Một góc nhìn rất khác về Hoàng Nhuận Cầm
Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...
Nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm.
"Có một liên hệ không hẳn là quá thân thiết, nhưng cũng khó phai nhoà giữa tôi và anh Hoàng Nhuận Cầm. Chúng tôi cùng từng là sinh viên khoa Ngữ Văn trường ĐH Tổng hợp cũ (nay là trường ĐH Khoa học XHNV thuộc ĐH Quốc gia). Chỉ trước sau một khoá.
Khi tôi vào trường (năm 1977), anh Cầm đã nổi tiếng với giải thưởng thơ từ trước đó khá lâu và từ chiến trường về học khoá 21. Trong lịch sử khoa Ngữ Văn, có lẽ K21 – 22 là hai khóa đông sinh viên nhất bởi rất nhiều lính từ chiến trường về như Cầm. Nhưng khác các bạn đồng ngũ đồng học, Cầm dường như vẫn để cả tâm trí ở đâu đó. Những đêm sinh hoạt CLB thơ sinh viên, mỗi khi Cầm đọc thơ thì con trai khoa văn như lên đồng, còn con gái khoa văn như bị bỏ bùa đồng loạt. Sức hút của thơ Cầm và giọng đọc của anh còn “tác oai tác quái” khắp các trường đại học sau này.
Năm 1979, Hoàng Nhuận Cầm một lần nữa rời giảng dường đi lên biên giới, lần này là cùng các sinh viên khoa văn đi động viên chiến sĩ bảo vệ biên cương tổ quốc. Tôi nghe các bạn cùng đi về kể lại, thơ Cầm và giọng đọc của Cầm trên chiến hào như những vầng lửa đốt cháy tâm can những người lính đã kiệt sức vì chiến trận. Có lẽ bởi Cầm trở lại với tinh thần lính chiến, truyền lửa cho họ…
Biết có thúc cũng chẳng được, trưởng nhóm sáng tác là nhà văn nhà biên kịch Lê Phương cho anh về Hà nội nghỉ ít hôm, để lấy lại tinh thần. Khi Cầm trở lại, nhà văn Lê Phương đưa cho Cầm một phác thảo mang tính gợi ý. Cầm như chợt vỡ lẽ, và đã viết kịch bản này chỉ trong một tuần. Sau này, kịch bản được biên tập chỉnh sửa lần nữa để rồi khán giả xem chỉ thấy một "Đêm hội Long Trì" phim mà tạm quên đi cái kịch bản sân khấu vốn là điểm tựa ban đầu của nó. Kể chuyện này để thấy, cả trong thi hứng lẫn trong việc viết kịch bản, Hoàng Nhuận Cầm bị cảm xúc thao túng đôi khi đến mất kiểm soát. Nhưng đó mới chính là Cầm mà chúng tôi biết. Anh là một thi sĩ, một nghệ sĩ đích thực, với từng tế bào được sinh ra bởi thi hứng của một người cha tài hoa (Nhạc sĩ Hoàng Giác).
Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã đánh giá: "Về mặt thơ ca, Hoàng Nhuận Cầm là nhà thơ của một thế hệ ra trận lãng mạn và thổn thức. Nhưng anh cũng đồng thời là nhà thơ của mọi thế hệ sinh viên. Tôi biết cho đến hôm nay vẫn có rất nhiều bài thơ của anh được chép trong sổ tay sinh viên. Anh có đến ba người vợ, đều là những nữ sinh viên mê thơ anh. Người sau trẻ hơn người trước, mê đắm hơn người trước…
Nhưng rồi cả ba người đều lần lượt bỏ trốn khỏi anh, chính bởi cái bản chất thi sĩ không chịu vương vấn chút bụi trần nào của anh. Phụ nữ không chỉ cần yêu. Họ cần cơm ăn áo mặc và khi có con thì những nhu cầu thực tế ấy càng câu thúc hơn. Nhưng Cầm không thể là người đàn ông hoàn hảo kiểu ấy. Anh chỉ là Một Nhà Thơ. Thế thôi. Nói vậy để thấy ngọn lửa thơ của Hoàng Nhuận Cầm thôi miên ít nhất một thế hệ với vẻ đẹp sôi nổi và phóng dật, hào sảng mà riêng tư. Nhưng không chỉ có vậy. Thơ của anh sẽ còn được nhiều thế hệ người Việt trẻ nhớ đến, coi là cẩm nang yêu của chính mình. Và vì thế nó xứng đáng được ghi nhận như một bộ phận quan trọng làm nên diện mạo của văn học Việt Nam hiện đại. Không nhiều lắm những bộ phim có tên Hoàng Nhuận Cầm ở dòng tên Biên kịch. Nhưng phim nào có tên anh, đều là những phim nặng ký, và có sức sống dài lâu trong khán giả.
Tôi thuộc thế hệ những người trưởng thành sau 1975. Khi tôi 18 tuổi, thơ của Hoàng Nhuận Cầm được chép vụng trong sổ, và đem đọc thầm mỗi đêm như kinh thánh. Mặc dù tôi đã nhanh chóng thoát khỏi cái lãng mạn kiểu ấy bởi những trách nhiệm đời thực đè nặng trên vai, nhưng bất kỳ khi nào chợt nhớ lại tuổi trẻ của mình, tôi lại bị xốn xang vì những câu thơ ấy. Có lẽ cũng như tôi, rất nhiều bạn cùng lứa sẽ cất phần tuổi trẻ của mình vào đáy rương cùng với thơ Cầm. “Cầm” là cách chúng tôi gọi người bạn đồng nghiệp, và là thần tượng thơ của mình.
Có một chút thú vị khi nghĩ về Cầm, đó là bằng cách rất hồn nhiên, Cầm vẽ chân dung chúng tôi thường chỉ bằng 4 câu thơ ngắn gọn, nhưng súc tích, hài hước, và dễ nhớ. Ví dụ về đàn anh của Cầm, Cầm viết thế này:
"Đố ai định nghĩa được Lê Phương
Tiếu ngạo giang hồ chẳng tính chương
Mồm miệng chân tay đều xuất chưởng
Phòng văn bỗng chốc hoá sa trường"
Ai từng biết nhà văn nhà biên kịch Lê Phương thì đều thấy đó là chân dung chính xác của ông ấy, cả ở đời thực lẫn trong văn nghiệp. Cái tài của Cầm không chỉ ở sự lãng đãng mơ màng. Đó là sự tinh tế và sâu sắc trong quan sát thực tế, quan sát chân dung người, mà nổi lên trên tất cả là tình yêu người không bao giờ vơi cạn".
Theo Tố Uyên - VOV
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Thông tin từ Nhà xuất bản (NXB) Phụ nữ Việt Nam cho biết, kỷ niệm 100 ngày mất nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, NXB phát hành hai cuốn sách mới, trong đó có một cuốn được coi như tiểu hồi ký của nhà văn và một cuốn do các nhà văn bạn bè viết về ông.
-
“Bay qua những khoảng trời ước mơ” (NXB Lao động) của Quyên Gavoye, tập sách gần 30 tản văn, đầy đặn cảm xúc, dày dặn trải nghiệm và nhiều lắm những tiếng lòng của một người con bôn ba xa xứ.
-
Truyện ngắn "Người bán than ở Chí Linh" giúp người đọc hiểu hơn về một gia đoạn lịch sử hào hùng của đất nước, hiểu hơn về một vị danh tướng lẫy lừng thời nhà Trần – Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư.
-
Hung tin Đại tá nhà văn Nguyễn Quốc Trung từ trần do Covid 19 làm tôi bàng hoàng. Mới đây, Nguyễn Quốc Trung còn nhắn tin hỏi thăm tôi. “Bác ở đâu? Giữ gìn sức khỏe nhé, con Covid ghê gớm quá”. Trung không quên dặn tôi: “Ráng tập trung hoàn thành trường ca về Mẹ nhé".
-
Cuốn sách “Sân khấu - Nghệ sĩ và một góc nhìn cuộc sống” (NXB Sân khấu, 2021) của NSND, họa sĩ, nhà thơ Lê Huy Quang chứa nhiều cảm nhận, cảm xúc qua nhiều năm tháng làm nghệ thuật của tác giả. Qua ba phần - Sân khấu, Nghệ sĩ và Góc nhìn cuộc sống, thêm phần Phụ lục, tác giả, người đọc nhận ra cách mà nhiều nghệ sĩ đã cống hiến cho nghệ thuật nước nhà.
-
Nhà văn, nhà thơ Trần Hữu Lục, tác giả “Tượng đài Sông Hương”, “Đưa đò’, “Vạn Xuân”, “Sông Hương ngoài biên giới”…đã qua đời tại TP.HCM do nhiễm COVID-19.
-
Những tác phẩm văn học có giá trị lịch sử, nhân văn sâu sắc đã khắc hoạ rõ nét cuộc đời, sự nghiệp của vị tướng huyền thoại của dân tộc Việt Nam - Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
-
“Hai phía chân dung” (NXB Nghệ An, 2021) là một tập “ngẫu văn”. Bằng giọng thủ thỉ tâm tình, tác giả đưa ta đến với nhiều địa danh.
-
Giữa lúc tình hình dịch Covid-19 tại TP Hồ Chí Minh căng thẳng, nhà văn Vũ Hạnh (trong ảnh) bị tai biến, phải nhập viện. 6 giờ sáng 15/8 ông qua đời, hưởng thọ 96 tuổi (1926 - 2021). Biết ông từ lâu, và mươi năm gần đây được gần gũi ông, hiểu ông, càng thêm yêu quý ông về tài năng và nhân cách. Thương tiếc vĩnh biệt một nhà văn lớn, đa tài, đầy nhiệt huyết với lý tưởng sống và lý tưởng nghệ thuật của mình!
-
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa cho ra mắt bộ sách Bạn Văn Bạn Mình, tập hợp những cuốn sách chân dung văn học đặc sắc nhất của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng viết về những người bạn, cũng là những văn nghệ sĩ tài ba, qua đó, giúp độc giả cảm nhận gần gũi hơn về tác phẩm, tác giả và cung cấp những tư liệu dồi dào, chân thực về lịch sử văn chương...
-
Lẽ ra, nếu không có sự bủa vây của đại dịch Covid-19, nhiều hoạt động để tưởng nhớ 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tế Hanh (20/6/1921 – 20/6/2021) đã được tổ chức trong tháng 6 vừa qua.
-
Được sự đồng ý cho phép của gia đình nhà văn Hữu Mai, Nhà xuất bản Tổng hợp TP Hồ Chí Minh vừa tái bản cuốc sách “Người lữ hành lặng lẽ” của nhà văn Hữu Mai. Đây là một là một trong số ít tiểu thuyết ký sự thành công lớn và được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cũng như nhận được nhiều tình cảm của người đọc.
-
Tin nhà văn Sơn Tùng từ trần đến với tôi trong một đêm tháng 7. Trời mưa rả rích, mùi hương trầm tri ân các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc như đang dâng tràn trong không gian man mác. Hình ảnh ông ngồi trước trang viết với bàn tay bị thương co quắp cầm chặt chiếc bút, hiện rõ trước mặt tôi. Dáng đi của ông với một bên chân chới với, một bên chân đã từng bị liệt đang cố nhích từng bước xa dần vào hư ảo…
-
Những cuốn sách chân dung văn học đặc sắc nhất của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng viết về những người bạn, cũng là những văn nghệ sĩ tài ba, qua đó, giúp độc giả cảm nhận gần gũi hơn về tác phẩm, tác giả và cung cấp tư liệu dồi dào, chân thực về lịch sử văn chương...
-
Là một trong bốn tác phẩm của Đỗ Bích Thúy vừa ra mắt trong bộ sách có tên chung Vị, tiểu thuyết Người yêu ơi đã đem đến cho người đọc nhiều cảm xúc thật đẹp.
-
Trong thời gian gần 60 năm nghiên cứu, bằng “đôi mắt xanh” của mình, GS Phong Lê đã dày công khắc họa 90 chân dung văn hóa - văn chương Việt Nam.
-
Ngày 4.7, Công ty CP Văn hóa và Truyền thông Liên Việt phối hợp với NXB Dân trí và Gallery 39 tổ chức lễ ra mắt cuốn sách trực tuyến “Về Nguyễn Huy Thiệp”.
-
Thời xa vắng và Sóng ở đáy sông đều là những tác phẩm nổi bật trên văn đàn, được cho là đã mạnh dạn đi trước thời đại, mạnh dạn nhìn vào những ấu trĩ, bê bối, giáo điều của thời xã hội chuyển giao với những tàn dư dai dẳng trong tư tưởng và tâm hồn con người trong xã hội Việt Nam ở cả nông thôn và thành thị. Hai tiểu thuyết gắn với tên tuổi của nhà văn Lê Lựu vừa được "gặp mặt" bạn đọc thế hệ hôm nay với một diện mạo mới.
-
Cùng với Thời xa vắng, Sóng ở đáy sông là tiểu thuyết làm nên tên tuổi của nhà văn Lê Lựu. Nếu như Thời xa vắng ngay khi mới xuất bản đã gây tiếng vang, thu hút sự chú ý của bạn đọc trong nước, thì Sóng ở đáy sông chỉ được dư luận chú ý đến sau thành công vang dội của phim truyền hình cùng tên.
-
Trong số những nhà văn nữ trưởng thành trong bão táp của cách mạng và hai cuộc kháng chiến, nhà văn Lê Minh là người mở đầu, và là con chim đầu đàn viết về đề tài công nhân, công nghiệp và chân dung của các chiến sĩ cách mạng từ Bác Tôn, chị Minh Khai, chị Tư Già đến Kim Ðồng…
.png)
.png)
