Hoàn thiện hồ sơ đưa hát Xoan ra khỏi tình trạng bảo vệ khẩn cấp
Theo kế hoạch đến cuối năm 2015, tỉnh Phú Thọ sẽ phải đưa Hát Xoan Phú Thọ ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp, chính thức đưa hát Xoan trở thành di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.
Một chương trình văn nghệ biểu diễn Hát Xoan Phú Thọ tại Hà Nội. (Ảnh: Minh Quyết/TTXVN)
Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ đang gấp rút phối hợp Trung tâm Nghiên cứu và phát huy giá trị di sản văn hóa, Hội Di sản Việt Nam chỉ đạo các ngành chức năng nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ đề trình UNESCO vào giữa tháng 11/2015.
Ông Hà Kế San, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ cho biết, đến nay, tiến độ xây dựng hồ sơ tình trạng bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể Hát Xoan Phú Thọ đã cơ bản hoàn thiện. Hồ sơ được viết bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tham khảo ý kiến các chuyên gia, cơ quan chuyên môn để hoàn thiện hồ sơ đệ trình lên UNESCO theo đúng kế hoạch đề ra.
Để xây dựng hồ sơ đề nghị UNESCO đưa Hát Xoan ra khỏi tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp của nhân loại, Ủy ban Nhân dân tỉnh Phú Thọ đã mời Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị di sản văn hóa thuộc Hội Di sản Văn hóa Việt Nam cùng chuyên gia của Viện Âm nhạc tham gia.
Nhóm điều tra của Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị di sản văn hóa và các cơ quan liên quan tiến hành khảo sát, làm việc với các cấp chính quyền địa phương, từng cộng đồng Hát Xoan ở hai tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc. Qua đó thu thập được rất nhiều thông tin có giá trị, thẩm định các kết quả kiểm kê để có tư liệu chính xác đánh giá và xây dựng hồ sơ.
Tiến sỹ Lê Thị Minh Lý, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát huy giá trị di sản văn hóa khẳng định 4 năm qua là cả quá trình, là bước tiến với việc bảo vệ Hát Xoan của tỉnh Phú Thọ. Hát Xoan đã nhanh chóng được bảo vệ bằng những biện pháp cụ thể. Trước hết là bảo vệ con người.
Các nghệ nhân Hát Xoan được quan tâm, đầu tư để có điều kiện tham gia vào việc truyền dạy. Hiện, 29/31 bài bản cổ đã được các nghệ nhân lão thành Hát Xoan trao truyền trực tiếp cho 62 nghệ nhân kế cận, điều đó có ý nghĩa quan trọng, tạo ra lớp thế hệ mới bảo tồn, phát huy giá trị Hát Xoan.
Bên cạnh đó, mỗi phường Xoan đã được quan tâm đầu tư, hỗ trợ để cộng đồng thực hành thường xuyên. "Lửa" Xoan vẫn sống trong cộng đồng trong suốt 4 năm qua, tạo ra nhận thức đầy đủ về Xoan, về giá trị di sản cũng như tạo ra một lớp công chúng trẻ hiểu, yêu Xoan, tự nguyện thực hành bảo vệ Xoan.
Điểm quan trọng nữa là Phú Thọ đã phục hồi được không gian cho thực hành diễn xướng Hát Xoan. Di sản văn hóa phi vật thể phải có nơi để gửi gắm, thực hiện và thực hành. Bởi vậy việc tu bổ lại Miếu Lãi Lèn - nơi tương truyền là mảnh đất cổ xưa kia Vua Hùng dạy cho người dân biết hát múa, sau này trở thành làn điệu Hát Xoan nổi tiếng được phục hồi lại và trao cho cộng đồng làm chủ di tích này.
Mặt khác, các không gian khác như Đình Thét, Đình Phù Đức, Đình An Thái… cũng đã được tôn tạo, đầu tư, bảo tồn một cách cơ bản để có không gian cho cộng đồng thực hành nghi lễ hát thờ, thực hành việc truyền dạy Hát Xoan.
Hát Xoan đã được đưa vào nhà trường như một môn học tự nguyện về lịch sử, văn hóa địa phương. Các em có điều kiện biết, hiểu về di sản của quê hương mình và điều quan trọng là có một lớp công chúng, khán giả mới cho Hát Xoan. Phú Thọ còn làm tốt việc nghiên cứu, quảng bá giới thiệu Hát Xoan.
Tiến sỹ Lê Thị Minh Lý nhấn mạnh, bà thực sự ấn tượng với kết quả mà tỉnh Phú Thọ cùng với cộng đồng nhân dân các phường Xoan gốc đã làm trong 4 năm qua để bảo vệ Hát Xoan. Hát Xoan đã vượt qua được tình trạng cần bảo vệ khẩn cấp, người dân Phú Thọ đã có thể bắt tay vào một giai đoạn mới là bảo vệ Xoan một cách bền vững.
Theo Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Phú Thọ, đến nay hát Xoan đã được phục hồi và thực hành thường xuyên theo đúng tập tục lưu truyền trong các cộng đồng hai tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc.
Trong đó, tập trung nhất là 4 phường Xoan là An Thái, Thét, Phù Đức và Kim Đới ở hai xã Phượng Lâu, Kim Đức (thành phố Việt Trì). Sự phục hồi của hát Xoan mở rộng dần, năm 2009 có 4 phường Xoan với hơn 100 đào, kép; đến tháng 8/2015, tại 4 phường Xoan đã có gần 200 đào, kép đủ khả năng trình diễn hát Xoan thờ.
Toàn bộ 31 bài cơ bản của hát Xoan do các nghệ nhân cao tuổi giữ gìn đã được tư liệu hóa và truyền dạy đầy đủ.
Đến nay, toàn tỉnh có 23 câu lạc bộ hát Xoan với gần 1.000 hội viên tham gia sinh hoạt (tăng 10 câu lạc bộ so với năm 2010), đội ngũ kế cận được truyền dạy bài bản là 62 nghệ nhân và hơn 100 thanh thiếu niên, nhi đồng biết trình diễn; hát Xoan được đưa vào chương trình giáo dục cho học sinh, được quan tâm đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá rộng rãi…
Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh đang phối hợp với các cấp, ngành và cơ quan liên quan tiếp tục triển khai các nhiệm vụ trọng tâm về bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp hát Xoan Phú Thọ năm 2015.
Đặc biệt quan tâm duy trì, nâng cao chất lượng các lớp truyền dạy hát Xoan tại các phường Xoan gốc và xã Hùng Lô.
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN VŨ MINH - NGUYỄN VĂN MẠNH
-
PHAN THANH HẢI
-
Bình phong là một công trình không thể tách rời với các kiến trúc truyền thống ở Huế. Dù xuất hiện ở nhiều nơi như phủ đệ, am miếu, đình làng, nhà ở… nhưng bình phong trong kiến trúc cung đình vẫn đặc sắc, cầu kỳ hơn hẳn.
-
MAI KHẮC ỨNG
Trong khung cảnh một công viên rất mơ và rất thơ bởi những bàn tay của những con người Việt Nam đầu thế kỷ XIX làm nên hồ, suối, núi, đồi, hoa, trái, lầu, tạ, đình, quán... Và, trong một khoảng không gian có giới hạn được tạo nhập rất tự nhiên vào cõi vô cùng, lăng của hoàng đế Minh Mạng quả là một khoảng trời thơ.
-
NGUYỄN PHƯỚC QUÝ KHANH
Musée Khải Định (nay là Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế) được thành lập vào năm 1923 dưới thời vua Khải Định với nhiệm vụ “tập hợp các tác phẩm nghệ thuật biểu hiện đời sống xã hội, nghi lễ và chính trị của nước Đại Nam”1.
-
NGUYỄN KHOA ĐIỀM
Chữ di sản ở đây xin đọc với nghĩa rộng, bao gồm di sản vật thể, phi vật thể, thiên nhiên, tôn giáo tín ngưỡng… Di sản luôn hiện lên với vẻ ngoài dễ xác định, cho dù có bị hư hoại đi nhiều qua thời gian.
-
PHAN THANH HẢI -
THƠM QUANG - NGUYỄN DUYÊN -
NGUYỄN THẾ
Bút ký dự thiTrước năm 1975, tôi học ở Trường Quốc Học Huế. Khi chuyển từ lớp đệ tứ (đệ nhất cấp) lên lớp đệ tam (đệ nhị cấp), tôi đăng ký vào học ban C (phân ban văn chương và ngoại ngữ).
-
PHẠM XUÂN PHỤNG
Bút ký dự thiHuyện Phú Vang có tên chính thức từ sau năm 1558, thời điểm Chúa Tiên - Đoan Quốc công Nguyễn Hoàng vào trấn nhậm Thuận Hóa.
-
NGUYỄN PHƯỚC HẢI TRUNG
Sống giao thời giữa hai thế kỷ, từ sáng tác thơ ca bằng chữ Hán chuyển sang chữ Quốc ngữ, thi ca của Á Nam Trần Tuấn Khải thuộc một hệ hình thẩm mỹ đặc biệt, có phần “lưu luyến” với trường thẩm mỹ cổ điển, lại có phần bắt nhịp với hơi thở của những không gian thẩm mỹ mới. -
VĨNH PHÚC
Hát Ả đào, còn gọi là Ca trù, dùng để chỉ một lối hát cổ truyền của người Việt. Theo các thư tịch thì khái niệm hát Ả đào sớm nhất so với các khái niệm ca trù, nhà trò, cô đầu,... -
LÊ VĂN THUYÊN
Trường Quốc Học Huế (QH Huế) là một trong những trường trung học ra đời sớm nhất ở Việt Nam, chỉ sau Collège Chasseloup-Laubat thành lập năm 1877 (nay là trường trung học Lê Quý Đôn, TP HCM) và Collège de My Tho thành lập năm 1879 (nay là trường trung học Nguyễn Đình Chiểu, TP Mỹ Tho). -
TRẦN VĂN DŨNG
Trong dòng chảy lịch sử, Ca Huế đã tiếp thu, kế thừa và ảnh hưởng nhiều sắc thái, tinh hoa của nhiều vùng miền để trở thành một loại hình âm nhạc truyền thống độc đáo của Việt Nam. -
VŨ HÙNG
Hiện nay, tại nhà thờ tộc Chế làng Vân Thê, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế, lưu giữ một thanh đá dài khoảng 1,2 m, khá vuông, mỗi cạnh khoảng trên 20 cm, trong đó có một cạnh khắc kín chữ còn khá rõ nét.
.png)
.png)
