Thời của nghệ thuật phối kết

14:12 06/01/2021

Năm 2020 đánh dấu những bước chuyển mình đáng nhớ đối với nhiều loại hình nghệ thuật. Sự phối kết giữa những môn nghệ thuật tưởng chừng không hề “ăn nhập” với nhau lại tạo ra nhiều bất ngờ.

Rối nước và rối cạn được kết hợp với nhau

Có thể nói, sự đổi mới cách tân của nhiều loại hình nghệ thuật trong năm 2020 bắt nguồn từ những khó khăn do đại dịch Covid-19, để lại cho sân khấu Việt và những rạp diễn trống vắng. Cùng với đó là sự nhàm chán của những vở diễn cũ mòn đã khiến nhiều nghệ sĩ trăn trở đổi mới. Sẵn thời gian nhàn rảnh từ những đợt cách ly xã hội, nhiều đơn vị mạnh dạn cách tân nghệ thuật.

Nhạc cổ truyền ngẫu hứng jazz

Cuối tháng 12/2020, tại Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam đã diễn ra đêm hoà nhạc “Dân gian trên jazz/Dân gian trên dây” mang đến một không gian và ngôn ngữ âm nhạc mới lạ đầy biến hóa.

Dùng nhạc jazz làm cầu nối giữa nhạc truyền thống và hiện đại không chỉ là thử nghiệm mà còn là ngẫu hứng duyên dáng. Bốn loại hình âm nhạc truyền thống là chèo, tuồng, cải lương và âm nhạc bản địa miền núi Tây Bắc có dịp toả sáng giữa những nhạc cụ hiện đại. Hơn 40 nghệ sĩ trình diễn các sáng tác mới kết hợp giữa âm nhạc truyền thống và nhạc jazz với dàn dây - kèn đồng của nhạc giao hưởng.

Mỗi giây phút qua đi lại thêm một bất ngờ với công chúng. Tiết mục tuồng mở màn, NSƯT kèn bóp Nguyễn Ngọc Khánh và NSƯT trống tuồng Nguyễn Văn Quý chơi bài Chiến Hò 7. Kèn với trống của tuồng vang lên hoà âm với kèn saxophone và trống jazz. Thử tưởng tượng một bên là tiếng kèn bi ai hoà nhịp cùng tiếng saxo trầm lắng sẽ thế nào?

Ấy thế mà tứ tấu kết hợp lại tạo ra dấu ấn mạnh trên nền cảm xúc tự do và phóng khoáng. Công chúng không còn phân biệt truyền thống – hiện đại; ngược lại là xúc cảm mới được hình thành qua sự tinh tế hoà trộn âm thanh.

Từng kết hợp cải lương với nhạc giao hưởng, NSND Đào Văn Trung chia sẻ: Sự kết hợp giữa chất liệu dân tộc với dòng nhạc hiện đại đã mang đến một ngôn ngữ âm nhạc mới. Thế mạnh của âm nhạc Việt Nam nằm ở giai điệu, khi kết hợp cải lương cùng giao hưởng hay jazz làm tăng cá tính nhưng vẫn giữ được hồn cốt của cải lương và định vị được âm nhạc dân tộc trong đó.

Rối nước “kết duyên” rối cạn

Sau khi ra mắt vở diễn mới có tên “Con yêu mẹ”, đại diện Nhà hát Múa rối Việt Nam cho hay: Vở diễn rối nước kết hợp rối cạn được dàn dựng sinh động, hấp dẫn, hướng tới khán giả nhỏ tuổi. Với sự kết hợp này, nghệ sĩ hi vọng giúp các em tiếp cận gần hơn với nghệ thuật múa rối truyền thống.

Vở diễn “Con yêu mẹ” do tác giả Minh Nhật viết kịch bản đề cập đến tình mẫu tử trong gia đình hiện đại. Bằng những con rối dễ thương, kết hợp nghệ thuật biểu diễn rối nước truyền thống với rối dây, rối que, rối mặt nạ mang đến công chúng thông điệp thân quen với hai chữ “gia đình”.

Những màn vũ đạo, màn diễn cả dưới nước và trên cạn của những nhân vật rối được các nghệ sĩ khéo léo điều khiển tạo nên không gian nghệ thuật đặc biệt hấp dẫn.

NSND Nguyễn Tiến Dũng - Giám đốc Nhà hát Múa rối Việt Nam cho biết, rất nhiều đơn vị ngỏ ý mời nhà hát biểu diễn những chương trình về đề tài gia đình. Tuy nhiên, đến nay nhà hát mới có dịp dàn dựng một vở diễn dài về đề tài này. Đây sẽ là món quà ý nghĩa dành cho các bé vào dịp Tết Tân Sửu.

Kết hợp rối nước với rối cạn, các nghệ sĩ đã kỳ công sáng tạo trong cách thiết kế để các khớp tay, chân con rối có thể chuyển động mềm mại, linh hoạt như người thật. Đây cũng là lần đầu tiên khán giả yêu thích múa rối tận mắt thấy các nhân vật rối vừa chớp mắt, vừa mở miệng.

Không chỉ có vậy, toàn bộ các con rối trong vở diễn ra mắt đều được chế tạo bằng cao su, vẫn đạt hiệu quả về trang trí, tạo hình cũng như điều khiển, nhưng quan trọng nhất là có được giá trị sử dụng lâu dài, không bị xuống màu hoặc gẫy vỡ như con rối bằng gỗ.

Cải lương và xiếc “thổi cơm chung”

Huyền tích dân gian về Chử Đồng Tử và Tiên Dung đã quá quen thuộc với khán giả Việt bởi rất nhiều đơn vị thực hiện vở diễn này. Tuy nhiên, khi Nhà hát Cải lương Việt Nam thông báo sẽ cùng Liên đoàn Xiếc phối kết hai loại hình nghệ thuật để diễn lại huyền tích Chử Đồng Tử và Tiên Dung, khiến mọi người nghi ngờ.

Không nghi ngờ sao được khi cải lương và xiếc không liên quan gì đến nhau? Và thậm chí, một số nghi ngờ còn đoán định cải lương phối kết với xiếc là một “ý đồ”. Khán giả cần thận trọng trong việc bỏ tiền mua vé vì có thể “ăn quả lừa”.

Phá vỡ các nghi ngờ, đầu tháng 12/2020 sau gần 3 tháng tập luyện, vở diễn “Cây gậy thần” chính thức ra mắt. Ngay đầu vở diễn, một không gian sân khấu hoành tráng, nhiều tầng bậc hiện ra nối tiếp, hoán đổi bối cảnh triều đình.

Nhờ kết hợp các kỹ xảo của nghệ thuật xiếc, cũng như sự xuất hiện của một số diễn viên xiếc chuyên nghiệp, hàng loạt cảnh diễn trong vở lại trở thành những điểm nhấn độc đáo.

Cảnh Chữ Đồng Tử và Tiên Dung gặp gỡ, khán giả đã ồ lên thích thú khi nhân vật vừa ca cải lương vừa đu dây mạo hiểm. Hoặc ở cảnh Chử Đồng Tử vượt biển trên chiếc thuyền độc mộc, con thuyền được treo lơ lửng giữa không trung, trong khi dàn thủy quái vây quanh (do các diễn viên xiếc thể hiện) lại không ngừng tìm cách đu lên thuyền.

Sự huyền ảo, lạ lùng của vở cải lương kết hợp xiếc đem đến cho công chúng xúc cảm mới lạ. Không chỉ vậy, sân khấu cải lương và xiếc vốn đang kén người xem có dịp toả sáng. Rạp diễn với 1.200 ghế ngồi hết chỗ và khán giả đã không ngớt những tràng vỗ tay tán tụng về sự đổi mới đầy mạo hiểm này.

Theo Hoà Nam - GD&TĐ

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Thừa Thiên Huế đang đứng trước cơ hội rất lớn để xây dựng Huế trở thành một đô thị lớn với đầy đủ tầm vóc, tính chất sánh ngang tầm với thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

  • Thời buổi internet thật tuyệt vời, nói vui theo “teen” kiểu “sát thủ đầu mưng mủ” thì quả là “tiện ích như cú hích”. Với nhà văn, tác phẩm viết ra xong không nhất thiết phải in thành sách, cứ post lên blog cũng có hàng nghìn hàng vạn bạn đọc truy cập, rồi cư dân mạng khắp nơi trên thế giới cập nhật thông tin, coppi, comment bày tỏ quan điểm, phô bày xúc cảm ngay, vui ra phết, chí tình ra phết.

  • Ngày nay, khi văn học không hoàn toàn bấu víu vào những đại tự sự mà thay vào đó là sự lên ngôi của tiểu tự sự thì thế giới trong văn chương trở thành những thế giới ảo, dung chứa tất cả những lệch pha và ngụy tạo so với thế giới khách thể. Người sáng tạo cũng từ đó ý thức được sức mạnh trong việc cách tân bút pháp và thay đổi cảm quan trong thế giới chữ của mình.

  • NGUYỄN VĂN TOÀN

    Té ra, cái thời nhân dân lao động làm chủ xã hội đã… xưa rồi Diễm. Và rằng, ở thời điểm hiện nay, VIP đã là một phần tất yếu của cuộc sống. Và họ cũng được dân gian nhìn nhận là những ông vua “con” ở cõi nhân tình thế thái khi sở hữu đầy ắp bao cơ man đô la và vàng bạc.

  • Huế là thành phố sông ngòi chằng chịt, từ sông đến đầm phá và biển. Đặc biệt, sông Hương và hệ thống thủy đạo kinh thành Huế cũng như các cồn bao quanh kinh thành phần lớn là hình ảnh mang tính biểu tượng của Huế, là một trong những cảnh quan chính của thành phố. Một sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa sông nước và lịch sử thành phố có khả năng tạo ra một sản phẩm du lịch độc đáo cho Huế, mở ra nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cũng như cải thiện cuộc sống người dân dọc hai bên bờ sông.

  • Tri thức vốn dĩ là tài sản chung của nhân loại. Tri thức là cái kho học thuật vô giá mà mỗi con người cần được trau dồi để bảo đảm vai trò, chức năng của mình trong xã hội.

  • Việc đại biểu Đỗ Văn Đương (TP HCM) đề nghị Quốc hội nên có Luật Từ chức (17/11) khiến dư luận xã hội có những phản ứng trái ngược nhau trong mấy ngày trở lại đây.

  • Việt Nam đang đứng trước con đường có khá nhiều chông gai và nhiều thử thách. Hơn bất cứ quốc gia nào trên thế giới, Việt Nam cần nhiều sự đổi mới để tiếp tục phát triển.

  • Trong những năm gần đây, công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn đã tạo nên sự trù phú cho nhiều làng quê Việt. Tuy nhiên, song hành với đó bản sắc văn hóa làng Việt đang bị mai một dần; nếu không có giải pháp gìn giữ thì những làng quê truyền thống, những nếp làng xưa sẽ chỉ còn trong ký ức.

  • I. Ba bước chuyển hệ hình trong văn học Việt Nam và vai trò của các nhà văn trẻ

  • SHO - Có cảm giác như xã hội đang mặc nhiên coi chuyện chạy điểm cho con em, chạy theo thành tích cho học trò lâu ngày đã thành thói quen khó chữa khiến người ta quên rằng lòng tự trọng, lòng nhân ái là cao hơn hết và cần có mặt hơn hết! Có phải người ta đã quên đi lòng tự trọng, lòng nhân ái cần có hay không? Tôi không bi quan đến mức nói rằng người ta đã quên nhưng quả thật không thể dửng dưng trước câu hỏi đó.

  • Bài viết này có thể gọi là sự nối tiếp bài " Các cây viết trẻ Việt liệu đã thua trên sân nhà? " cách đây không lâu của tôi. Tôi viết bài tiếp theo này là vì ở bài viết trước có nhiều ý kiến thảo luận của người đọc đã mở ra cho tôi những cách nhìn sâu rộng khác hơn về chủ đề đã nói trong bài viết trước.

  • LTS: Tình cờ trong lúc lang thang trên mạng, SHO đã đọc được bài viết này trong một blog. Thiết nghĩ đây cũng là vấn đề nảy sinh thực trạng đáng buồn giữa các nhà văn trẻ và các nhà xuất bản, SHO đăng tải để chúng ta cùng cận cảnh...

  • Tháng bảy về rồi, nơi quê nhà quê mẹ đã thu chưa? Nơi con ở bây giờ, gió đã chuyển mùa, để rồi chiều nay khi lang thang trên con đường xứ sở, con chợt thảng thốt nhận ra rằng chỉ còn vài ngày nữa thôi, mùa Vu lan sẽ lại về. Nhanh thật đó!

  • Với đặc thù của môn Lịch sử ở bậc THPT, những câu hỏi mang tính khái quát về tiến trình lịch sử sẽ có giá trị hơn nhiều so với những câu hỏi đi quá sâu vào tiểu tiết mà chúng ta vẫn gặp trong các đề thi Lịch sử hiện nay và kết quả thi nhiều khả năng sẽ tốt hơn.

  • Dễ ai quên câu hát: “Trời sinh voi trời không sinh cỏ, Thượng đế buồn Thượng đế bỏ đi”.

  • Lòng yêu nước vốn rất sâu sắc và mãnh liệt xét trên 2 bình diện xã hội gồm giai tầng lãnh đạo(người nắm quyền cai trị) và người dân (kẻ bị trị) đã có lúc bị mai một và chỉ còn như cái bóng khi dân bị bóc lột, hà hiếp còn vua, quan chỉ chăm chăm cướp đoạt, làm giàu, hưởng lạc và chia bè kéo cánh.

  • Có những tình huống mà im lặng không giúp ta tránh né được hiểm nguy, ngược lại chỉ làm tăng mối họa vì khiến người khác lầm tưởng im lặng là bạc nhược.

  • Bán bà con xa mua láng giềng gần, điều đó đúng trong trường hợp người láng giềng có đủ nhân cách và mức độ tự tin để chúng ta làm được điều đó.

  • Báo chí trong tháng 5.2011 vừa qua trong rất nhiều thông tin đời sống xã hội, có nêu những vấn đề nổi cộm khiến cho nhiều người cầm bút phải suy nghĩ.