HÀ LINH
1.
Con đường xa tắp. Chuyến đi xuất phát với lòng tin nơi đến là cuộc hành trình từ bỏ hạnh phúc con người.
Minh họa: Nhím
Những gì xảy ra phía trước ấy ta chưa biết? Đón bước chân ta qua cái khổ của đời người. Không trở lại cuộc đời từ một đứa bé thơ ngây. Tìm kiếm chính mình xác lập hiện hữu con người trong tái sinh.
2.
Bởi trong cuộc tuần hoàn đó trở lại cuộc đời ta tìm thấy ta những gì? Sự sống bơ vơ không nhà. Cái chết ngu ngơ trong chiến tranh hoặc khuất bóng trong cô đơn?
Đứng lại bên bờ cuộc đời đìu hiu ta định cho ta một cái gì? Một cách sống trong hoàn cảnh khổ đau kết nối như những mắt xích bất hạnh. Ta rong ruổi đời mình qua những đôi dép rách những bộ quần áo nhầu nát. Biểu hiện đói nghèo. Những đồng bạc lẻ và những nẻo đường vô định. Bóng tối. Những giai khúc đơn điệu đẫm trên cảm xúc ta những nốt nhạc buồn.
Dừng lại bên bờ cuộc đời ta thấy ta trong quán nhỏ. Góc phố vắng. Ly cà phê và thấy ta yêu đương trong từng hơi thở ấm. Ta nhận ra ta là gì? Em ở nơi nào đó xa cách với thương yêu. Trong cuộc hành trình đó ta bơ vơ.
Một đứa trẻ sinh ra và lớn lên tìm kiếm chính mình trong tiến hóa nhân loại và điều đó có nghĩa gì không? Sự cứu thế. Việc cứu rỗi tinh thần có trên thân phận con người. Khải thị Chân lý từ định mệnh người bị giết trên Thánh giá. Nào ai biết? Ta phiêu linh trong lầm than cuộc sống. Bóng dáng bà mẹ hiền. Những đứa trẻ ngây thơ và quê hương nơi ta không chốn dung thân.
Dừng lại bên bờ cuộc sống ta đã nghĩ ra một điều gì đó nơi hạnh phúc con người. Một ngôi nhà. Người vợ và những đứa con. Tuổi tác già nua bệnh hoạn và sự chết. Chỉ có thế thôi sao? Ta nhỏ xuống thân phận những giọt nước mắt và phiêu du trong lầm than với dấu tích người trên 2 bàn tay.
Ta hái những bông hoa cắm vào chiếc bình thủy tinh. Phiêu lãng với Hesse. Ngổn ngang với Krishnamurti để nhận ra cái tự do của con người. Tự do đầu tiên và cuối cùng. Ta trầm tư với Sartre và chuyển hóa với Nietzsche. Ta mỉm cười với cuộc đời. Em đang ở đâu trong mắt em ta là kẻ khổ đau tìm kiếm và ai đó bên trong những giáo đường đang dõi theo lời Thiêng của Chúa.
Cuộc sống lang thang. Con đường xa tắp phía trước sẽ đưa ta đến đâu? Trên đỉnh bình yên. Là Niết Bàn? Là địa ngục? Là giải thoát ra khỏi cuộc tuần hoàn ấy và sự lựa chọn của ta. Không thế ta là gì? Đắm chìm trong mê tối. Khuất bóng trong bao kiếp luân hồi trôi nổi. Ký ức tan vỡ. Ta không tìm thấy ta nữa. Cát bụi trở về cát bụi. Đìu hiu và nghĩa trang. Nào ai biết? Kẻ biết ta đã chết người nhớ ta đã quên. Không bóng quê hương. Không mẹ. Không người và em ở tận những nơi nào đó.
*
Con đường xa tắp những chuyến đi vô định. Cô đơn. Bỏ lại góc đời diễm ảo và thân phận. Hơi thở nhạt. Không hy vọng. Nguôi quên. Tiếc nuối và bản năng. Những điều ta biết đó không có nghĩa gì. Tuần hoàn luân chuyển. Khởi lên trong ta thương tích đời người và yêu dấu. Gói thuốc lá. Que diêm. Những góc phố và người quen. Quán bánh bèo. Bún giò chả và đêm khuya khoắt. Ta rong chơi trên những chiếc lá vàng. Con đường và mùa thu. Tuổi thơ trôi qua đọng trong ta cuộc tình ấm.
3.
Hành trình và Niết Bàn. Những con đường xa tắp kia ta thắp cho ta một ánh lửa soi bóng mình trong đêm tối. Ta thấy ta là gì? Kẻ cô đơn lựa chọn Niết Bàn và trần thế. Giải thoát hoặc chìm đắm trong luân chuyển của luân hồi. Ta lựa chọn cho ta lòng tin và rời bỏ yêu thương thế tục. Con đường xa tắp phía trước kia sẽ đưa ta đến đâu? Điều bâng khuâng đó rằng ta là con người một lần từ bỏ tất cả. Trên chuyến tàu kia ta là hành trình đơn độc. Trong đêm tối kia ta từ bỏ cuộc đời. Những con sóng kia nơi biển cả. Ta cô đơn. Không thế ta sẽ là gì?
Tồn tại trong hư ảo. Tồn tại chốn thiên đường hoặc lạc lõng trong bao kiếp luân hồi. Nào ai nhớ?
4.
Hư ảo và thời gian. Rớt xuống trong ta một chiếc lá. Giọt nước mắt trên những cảnh đời khốn khổ. Dừng lại bên bờ cuộc đời ta biết những gì? Cuộc sống phù du lãng quên và quy luật tuần hoàn tội lỗi. Ta từ bỏ cuộc sống hư ảo hoặc trở lại cuộc đời từ một đứa bé ngây thơ...
5.
Chuyến tàu lao nhanh vào đêm tối. Những cuộc đời nghèo. Sân ga. Con đường đến biển phía trước là tình yêu bên kia bờ đại dương. Thấy mình như đã ra khỏi cuộc đời ngắn ngủi. Cô đơn đứng lại bên bờ những chiếc lá rơi trong gió cuốn. Rơi trong ký ức. Một quê hương với những con đường thành phố. Bóng mẹ già. Những đứa trẻ chạy chơi và tiếng hát trong chiều đông. Những chiếc lá vàng. Con đường nơi tuổi thơ ta lớn lên.
Ghế đá và bờ biển. Sóng biếc và mây trời đìu hiu cho ta chút bình yên. Cuộc hành trình kia đưa ta qua thời gian và rời bỏ cơn mộng mị của đời người. Những bước chân rong ruổi tìm kiếm. Rét buốt Tây Nguyên. Đồi thông. Bờ hồ và mây trời mộng ảo. Cô đơn trong đìu hiu. Thác vắng.
Dòng sông. Những con sóng và nước cuốn trôi đưa ta về phía trước trong cuộc hành trình đơn độc. Cô đơn và hư vô. Ánh mắt. Nụ cười. Đón nhận cuộc đời trong chuỗi ngày bình thường và yên phận. Những giọt nước mắt. Nén hương và tang chế. Tiếng khóc của người thân... Đón bước chân ta một lần qua bến bờ vô hạn.
H.L
(SH322/12-15)
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký
Nếu có một biến động địa chất nào đó xảy ra thật nhẹ nhàng, khiến cho chỉ sau một đêm thức dậy, người ta bỗng thấy hai bờ sông Hương đã líp lại với nhau - nghĩa là thành phố Huế vẫn y nguyên, nhưng sông Hương không còn nữa...
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Nhìn trên bản đồ, vùng bờ biển của Huế là một dải đất hẹp, mỏng như lưỡi liềm.
LÊ HÙNG VỌNG
Bút ký
Buổi chiều sau giờ làm việc, hai chúng tôi thường tha thẩn đạp xe qua những đường phố cũ.
“Ký ức về nội” của Tâm Định Lê Văn Đại là một tạp ghi những câu chuyện mộc mạc ở một làng quê Cố đô Huế dưới dạng nguyên thô.
Tòa soạn trân trọng tính chân thật của người kể chuyện nên xin được trích đăng nguyên văn một số đoạn trong tập hồi ký nhỏ này, với mong muốn gìn giữ nếp nhà, nét văn hóa làng xã ngày xưa trước sức ép ngày một lớn của sự hiện đại hóa đời sống xã hội. Đây có thể là những đường viền rất nhỏ để bảo vệ sự thuần khiết, tính vĩnh cửu của đời sống văn hóa chúng ta.
VĨNH NGUYÊN
Cung đờn - nghĩa nôm này ở vùng này là tiếng gió. Mùa hè nóng bức, về phá Tam Giang, ngồi lên sàn nhà chồ của dân chài cắm giữa phá, ta mới thấy thắm thía tiếng gió ấy.
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Lỡ chuyến đò có thể chờ chuyến đò sau. Lỡ mất cung có thể chuộc lại cung từ người nhặt được. Lỡ mất cái không biết tìm ở đâu đâu?
NGÔ ĐÌNH HẢI
Trên núi, có cây cỏ, chim muông. Có ngôi chùa nhỏ. Trong chùa có tượng Phật, có sư. Tất cũng có mõ chuông, tụng niệm.
NGUYÊN HƯƠNG
Nhớ có lần An Ni nói, nước một khi chảy sâu, sẽ không phát ra tiếng. Tình cảm con người một khi sâu sắc, cũng sẽ tỏ ra đạm bạc. Chính là sự giản đơn, cần kiệm. Ký ức cũng vậy. Nó không cầu xin sự chải chuốt kỳ cọ. Nó cần nguyên vẹn là mình.
TRU SA
Mùi khói, có khói. Ai đấy đốt lửa.
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký
Chưa cần đến âm nhạc, Huế từ trong tâm hồn nó đã mang sẵn một mêlôđy của riêng mình.
LÊ HƯNG TIẾN
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
Một cuộc hành trình chỉ có thời gian xê dịch. Còn con người thì cứ ở nguyên một chỗ, không đi đâu cả. Vẫn mảnh sân ấy, vẫn ngôi nhà ấy, vẫn khuôn vườn ấy.
BÙI KIM CHI
Ngoài trời bao la xinh tươi bao cô gái đẹp cười trông xinh như hoa. Lập lòe tà áo xanh xanh che bông tím vàng đẹp hơn tiên nga…
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký
Tiếng hát năm xưa bay vào không trung, se lại những mùa hoa vàng mấy độ. Trong màu xuân dát cả đất trời, người mở cửa bước ra, diễu chân qua từng ngõ từng nhà, lên đồi xuống phố, băng đồng sang sông…
NGUYỄN TRƯƠNG KHÁNH THI
Có một ngày nọ tôi nhẹ nhàng đến bên người và hỏi: Đã có bao giờ người đi lạc hay chưa?
LÊ BÁ ĐẢNG
Bài viết do Phạm Thị Anh Nga chuyển ngữ theo đề nghị của Đạo diễn Đặng Nhật Minh và bà Lê Cẩm Tế, nguyên Giám đốc Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng, nhằm bổ sung cho cuốn phim tài liệu đang hoàn thiện về Lê Bá Đảng.
DƯƠNG THỦY
Tùy bút
Có năm hoa bằng lăng ở Huế nở hết mình. Khắp các ngả đường, cả vùng ven thôn quê, cây bằng lăng đơm hoa tím thẳm một màu. Chưa bao giờ bằng lăng xứ thần kinh nở dồn dập và tưng bừng đến thế.
TRẦN BẢO ĐỊNH
Một
Sông Bảo Định có nhiều chi lưu, một trong những chi lưu đó là rạch Bà Tàu. Thủy lộ con rạch lớn ròng tùy thuộc con nước rong kém và nó chảy cũng chẳng thẳng thớm gì cho lắm, có đoạn ngoằn ngoèo cong xoắn.
NGUYỄN ĐÌNH MINH KHUÊ
Tạp bút
NGUYÊN SỸ
Bút ký
Sẽ không mấy người tin những ngọn đồi xanh thẳm, những triền đê dài với dòng kênh miên man hoa nắng mỗi chiều và những khoảnh ruộng đứt quãng nối cùng bãi cỏ thênh thang, mỗi chiều đàn trâu vẫn thong dong gặm cỏ dưới trong vắt mây trời, trước kia là một góc chiến trường ngút lửa và nay di chứng vẫn còn nằm dưới lòng đất sâu.