Quý bạn đọc thân mến.
Mùa xuân như là sự hòa điệu giữa sắc khí trong xanh và tâm nguyện an lành. Mở đầu cho số báo, Sông Hương giới thiệu đến bạn đọc những nét tài hoa và nỗi lòng của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Hiếm người nhạc sĩ nào lại viết nhạc hay ở nhiều đề tài như ông. Từ những ca khúc về mùa xuân đất nước như Đảng đã cho ta cả mùa xuân, (một trong 3 ca khúc của ông nằm trong “tốp 10” ca khúc hay nhất về Đảng), cho đến những ca khúc viết cho thiếu nhi (Cánh én tuổi thơ), viết về nhân dân trong kháng chiến và lao động sản xuất, tiêu biểu như Bài ca người thợ mỏ, Những vì sao ca đêm, Con kênh ta đào…
Tháng 3, Sông Hương dành nhiều trang viết về người phụ nữ. Truyện ngắn Mùa thùy mơ nở rộ, câu chuyện trôi như chính loài hoa này vừa trôi vừa đau đáu nở những đóa tinh khôi. Hai đứa con nuôi và đôi vợ chồng gắn bó trong một gia đình, rồi dường như tan vỡ từ khi tình yêu trỗi dậy. Cơn cuồng si tuổi dậy thì che khuất những ẩn khúc, để người cha nuôi gồng gánh hệ lụy. Một không gian đẹp từ nỗi buồn của bầu trời khi ai đó ngửa mặt nhìn mây trắng để hỏi về một cơn đau khác chợt vỡ. Truyện ngắn Tiếng chuông đền Diềm xoáy vào u uẩn lòng người và vọng đến những hình thái du lịch mới đang dần phá vỡ sự hài hòa giữa linh thiêng và tự nhiên. Văn hóa tâm linh là một phần của sự sống và hơn thế còn vực dậy những lụy phiền khi con người chân thành và sáng suốt nương dựa. Khi miền linh diệu từ hốc tối thức giấc cũng đồng thời soi lên chuỗi ý niệm bản năng khó cưỡng và nỗi hoang mang vô chừng.
Những bài nghiên cứu văn học và lý thuyết trong số báo mang đến cái nhìn mới mẻ về những hiện tượng và các tác giả cũ. “Một chiều kích khác của Bakhtin” cho thấy Bakhtin không chỉ là nhà phê bình văn học tầm cỡ của thế giới, mà thực chất hơn trước hết là “một nhà triết học, một nhà triết học nhân văn, không sa đà vào tư duy tư biện”. Ông đã có cái nhìn sâu vào bản thể triết học thông qua những tương tác, đối thoại, và ngày càng gần với sự tương đối và thoát khỏi khuôn thước của ngôn từ, văn bản. Bài viết về tập sách “Gửi đây chút duyên tình đọc”, về 18 tác giả trong nền văn chương Việt với cái nhìn đầy trân trọng và giàu cảm xúc như sự tương giao giữa tác phẩm và người viết; là tình cảm chân thành cũng như tình yêu mà tác giả tập sách dành cho văn học, kể cả đối với những tác giả từng bị lãng quên để làm tươi mới thêm những mảng màu di sản văn hóa. Bài dịch “Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács”, với quan niệm vượt thoát: “Trừ khi thế giới hướng vào bên trong thì mới không có những sự khác biệt về tính chất có thực giữa các hiện thể của nó”.
Ở mục Huế dòng chảy văn hóa, bài viết “Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn”: Thân Trọng và Hà Thúc, sau này đã trở thành hai dòng họ khoa bảng tiêu biểu “Nhất Thân, nhì Hà”. Việc làm rất ý nghĩa là hai Họ đã hỗ trợ, khích lệ con cháu ăn học thành tài, lên kinh thi thố đỗ đạt và trở thành những vị quan có ích cho dân. Truyền thống này ăn sâu vào từng gia đình trong hai Họ, tạo thành nền nếp gia phong từ đời này sang đời khác.
Dưới đây là mục lục:
- Nhạc sĩ Phạm Tuyên - những ca khúc hay về Đảng và nhân dân - THANH TÙNG
VĂN
- Mùa thùy mơ nở rộ - BẢO THƯƠNG
- Tiếng chuông làng Diềm - VŨ THANH LỊCH
THƠ:
- PHAN LỆ DUNG
+ Một buổi chiều mùa đi
+ Hoàng hôn nhớ
- PHẠM HIỀN MÂY
+ Dạ thưa…
- TRẦN THỊ HUÊ
+ Những ước muốn cho con
+ Những bước tròn
+ Ngày không còn nắng trên môi
- NHƯ QUỲNH DE PRELLE
- PHẠM TRUNG NGHĨA
+ Viết về mẹ
+ Tiếng đêm
- HUỲNH MINH TÂM
+ Thơ viết dưới giàn bí đao
- PHAN TÌNH
+ Sợi đêm
+ Thời gian trên tóc mẹ
- TRẦN XUÂN TRƯỜNG
+ Lúa ơi
- BẠCH DIỆP
+ Mỗi lần mặt trời lặn xuống
+ Nhận diện
- NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO
+ Phố thanh xuân
+ Chút đông gầy
- TRẦN HẠ VI
+ Nghe đồn có một tình yêu
- NGUYỄN LOAN
+ Những ngón tay mưa
- ĐẶNG THIÊN SƠN
+ Cát
+ Những con cá cụt đuôi
- NGUYỄN NHẬT HUY
+ Tóc
+ Sống
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Buổi sáng mùa xuân
- LÊ ĐÌNH TIẾN
+ Ý nghĩa
- QUỐC SINH
+ Linh hồn
NHẠC:
- Cuộc đời và Đam mê - Nhạc và lời: TRẦM THIÊN THU
- Một nửa vầng trăng - Nhạc: VĨNH PHÚC; Lời: Phanxipăng
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Người con đỡ đầu - L. TOLSTOY - Trần Thị Phương Phương dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Hai đại danh gia ở đất Huế thời Nguyễn - LÊ THỊ ÁNH TUYẾT
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Một chiều kích khác của Bakhtin - ĐỖ LAI THÚY
- 18 chân dung văn học - Từ một cái nhìn phác thảo - PHẠM PHÚ PHONG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Nhu cầu của văn học dân tộc chủ nghĩa - ĐOÀN ÁNH DƯƠNG
- Lý thuyết tiểu thuyết của Georg Lukács - PAUL DE MAN
* Bìa 1: Tác phẩm “Hướng dương và hoa cải làn” (Sơn dầu, 70cm x 90cm, 2020) của họa sĩ Phạm Hoàng Hà.
* Bìa 2, 3: Những khoảnh khắc Huế - Ảnh: NSNA Lê Tấn Thanh, NSNA Ngô Thanh Minh.
+ Minh họa: Hs Nguyễn Duy Linh, Hs Tô Trần Bích Thúy, Hs Đặng Mậu Tựu.
- Vi nhét: Hs Tô Trần Bích Thúy.
Ban Biên Tập
Vườn Huế, nơi dung sinh cỏ cây và tâm hồn Huế dịu ngọt và thi vị. Từ góc vườn ấy, hàng trăm năm qua, ngọn lửa ẩm thực Huế đã phát sinh và được gìn giữ tạo nên một phong thái văn hóa đặc trưng riêng. Giờ đây, Vườn Huế mở cửa cho ẩm thực mọi miền cùng tựu về trong Festival Nghề truyền thống 2011 diễn ra từ 30.4 đến 3.5 dọc ven hai bờ sông Hương, Quảng trường Ngọ Môn vơi chủ đề “Bếp Việt trong vườn Huế”.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Ngô Hòa đã nhấn mạnh như vậy tại buổi làm việc với lãnh đạo UBND thành phố Huế mới đây về công tác tổ chức Festival nghề truyền thống Huế 2011.
Tiếp theo tuyển tập bút ký "Hồn Mai" của cố nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng ra mắt bạn đọc vào năm 2007. Bây giờ là tuyển tập "Cõi tạm phù hoa" gồm các thể loại: thơ, truyện ngắn và đặc biệt là bút ký về chân dung nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, tập bút ký chân dung này là tâm huyết và tình cảm của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng đối với người nhạc sĩ tài hoa.
Hướng tới Festival Nghề Truyền thống Huế 2011, Ban Tổ chức Festival nghề truyền thống Huế, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật TT.Huế, Hội Mỹ thuật TT.Huế, Trung tâm Văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế đã phối hợp tổ chức triển lãm mỹ thuật chủ đề “Của nhà”, diễn ra từ 25/4 đến 04/5 tại tầng 2 Trung tâm văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế, 15 Lê Lợi, Tp Huế.
Sáng ngày 20/4, tại thành phố Quy Nhơn (tỉnh Bình Định), Tạp chí Văn nghệ Quân đội phối hợp với Tạp chí Sông Hương đã tổ chức khai mạc Trại sáng tác văn học Miền Trung - Tây Nguyên.
Sau gần một tháng tổ chức cuộc vận động sáng tác (diễn ra từ ngày 17/3 và kết thúc vào đầu tháng 4/2011), chiều ngày 15/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ công bố các tác phẩm VHNT hưởng ứng cuộc vận động sáng tác với chủ đề “Nguyện cầu cho nạn nhân động đất tại Nhật Bản”.
Sáng ngày 11/4, Hội Điện ảnh Việt Nam phối hợp với Chi hội Điện ảnh Huế tổ chức lớp bồi dưỡng làm phim tài liệu cho anh chị em làm công tác truyền hình ở khu vực Bắc miền Trung.
Tối ngày 30/3, tại Cung An Định, Huế - quê hương của cố nhạc sỹ tài hoa Trịnh Công Sơn đã diễn ra đêm nhạc 10 năm nhớ Trịnh Công Sơn với chủ đề “Huế - Sài Gòn - Hà Nội”.
Tối ngày 29/3, tại Nhạc Quán, số 4 đường Kim Long, Huế, đã diễn ra đêm Chung kết và trao giải “Cuộc thi giọng hát hay nhạc Trịnh Công Sơn”, chương trình do Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế, Công ty Cổ phần Du lịch Huế phối hợp tổ chức.
Chiều ngày 29/3, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương phối hợp tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm “Nước chảy qua cẩu”, “Ngày tháng thênh thang” và “Tâm tình với Trịnh Công Sơn” của nhà văn Bửu Ý, diễn ra tại Trung tâm văn hóa Phương Nam, số 15 Lê Lợi, TP Huế.
Tối ngày 26/3, tại Nghinh Lương Đình (TP Huế), UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, Sở Tài nguyên & Môi trường phối hợp với Quỹ quốc tế về bảo vệ thiên nhiên (WWF) tổ chức các hoạt động hưởng ứng Giờ trái đất 2011 với chủ đề “Hát cho hành tinh mãi xanh”.
Chiều ngày 23/3/2011, tại Văn phòng UBND tỉnh, Hội đồng xét phong tặng Nghệ sỹ nhân dân, nghệ sỹ ưu tú tỉnh Thừa Thiên Huế (thành lập theo Quyết định số 545/QĐ-UBND ngày 8/3/2011 của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh) đã tổ chức cuộc họp để xét duyệt các hồ sơ đề nghị phong tặng danh hiệu NSƯT, NSND do đồng chí Ngô Hòa - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng chủ trì.
Nhằm chia sẻ tình cảm trước đau thương mất mát của người dân và đất nước Nhật Bản do trận động đất - sóng thần gây ra vào đầu tháng 3/2011; vừa qua, vào ngày 17/3, Ban Thường vụ Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế tổ chức cuộc vận động sáng tác Văn học Nghê thuật hướng về thiên tai với chủ đề “ Nguyện cầu cho nạn nhân động đất tại Nhật Bản”.
Sáng ngày 22/3, Thư viên Tổng hợp Thừa Thiên Huế, Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức triển lãm tài liệu Hán - Nôm và tọa đàm khoa học “Bảo tồn - số hóa di sản Hán Nôm”, diễn ra tại số 29A Lê Quý Đôn, TP Huế.
Tối ngày 20/3 (ngày 16/2 năm Tân Mão), UBND tỉnh Thừa thiên Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức lễ tế Xã Tắc năm 2010 tại đàn Xã Tắc, phường Thuận Hòa, thành phố Huế.
Chiều ngày 17/3, tại kỳ họp lần thứ 16, Hội đồng nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế khóa V đã chính thức thông qua đã thông qua Đề án đặt tên đường phố của thành phố Huế đợt VI, trong đợt này tên của cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn đã được đặt cho con đường mới bên sông Hương, thuộc phường Phú Cát, thành phố Huế.
Sáng ngày 15/3, tại trụ sở Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 58 năm ngày truyền thống Nhiếp ảnh Việt Nam (15/3/ 1953 -15/3/2011) và phát động cuộc thi ảnh nghệ thuật “Huế - những góc nhìn mới”.
Sáng ngày 10/3, Nhà văn, GS. TS. Masatsugu Ono đã có buổi thuyết trình về Văn học đương đại Nhật Bản tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam, số 15 Lê Lợi, Huế; chương trình do Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Nhà văn tỉnh Thừa Thiên Huế, Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam phối hợp tổ chức.
Chiều ngày 8/3, tại số 4 Hoàng Hoa Thám Huế, Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Thiên Huế, Phòng Văn hóa Thông tin thành phố Huế phối hợp tổ chức khai mạc triển lãm “Tặng phẩm tháng Ba” nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ.
Chiều ngày 7/3, tại 26 Lê Lợi, Huế, Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh phối hợp với Hội LH Phụ nữ, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế, Trường Đại học Mỹ thuật Huế tổ chức khai mạc triển lãm “Tranh các nữ tác giả” nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3.