Cách đây 40 năm khi nhà xuất bản Morrow and Avon chi 5 triệu đô la cho James Clavell, tác giả những cuốn tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng như Hồng Kông ngày ấy, Đại tướng quân, Whirlwind, giới xuất bản ở Mỹ choáng váng. Nhưng bây giờ tiền nhuận bút đã vượt xa kỷ lục ấy.
Layne Heath (trái) và Stephen King
Năm ngoái nhà văn Stephen King (với cuốn Vùng chết) đã ký một hợp đồng với hai nhà xuất bản Viking Perguin và New American Library, theo đó ông sẽ được trả khoảng 30 đến 40 triệu đôla cho 4 cuốn sách thuộc loại kinh dị mà ông sắp viết.
Nhà xuất bản Warner Books ứng cho tiểu thuyết gia lịch sử Alexander Ripley 4,9 triệu đôla không chỉ để viết tiếp phần 2 cuốn Cuốn theo chiều gió (trong khi tổng số tiền nhuận bút Masgert Mitchell nhận được khi viết quyển tiểu thuyết nổi tiếng này chỉ là 500 đôla).
Chắc các bạn vẫn chưa quên nhà văn "Mafia" Mario Puzo tác giả cuốn Bố già (God Father) được săn đón đến nỗi NXB Simon and Schuster đòi ứng 3 triệu đôla cho cuốn sách chưa viết trang nào. Một nhà xuất bản khác tăng thêm 1 triệu buộc Simon and Schuster tăng theo hợp đồng, trong vòng 6 tháng ông phải nộp bản thảo.
Ngay cả với cây bút mới vào nghề như Layne Heath cũng được nhà xuất bản ở Mỹ (với tổng doanh thu hàng năm là 15 tỷ đôla) liều mua bản thảo dù chúng chỉ có một phần nhỏ cơ may trở thành sách bán chạy. Layne Heath là một cựu chiến binh Việt Nam, đang dở sống dở chết vì thất nghiệp, bèn lấy bàn máy chữ viết đại một cuốn tiểu thuyết với bối cảnh là những ngày làm phi công trực thăng ở Việt Nam. Thế là cuốn CW2 (Thượng sĩ nhất) được trả 300.000 đôla.
Tất cả những số tiền nhuận bút khổng lồ ấy chứng tỏ ngành xuất bản đang cạnh tranh dữ dội, một thị trường sách béo bở, nghề cầm bút xem ra có thể trở thành ngành hái ra tiền. Ở Mỹ ngày nay chỉ có chừng 6 nhà xuất bản chính (chiếm 60%) lợi nhuận khoảng 1,3 tỷ, họ phải săn lùng những quyển sách của những tên tuổi quen thuộc, đang có uy tín với người đọc.
![]() |
Tom Wolfe, tác giả được các nhà xuất bản hứa hẹn 15 triệu đôla cho cuốn sách sắp viết |
Nhà văn càng có giá, càng làm khổ các nhà xuất bản nhỏ. Chẳng hạn Tom Wolfe (Cộng tác lâu năm với Farrar, Straus và Giroux) đã thành công vang dội với tiểu thuyết The Bonefire of the Vanities (Ngọn lửa phù hoa), cuốn sách được báo Time bầu chọn là một trong 10 cuốn sách hay nhất trong thập niên 81). Sau đó các nhà xuất bản đàn anh nhảy vào, nhử Tom Wolfe với số tiền béo bở 15 triệu đôla cho cuốn sách tiếp theo của ông. Đương nhiên Farrar và Straus phải xoay xở tìm cách giữ chân Tom Wolfe. Khổ nỗi nhà xuất bản này năm ngoái chỉ thu nhập được 30 triệu, vì vậy họ phải thương lượng với nhà xuất bản sách bỏ túi Bantam Book để trả cho Wolfe 7 triệu đô la.
Hay trường hợp giáo sư sử học trường đại học Yale, Paul Kenedy đã được nhà xuất bản Random trả hai chục nghìn đôla cho cuốn "The Rise and Fall of the Great Powers" (Sự phát triển và sụp đổ của các thế lực) và sách trở thành sách bán chạy năm 1988. Thế là Random House tự động tăng tiền tạm ứng đến 600.000 đô cho Paul viết cuốn khác. Còn Amy Tan lúc nhận 50 nghìn đôla cho cuốn tiểu thuyết đầu tay "The Joy Luck Club” (Câu lạc bộ Joy Luck) cũng không thể ngờ sẽ bán được bản quyền cuốn này đến 1,2 triệu đôla.
![]() |
Amy Tan, người đã thành công lớn với cuốn tiểu thuyết đầu tay "The Joy Luck Club" |
Thế nên đối với các nhà văn ăn khách như Sidney Sheldon hay Jackie Collins thì phải nói là "siêu nhuận bút". Có một điều là nhà xuất bản ở Mỹ không vì thế mà bỏ quên các nhà văn trẻ hay các cuốn ít tính thương mại. Độc giả Mỹ có một đặc tính là thích của lạ, thích "phát hiện" như Nhà xuất bản Doubleday chẳng hạn năm nay sẽ in 18 cuốn tiểu thuyết đầu tay so với năm 1986, chỉ in 2 cuốn.
Trước đây mỗi cuốn như thế chỉ được trả nhuận bút khoản 5000 đôla. Bây giờ được tăng lên khoản 20.000 đôla dù sao việc cạnh tranh này làm nhuận bút lên cao cũng làm các nhà xuất bản nôn ruột. Họ chỉ sợ đến một lúc nào đó sập tiệm vì vớ phải một vài tác giả ăn khách dỏm.
HÀ THỊ BÍCH HƯỜNG dịch
(Theo báo Time tháng 6/90)
(TCSH47/05-1991)
YURI KUDIVOV
Tủ sách của tòa soạn báo "Thời mới" chúng tôi vừa nhận được một tác phẩm của PETER WRIGHT "THE SPY CATCHER"(Người bắt gián điệp). Cuốn sách nầy đã bị tẩy chay khỏi Anh Quốc. Hơn thế nữa, chính quyền Anh đã ra lệnh săn lùng cuốn sách ấy.
LUIS SUARDIAZ
Cách dây một phần tư thế kỷ, nhà văn Pê Ru, Mario Vargas Llosa (Mario Vacgác Luxa) đã khơi dậy lòng nhiệt tình của đọc giả và các nhà phê bình bằng tác phẩm lừng lẫy "Thành phố và bầy chó".
Lúc giải Nobel về văn học được trao tặng cho ông Iosif Brodsky, người đã sống ở Mỹ từ 15 năm vừa qua, báo chí phương Tây cho rằng như thế từ nay những tác phẩm của nhà thơ ấy sẽ không bao giờ được xuất bản ở nước Nga nữa. Thế nhưng chúng tôi được biết Tạp chí "Thế Giới Mới" sẽ xuất bản một vài tác phẩm của Iosif Brodsky trong một ngày gần đây. Thông tín viên Gennady Zhavoronkov đã phỏng vấn Oleg Chaukhautsev, trưởng bộ môn thơ của Tạp chí.
VIỄN PHƯƠNG
Vào ngày 06/03/1927, tại Aracataca, một thị trấn bên bờ biển Caribê, thuộc miền Bắc Colombia, Gabriel García Márquez ra đời. Và 55 năm sau đó, tên của ông được xướng lên tại Viện Hàn Lâm Thụy Điển dành cho giải Nobel Văn học năm 1982.
LGT: Trong số các tên tuổi văn học đang được phục hồi triệt để ở Liên Xô, Mikhail Bulgakov (1891 - 1940) là một trong những nhà văn đang được quần chúng bạn đọc ái mộ nhất, có thể nói một tác giả "siêu thời thượng". Có người gọi Bulgakov là một "Gogol thế kỷ XX".
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Nhân chuyến bay ngang qua Nhật, gặp mùa hoa anh đào, tôi ghé vào Tokyo chơi một ngày. Trong quán ăn sushi thắp đèn lồng, tôi làm quen với một người bạn Nhật. Anh là giảng viên đại học ngành lịch sử, làm thêm nghề hướng dẫn du lịch. Nói chuyện về thiền và thơ haiku, anh kể cho tôi nghe một câu chuyện thú vị. Sau này, mỗi khi nhìn thấy hoa anh đào, tôi đều nhớ anh, mong có dịp trở lại chốn cũ.
NGUYỄN HỒNG TRÂN
Như chúng ta biết, vua Bảo Đại đã tuyên bố thoái vị từ năm 1945, nhưng cho đến giữa thập niên 1950, mong muốn và tính toán cho việc đưa Hoàng thái tử Bảo Long lên ngôi chấp chính vẫn còn âm ỉ.
NINA BOREVSKAYA
Một chủ đề đã một thời bị cấm
Tôi lấy làm sung sướng vì lúc viếng thăm Thượng Hải tôi được tiếp xúc với nữ sĩ Wang Anyi một nhà văn có tác phẩm được đọc nhiều. Bà thuộc vào thế hệ đang ở vào những năm 30 tuổi.
NGUYỄN VĂN DŨNG
Bút ký
Helsinki là thủ đô của Phần Lan - đất nước nằm về phía cực Bắc địa cầu, diện tích gần bằng Việt Nam, nhưng dân số chỉ hơn 5 triệu người.
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
… Cohen lớn lên ở một khu dân cư trên sườn đồi Mount Royal, gần sông Saint-Laurent (St. Lawrence) thơ mộng, chảy qua Montréal, Québec… Sinh ngày 21 tháng 9 năm 1934 trong một gia đình gốc Do Thái, bên ngoại có dòng máu Nga, Leonard chịu ảnh hưởng nhiều của thân phụ…
HIỆU CONSTANT
(SHO) Nói đến Nhà thờ Đức bà thì hầu như ai cũng đã từng nghe. Qua tác phẩm bất hủ của Victor Hugo, nhưng nơi đây cũng là địa điểm yêu thích mà bất kỳ khách tham quan nào ghé Paris cũng cố gắng dừng chân!
Viện khoa học Weizmann là một trong những tổ chức hàng đầu thế giới về nghiên cứu và sáng tạo, một không gian lý tưởng cho việc hợp tác quốc tế nghiên cứu khoa học đa ngành. Người sáng lập viện là nhà hóa học, chủ nhân của patent “pure axeton”, cũng là nhà lãnh đạo chủ nghĩa phục quốc Do Thái, Chủ tịch Tổ chức Phục quốc Do Thái và Tổng thống đầu tiên của Israel - Azriel Weizmann (1874 –1952).
Trong bài nói chuyện tại Yale Political Union1 ngày 23/4 năm nay, Meena Alexander bắt đầu với một trích dẫn từ bài luận năm 1821 của Shelley, “Sự biện hộ của thơ ca”. Kết luận – “Thi nhân là những nhà lập pháp không được thừa nhận của thế giới” – dẫn đến cuộc tranh luận sôi nổi. Sau đây là phiên bản đã sửa chữa đôi chỗ của bài nói chuyện mà Meena đã trình bày.
THÁI KIM LAN
Thôi Hộ viết "hoa đào năm ngoái còn cười gió đông"? Ở đâu thời nào Tây hay Đông, thì hoa vẫn nở, đào vẫn chớm nụ trong gió xuân.
ELENA PUCILLO TRUONG
Mệt mỏi! Chiếc xe lửa liên tục dằn xóc tạo nên những va đập trên lưng làm toàn thân tôi ê ẩm. Có lúc cơn mệt nhọc đã làm tôi thiếp đi trong một giấc ngủ ngắn, rồi giật mình thức giấc vì cái đầu lắc lư, đập lên thành toa, đau điếng.
TRẦN HUYỀN SÂM
Phải chăng, chiến tranh vẫn là chủ đề quan tâm nhất của xã hội phương Tây? Theo dõi đời sống văn học Pháp trong những năm trở lại đây, cho phép chúng ta khẳng định rằng, phần đa các tác phẩm đạt giải thưởng lớn đều có xu hướng lật lại quá khứ để lý giải những căn bệnh của xã hội đương đại.
Ông Nelson Mandela, biểu tượng của cuộc chiến chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc ở nước này và là một trong những nhân vật chính trị xuất chúng trong thế kỷ 20, đã qua đời ở tuổi 95. Tổng thống Nam Phi đương nhiệm ông Jacob Zuma nói sẽ cử hành quốc tang với nghi lễ trọng thể nhất với Nelson Mandela. Toàn nước Nam Phi sẽ treo cờ rủ từ thời điểm này cho đến hết lễ tang. "Đất nước chúng ta mất đi người con vĩ đại nhất. Toàn thể dân tộc ta mất đi một vị cha đáng kính", Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma thông báo trong bài diễn văn đọc trên truyền hình trước toàn thể nhân dân.
ĐOÀN CẦM THI
(Đọc “Yersin: dịch hạch & thổ tả” của Patrick Deville)
Patrick Deville sinh năm 1957, tác giả của mười tiểu thuyết, giải thưởng Femina năm 2012, được coi là một trong các nhà văn Pháp hàng đầu hiện nay. Theo giới phê bình nghiên cứu, tác phẩm của Patrick Deville đã góp phần cách tân tiểu thuyết Pháp đương đại. Tiểu thuyết “Yersin: dịch hạch & thổ tả” của Patrick Deville vừa ra mắt độc giả Việt Nam.
Hai nhà văn Angiêri nổi tiếng Bulaiđ Đuđu và Muluđ Asur đến thăm tòa soạn Tạp chí "Văn học nước ngoài".
Nhà văn và ký giả Hoa Kỳ Patrick Smith, vị khách của Đại Hội 8 những nhà văn Xô Viết, đã tiếp nhận nhiều lời mời từ những đồng nghiệp Nga suốt thời kỳ ông lưu lại Moscow.