NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
Những khoảnh khắc mùa trôi đi trong dòng mưa ngút ngàn. Vùng này, mưa không ngớt mà nắng cũng chát chao. Khoảng khắc không nhớ bỗng dưng lại khiến người ta không thể nguôi ngoai về một điều đã cũ.
Sương Hoàng thành - Ảnh của cố NSNA Huỳnh Mẫn
Điều cũ, hẳn nhiên nằm trong miền tiếc nhớ của những ngày thanh xuân váng vất hình ảnh bạn bè, nhưng cuộc rong chơi chưa biết ngày kết thúc. Những ngày mướt mượt mưa ôm đàn ghita ngồi ca hát mà không thể bắt kịp màu tím Huế trên triền sông Hương mướt mượt cỏ xanh.
Nhớ. Đôi mắt đượm buồn và nụ cười hanh hao của chàng trai văn khoa đã có một mối tình sinh viên tuyệt đẹp với cô bạn gái cùng phòng ký túc xá. Nỗi nhớ day dứt mà ngỡ như thời gian chỉ có thể tua ngược lại trên mái tóc đã pha nhiều sợi bạc. Chiều nay lặng ngồi trong mưa Huế, trong cơn lũ ngút ngàn nước bạc. Lại ước ao được nhìn thấy triền cỏ xanh ngút bờ sông Hương những ngày xưa thân thiết. Cái màu cỏ ấy, dẫu tôi đã đi qua rất nhiều vùng đất, rất nhiều triền sông có xanh màu cỏ, nhưng không thể giống được. Cái cảm khoái khi đứng trước bến Văn Lâu, trong màn mưa giăng mắc sông Hương hay trong màu nắng chiều vàng rượm. Và bất chợt đã gặp màu tím Huế trên dòng Hương Giang đẹp như mái tóc người con gái trong miền nhớ diết da. Trong bước chân đã chưa bao giờ quên dừng lại đúng nơi mình muốn đến, ấm trong một bàn tay giữa cái rét ngăn ngắt xứ này. Đã từng có một bàn tay, nắm lấy tay mình và bỏ lọt thỏm vào túi áo. Để rồi mình đã lặng yên suốt quãng đường về, ngồi im lặng sau chiếc xe đạp cà tàng. Và nghe mùi tóc, nghe mùi của luyến ái bủa vây trong ký ức có sức sống mãnh liệt đến bây giờ. Khi, ký ức trở thành kỷ niệm mà rong rêu cả bốn bức tường thành quách. Trong ngờm ngợp rêu xanh. Có đôi mắt dĩ vãng nhìn về thực tại. Bóng đổ trên mưa. Tướp ướt lạnh. Ngăn ngắn những điều chưa thể kịp níu lấy thì đôi bàn tay đã ngã màu đồi mồi. Tuổi đã không chờ đợi bất kỳ một ai. Sự già nua. Tiếc nhớ. Thành phố nơi quên lên đèn trong những khuya ký túc xá sinh viên vì đợi chờ mà ngủ muộn. Hạnh phúc héo khô. Như tượng đá. Như một hình hài gần lắm mà xót xa chưa từng gặp lại.
Có thoáng đam mê trả lại trong dòng nước mưa và cái lạnh ngăn ngắt bắt đầu một mùa đông. Mưa như quà tặng không thể thay đổi, cho đến nhiều năm sau, nếu một mình lặng bước nơi này, vẫn còn cảm nhận được hơi ấm tháng ngày thơ trẻ. Trong lặng yên. Chưa từ giã nhưng đã đau đáu nỗi chờ mong, khi mùa nhớ réo gọi trong cả lặng im của một kiếp người.
Có tháng năm nằm trên lòng tay. Sấp ngửa bàn tay vẫn không thể chối bỏ được vết gân chạy dọc mạch máu, dẫn người về lạc lối. Chiều nay tôi lạc bước ở một triền sông, nước bạc sấp vào cỏ xanh, rác rều bám đầy mặt đất. Bỗng nhiên tôi bật khóc. Có ai đi qua tuổi thơ mà vụt quên đi điều cần nhất phải chạy ngược dòng để tìm lại giọt nước mắt mùa lũ năm nào. Hình ảnh quen đưa tôi về trước dòng sông ký ức, đã từng dầm nước bạc để vớt củi khô sau lũ, đã từng đứng ngẩn ngơ trước cả một vồng khoai bị lũ cuốn sạch chẳng còn lại gì ngoài cát trắng. Nước mắt của đứa trẻ mười tuổi năm nào, đã không thể kéo tôi trở lại cho đến tận chiều nay. Tôi ngồi im lặng trước đám củi khô, bèo, tời… tấp kín cả triền sông. Những cơn mưa nặng hạt kèm gió chướng đổi mùa, thêm một lần nữa gột rửa bùn đất bám trên đám củi khô. Nhưng dọc triền sông này, hoa cỏ may trắng đã nở thành rừng, cũng là tín hiệu cho những ngày hết bão, hết lũ, rồi mọi thứ sớm trở lại bình thường. Đời người cũng như bèo sau lũ. Đời người cũng mong manh trước mùa nước bạc. Dạt trôi trong nỗi nhớ chẳng bao giờ dám đối diện, chỉ bằng một hình hài mà khuôn mặt ấy đã mờ xa.
Dòng sông dù ở bất cứ mảnh đất nào, cũng hao hao giống những dòng sông mà ký ức tôi đã một lần chụp lại trong lát cắt của nỗi nhớ. Khi quay ngược lại mùa nhớ, mọi thứ tuôn tràn và không thể ngăn lại được miền ký ức cũ năm nào. Trong những triền sông mượt cỏ xanh, trong mấy mùa mưa lạnh cắt thịt da xứ Huế. Lạnh cắt cả tâm hồn non nớt của đứa trẻ mới lớn nao năm, mới đó đã hơn hai mươi năm mưa nắng cũ mềm.
Nhớ mùa. Nhớ rét. Nhớ tháng năm thanh xuân vô tư chưa vướng bận điều gì. Bước chân và hơi thở hôm nay, đôi khi muốn mình lãng tránh để có thể ngồi yên trong một đêm trăng đầy ắp trên biển. Hay lặng yên nhìn trời đêm vắng không một bóng sao. Khi đưa đôi bàn tay lên lăn về ký ức, có cơn mưa lướt qua song cửa nhỏ. Tiếng hạt nhớ reo lên chỉ vì nắng đã chạm đến chân nguồn. Lòng người đã phôi pha trong câu hát cũ, có níu tay vẫn không thể chạm tới mặt người.
Kịp đứng lại. Bóng mình in lên mặt đất ngắn dần giữa ánh nắng mới lóe lên từ bầu trời quang tạnh sau mưa. Mây tràn thấp xuống ngọn núi. Rồi tản ra, như chưa có cuộc trùng phùng nào trên vách ngăn của mối tình thơ dại mới nẩy mầm trong trái tim già cỗi. Tôi ơi.
N.T.A.Đ
(TCSH43SDB/12-2021)
LỮ MAI
Bút ký
Nơi những mái nhà sàn được phủ lớp rêu dày dễ đến nửa gang tay cứ thôi miên, hút hồn khách lạ. Nơi chim rừng hót vang từ sáng tới chiều.
PHẠM XUÂN HÙNG
Tôi nghĩ chắc hiếm có nhà văn, nhà thơ nào thành danh mà trong sự nghiệp sáng tác lại vắng bóng cây cỏ. Sở dĩ loài thực vật thấp bé như cỏ lại trở thành đối tượng mỹ học là nhờ vào những yếu tính trái ngược, thậm chí phi lý nhưng vẫn tồn tại.
HỒ NHIÊN
Những ngày mới tinh mơ đã đầy nắng. Nắng thấm vào sương làm rực lên sắc hồng ảo diệu. Thiên nhiên tạo nên vẻ đẹp thật giản đơn, và con người chỉ đủ năng lực chuyển tải thông điệp về cái đẹp đó bằng các loại hình nghệ thuật, và điều đó xem như chiếc cầu nối để đưa mỗi ai trở về chiêm ngắm thứ vốn sẵn trong trời đất.
NGUYỄN VĂN DŨNG
Bút ký
La Habana là thủ đô của đảo quốc Cuba. Tôi thăm La Habana dịp thành phố rộn ràng chuẩn bị kỷ niệm 500 năm tuổi. Những gì tôi thấy ở đây khác xa với những gì tôi từng mường tượng.
ĐÔNG HÀ
Thường trong thời gian của cuộc đời, người ta hay dành riêng khoảng thời gian đáng trân trọng nhất, đó là những ngày đầu năm mới, để nói về muôn sự.
ĐÔNG HÀ
Tôi vẫn nhớ, chưa bao giờ quên, bài ca dao Mười quả trứng. Bài ca dao được hát lên từ phiên chợ Kẻ Diên nghèo, một vùng quê Bình Trị Thiên khắc nghiệt.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký
Chỉ mấy ngày mưa dồn dập, trắng trời quê hương, tang thương lại gieo lên mảnh đất nghèo khó mỗi lần lũ về.
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
ĐÔNG HÀ
Tản văn
Nếu mỗi đời người dành ra một quãng thời gian để lưu giữ ký ức, tôi tin rằng, ký ức của mỗi người là một cái nhà kho khổng lồ.
LÊ THỊ MÂY
Bút ký
Thật khó lòng quên anh, người bạn cùng đi chuyến tàu Thống Nhất từ Hà Nội vào Sài Gòn.
ĐẶNG YÊN
Bút ký
Với Hương Trà, những điều tưởng chừng quên lãng về một vùng đất nhiều tiềm năng đã sống dậy. Cái xưa và cái nay trộn lẫn giữa làn ranh văn hóa và ý thức, tính bất toàn và biến đổi, giữa cổ kính và hiện đại.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút ký
Huế được xem là một thành phố vườn, cả thành phố là một công viên lớn, ở đâu cũng thấy được một màu xanh mát dịu của cỏ cây, sông, hồ, đồi núi.
TRUNG SƠN
Ký
Trong đời viết văn làm báo, lần đầu tôi "đi thực tế" không phải với các bạn đồng nghiệp, cũng không có ai đưa rước, mà đi cùng "bà xã" của tôi - một cô giáo đang loay hoay chưa biết tìm việc gì làm thêm để bù đắp khoản tiền lương ít ỏi của mình.
LÊ HƯNG TIẾN
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Ngày cuối năm, tiếng còi tàu vang bên sân ga cũ bận rộn những chuyến đi về. Cái màu vôi đỏ trong đêm, bóng người vội vã dưới hàng sứ trắng nở tàn lặng lẽ.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Thiên hạ đang náo nức đủ tin sốt nóng, sao lại đi nói chuyện mít? Cũng do trên trang mạng một tờ báo lớn mới đây có bài “Dân mạng thế giới xôn xao vì trái mít”; nguồn tin gốc lại là một trang mạng của Mỹ! Nhiều vùng quê Việt Nam mình đang vào mùa mít, nhà tôi lại sở hữu 2 cây mít năm nào cũng trĩu quả, cần chi tìm xem chuyện bên Mỹ?
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Thuở bé, mỗi lần đứng trước chiếc tủ gỗ sơn màu xanh ngọc khiêm tốn nép cuối góc nhà, tôi trải hồn mình cùng bức tranh khắc những nét chân phương về một ngã ba sông bằng lặng, mênh mông với những ngọn núi trập trùng cao thấp tầng mây làm hậu cảnh.
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký
Nhắc tới vùng đất miền tây Gio Linh, trước mắt tôi hiện ngay ra những trái mìn nổ bất ngờ trong thời bình.
VĨNH NGUYÊN
Hồi ký
Boong tàu lau xong sạch bóng. Toàn thể mọi người tập trung boong trước ăn sáng. Ăn xong, tôi cùng một số anh em cụm lại (cũng ở boong trước) nghe đài tiếng nói Việt Nam. Hồi ấy, toàn phân đội, tàu nào cũng được phát một cái đài orionton để nghe tin tức, nghe chương trình ca nhạc vào những giờ nghỉ…
HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG
Bút ký
Nếu có một biến động địa chất nào đó xảy ra thật nhẹ nhàng, khiến cho chỉ sau một đêm thức dậy, người ta bỗng thấy hai bờ sông Hương đã líp lại với nhau - nghĩa là thành phố Huế vẫn y nguyên, nhưng sông Hương không còn nữa...