Trong hội thảo do Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức, kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà văn Bùi Hiển, cùng với những đánh giá và đề xuất nhận định thêm, rõ hơn về người cầm bút cần mẫn, bám sát đời sống người dân lao động, còn có những chia sẻ thân thiết về một bạn văn đáng kính của nhiều nhà văn.
Nhà văn Bùi Hiển và các cháu trong gia đình. Ảnh tư liệu
Viết truyện hay vẫn đi học viết
Với nhiều đồng nghiệp, nhà văn Bùi Hiển (1919 - 2009) là con người ham học hỏi, chịu khó tìm hiểu, thâm nhập đời sống. Có thể ông là “tạng” nhà văn thiên về khai thác tư liệu, dựa trên kết quả thực tế để tìm mẫu nhân vật, xây dựng ý tứ, cốt truyện. Đồng thời, ông cũng làm việc cẩn trọng, muốn bám sát để phản ánh cho chân thực cuộc đời, con người.
Nhà báo lão thành Phan Quang quen nhà văn Bùi Hiển từ năm 1948 khi nhà văn từ Nghệ An ra Thanh Hóa dự khóa học viết văn do Chi hội Văn nghệ Liên khu IV tổ chức. Nhân Bùi Hiển đến thăm báo Cứu quốc, lúc tiễn nhà văn về, nhà thơ Chế Lan Viên nói với Phan Quang: “Ông Bùi Hiển thật là kỳ cục! Ông viết truyện ngắn hay đến thế mà nay lần ra tận đây học viết văn…”. Sau này Phan Quang ngẫm ra, Bùi Hiển vốn là người khiêm nhường, ham học, say mê đi thực tế và tìm học trong bất cứ hoàn cảnh nào. Cộng thêm hồi đó Bùi Hiển đang là cán bộ quản lý Ty Thông tin tuyên truyền tỉnh Nghệ An, ông muốn… thoát công việc này để bay nhảy, trải nghiệm cuộc sống, sưu tầm tư liệu sáng tác.
Còn GS Hà Minh Đức nhận xét, Bùi Hiển có mặt ở nhiều nơi nguy hiểm trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Khi hòa bình lập lại, GS Hà Minh Đức có tham gia soạn SGK cho cấp THPT, đến phỏng vấn nhà văn Bùi Hiển về một số tác phẩm của ông, trong đó có “Nằm vạ” - truyện ngắn đầu tay nổi tiếng in năm 1940 trên báo Ngày nay của Tự lực Văn đoàn. “Ông nhiệt tình chấp nhận phỏng vấn và đã trả lời tỉ mỉ, sâu sắc rất hay”, GS Hà Minh Đức nhớ lại. Hồi có dịp cùng ở nhà sáng tác Quảng Bá (Hà Nội) và một số nhà văn, nhà nghiên cứu nữa, “không khí rất vui. Tôi nhớ anh Bùi Hiển thỉnh thoảng đi vắng ít ngày. Ông đi thực tế về nhiều vùng chiến sự. Sau đó lại về ở Quảng Bá để viết. Mỗi lần đi về chúng tôi lại quây quần bên ông nghe ông kể chuyện. Lúc này đã ở tuổi trên dưới 50 song ông vẫn khỏe vẫn đẹp. Khuôn mặt nhân hậu luôn tô điểm nụ cười”.
Con người nhân ái
Chính niềm thân mến, nâng niu cuộc đời, con người, quý trọng đồng nghiệp văn chương của nhà văn Bùi Hiển đã lưu lại tình cảm lâu bền về ông trong các nhà văn cùng lứa và cả thế hệ sau. Nhiều người không ở gần ông, nhưng qua tiếp xúc, nghiên cứu, nắm bắt được những câu chuyện về ông và những người cùng thời, thì ấn tượng với cái tình và sự gần gũi của Bùi Hiển. Theo TS Nguyên An, Bùi Hiển là “bạn của mọi người, bắt đầu từ trong nhà”, bởi Nguyên An nhớ, có lần nhà văn hỏi ông: “Trong nhà, Nguyên An có được coi là bạn không?”. Nhà nghiên cứu hơi ngạc nhiên, nhưng dần mấy năm sau, khi đã thêm trải nghiệm, mới nhận ra, nếu được vợ và con cháu coi là bạn thì vui và tự hào lắm, nhưng thật không phải dễ! Còn Bùi Hiển, ông là bạn của gia đình mình, bạn của nhiều nhà văn, nhà thơ từ thời trẻ cho đến về già.
Ông quan tâm đến mọi người, cả trong đời sống và sáng tác đều không thiên về thể hiện sự gay gắt, cực đoan, mà hướng đến sự lành thiện. Nhà nghiên cứu Nguyễn Bích Thu nhận xét về ông: không sốt ruột, không chạy theo thời thượng, chỉ viết về những gì mình gắn bó và thuộc hiểu, luôn nhất quán với quan niệm nghệ thuật về con người mang đậm ý nghĩa nhân văn…, điều đó cho thấy bản lĩnh sáng tạo của một nhà văn luôn có “nụ cười hóm hỉnh và cái nháy mắt thông minh”.
Bản tính, tâm hồn ấy trong nhà văn Bùi Hiển bao quát các tác phẩm của ông, trên một hành trình sáng tạo bền bỉ qua các giai đoạn lịch sử để gắn bó và “gợi ý” với cuộc đời. Như ông từng viết: “Văn học thật ra, suy cho cùng, chẳng làm được gì nhiều lắm. Nhưng nó có khả năng, có thiên chức đánh thức dậy những ước ao hướng thiện và những tiềm tàng tự hướng thiện ở từng con người một”.
Ông Bùi Quang Tú, con trai nhà văn Bùi Hiển: Cha tôi là nhà văn chỉ sáng tác khi đã có đầy đủ tư liệu thực tế, quan sát, nghiền ngẫm thấu đáo. Bởi vậy ông rất coi trọng việc lăn lộn trong đời sống nhân dân, chăm chỉ ghi chép - dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Hơn 70 cuốn sổ tay, dày có mỏng có, tiếng Pháp chen lẫn tiếng Việt chính là nền móng cho những sáng tác kịp thời hoặc sau này. |
Theo Hoàng Hoa - Thời Nay/ND
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh qua đời ở tuổi 89, một lần nữa dư âm “Chuyện ngõ nghèo” của ông được công chúng nhắc tới bằng sự ngưỡng mộ đầy trân trọng.
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, tác giả của những bộ tiểu thuyết được đông đảo bạn đọc yêu thích như “Hồ Quý Ly”, “Đội gạo lên chùa”, “Mẫu Thượng Ngàn” đã qua đời ở tuổi 89 tại nhà riêng.
Đoạn văn nằm trong đề thi thử THPT Quốc gia 2021 là một trong những lời khuyên được tác giả đưa ra trong "Muôn kiếp nhân sinh 2" giúp con người chuyển đổi tâm thức để có thể vượt qua được những biến động kinh hoàng đang diễn ra.
Lữ Mai là một trong những gương mặt thơ nữ thế hệ 8X được nhiều người biết.
Mới đây chị đã thử sức ở thể loại trường ca và ra mắt tập “Ngang qua bình minh”. Tác phẩm đã đạt hạng Ba giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.
Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.
Đã có nhiều văn nghệ sĩ hưởng ứng công tác phòng, chống dịch Covid-19 bằng các tác phẩm nhạc, họa, thơ, văn. Trong năm 2020, một số hội nghề nghiệp, đơn vị xuất bản đã có các tập “nhạc, thơ chống dịch”. Các tác phẩm được đăng tải, phát sóng, góp phần cổ vũ các lực lượng và người dân trên các mặt trận tiến công Covid-19. Nhưng một hội văn học nghệ thuật (VHNT) thực hiện một tập sách riêng về chủ đề vượt qua dịch bệnh thì có lẽ ở Tiền Giang là trường hợp đầu tiên.
“Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.
Muôn kiếp nhân sinh 2 tiếp tục cuộc du hành thời gian vô tiền khoáng hậu với những câu chuyện tiền kiếp, nhân quả luân hồi đầy hấp dẫn kỳ lạ từng làm say mê hàng trăm nghìn bạn đọc Việt Nam của doanh nhân New York giàu có, thông tuệ Thomas, cùng với những khám phá các tầng cõi linh hồn và những kiến giải, hướng đi mới giữa chu kỳ hoại diệt của nhân loại và hành tinh này.
“Nghiệp rừng” (NXB Văn học, 2021) là tập truyện ngắn gồm 16 tác phẩm của tác giả người dân tộc Dao Triệu Hoàng Giang.
Ngày 6-5, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phát động cuộc thi Tác giả Trẻ nhằm tìm kiếm những cây bút trẻ - lực lượng sẽ kế tục sự nghiệp và tạo ra chân dung văn học Việt Nam mới.
Đã có nhiều những ý kiến trên các diễn đàn văn nghệ về các chính sách, cơ chế đối với văn học, tập trung vào đối tượng những người sáng tác; các nhà tổ chức xuất bản, phát hành sách; các cơ quan quản lý nhà nước về văn học nghệ thuật và các hội nghề nghiệp...
PGS, TS Nguyễn Văn Dân từng có nhiều công trình nghiên cứu đạt giải thưởng cao của Hội Nhà văn Việt Nam, giải sách hay, giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam…
Nhiều hiện tượng văn học miền Nam trước 1975 thực ra đã đến với độc giả miền Bắc từ rất sớm, bằng những cách thức và con đường khác nhau...
Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...
Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.
Hai mươi năm sống và làm việc tại Hà Nội, với tư cách là một nhà văn, Đỗ Bích Thúy đã xuất bản 21 cuốn sách gồm các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, truyện thiếu nhi. Qua đây bạn đọc có thể hình dung được những lao động nghệ thuật đầy say mê, nghiêm túc và chuyên nghiệp của chị.
Đà Lạt là một miền viết dường như không vơi cạn với Nguyễn Vĩnh Nguyên. Điều đó thể hiện rõ rệt qua hàng loạt cuốn tản văn, du khảo, biên khảo Đà Lạt khá đặc sắc mà nhà văn này đã viết trong suốt gần chục năm qua: “Với Đà Lạt, ai cũng là lữ khách”, “Đà Lạt, một thời hương xa”, “Đà Lạt, bên dưới sương mù”, “Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ”...
Mặc dù đã ra mắt bạn đọc từ 10 năm trước, nhưng trong buổi ký tặng sách Đảo mộng mơ được tổ chức vào sáng 8-4 tại Nhà sách Cá Chép (223 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), vẫn có rất đông độc giả đủ mọi thành phần lứa tuổi cùng tham gia giao lưu và xin chữ ký từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.
Ngày 8-4, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sẽ có buổi giao lưu cùng bạn đọc nhân kỷ niệm 10 năm xuất bản lần đầu tác phẩm “Đảo mộng mơ”.
Tính ra tôi quen biết, chơi với nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gần 40 năm. Bốn chục năm bao nhiêu kỷ niệm, buồn vui đủ cả. Ngày anh trọng bệnh lần đầu, tôi cũng nằm viện vì tai nạn xe máy. Tới khi anh đột quỵ lần 2, tôi cũng vừa qua hạn nối được 3 ngón tay đứt lìa. Gọi cho nhau qua máy điện thoại, nghe giọng anh vừa lắp vừa chậm, thở than: Tôi là đồ tàn phế, bỏ đi rồi.