TRẦN DIỄM THY
Trong nghệ thuật tạo hình trên thế giới cũng như ở Việt Nam, hình tượng trẻ con luôn được xem như là một nguồn mạch của sáng tạo nghệ thuật.
Tác phẩm “Không gian trong bếp" của Bùi Văn Tuất
Tùy vào không gian văn hóa, kỹ thuật tạo hình, lăng kính thẩm mỹ... mà mỗi người nghệ sĩ có những cách nhìn khác nhau về hình tượng trẻ con. Nhìn chung, khi lấy trẻ con làm hình tượng trung tâm cho mỗi nghệ phẩm, các họa sĩ thường đặt hình tượng của mình vào trong những cách nhìn và trong những chiều kích không gian trong trẻo, ngây thơ, hồn nhiên, yêu đời.
![]() |
Tác phẩm “Đứa trẻ du ca” của Trịnh Cung |
Lối tạo hình qua lăng kính theo kiểu tư duy ngây thơ, nguyên thủy của trẻ con, tác phẩm Đứa trẻ du ca đã nói lên được sự trong sáng, tươi vui và mơ mộng của mỗi đứa trẻ. Hình ảnh trong tranh là hình ảnh đến từ sự ước lệ chứ không phải là một sự tả thực; chính vì sự ước lệ, sự sai lệch có chủ ý của tác giả đối với hình thể thật bên ngoài đã kéo cái không gian mơ mộng, cái vẻ bí ẩn và lãng mạn của Đứa trẻ du ca đi xa hơn so với sự tả thực một cách máy móc. Họa sĩ Trịnh Cung đã trả tuổi trẻ về với sự hồn nhiên nguyên thủy vốn có, sự hồn nhiên đó, không tùy thuộc vào lý trí khô khan mà tùy thuộc vào sự bay bổng của trực cảm nghệ thuật.
![]() |
Tác phẩm “Cậu bé và trái cam” của Vincent Van Gogh |
Trong một phong nền văn hóa khác, với kỹ thuật thường thấy của riêng Van Gogh đó là những nét cọ mạnh mẽ, màu sắc dứt khoát, cách thể hiện hình thể tưởng như thô vụng nhưng lại cực kỳ tinh tế khi đặt các hình thể trong tổng hòa của một tác phẩm, hình tượng cậu bé hiện lên giữa một không gian đầy hoa trở nên tươi vui, hồn nhiên hơn bao giờ hết. Có lẽ đây cũng là những giây phút vui mừng hiếm hoi trong tâm hồn của một người họa sĩ đã từng khốn khổ nhất trên thế gian.
![]() |
Tác phẩm “Em Thúy" của Trần Văn Cẩn |
Trần Văn Cẩn, một họa sĩ lớn của Việt Nam, nằm trong “bộ tứ” nhất Trí, nhì Vân, tam Lân, tứ Cẩn (Nguyễn Gia Trí, Tô Ngọc Vân, Nguyễn Tường Lân, Trần Văn Cẩn), cũng đã để lại cho đời một bức tranh kinh điển về hình tượng trẻ em. Em Thúy là một trong những tác phẩm về chân dung thành công đầu tiên của hội họa Việt Nam thế kỷ XX. Nhân vật trung tâm hiện lên với sự giản dị, hiền hòa, là hiện thân của tuổi thần tiên nhiều mơ ước bay xa.
![]() |
Tác phẩm “Không gian trong bếp" của Bùi Văn Tuất |
![]() |
Tác phẩm “Chân dung" của Vũ Duy Tâm |
Ngày nay, khi nghệ thuật tạo hình đang đứng trước những cơn lốc lôi cuốn của các trào lưu, trường phái mới nhưng hình tượng trẻ em vẫn luôn được những họa sĩ về sau lựa chọn biểu đạt như: Bùi Văn Tuất, Nguyễn Đăng Sơn, Vũ Duy Tâm, Trần Viết Thục, Lê Thế Anh, Nguyễn Ngọc Anh, Nguyễn Đinh Duy Quyền...
Chúng ta nhận thấy, mỗi họa sĩ thường có một cuộc đời và một số phận khác nhau, con đường thành công hay thất bại cũng không giống nhau nhưng tựu chung, khi họ lựa chọn hình ảnh trẻ em trong tác phẩm của mình thì các họa sĩ lại có một điểm chung là đều nhìn trẻ em trong con mắt thánh thiện, ngây thơ, trong sáng và đầy những khoảng trời mơ mộng.
![]() |
Tác phẩm “Bầu trời tuổi thơ” của Nguyễn Thị Hải Hòa |
Nhìn không gian đầy cánh chim và hình một em bé bay trên những cánh chim trong tác phẩm Bầu trời tuổi thơ của tác giả Nguyễn Thị Hải Hòa hay không gian thấm đẫm màu cổ tích trong tác phẩm Dưới mưa của Nguyễn Đăng Sơn, người xem như được trở về với quá khứ, với những di chỉ còn lại trong tiềm thức mình. Họa sĩ là những người có thể đánh thức tiềm thức của người xem, khơi gợi những chân trời chưa được biết tới và có thể nhắc nhở chúng ta về những chân trời tuổi thơ, những chân trời tưởng như đã bị quên lãng.
![]() |
Tác phẩm “Dưới mưa" của Nguyễn Đăng Sơn |
T.D.T
(TCSH364/06-2019)
---------------------
Hình ảnh trong bài được người viết sưu tầm từ internet.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Tôi có một vài kỷ niệm nhỏ với họa sĩ Nguyễn Đại Giang.
Năm 2009, trong những ngày làm mới thơ mình một cách đầy hứng thú, tôi viết bài thơ “Lộn ngược” ngồ ngộ:
LÊ HUỲNH LÂM
Chúng ta đều biết rằng nước vốn vô hình vô ảnh, tùy nhân duyên để biến hiện. Nước có quyền năng dung hòa mọi sự vật và quyền năng hóa thân biến hiện theo sự vật. Trong ý nghĩa đó, thủy mặc là loại mực mà người cầm bút phải có nội lực mới hóa thân vào ngòi bút để truyền cảm xúc tan chảy theo vết loang của mực.
HUỆ VIÊN
Đạo Đức Kinh là tác phẩm do Lão Tử, khai tổ của Đạo giáo, viết ra khoảng thế kỷ VI trước CN, là một kinh điển trong triết học phương Đông, có ảnh hưởng rất lớn đến lịch sử, văn hóa, xã hội, lối sống, nghệ thuật... ở những nước Á Đông.
VIỄN PHƯƠNG
Vào ngày 13 tháng 3 năm 2013, đã có một không khí lạ xuất hiện trong không gian hội họa xứ Huế. Sự gặp gỡ của 55 nghệ sỹ trẻ đến từ 17 tỉnh thành cả nước trong cuộc triển lãm mang tên Năng lượng cố đô đã báo hiệu cho một sự đột phá thực sự trong tư duy sáng tạo của lớp họa sỹ trẻ hiện nay.
Họa sĩ Phan Ngọc Minh, hiện đang sống và làm việc tại Đà Nẵng, đã có gần mười cuộc triển lãm cá nhân trong và ngoài nước như Pháp, Ireland...
TRỊNH HOÀNG TÂN
Đến với các tác phẩm mỹ thuật khu vực IV năm 2012 được trưng bày tại thành phố Hà Tĩnh, thấy gì qua những tìm tòi khác nhau, trở lại những khuynh hướng đã qua hay xuất phát từ những điểm mới?
MỘT DANNA
Những ý tưởng về hội họa dưới đây của tôi được khơi gợi từ sự nghiên cứu về Thiền và triết học Hủy cấu trúc (deconstruction).
VI KÝ
Vào đời nhà Tống ở Trung Hoa có danh họa Ngọc Phủ nổi tiếng là người vẽ tranh giỏi, khắp Trung Nguyên, ai ai cũng đều biết tiếng.
UYÊN HUY
Họa sĩ, Nhà giáo Nhân dân;
Chủ tịch Hội Mỹ Thuật TP Hồ Chí Minh
Từ ngày 28/6 đến ngày 05/7/2012, tại số 09 Phạm Hồng Thái - Huế, Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương của Tạp chí Sông Hương sẽ tổ chức triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên KHÁT VỌNG.
ĐINH CƯỜNG
(Nhân 100 năm ngày sinh Nguyễn Đỗ Cung 1912-2012)
BỬU CHỈ (Xê-nhét 17/5 - 26/6/1985)
LGT: Foujita tên đầy đủ là Tsuguharu Foujita, thời gian sau thêm tên Thánh Léonard Tsuguharu Foujita. Sinh ngày 27 tháng 11 năm 1886 tại Tokyo, trong một thành phố nhỏ tên Omagari, cạnh bờ sông Edogawa. Cha là Tsuguakira Foujita, sĩ quan cấp tướng thuộc quân đội Hoàng Gia Nhật. Mẹ là Masa, mất năm 1891 lúc Foujita mới 5 tuổi. Foujita là con trai út, còn hai người chị và người anh trai.
ĐIỀN THANH(sưu tầm và giới thiệu theo bài viết nhan đề “Agony and Ecstasy” đăng trên tạp chí The Nation, Hoa Kỳ, ngày 1. 12. 2008 của Barry Schwabsky)
PHAN THANH BÌNH - ĐÌNH KHÁNHTriển lãm Điêu khắc Thừa Thiên Huế Lần thứ nhất đến nay đã kết thúc, những gì mà các tác giả trưng bày, thể hiện trước công chúng chắc sẽ còn đọng lại lâu dài trong tình cảm người xem, với những ấn tượng, cảm nhận toàn cảnh hoạt động sáng tạo điêu khắc của tỉnh nhà qua gần 60 tác phẩm của 29 tác giả, bao gồm tượng tròn phù điêu trang trí, tượng chân dung, phác thảo tượng đài... với các chất liệu đá, ciment, gỗ, thạch cao, đồng, chất liệu tổng hợp...
ĐẶNG TRƯỜNG LƯUTrong giới văn hóa - văn nghệ cả nước; cũng như làng văn nghệ sĩ của riêng Hà Nội; người ta biết nhiều đến họa sĩ, nghệ sĩ Nhân dân Lê Huy Quang qua hội họa, qua thiết kế trang trí sân khấu, qua minh họa hay bìa sách; phần lớn là bạn hữu, qua thơ ca và các bài báo trong suốt mấy chục năm qua.
Tiểu luận của Ô. Pat phong phú và đa dạng nói đến các vấn đề của văn học, nghệ thuật văn hóa, chính trị, xã hội, lịch sử và dân tộc học. Đọc tiểu luận của Pat, ta vừa thấy hào hứng lại vừa thấy mình được soi sáng về những vấn đề ít nhiều đã quan tâm. Ở đây chúng tôi xin giới thiệu với quý độc giả một tiểu luận của Pat về Êt-va Mun nhân kiệt tác Tiếng gào của ông tròn trăm tuổi.
THÚY TOÀNĐến thăm bảo tàng quốc gia Lep Nhikôlevich Tônxtôi ở Matxcơva, trong phần giới thiệu lịch sử xây dựng tiểu thuyết "Anna Karenina", người xem đã để ý sẽ thấy ở đây có treo cả chân dung của Maria Alekxenđrôpna Gartung - con gái đầu lòng của thi hào Puskin, do viện sĩ Viện nghệ thuật Nga I.K.Nakarô vẽ vào những năm 1860, thời điểm bà đang ở độ tuổi ba mươi và đã lấy chồng là tướng Gartung được ít năm rồi.
ANTHONY JASONLê Bá Đảng có lẽ là người họa sỹ Việt Nam danh tiếng nhất làm việc tại Tây phương. Về mặt kỹ thuật mà nói, tác phẩm của ông rất đẹp, còn về mặt mỹ thuật thì nó lại chinh phục được lòng người. Đồng thời những tác phẩm của ông không giống những tác phẩm của các họa sỹ phương Đông điển hình. Nghệ thuật của Lê Bá Đảng là sự bổ sung tuyệt vời cho nhau giữa cái diện mạo phương Tây và tính các phương Đông.
THANH THIỆNTrong dịp Festival Huế 2004, đã diễn ra đồng loạt những cuộc trưng bày tranh, tượng, ảnh, thơ, thư pháp v.v... ở nhiều điểm trên nền đất “di sản kép” thế giới này. Cũng có thể nói đây là những ngày “hội chợ mĩ thuật” Huế có biên độ quốc gia và quốc tế. Có lẽ không mấy ai có điều kiện thưởng ngoạn hết các triển lãm trên nhưng dư ba về một vài sự kiện trong đó thì dường như khá nhiều người biết đến.