về nhiều khía cạnh. Vì thế việc song hành giữa văn chương và báo chí là điểu dễ hiểu.
-
hông biết đã đến đáy chưa thảm trạng tác giả (khoa học và nghệ thuật) bị xâm hại trắng trợn về bản quyền như hai công trình về dân tộc học của GS.Từ Chi, và về sử học của GS.Trần Quốc Vượng. Hai tác giả có tên tuổi đã quá cố, và những nhà xuất bản gây nên sự cố, làm méo mó, biến dạng đứa con tinh thần của họ lại là những nhà xuất bản có những cái tên rất sang, là cơ quan ngôn luận của những cái hội nghề nghiệp lẽ ra phải rất nghiêm chỉnh, đứng đắn trước công luận. Các cơ quan truyền thông đã lên tiếng. Không biết gia đình, thân nhân của hai tác giả có ý kiến gì không? Ta đã có lệ luật gì về những vụ việc như vậy, để đưa ra tòa án dư luận?
-
Chiều 7.10, Hội đồng giám khảo giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội gồm các nhà văn, nhà thơ: Bằng Việt, Nguyễn Việt Chiến, Phạm Xuân Nguyên, Bùi Việt Mỹ, Nguyễn Sĩ Đại, Lê Minh Khuê, Đoàn Tử Huyến, Nguyễn Đăng Điệp, Nguyễn Thành Phong đã họp phiên chung khảo.
-
Ngày 4/10, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo khoa học toàn quốc “Văn học, nghệ thuật với việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam” do Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.
-
Tác phẩm văn xuôi, trong đó có truyện ngắn xuất hiện trên báo chí đã trở thành món ăn tinh thần nhiều năm nay cho độc giả. Tuy nhiên, dường như món ăn tinh thần này đang ngày càng có xu hướng bị co lại, bị thay thế.
-
Sáng tạo văn học nghệ thuật về đề tài chiến tranh, cách mạng thời gian qua đã có nhiều đổi mới và được giới chuyên môn ghi nhận.
-
Viết về cuộc Cách mạng mùa Thu 70 năm về trước, nhà văn Nguyễn Đình Thi - người can dự, đồng thời là chứng nhân của cuộc cách mạng vĩ đại đó (Năm1945 ông dự Hội nghị Quốc dân Tân Trào và được cử vào Ủy ban Giải phóng dân tộc; sau đó được bầu làm Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I là Ủy viên thường trực) đã ví nó giống như “một cuộc lột vỏ”, “rũ bùn” đứng lên của con người, của dân tộc Việt Nam: Súng nổ rung trời giận dữ/ Người lên như nước vỡ bờ/ Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa (Đất nước).
-
Sau gần 30 năm thực hiện đường lối đổi mới về văn hóa văn nghệ được đề ra trong Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 12/1986), văn học Việt Nam đã có nhiều bước chuyển sâu sắc, đạt nhiều thành tựu đáng kể trên tất cả các thể loại, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền tảng văn hóa, tinh thần của con người và xã hội.
.png)
.png)
