Nơi lưu giữ tinh hoa của tiền nhân
“Có hai ông sui gia nhậu với nhau, trên bàn có một dĩa lòng vịt xào với hành nho nhỏ. Ông sui gia tính ham ăn, liền thò đũa lòn nguyên dĩa gắp lên rồi giũ giũ vờ như muốn cho nó rớt xuống. Nhìn thấy vậy, ông sui kia nóng ruột nói: Anh lấy giò đạp xuống thử coi nó xuống không?”.
Phần trích trên là nguyên văn Chuyện sui gia nằm trong tiểu mục Truyện cười của Truyện kể dân gian (gồm 76 trang) do TS Phan Xuân Viện biên soạn. Đây là một trong hàng trăm câu chuyện mà thầy trò khoa Văn học, Trường Đại học KHXH-NV TPHCM sưu tầm, thu nhận, sàng lọc và tuyển chọn lại trong 2 đợt thực tập thực tế tại Tiền Giang (năm 2011 và 2012).
Trong 2 đợt điền dã ấy, với sự hướng dẫn trực tiếp của 11 thầy - cô, gần 300 sinh viên của khoa đã có 1.851 cuộc tiếp xúc với cộng tác viên (nhân dân địa phương), sau thời gian dài làm công việc lọc bỏ, tinh chọn, phân loại và chỉnh lý, nhóm biên soạn gồm TS La Mai Thi Gia, TS Phan Xuân Viện và Th.S Lê Thị Thanh Vy đã giữ lại và đưa vào tập sách được 1.021 câu đố, 903 câu tục ngữ, 108 truyện kể, 1.251 câu ca dao và 49 bài vè.
Như một điều tất yếu, sự lưu truyền của dòng văn học truyền miệng có sức lan tỏa rộng, nên những gì mà tập thể tác giả và các cộng sự thu nhận được trong 2 tập sách trên, có thể nói, ngoài những gì thật sự xuất phát từ đất Tiền Giang (do cư dân ở đây sáng tác) còn có một phần, theo tôi là “di sản” của cả dân tộc được lưu truyền theo đoàn người di cư từ Bắc và Trung vào Nam trong các thời kỳ lịch sử.
Trong phần câu đố, rất thú vị khi phần lớn đều được dân gian sáng tác dưới hình thức lục bát, tứ tuyệt hoặc các hình thức văn vần đa dạng khác. Như tục ngữ là một phần không thể thiếu trong kho tàng văn học dân gian, từ chính cuộc sống đã đúc kết nên những câu nói hoặc trực tiếp, hoặc ẩn dụ; có lúc đơn giản, có khi mang tính triết lý cao tạo nên những bài học về luân lý ở mọi tầng bậc cuộc sống.
Hay ca dao dân ca có nhiều nét khu biệt vùng miền, với khá nhiều nội dung thể hiện rõ tính địa phương. Thể loại vè, phần nào nêu được đặc trưng của vùng sông nước miền Tây qua thế giới thiên nhiên, động thực vật và những sinh hoạt thường ngày của người dân Nam bộ. Thú vị nhất là những bài vè liệt kê tên gọi và đặc điểm của các loài chim, loài hoa, loại bánh trái hay các loại tôm cá vùng sông nước, như: “Tròn như mặt trăng/ Đó là bánh xèo/ Có cưới có cheo/ Đó là bánh hỏi/ Đi không đặng giỏi/ Ấy là bánh bò…”.
Văn học dân gian Tiền Giang là một tập sách quý, cần lưu giữ để tham khảo, không chỉ cho những nhà chuyên môn nghiên cứu về văn học mà còn là một tài liệu bổ ích cho các ngành liên quan (dân tộc học, lịch sử, địa lý, văn hóa…), đồng thời cũng cần ghi nhận, đây là một nguồn tài liệu, là nơi lưu giữ tinh hoa của tiền nhân qua bao thế hệ.
Theo Bùi Nguyễn Trường Kiên - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Ở sách mới, Phan Triều Hải nhớ về thành phố gắn chặt với ký ức tuổi thơ, còn Du Tử Lê hoài niệm những thanh âm của phòng trà xưa.
-
Những quê hương trên trái đất này đều là nhỏ bé như những dấu chấm trên bản đồ, nhưng trong tim mỗi người, chúng mãi thôi thúc họ tìm về những kỷ niệm ấu thơ, về gia đình, về tình yêu đầu đời. Đó là những câu chuyện được chia sẻ tại buổi giao lưu giới thiệu sách “Những quê hương bé nhỏ: Congo, Burundi, Thuỵ Sĩ và Việt Nam” tối ngày 18/7, tại Hà Nội.
-
Từng bùng phát mạnh mẽ vào khoảng cuối năm 2015 đến 2016, năm 2017 bắt đầu suy thoái, nhưng bất ngờ, vào những ngày giữa năm 2018, hai đề tài du ký và lịch sử bất chợt trở lại thị trường sách trong nước.
-
Chưa bao giờ văn học trẻ lại vươn mình mạnh mẽ, trong đó phần nhiều là những cây bút trẻ với những cuốn sách tản mạn, tùy bút, tản văn, truyện ngắn. Nhiều tác giả trẻ rất có ý thức xây dựng hình ảnh cá nhân, duy trì sức nóng tên tuổi của mình và những cuốn sách.
-
Năm nay, thi sĩ Phan Vũ đã bước qua tuổi 92, và là nhân vật cao niên nhất trong làng thơ còn tại thế. Thi sĩ Phan Vũ tài hoa và đào hoa, nên sự thăng trầm của cuộc đời ông gần như không tránh khỏi.
-
Đọc sách của Bùi Nguyễn Trường Kiên, bạn đọc thấy rất nhiều bi kịch cuộc đời, các nhân vật chính hoặc là trẻ mồ côi, hoặc là những đứa bé bị bỏ rơi, thậm chí ngay cả các nhân vật phụ hoàn cảnh cũng không khá hơn.
-
Nhân dịp ngày Gia đình Việt Nam 28/6, cuốn sách Cùng con đi qua tuổi teen của hai tác giả Chu Hồng Vân và Vũ Thu Hà được ra mắt. Cuốn sách Cùng con đi qua tuổi teen tập hợp những câu chuyện chân thực, những tình huống sinh động mà cha mẹ nào hẳn cũng từng thấy mình phải đối mặt.
-
"Trở về từ cõi sáng", "Mật mã sự sống", "Trải nghiệm cận tử" góp phần để độc giả khám phá ý nghĩa cuộc sống.
-
Trong những năm trở lại đây, tự truyện – một trào lưu không mới nhưng vẫn bùng lên như một “cơn lốc” và được nhiều văn nghệ sĩ nổi tiếng ưa chuộng. Cùng với những thông điệp khác nhau mà mỗi cuốn tự truyện đem lại cho bản thân người viết và các độc giả, không ít cuốn lại như “con dao hai lưỡi” kéo theo những scandal ồn ào to nhỏ, khiến những người được nhắc tên trong sách tổn thương, khiến độc giả thất vọng, bị “sốc”...
-
Lễ trao Giải thưởng Văn học sông Mekong lần thứ 9 được Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức trang trọng ngày 15/6, tại Hà Nội.
-
Tác giả Lê Bá Thự tái hiện cuộc sống quê ông ở thế kỷ trước với cảnh bắt tôm, bắt cá, làm ruộng, chăn trâu...
-
Trong lịch sử dân tộc Việt, bên cạnh các bậc anh hùng, tráng sĩ, không thể không nhớ đến Nữ đô đốc Bùi Thị Xuân, Học sĩ Nguyễn Thị Lộ...
-
Tiểu thuyết tâm lý xã hội đầu tiên của văn đàn Việt Nam thế kỷ 20 từng một thời gây tranh cãi về giá trị thuần phong mỹ tục.
-
"Thần thoại Hy Lạp", "Một nhận thức về văn hóa Việt Nam" là hai trong ba tác phẩm sẽ ra mắt độc giả vào cuối tháng 5.
-
Người xưa có câu rất thấu lý: “Khôn văn điếu, dại văn bia”, tôi nhớ đại khái, không hiểu có sai chữ nào không.
-
12 truyện ngắn được viết từ Torino (Italy), trong niềm hoài cảm về Sài Gòn - nơi tác giả sinh ra và lớn lên.
-
Vào mùa hè năm nay, Nhà xuất bản Phụ nữ xin trân trọng giới thiệu đến quý độc giả bộ tiểu thuyết “Thiên nhạc” của nữ tác giả Trường An - một áng văn độc đáo thấm đẫm tinh thần Phật giáo của nước nhà.
-
Thời gian qua, nhiều nhà văn đã mạnh dạn “hoài cổ” với những truyện, tiểu thuyết lịch sử - đề tài thường không dễ, bởi nhìn người xưa, việc xưa qua lăng kính ngày nay, nếu không khéo sẽ có những ý kiến trái chiều.
-
Ngày 24/4, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp với Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Nam Định tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Nguyễn Bính (1918-2018).
-
Xưa nay hiếm có những người trong làng văn mà giỏi võ, trong làng võ lại viết văn hay. Chính vì thế, khi nhà văn múa võ và võ sư viết sách thường gây nên những “cơn sốt” thu hút sự chú ý của nhiều người.
.png)
.png)
