Quý bạn đọc thân mến.
Mùa xuân như là sự hòa điệu giữa sắc khí trong xanh và tâm nguyện an lành. Mở đầu cho số báo, Sông Hương giới thiệu đến bạn đọc những nét tài hoa và nỗi lòng của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Hiếm người nhạc sĩ nào lại viết nhạc hay ở nhiều đề tài như ông. Từ những ca khúc về mùa xuân đất nước như Đảng đã cho ta cả mùa xuân, (một trong 3 ca khúc của ông nằm trong “tốp 10” ca khúc hay nhất về Đảng), cho đến những ca khúc viết cho thiếu nhi (Cánh én tuổi thơ), viết về nhân dân trong kháng chiến và lao động sản xuất, tiêu biểu như Bài ca người thợ mỏ, Những vì sao ca đêm, Con kênh ta đào…
Tháng 3, Sông Hương dành nhiều trang viết về người phụ nữ. Truyện ngắn Mùa thùy mơ nở rộ, câu chuyện trôi như chính loài hoa này vừa trôi vừa đau đáu nở những đóa tinh khôi. Hai đứa con nuôi và đôi vợ chồng gắn bó trong một gia đình, rồi dường như tan vỡ từ khi tình yêu trỗi dậy. Cơn cuồng si tuổi dậy thì che khuất những ẩn khúc, để người cha nuôi gồng gánh hệ lụy. Một không gian đẹp từ nỗi buồn của bầu trời khi ai đó ngửa mặt nhìn mây trắng để hỏi về một cơn đau khác chợt vỡ. Truyện ngắn Tiếng chuông đền Diềm xoáy vào u uẩn lòng người và vọng đến những hình thái du lịch mới đang dần phá vỡ sự hài hòa giữa linh thiêng và tự nhiên. Văn hóa tâm linh là một phần của sự sống và hơn thế còn vực dậy những lụy phiền khi con người chân thành và sáng suốt nương dựa. Khi miền linh diệu từ hốc tối thức giấc cũng đồng thời soi lên chuỗi ý niệm bản năng khó cưỡng và nỗi hoang mang vô chừng.
Những bài nghiên cứu văn học và lý thuyết trong số báo mang đến cái nhìn mới mẻ về những hiện tượng và các tác giả cũ. “Một chiều kích khác của Bakhtin” cho thấy Bakhtin không chỉ là nhà phê bình văn học tầm cỡ của thế giới, mà thực chất hơn trước hết là “một nhà triết học, một nhà triết học nhân văn, không sa đà vào tư duy tư biện”. Ông đã có cái nhìn sâu vào bản thể triết học thông qua những tương tác, đối thoại, và ngày càng gần với sự tương đối và thoát khỏi khuôn thước của ngôn từ, văn bản. Bài viết về tập sách “Gửi đây chút duyên tình đọc”, về 18 tác giả trong nền văn chương Việt với cái nhìn đầy trân trọng và giàu cảm xúc như sự tương giao giữa tác phẩm và người viết; là tình cảm chân thành cũng như tình yêu mà tác giả tập sách dành cho văn học, kể cả đối với những tác giả từng bị lãng quên để làm tươi mới thêm những mảng màu di sản văn hóa. Bài dịch “Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács”, với quan niệm vượt thoát: “Trừ khi thế giới hướng vào bên trong thì mới không có những sự khác biệt về tính chất có thực giữa các hiện thể của nó”.
Ở mục Huế dòng chảy văn hóa, bài viết “Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn”: Thân Trọng và Hà Thúc, sau này đã trở thành hai dòng họ khoa bảng tiêu biểu “Nhất Thân, nhì Hà”. Việc làm rất ý nghĩa là hai Họ đã hỗ trợ, khích lệ con cháu ăn học thành tài, lên kinh thi thố đỗ đạt và trở thành những vị quan có ích cho dân. Truyền thống này ăn sâu vào từng gia đình trong hai Họ, tạo thành nền nếp gia phong từ đời này sang đời khác.
Dưới đây là mục lục:
- Nhạc sĩ Phạm Tuyên - những ca khúc hay về Đảng và nhân dân - THANH TÙNG
VĂN
- Mùa thùy mơ nở rộ - BẢO THƯƠNG
- Tiếng chuông làng Diềm - VŨ THANH LỊCH
THƠ:
- PHAN LỆ DUNG
+ Một buổi chiều mùa đi
+ Hoàng hôn nhớ
- PHẠM HIỀN MÂY
+ Dạ thưa…
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Những ước muốn cho con
+ Những bước tròn
+ Ngày không còn nắng trên môi
- NHƯ QUỲNH DE PRELLE
- PHẠM TRUNG NGHĨA
+ Viết về mẹ
+ Tiếng đêm
- HUỲNH MINH TÂM
+ Thơ viết dưới giàn bí đao
- PHAN TÌNH
+ Sợi đêm
+ Thời gian trên tóc mẹ
- TRẦN XUÂN TRƯỜNG
+ Lúa ơi
- BẠCH DIỆP
+ Mỗi lần mặt trời lặn xuống
+ Nhận diện
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Phố thanh xuân
+ Chút đông gầy
- TRẦN HẠ VI
+ Nghe đồn có một tình yêu
- NGUYỄN LOAN
+ Những ngón tay mưa
- ĐẶNG THIÊN SƠN
+ Cát
+ Những con cá cụt đuôi
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Tóc
+ Sống
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Buổi sáng mùa xuân
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Ý nghĩa
- QUỐC SINH
+ Linh hồn
NHẠC:
- Cuộc đời và Đam mê - Nhạc và lời: TRẦM THIÊN THU
- Một nửa vầng trăng - Nhạc: VĨNH PHÚC; Lời: Phanxipăng
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Người con đỡ đầu - L. TOLSTOY - Trần Thị Phương Phương dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn - LÊ THỊ ÁNH TUYẾT
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Một chiều kích khác của Bakhtin - ĐỖ LAI THÚY
- 18 chân dung văn học - Từ một cái nhìn phác thảo - PHẠM PHÚ PHONG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Nhu cầu của văn học dân tộc chủ nghĩa - ĐOÀN ÁNH DƯƠNG
- Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács - PAUL DE MAN
* Bìa 1: Tác phẩm “Hướng dương và hoa cải làn” (Sơn dầu, 70cm x 90cm, 2020) của họa sĩ Phạm Hoàng Hà.
* Bìa 2, 3: Những khoảnh khắc Huế - Ảnh: NSNA Lê Tấn Thanh, NSNA Ngô Thanh Minh.
+ Minh họa: Hs Nguyễn Duy Linh, Hs Tô Trần Bích Thúy, Hs Đặng Mậu Tựu.
- Vi nhét: Hs Tô Trần Bích Thúy.
Ban Biên Tập
Trong không khí sôi nổi của các hoạt động chào mừng lễ kỷ niệm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế (26/3/1975-26/3/2009), Trung tâm BTDT CĐ Huế sẽ tổ chức đêm thơ Nguyễn Khoa Điềm tại bến Nghinh Lương Đình.
Sáng ngày 22-3, nhận lời mời của tạp chí Văn hóa Quân sự (cơ quan thường trú Miền Trung-Tây Nguyên) và Hội Nhà văn Đà Nẵng, nhóm anh em văn nghệ sỹ Huế trên 20 người gồm các nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà thơ, nhạc sỹ và nghệ sỹ trình diễn... đã đến tham dự chương trình thơ, nhạc, triển lãm ảnh với chủ đề: “Hội ngộ Hải Vân Quan” tại đỉnh đèo Hải Vân.
Nhân kỷ niệm 140 năm ngày danh nhân Đặng Huy Trứ đưa nhiếp ảnh vào Việt Nam và khai sinh hiệu ảnh Cảm Hiếu đường, hiệu ảnh đầu tiên ở Việt Nam, kỷ niệm 56 năm ngày ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật- Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế và Phòng Văn hoá Thông tin thành phố Huế tổ chức khai mạc 2 phòng triển lãm ảnh "Gia đình Việt Nam xưa" và triển lãm các "Tác phẩm được giải thưởng qua thời kỳ trong suốt 30 năm qua".
Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.
NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường) Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”. Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu đó.
Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…
“…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.
Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.
Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.
Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.
Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.
Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ...
Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.
Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.
Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.
Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.