Chiều ngày 14/3, tại TP Huế, Thành ủy Huế kết hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh đã tổ chức Hội thảo “ Bảo tồn, phát huy phong tục tập quán và hệ giá trị văn hóa, con người Huế.
Tham dự có đồng chí Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương, đồng chí Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy, đại diện các sở ban ngành cùng các nhà nghiên cứu văn hóa,lịch sử Thừa Thiên Huế.
Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Phan Thiên Định – Bí thư Thành ủy Huế nhấn mạnh: Để cụ thể hóa nghị quyết 05-NQ/TU của Thành ủy Huế về việc “Tuyên truyền, giáo dục, phát huy các giá trị đạo đức, lối sống và phong tục tập quán Huế đặc sắc gắn với xây dựng nếp sống văn minh đô thị giai đoạn 2021 -2025 và nhưng năm tiếp theo” nhằm bảo tồn, phát huy và và lan tỏa các giá trị tinh hoa văn hóa, cốt cách con người Huế, góp phần chuyển hóa các giá trị văn hóa Huế thành động lực cho sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Việc tìm ra giải pháp để phát huy hệ giá trị của phong tục, tập quán và văn hoá con người Huế là hết sức cấp bách và quan trọng, cần đặt ra trong giai đoạn hiện nay. Đây cũng là đòi hỏi cấp thiết trong việc xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương theo mô hình “Đô thị di sản đặc thù”, mà thành phố Huế hiện nay đóng vai trò là lõi trung tâm của mô hình đô thị đó.
Với nỗ lực, quyết tâm xây dựng thành phố Huế "Văn minh - thân thiện - an toàn - giàu bản sắc" trên cơ sở bảo tồn, phát huy và khai thác hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống, hội thảo nhằm tập hợp, cô đọng một số đặc điểm con người Huế nổi bật và phong tục, tập quán Huế phổ thông nhằm nhìn nhận, thảo luận những giá trị đặc sắc cần lưu truyền, những điểm cần sửa đổi cho phù hợp hơn với cuộc sống đương đại, làm cơ sở cho việc định hướng tuyên truyền, xây dựng lối sống văn minh, giàu bản sắc.
![]() |
Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy phát biểu tại Hội thảo |
Hội thảo đã nhận được 11 tham luận của các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế bàn về các đặc điểm tính cách nổi trội và văn hóa ứng xử của con người Huế; đặc điểm gia đình và dòng họ trong việc giữ gìn giá trị văn hóa con người Huế, tục lệ gả cưới, thai sản thờ cúng, các thủ tục ma chay và những vấn đề cần thay đổi; phát huy giá trị tinh thần của người Huế trong quá trình đô thị hóa; …Bên cạnh đó, Hội thảo cũng đã làm rõ thêm các giá trị đặc trưng của tính cách con người Huế; phát huy các giá trị của con người Huế đồng thời đề xuất các giải pháp cần triển khai để nâng cao giá trị tinh thần con người Huế.
Theo Dịch giả, Nhà văn Bửu Ý: “Qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử, qua bao nhiêu biến thiên của thời tiết và đời sống, tế bào nền tảng của xã hội là gia đình, riêng ở Huế có thể nói là trụ được tương đối bền vững. Ông bà, cha mẹ, con cháu…chung sống với nhau dưới một mái nhà là hình ảnh bắt gặp rất nhiều ở Huế. Những giá trị tinh thần, tâm linh được gìn giữ: tưởng nhớ những người thân đã qua đời qua những ngày húy kỵ, đề cao lễ nghĩa, tôn ti trật tự, sự vâng lời và nhất là lòng hiếu thảo.
Về giáo dục, Thành phố Huế đặc hưởng những thiết chế đào tạo và giáo dục từ xa xưa như Quốc Tử Giám. Rồi Huế trở thành thành phố đại học kể từ 1957 theo sự ra đời của Viện Đại học Huế. Huế xưa nay nổi tiếng là thành phố của học sinh, về số lượng cũng như về thành tích học tập. Về xã hội, Huế đã từng là kinh đô của cả nước gần một thế kỷ rưỡi, cho nên đã xây dựng một lớp người có lối sống riêng. Lớp người này thiên về tình cảm hơn là duy lý, trọng đạo lý hơn là bằng cấp, tình nghĩa hơn là địa vị, tiền tài, nặng lòng với đời sống tinh thần, tâm linh hơn là đời sống vật chất. Huế đã từng có những địa điểm văn hóa và giải trí đã bị xóa sổ trên bản đồ địa chính của thành phố Huế, đó là Sở Bách Thú; Nhà hát Bà Tuần; Nhà hát Vĩ Dạ; Hội Quảng Tri. Hoặc một điểm mạnh khác của Huế mà ta cũng đánh mất đó là Ngoại ngữ, Huế có đại học dạy nhiều ngoại ngữ khác nhau, nhưng sự lan tỏa ra xã hội chưa tương xứng, các sản phẩm và ấn phẩm bằng ngoại ngữ vẫn được trông chờ. Diễn đàn văn hóa trở nên thiếu vắng, càng ngày càng thưa thớt, Đây là hoạt động văn hóa, khoa học, nghiên cứu rất cần được tổ chức thường xuyên để huy động và đánh thức giới đăng đàn trong đó có các nhân vật tại chỗ cũng như các khách vãng lai và luôn cả lớp tuổi người nghe trong thành phố…
![]() |
Đồng chí Phan Thiên Định – Bí thư Thành ủy Huế phát biểu khai mạc Hội thảo |
Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa cho rằng: Điều kiện tự nhiên và môi trường xã hội hình thành nên tính cách của người Huế “Từ những điều kiện xã hội đặc thù của xứ Huế, đặc biệt là là điều kiện của vùng đất biên viễn ban đầu, tiến tới là thủ phủ của xứ Đàng Trong và kinh đô thống nhất của cả nước, cư dân Huế đã từng bước dung hợp, sáng tạo và kết tinh được những giá trị văn hóa độc đáo, tạo thành bản sắc văn hóa Huế, làm nền tảng hình thành tính cách riêng của người Huế, với một số yếu tố nổi trội đặc biệt”.
Trong quá trình đô thị hóa hiện nay, nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Hoa đã đưa ra quan điểm hội nhập văn hóa của người Huế trong giai đoạn mới là “Bản sắc văn hóa Huế và tính cách của người Huế không phải là một thực thể bất biến; không phải không có những điểm đã lỗi thời, đã trở thành yếu tố cản trở. Thời đại đã đổi khác, mỗi thời đại đều có những nhu cầu và khát vọng mới, tính cách con người Huế cũng cần phải được sàng lọc để giữ lại và phát huy, phát triển những tinh hoa vốn có; đồng thời cần được bồi đắp thêm những giá trị mới, sáng tạo mới để gắn kết quá khứ với hiện tại, làm cho gia tài của Huế xưa ngày một giàu có hơn, nhưng vẫn giữ mãi được chất Huế, để mỗi thời tính cách của người Huế mỗi đậm đà bản sắc văn hóa Huế”.
![]() |
Đồng chí Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương phát biểu tại hội thảo |
Nhà nghiên cứu Nguyễn Thế - Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Thừa Thiên Huế đã bày tỏ những băn khoăn “Sau khi mở rộng thành phố Huế, chắc chắn rằng sẽ gặp một số khó khăn trong qui định thống nhất về đời sống văn hóa cư dân đô thị. Hiện nay, một số phong tục tập quán lâu đời của cư dân vùng ven đô vẫn còn ăn sâu vào tiềm thức của người dân. Những lệ tuc xưa, hay qui ước văn hóa nông thôn mới vẫn được người dân thực hiện trong các hoạt động lễ hội văn hóa cộng đồng. Song các phong tục tập quán về cưới, tang, giỗ chạp…vẫn còn những vấn đề bất cập.
Tiến trình tổ chức đời sống văn hóa trong môi trường văn minh đô thị là việc làm bền bỉ và lâu dài. Ngoài những qui định của luật pháp, đòi hỏi chính quyền phải đề ra những biện pháp chặt chẽ hơn trong việc thực hiện việc cưới, tang, giỗ chạp… Đồng thời phải đề ra mức thưởng, phạt thích đáng để chính quyền, tổ chức, đoàn thể tăng cường việc vận động và hướng dẫn người dân tuân thủ pháp luật và qui ước văn hóa đô thị”.
Tiến sĩ Phan Tiến Dũng - Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế cho rằng, để phát huy hiệu quả các giá trị tinh thần con người Huế cần bồi dưỡng ý thức cộng đồng, chú trọng tiếp thu cái mới thể hiện mạnh mẽ tính quyết đoán, ý chí phấn đấu vươn lên; Tăng cường tuyên truyền nâng cao dân trí, nếp sống cư dân đô thị, tạo điều kiện cho mọi người thể hiện năng lực của mình; Huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng phát triển đồng bộ cả kinh tế và văn hóa; Mở rộng giao lưu nhằm tiếp thu tinh hoa các vùng miền trong nước và thế giới; Phát huy vai trò của cơ quan, đoàn thể trong định hướng tổ chức các phong trào hoạt động.
Phương Anh
SHO - Chiều ngày 11/9, Viện Goethe phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi họp báo giới thiệu Liên hoan phim Đức tại Việt Nam lần thứ 3 và lần thứ 2 tại thành phố Huế, buổi họp báo diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí - Số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
SHO - Chiều ngày 7/9, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh - ảnh với chủ đề “Biển đảo quê hương”, diễn ra tại 26 Lê Lợi, thành phố Huế. Đây là thành quả đợt đi thực tế sáng tác của các văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế tại biển đảo Phú Quốc nói riêng và tỉnh Kiên Giang nói chung.
SHO - Nhân mùa Vu Lan báo hiếu, chiều ngày 30/8 (14/7 Âm lịch), Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế đã tổ chức buổi Lễ Cài hoa hồng và chương trình văn nghệ mừng Vu Lan, diễn ra tại số 15 Lê Lợi, Huế.
Chiều ngày 28/8, Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm tranh thêu “Tâm Kinh mùa báo hiếu” của nghệ nhân Lê Văn Kinh, diễn ra tại 15 Lê Lợi, thành phố Huế.
SHO - Chiều ngày 26/8, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Ủy ban nhân dân huyện Quảng Điền đã tổ chức Bế mạc Trại sáng tác Văn học Quảng Điền 2012, buổi bế mạc diễn ra trên du thuyền trong không gian thơ mộng của Phá Tam Giang.
SHO - Chiều ngày 18/8, Hội Nhà văn, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế và Ủy ban nhân dân thị xã Hương Thủy đã tổ chức bế mạc Trại sáng tác Văn học - Âm nhạc (Hương Thủy) năm 2012, diễn ra tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin thị xã Hương Thủy.
SHO - Tiếp sau cuộc Gặp mặt Cộng tác viên Tạp chí Sông Hương tại thành phố Hồ Chí Minh hết sức thành công, tối 16/8, buổi Gặp mặt Cộng tác viên Tạp chí Sông Hương tại Đà Lạt đã được tổ chức tại khán phòng Nhà Sáng tác VHNT Đà Lạt, số 2 Yên Thế. Đến dự, có đông đảo các cộng tác viên của Tạp chí tại Đà Lạt, Bảo Lộc, Đức Trọng…, từ Trường đại học Đà Lạt, đại diện các Hội đồng hương Thừa Thiên Huế tại Đà Lạt, Bảo Lộc - Lâm Đồng…
SHO - Chiều 15/6/2012, Phòng triển lãm tranh “Màu trong sương” đã được tổ chức khai mạc tại sảnh đường Khách sạn Đà Lạt Hoàng Gia, 80A đường Nguyễn Chí Thanh, Đà Lạt.
SHO - Chiều ngày 11/8, tại Nhà hàng Đất Phương Nam, số 46 đường Huỳnh Tịnh Của, thành phố Hồ Chí Minh, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt Cộng tác viên tại thành phố Hồ Chí Minh. Đây là dịp để Tạp chí Sông Hương gửi lời tri ân đến các cộng tác viên, những người đã gắn bó, góp phần làm nên văn hiệu của Tạp chí trong từng giai đoạn phát triển.
SHO - Sáng ngày 11/8, Ủy ban nhân dân thị xã Hương Thủy phối hợp với Hội Nhà văn, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc Trại sáng tác Văn học - Âm nhạc năm 2012, diễn ra tại xã Thủy Bằng, Hương Thủy.
SHO - Chiều ngày 03/8, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức bế mạc trại sáng tác Văn học Nghệ thuật viết về đề tài Nông thôn mới năm 2012.
Chiều ngày 30/7, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế và UBND huyện Phong Điền đã tổ chức Bế mạc Trại sáng tác Trẻ năm 2012, diễn ra tại hội trường UBND huyện.
Chiều ngày 25/7, Liên hiệp các hội VHNT và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Bế mạc trại sáng tác Mỹ thuật 2012 với chủ đề Biển đảo quê hương.
SHO - Sáng ngày 26/7, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường, Đại Nội - Huế, Trường Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Hội phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề Nghệ thuật Tuồng trong đời sống hiện nay.
SHO - Chiều 20/7, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Hà Nội tổ chức Khai mạc trại sáng tác mỹ thuật Biển đảo quê hương và phòng triển lãm tranh Gặp gỡ tháng bảy của các họa sỹ Hà Nội và Thừa Thiên Huế, diễn ra tại 26 Lê Lợi, Huế.
Chiều 15/7, Tạp chí Sông Hương phối hợp với Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm “Thư gửi con” của TS. Thái Kim Lan, diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế.
SHO - Tối ngày 14/7, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan sân khấu Kịch chuyên nghiệp toàn quốc - 2012 đã chính thức khai mạc; Liên hoan do Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức.
SHO - Sáng ngày 11/7 (nhằm ngày 23/5 Nhâm Thìn), tại chùa Ba Đồn, phường An Tây, thành phố Huế, Công ty Cổ phần đầu tư Văn hóa Du lịch Đất Việt và UBND phường An Tây đã tổ chức Lễ cầu siêu và Lễ tế âm linh cô hồn, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, những bá tánh xả thân vì nước và đồng bào tử nạn trong biến cố thất thủ Kinh đô cách đây 127 năm (23/5 Ất Dậu - 5/7/1885).
>> Đàn Âm hồn - di sản văn hóa tâm linh đang bị xâm hại
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có Quyết định số 1229/QĐ-UBND ngày 9/7/2012 về việc thành lập Bảo tàng Văn hoá Huế trên cơ sở nâng cấp Nhà bảo tàng Huế.
SHO - Là một trong ba công trình phục vụ tế lễ do nhà Nguyễn lập ra gồm: Đàn Nam Giao để tế Trời, Đàn Xã Tắc để tế Đất và Đàn Âm hồn để tế vong hồn những người hy sinh vì nước trong ngày Kinh đô thất thủ 23/5 Ất Dậu -1885. Quan trọng là vậy nhưng đến thời điểm này, Đàn Âm hồn vẫn chưa được các cơ quan chức năng công nhận là di tích và đang bị xâm hại...