Sô Kỷ niệm 40 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên (6/1983 - 6/2023)
Quý bạn đọc thân mến.
Bốn mươi năm qua, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế, các Bộ, cơ quan Trung ương cùng các cơ quan ban ngành trong tỉnh, Tạp chí Sông Hương luôn nỗ lực đổi mới, song hành cùng sự phát triển của văn học nghệ thuật nước nhà; quảng bá, lan tỏa những giá trị văn học nghệ thuật, văn hóa và di sản của vùng đất Cố đô Huế. Kỷ niệm 40 năm ngày thành lập và ra số báo đầu tiên (1983 - 2023), Tạp chí Sông Hương ra 2 số báo: số 412 (hàng tháng) và số Đặc biệt 49 (hàng quý).
Để có được niềm tin yêu của độc giả từ số báo đầu tiên cho đến hôm nay, Tạp chí Sông Hương gửi lời tri ân các thế hệ tiền nhiệm Tổng Biên tập, Ban Biên tập, cùng bạn viết khắp mọi miền. Sông Hương bây giờ là sự kế thừa uy tín và chất lượng từ những thế hệ trước trao lại. Với một tạp chí đã in sâu niềm trân trọng của độc giả qua bốn thập kỷ, việc giữ uy tín đã khó, phát triển càng khó hơn, nhất là trong hoàn cảnh hoạt động báo chí đang gặp nhiều thách thức trước công nghệ thông tin đa phương tiện như hiện nay. Mặc dù vậy, Tạp chí Sông Hương vẫn luôn hướng tới những gì mới mẻ, có giá trị nhân văn cao đẹp thông qua các tác phẩm văn học nghệ thuật và những bài viết về di sản, thiên nhiên và con người.
Số báo Kỷ niệm 40 năm ngày thành lập, Sông Hương dành nhiều trang viết với nội dung ý nghĩa. Bạn đọc sẽ biết đến những tờ báo mang tên Sông Hương ở Huế, trước lúc Tạp chí Sông Hương ra đời năm 1983. Những kỷ niệm gắn với tác phẩm và tác giả là đại diện của Sông Hương, các cộng tác viên thân thuộc qua nhiều thời đoạn. Nhiều bài vở chất lượng mang đậm “tinh thần Sông Hương” và văn hóa di sản miền đất Cố đô, cũng là dịp nhìn lại những mảng đề tài xuyên suốt Tạp chí từ khi mới thành lập cho đến hôm nay, như dòng chảy truyện ngắn, văn hóa Huế, thơ, nghiên cứu phê bình... Mong muốn số báo kỷ niệm này sẽ mang đến cho bạn đọc một góc nhìn sinh động về vỉa tầng văn hóa, tác phẩm nghệ thuật; đồng thời sẽ là điểm dừng như lát cắt đồng đại về những dấu mốc của Sông Hương với những chuyên trang đã nhận được niềm sẻ chia chân thành từ bạn đọc.
Ghi nhận niềm tâm huyết phụng sự văn hóa và nghệ thuật một cách bền bỉ của Tạp chí Sông Hương, chính là sự ghi nhận đóng góp của đội ngũ cộng tác viên là văn nghệ sỹ ở các lĩnh vực, những nhà lý luận, nghiên cứu, những học giả, dịch giả... Kỷ niệm 40 năm thành lập, Tạp chí Sông Hương cảm ơn quý độc giả, và luôn mong đợi những tác phẩm hay nhất của bạn viết mọi miền gửi về đóng góp vào tiến trình phát triển của văn học nghệ thuật, văn hóa cũng như sự phát triển chung của quê hương Thừa Thiên Huế.
BAN BIÊN TẬP
Dưới đây là mục lục:
- Những tờ báo mang tên Sông Hương nằm bên dòng sông Hương thơ mộng - Dương Hoàng
VĂN
- Hoa ở Huế - Nguyễn Quang Hà
- Tiếng Huế chay - Trần Thùy Mai
THƠ
- Nguyễn Khoa Điềm
+ Tiễn đưa một người sáng tạo
+ Nói thầm với cháu nhỏ
- Võ Quê
+ Hậu Giang tôi xuôi dòng
+ Ban mai
- Nguyễn Khắc Thạch
+ Lặng im
+ Biết
- Nguyễn Đông Nhật
+ Khu nhà số hai mươi
+ Tạm biệt Huế
- Nguyễn Nhã Tiên
+ Một chiều ở cùng biển Thuận An
- Mai Văn Hoan
+ Hạnh phúc
- Tùng Bách
+ Xác tín thời gian
- Lê Tấn Quỳnh
+ Khi tôi chẳng còn tôi
- Phan Trung Thành
+ Khơi minh
- Nguyễn Duy Từ
+ Đất thiêng
- Trần Vũ Long
+ Cháy
- Hoàng Đăng Khoa
+ Lội qua sông thương
- Hoàng Thụy Anh
+ Khâu Vai
- Quốc Sinh
+ Câu thơ tôi say ở trên núi
- Nguyễn Hải
+ Cỏ mần trầu
NHẠC
- Bạch Mã, lãng đãng chiều - Nhạc và lời: Lê Phùng
- Huế - tân cổ trao duyên - Nhạc và lời: Thanh Nguyễn
- Chiều Hàm Luông - Nhạc và lời: Vĩnh Phúc
- Ký ức tháng Sáu - Nhạc: Nguyễn Việt; Thơ: Đỗ Văn Khoái
*
- Vài kỷ niệm về Tạp chí Sông Hương - Trần Phương Trà
- Tạp chí Sông Hương: Những kỷ niệm khó quên - Đoàn Mạnh Phương
VĂN
- Mơ trong đôi mắt mèo - Trần Băng Khuê
THƠ DỰ THI
- Dương Thắng
+ Thưởng trà trong Hoàng cung
+ Vì rêu
- Trần Quốc Toàn
+ Những chiếc lá rơi vàng trong rú Chá
- Nguyễn Hữu Trung
+ Nghĩ mới cho sông
+ Trong thành phố có mùa sắp cũ
- Vương Huy
+ Một lần ghé Huế
+ Mưa dầm
- Nguyễn Tấn On
+ Chạp trăng
- Tôn Nữ Duyên Khánh
+ Gửi mẹ
+ Nỗi đau
- Tịnh Bình
+ Tụng ca gió sớm
+ Nỗi nhớ mang tên nhà cũ
- Đặng Toán
+ Nghe hát chèo trên sông Hương
*
- Sông Hương: bản sắc qua một chặng đường phụng sự và kiến tạo giá trị
(Ban Biên tập phỏng vấn các cộng tác viên: nhà thơ Lữ Mai, nhà phê bình lý luận Thái Phan Vàng Anh, họa sỹ Tô Trần Bích Thúy, chị Quỳnh Hoa, nhà văn Nguyên Nguyên, dịch giả Trần Ngọc Hồ Trường, nhà nghiên cứu văn hóa Huế Trần Văn Dũng).
VĂN
- Linh hồn gầy - Lê Minh Phong
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Sông Hương - Một dòng sông chở nặng phù sa - Đặng Thị Ngọc Phượng - Phạm Phú Phong
- 30 năm bảo tồn di sản Huế - Phan Thanh Hải
+ Sông Hương - ảnh của NSNA Lê Đình Hoàng
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM
- Nguyễn Khắc Thứ không chỉ có “Trận Thanh Hương” - Nguyễn Khắc Phê
Bìa 1: Tác phẩm “Ngày” (Acrylic, 100cm x 100cm) của họa sỹ Lê Văn Nhường
Bìa 2: Bìa Tạp chí Sông Hương qua các thời kỳ
- Minh họa: họa sỹ Đặng Mậu Tựu, họa sỹ Lê Minh Phong
- Vinhet: họa sỹ Nguyễn Thiện Đức, họa sỹ Kan
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.
Lăng mộ của chúa Nguyễn Phúc Tần còn được gọi là lăng Chín Chậu, có nhiều nét độc đáo so với lăng mộ các chúa Nguyễn khác.
BAVH - là các chữ viết tắt của bộ tập san bằng tiếng Pháp với nhan đề: “Bulletin des Amis du Vieux Hué” (Tập san của những người bạn Cố đô Huế”. Trước đây tập san này có tên gọi là “Đô thành Hiếu cổ”. Bộ tập san này (sau này người ta gọi là tạp chí) được xuất bản và lưu hành tại Việt
Theo truyền thuyết, ngày xửa ngày xưa, có một vị thần gánh đất để ngăn sông đắp núi. Một hôm vị thần đó đang gánh đất thì bỗng nhiên đòn gánh bị gãy làm hai, nên bây giờ đã để lại hai quả đất khổng lồ khoảng cách nhau hơn một km đó chính là núi Linh thái và núi Túy Vân ngày nay thuộc xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
Vua Gia Long vốn không phải là con người hiếu sát. Ngay cả việc đối với họ Trịnh, hai bên đánh nhau ròng rã 45 năm trời, vậy mà khi đã lấy được nước (1802), vẫn đối xử tốt với con cháu họ Trịnh chứ đâu đến cạn tàu ráo máng như với Tây Sơn?
Các hoàng đế nước Việt xưa phần lớn giỏi chữ Hán, biết thơ văn, triều Lý, Trần, Lê, Nguyễn đời nào cũng có các tác phẩm ngự chế quý giá. Nhưng tất cả các tác phẩm ấy đều nằm trong quỹ đạo Nho Giáo, dùng chữ Hán và chữ Nôm để diễn đạt cảm xúc về tư tưởng của mình.
Trái với sự nổi tiếng của lăng mộ các vua nhà Nguyễn, lăng mộ 9 chúa Nguyễn ở Huế không được nhiều người biết đến...
Nhắc đến vua Minh Mạng, người đời nghĩ đến ngay hình ảnh của một quân vương nổi tiếng quyết đoán và giai thoại về năng lực giường chiếu phi thường.
Chiều 3/10, chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh, mẹ vua Thành Thái chính thức được chuyển vào Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp để chuẩn bị đưa về Việt Nam.