Cuộc đời Xuân Quỳnh qua hồi ký chị gái

15:15 04/01/2019

Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".

Sách được Nhà xuất bản Kim Đồng phát hành cuối tháng 12/2018, gồm sáu chương: Quê hương và gia đình, Tuổi thơ bất hạnh, Cái thuở ban đầu, Những năm tháng không yên, Hạnh phúc nhọc nhằn và phần kết: Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi. Tác giả Đông Mai hé lộ nhiều chuyện cảm động về cuộc đời của nữ sĩ tài hoa bạc mệnh. Đằng sau những bài thơ tình nồng nàn say đắm, những vần thơ trong veo ẩn chứa nhiều triết lý nhân sinh, những truyện ngắn cảm động viết cho thiếu nhi... là những câu chuyện buồn, trái ngang, nhọc nhằn, cam chịu... mà chỉ người ruột thịt gần gũi mới biết.

Xuân Quỳnh được sinh ra đúng ngày mùng 1 Tết Âm lịch, cái tên Xuân Quỳnh được cha cô đặt cho với ấp ủ "Quỳnh nở mùa xuân phô màu sáng tươi". Từ nhỏ, bố Xuân Quỳnh đã nhận xét cô "được truyền thụ đức độ của mẹ hiền, chỉ có biết hy sinh, hỷ xả", nhưng phàm những người như vậy thường "phải chịu những phũ phàng ngang trái của thế sự".

Tuổi thơ cô sớm thiếu vắng tình mẹ cha bởi mẹ mất sớm, cha sớm đi bước nữa. Người yêu thương, gần gũi với cô nhất là bà ngoại và chị gái. Đông Mai kể những buổi tối mùa đông giá rét, hai chị em lang thang trên đường phố Hà Nội, thèm thuồng một bữa tối quây quần bên mâm cơm bốc khói. Nỗi tủi thân đặc biệt trào dâng vào mỗi dịp Tết đến khi hai chị em chẳng có người thân, chẳng có một mái nhà sum họp.

Cuộc hôn nhân với người chồng đầu tiên cùng đoàn văn công đã đem đến cho Xuân Quỳnh cuộc sống mới, một mái ấm gia đình mà cô hằng ao ước. Nhưng niềm hạnh phúc ấy sớm rạn nứt. Xuân Quỳnh ly hôn bởi cô không muốn sống giả dối với tình cảm của mình.

Giữa lúc Xuân Quỳnh đang chơ vơ, hụt hẫng, đau khổ thì Lưu Quang Vũ đến - "một tâm hồn đồng điệu, một con người tài hoa, một tình yêu đích thực mà Quỳnh vẫn tìm kiếm bấy lâu nay. Quỳnh đón nhận tình yêu của Vũ như đón nhận cái phao giữa dòng nước xoáy". Theo hồi ký của Đông Mai, cuộc hôn nhân thứ hai vấp phải sự phản đối gay gắt của gia đình hai bên và bè bạn. "Thế là hai tâm hồn cô đơn, hai cuộc đời cay đắng gắn bó với nhau trong túng thiếu, nhọc nhằn... Quỳnh lao vào làm đủ mọi việc để kiếm tiền như may vá, đan thuê... Hai vợ chồng bữa đói bữa no, nhưng rất hạnh phúc", chị gái Xuân Quỳnh viết.

Trong thời bao cấp, mọi thứ thiếu thốn. Dù làm đủ thứ việc, cuộc sống của cả gia đình vẫn luôn giật gấu vá vai. Nhường nhịn hết cho chồng con, Xuân Quỳnh "ăn chẳng đủ no, mặc chẳng đủ ấm", đêm thì thường xuyên thiếu ngủ.

Trong một bức thư viết cho chị gái, Xuân Quỳnh tâm sự: "Sống vừa lo sợ, vừa buồn. Những người có lương tâm không sao yên ổn được. Lúc nào cũng cảm thấy dường như mình bị vết thương và vết thương luôn ứa máu". Vào đêm trước khi bước lên chuyến xe định mệnh, Xuân Quỳnh đã có dự cảm chẳng lành: "Đêm qua, em nằm mơ, sợ lắm, em không muốn đi, nhưng Vũ bảo em là tại yếu tim đó thôi".

Tác giả Đông Mai chia sẻ:"Tôi không có ý định giới thiệu sự nghiệp văn thơ Quỳnh mà chỉ muốn nêu những sự thật trong cuộc đời Quỳnh. Cuộc đời ấy, phần nào cũng được phản ánh trong thơ như nhà phê bình Vương Trí Nhàn nhận xét: 'Mỗi bài thơ ra đời đều có cái lý lịch cụ thể của nó. Và nếu chắp các bài thơ đó lại, người ta có thể có cả cuộc đời Quỳnh'".

Xuân Quỳnh - Một nửa cuộc đời tôi được phát hành lần đầu năm 1993. Ấn bản mới được Nhà xuất bản Kim Đồng thực hiện nhân kỷ niệm 30 năm Xuân Quỳnh cùng chồng - nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ - và con trai út Quỳnh Thơ qua đời. Sách có nhiều ảnh tư liệu, nhật ký, thư từ... giúp độc giả hiểu thêm về cuộc đời, tác phẩm của thi sĩ. Ấn bản mới có thêm nhiều ảnh tư liệu lần đầu tiên được gia đình công bố.

Tác giả Đông Mai là một giáo viên dạy văn. Bà là chị gái duy nhất, gắn bó với nhà thơ Xuân Quỳnh, chia sẻ nhiều nỗi niềm riêng tư trong cuộc sống. Trong quãng thời gian Bắc - Nam xa cách, họ thường xuyên viết thư cho nhau.

Theo Tuệ Anh - vnexpress

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Hội Nhà văn Việt Nam được chính thức thành lập từ năm 1957, sau Hội nghị thành lập Hội diễn ra tại trụ sở Câu lạc bộ Đoàn Kết, từ 1/4 đến 4/4/1957. Trong lịch sử văn học Việt Nam thời hiện đại đây là lần đầu tiên có một tổ chức của những người lao động văn học trên  toàn quốc.

  • Tái hiện bức tranh Hà Nội thời bao cấp, rồi từ đó đi tìm cái chất nhân văn thuần nhất trong đời sống con người, “Chuyện ngõ nghèo” là cuốn tiểu thuyết đánh dấu sự trở lại của Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh năm 2017 sau một loạt các tiểu thuyết đình đám như: Mẫu Thượng Ngàn, Hồ Quý Ly, Đội gạo lên chùa…

  • 1. “Thiện, Ác và Smartphone” là tập tiểu luận thứ hai của Đặng Hoàng Giang, sau “Bức xúc không làm ta vô can” - cuốn sách ra mắt năm 2015 và gây được tiếng vang rộng rãi.

  • Nhân chuyến trở lại Việt Nam truyền giảng phật pháp, ngày 4-4, Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche đến từ Ấn Độ đã dành nhiều thời gian giao lưu cùng bạn đọc tại TPHCM.

  • Nguyễn Trí được biết đến vào năm 2013 khi tác phẩm Bãi vàng, đá quý trầm hương (NXB Trẻ) đoạt giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. “Sự nghiệp” cầm bút của Nguyễn Trí đến nay mới chỉ 5 năm nhưng ông đã có 9 cuốn sách truyện dài, truyện ngắn ra đời.

  • Phan Việt vừa có buổi giao lưu về tác phẩm mới nhất, cũng là tác phẩm chị cho là quan trọng nhất trong bộ ba "Bất hạnh là một tài sản" của mình.

  • Sáng 21-3, tại trụ sở Hội Nhà văn TPHCM, đã diễn ra buổi ra mắt tập tiểu luận, phê bình Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp do Hội Nhà văn TP thực hiện (NXB Hội Nhà văn xuất bản).

  • Nhà sách Trí Việt cho biết sau gần 3 năm thực hiện với 6 lần chỉnh sửa, Hội đồng thẩm định cuốn sách “Gạc Ma - Vòng tròn bất tử” do Ban Tuyên giáo TƯ thành lập đã đồng ý cho phép xuất bản cuốn sách này.

  • Lịch sử phát triển của hệ thống thể loại báo chí cho thấy Bút ký chính luận giữ một vai trò quan trọng trong việc định hướng xã hội. Nó là thể loại không thể thiếu trong việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho quần chúng. Trong một thế giới đương đại, trong một xã hội bùng nổ thông tin với nhiều biến động, Bút ký chính luận càng trở nên quan trọng và cần thiết cho đời sống.

  • Ngày 4 và 5/1, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tiến hành họp để bình chọn bảy tác phẩm xuất sắc của làng viết năm qua. Kết quả được công bố hôm 10/1.

  • Nghiên cứu công phu, tư liệu chính xác, văn phong mạch lạc và giàu cảm xúc, tác phẩm Văn chương phương Nam - một vài bổ khuyết của hai tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy không chỉ khiêm tốn “bổ khuyết” mà là công trình giàu tâm huyết với những khám phá ngạc nhiên mới lạ rất hữu ích.

  • Nói về cuốn sách phê bình văn học Giăng lưới bắt chim của mình, Nguyễn Huy Thiệp hay nhắc lại điều thoạt tiên tưởng rằng ông "lấp lửng": tôi viết có đúng có sai, có chính xác có nhầm lẫn, viết khi mình "đang còn nửa mê nửa tỉnh".

  • Có một thực tế là rất nhiều người song hành giữa việc viết văn và viết báo. Xét về góc độ thể loại thì văn học và báo chí là hai thể loại khác nhau nhưng giữa chúng lại có sự tương đồng với nhau về nhiều khía cạnh. Vì thế việc song hành giữa văn chương và báo chí là điểu dễ hiểu.

  • hông biết đã đến đáy chưa thảm trạng tác giả (khoa học và nghệ thuật) bị xâm hại trắng trợn về bản quyền như hai công trình về dân tộc học của GS.Từ Chi, và về sử học của GS.Trần Quốc Vượng. Hai tác giả có tên tuổi đã quá cố, và những nhà xuất bản gây nên sự cố, làm méo mó, biến dạng đứa con tinh thần của họ lại là những nhà xuất bản có những cái tên rất sang, là cơ quan ngôn luận của những cái hội nghề nghiệp lẽ ra phải rất nghiêm chỉnh, đứng đắn trước công luận. Các cơ quan truyền thông đã lên tiếng. Không biết gia đình, thân nhân của hai tác giả có ý kiến gì không? Ta đã có lệ luật gì về những vụ việc như vậy, để đưa ra tòa án dư luận?

  • Chiều 7.10, Hội đồng giám khảo giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội gồm các nhà văn, nhà thơ: Bằng Việt, Nguyễn Việt Chiến, Phạm Xuân Nguyên, Bùi Việt Mỹ, Nguyễn Sĩ Đại, Lê Minh Khuê, Đoàn Tử Huyến, Nguyễn Đăng Điệp, Nguyễn Thành Phong đã họp phiên chung khảo.

  • Ngày 4/10, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo khoa học toàn quốc “Văn học, nghệ thuật với việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam” do Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.

  • Tác phẩm văn xuôi, trong đó có truyện ngắn xuất hiện trên báo chí đã trở thành món ăn tinh thần nhiều năm nay cho độc giả. Tuy nhiên, dường như món ăn tinh thần này đang ngày càng có xu hướng bị co lại, bị thay thế.

  • Sáng tạo văn học nghệ thuật về đề tài chiến tranh, cách mạng thời gian qua đã có nhiều đổi mới và được giới chuyên môn ghi nhận.

  • Viết về cuộc Cách mạng mùa Thu 70 năm về trước, nhà văn  Nguyễn Đình Thi -  người can dự, đồng thời là chứng nhân của cuộc cách mạng vĩ đại đó (Năm1945 ông dự Hội nghị Quốc dân Tân Trào và được cử vào Ủy ban Giải phóng dân tộc; sau đó được bầu làm Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I là Ủy viên thường trực) đã ví nó giống như “một cuộc lột vỏ”, “rũ bùn” đứng lên của con người, của dân tộc Việt Nam: Súng nổ rung trời giận dữ/ Người lên như nước vỡ bờ/ Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa (Đất nước).        

  • Sau gần 30 năm thực hiện đường lối đổi mới về văn hóa văn nghệ được đề ra trong Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 12/1986), văn học Việt Nam đã có nhiều bước chuyển sâu sắc, đạt nhiều thành tựu đáng kể trên tất cả các thể loại, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền tảng văn hóa, tinh thần của con người và xã hội.