Cuộc đời Xuân Quỳnh qua hồi ký chị gái

15:15 04/01/2019

Tác giả Đông Mai kể về tuổi thơ thiếu vắng cha mẹ, đời sống nhọc nhằn trong cuốn "Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi".

Sách được Nhà xuất bản Kim Đồng phát hành cuối tháng 12/2018, gồm sáu chương: Quê hương và gia đình, Tuổi thơ bất hạnh, Cái thuở ban đầu, Những năm tháng không yên, Hạnh phúc nhọc nhằn và phần kết: Xuân Quỳnh - một nửa cuộc đời tôi. Tác giả Đông Mai hé lộ nhiều chuyện cảm động về cuộc đời của nữ sĩ tài hoa bạc mệnh. Đằng sau những bài thơ tình nồng nàn say đắm, những vần thơ trong veo ẩn chứa nhiều triết lý nhân sinh, những truyện ngắn cảm động viết cho thiếu nhi... là những câu chuyện buồn, trái ngang, nhọc nhằn, cam chịu... mà chỉ người ruột thịt gần gũi mới biết.

Xuân Quỳnh được sinh ra đúng ngày mùng 1 Tết Âm lịch, cái tên Xuân Quỳnh được cha cô đặt cho với ấp ủ "Quỳnh nở mùa xuân phô màu sáng tươi". Từ nhỏ, bố Xuân Quỳnh đã nhận xét cô "được truyền thụ đức độ của mẹ hiền, chỉ có biết hy sinh, hỷ xả", nhưng phàm những người như vậy thường "phải chịu những phũ phàng ngang trái của thế sự".

Tuổi thơ cô sớm thiếu vắng tình mẹ cha bởi mẹ mất sớm, cha sớm đi bước nữa. Người yêu thương, gần gũi với cô nhất là bà ngoại và chị gái. Đông Mai kể những buổi tối mùa đông giá rét, hai chị em lang thang trên đường phố Hà Nội, thèm thuồng một bữa tối quây quần bên mâm cơm bốc khói. Nỗi tủi thân đặc biệt trào dâng vào mỗi dịp Tết đến khi hai chị em chẳng có người thân, chẳng có một mái nhà sum họp.

Cuộc hôn nhân với người chồng đầu tiên cùng đoàn văn công đã đem đến cho Xuân Quỳnh cuộc sống mới, một mái ấm gia đình mà cô hằng ao ước. Nhưng niềm hạnh phúc ấy sớm rạn nứt. Xuân Quỳnh ly hôn bởi cô không muốn sống giả dối với tình cảm của mình.

Giữa lúc Xuân Quỳnh đang chơ vơ, hụt hẫng, đau khổ thì Lưu Quang Vũ đến - "một tâm hồn đồng điệu, một con người tài hoa, một tình yêu đích thực mà Quỳnh vẫn tìm kiếm bấy lâu nay. Quỳnh đón nhận tình yêu của Vũ như đón nhận cái phao giữa dòng nước xoáy". Theo hồi ký của Đông Mai, cuộc hôn nhân thứ hai vấp phải sự phản đối gay gắt của gia đình hai bên và bè bạn. "Thế là hai tâm hồn cô đơn, hai cuộc đời cay đắng gắn bó với nhau trong túng thiếu, nhọc nhằn... Quỳnh lao vào làm đủ mọi việc để kiếm tiền như may vá, đan thuê... Hai vợ chồng bữa đói bữa no, nhưng rất hạnh phúc", chị gái Xuân Quỳnh viết.

Trong thời bao cấp, mọi thứ thiếu thốn. Dù làm đủ thứ việc, cuộc sống của cả gia đình vẫn luôn giật gấu vá vai. Nhường nhịn hết cho chồng con, Xuân Quỳnh "ăn chẳng đủ no, mặc chẳng đủ ấm", đêm thì thường xuyên thiếu ngủ.

Trong một bức thư viết cho chị gái, Xuân Quỳnh tâm sự: "Sống vừa lo sợ, vừa buồn. Những người có lương tâm không sao yên ổn được. Lúc nào cũng cảm thấy dường như mình bị vết thương và vết thương luôn ứa máu". Vào đêm trước khi bước lên chuyến xe định mệnh, Xuân Quỳnh đã có dự cảm chẳng lành: "Đêm qua, em nằm mơ, sợ lắm, em không muốn đi, nhưng Vũ bảo em là tại yếu tim đó thôi".

Tác giả Đông Mai chia sẻ:"Tôi không có ý định giới thiệu sự nghiệp văn thơ Quỳnh mà chỉ muốn nêu những sự thật trong cuộc đời Quỳnh. Cuộc đời ấy, phần nào cũng được phản ánh trong thơ như nhà phê bình Vương Trí Nhàn nhận xét: 'Mỗi bài thơ ra đời đều có cái lý lịch cụ thể của nó. Và nếu chắp các bài thơ đó lại, người ta có thể có cả cuộc đời Quỳnh'".

Xuân Quỳnh - Một nửa cuộc đời tôi được phát hành lần đầu năm 1993. Ấn bản mới được Nhà xuất bản Kim Đồng thực hiện nhân kỷ niệm 30 năm Xuân Quỳnh cùng chồng - nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ - và con trai út Quỳnh Thơ qua đời. Sách có nhiều ảnh tư liệu, nhật ký, thư từ... giúp độc giả hiểu thêm về cuộc đời, tác phẩm của thi sĩ. Ấn bản mới có thêm nhiều ảnh tư liệu lần đầu tiên được gia đình công bố.

Tác giả Đông Mai là một giáo viên dạy văn. Bà là chị gái duy nhất, gắn bó với nhà thơ Xuân Quỳnh, chia sẻ nhiều nỗi niềm riêng tư trong cuộc sống. Trong quãng thời gian Bắc - Nam xa cách, họ thường xuyên viết thư cho nhau.

Theo Tuệ Anh - vnexpress

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Thông tin từ Nhà xuất bản (NXB) Phụ nữ Việt Nam cho biết, kỷ niệm 100 ngày mất nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, NXB phát hành hai cuốn sách mới, trong đó có một cuốn được coi như tiểu hồi ký của nhà văn và một cuốn do các nhà văn bạn bè viết về ông.

  • “Bay qua những khoảng trời ước mơ” (NXB Lao động) của Quyên Gavoye, tập sách gần 30 tản văn, đầy đặn cảm xúc, dày dặn trải nghiệm và nhiều lắm những tiếng lòng của một người con bôn ba xa xứ.

  • Truyện ngắn "Người bán than ở Chí Linh" giúp người đọc hiểu hơn về một gia đoạn lịch sử hào hùng của đất nước, hiểu hơn về một vị danh tướng lẫy lừng thời nhà Trần – Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư.

  • Hung tin Đại tá nhà văn Nguyễn Quốc Trung từ trần do Covid 19 làm tôi bàng hoàng. Mới đây, Nguyễn Quốc Trung còn nhắn tin hỏi thăm tôi. “Bác ở đâu? Giữ gìn sức khỏe nhé, con Covid ghê gớm quá”. Trung không quên dặn tôi: “Ráng tập trung hoàn thành trường ca về Mẹ nhé".

  • Cuốn sách “Sân khấu - Nghệ sĩ và một góc nhìn cuộc sống” (NXB Sân khấu, 2021) của NSND, họa sĩ, nhà thơ Lê Huy Quang chứa nhiều cảm nhận, cảm xúc qua nhiều năm tháng làm nghệ thuật của tác giả. Qua ba phần - Sân khấu, Nghệ sĩ và Góc nhìn cuộc sống, thêm phần Phụ lục, tác giả, người đọc nhận ra cách mà nhiều nghệ sĩ đã cống hiến cho nghệ thuật nước nhà.

  • Nhà văn, nhà thơ Trần Hữu Lục, tác giả “Tượng đài Sông Hương”, “Đưa đò’, “Vạn Xuân”, “Sông Hương ngoài biên giới”…đã qua đời tại TP.HCM do nhiễm COVID-19.

  • Những tác phẩm văn học có giá trị lịch sử, nhân văn sâu sắc đã khắc hoạ rõ nét cuộc đời, sự nghiệp của vị tướng huyền thoại của dân tộc Việt Nam - Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

  • “Hai phía chân dung” (NXB Nghệ An, 2021) là một tập “ngẫu văn”. Bằng giọng thủ thỉ tâm tình, tác giả đưa ta đến với nhiều địa danh.

  • Giữa lúc tình hình dịch Covid-19 tại TP Hồ Chí Minh căng thẳng, nhà văn Vũ Hạnh (trong ảnh) bị tai biến, phải nhập viện. 6 giờ sáng 15/8 ông qua đời, hưởng thọ 96 tuổi (1926 - 2021). Biết ông từ lâu, và mươi năm gần đây được gần gũi ông, hiểu ông, càng thêm yêu quý ông về tài năng và nhân cách. Thương tiếc vĩnh biệt một nhà văn lớn, đa tài, đầy nhiệt huyết với lý tưởng sống và lý tưởng nghệ thuật của mình!

  • Nhà xuất bản Kim Đồng vừa cho ra mắt bộ sách Bạn Văn Bạn Mình, tập hợp những cuốn sách chân dung văn học đặc sắc nhất của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng viết về những người bạn, cũng là những văn nghệ sĩ tài ba, qua đó, giúp độc giả cảm nhận gần gũi hơn về tác phẩm, tác giả và cung cấp những tư liệu dồi dào, chân thực về lịch sử văn chương...

  • Lẽ ra, nếu không có sự bủa vây của đại dịch Covid-19, nhiều hoạt động để tưởng nhớ 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tế Hanh (20/6/1921 – 20/6/2021) đã được tổ chức trong tháng 6 vừa qua.

  • Được sự đồng ý cho phép của gia đình nhà văn Hữu Mai, Nhà xuất bản Tổng hợp TP Hồ Chí Minh vừa tái bản cuốc sách “Người lữ hành lặng lẽ” của nhà văn Hữu Mai. Đây là một là một trong số ít tiểu thuyết ký sự thành công lớn và được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cũng như nhận được nhiều tình cảm của người đọc.

  • Tin nhà văn Sơn Tùng từ trần đến với tôi trong một đêm tháng 7. Trời mưa rả rích, mùi hương trầm tri ân các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc như đang dâng tràn trong không gian man mác. Hình ảnh ông ngồi trước trang viết với bàn tay bị thương co quắp cầm chặt chiếc bút, hiện rõ trước mặt tôi. Dáng đi của ông với một bên chân chới với, một bên chân đã từng bị liệt đang cố nhích từng bước xa dần vào hư ảo…

  • Những cuốn sách chân dung văn học đặc sắc nhất của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng viết về những người bạn, cũng là những văn nghệ sĩ tài ba, qua đó, giúp độc giả cảm nhận gần gũi hơn về tác phẩm, tác giả và cung cấp tư liệu dồi dào, chân thực về lịch sử văn chương...

  • Là một trong bốn tác phẩm của Đỗ Bích Thúy vừa ra mắt trong bộ sách có tên chung Vị, tiểu thuyết Người yêu ơi đã đem đến cho người đọc nhiều cảm xúc thật đẹp.

  • Trong thời gian gần 60 năm nghiên cứu, bằng “đôi mắt xanh” của mình, GS Phong Lê đã dày công khắc họa 90 chân dung văn hóa - văn chương Việt Nam.

  • Ngày 4.7, Công ty CP Văn hóa và Truyền thông Liên Việt phối hợp với NXB Dân trí và Gallery 39 tổ chức lễ ra mắt cuốn sách trực tuyến “Về Nguyễn Huy Thiệp”.

  • Thời xa vắng và Sóng ở đáy sông đều là những tác phẩm nổi bật trên văn đàn, được cho là đã mạnh dạn đi trước thời đại, mạnh dạn nhìn vào những ấu trĩ, bê bối, giáo điều của thời xã hội chuyển giao với những tàn dư dai dẳng trong tư tưởng và tâm hồn con người trong xã hội Việt Nam ở cả nông thôn và thành thị. Hai tiểu thuyết gắn với tên tuổi của nhà văn Lê Lựu vừa được "gặp mặt" bạn đọc thế hệ hôm nay với một diện mạo mới.

  • Cùng với Thời xa vắng, Sóng ở đáy sông là tiểu thuyết làm nên tên tuổi của nhà văn Lê Lựu. Nếu như Thời xa vắng ngay khi mới xuất bản đã gây tiếng vang, thu hút sự chú ý của bạn đọc trong nước, thì Sóng ở đáy sông chỉ được dư luận chú ý đến sau thành công vang dội của phim truyền hình cùng tên.

  • Trong số những nhà văn nữ trưởng thành trong bão táp của cách mạng và hai cuộc kháng chiến, nhà văn Lê Minh là người mở đầu, và là con chim đầu đàn viết về đề tài công nhân, công nghiệp và chân dung của các chiến sĩ cách mạng từ Bác Tôn, chị Minh Khai, chị Tư Già đến Kim Ðồng…