Covid là một cú sốc, nhưng Covid cũng là một món quà với trẻ em. Sớm hay muộn, Covid cũng sẽ rời xa, nhưng ngay lúc này, cha mẹ có thể biến không gian Covid thành một bài học lớn cho trẻ ngay tại nhà...
Không nghi ngờ gì nữa, chúng ta (cả thế giới) sẽ còn phải sống chung với dịch Covid-19 dài dài. Chắc chắn thế hệ con cái chúng ta là thế hệ bị đánh dấu bởi hồi ức về Covid-19: Chúng chưa bao giờ được nghỉ Tết lâu như thế, chưa bao giờ phải học online lâu như thế, chưa bao giờ phải chứng kiến người lớn mất việc nhiều như thế, chưa bao giờ phải “sống trong sợ hãi” và chứng kiến nhiều cái chết ở gần đến thế… Covid-19 không kém khốc liệt so với hồi ức chiến tranh mà thế hệ từ 7x trở về trước nếm trải.
“May hay while the sun shines” (hãy phơi cỏ khi trời nắng), người Anh nói vậy. Mặc dù Covid-19 mang tới tai họa và phiền toái, nhưng nó cũng là một cơ hội tuyệt vời về giáo dục với trẻ em. Chúng ta hãy cùng tận dụng cơ hội từ Covid-19.
1. Phung phí sức khỏe là một tội lỗi: Sức khỏe là một ngân hàng tiết kiệm để duy trì sự sống. Covid-19 cho chúng ta cơ hội nhắc trẻ em về việc sức khỏe là khởi đầu của mọi thứ, của sự sống, của niềm vui, của thành công, của sự nghiệp… Do vậy, phung phí sức khỏe cá nhân là một tội lỗi với bản thân mình. Một đứa trẻ sẽ không tự nhiên học được giá trị của sức khỏe cho đến khi chúng có trải nghiệm thực tế về việc đau ốm, bệnh tật, mất mát của người thân và của chính mình. Sống trong Covid-19, thế hệ trẻ em thuộc “niên khóa” 2000, 2010, 2020 tận mắt chứng kiến cả thế giới đã vùng vẫy như thế nào để bảo vệ mạng sống, bảo vệ sức khỏe cho con người. Bài học đó lớn hơn bất kỳ lời răn đe, dạy dỗ nào của cha mẹ, ông bà, thầy cô về sức khỏe. Nhân dịp Covid-19 còn đang ở đây, bạn hãy “bồi” thêm cho trẻ sự trân trọng bản thân thông qua quý trọng sức khỏe. Đó là món quà giáo dục chúng ta có thể làm cho trẻ em, ngay lúc này.
2. "Mẹ Thiên nhiên" dữ dằn hơn chúng ta tưởng: Trong nhiều thế kỷ, trẻ em được học về cách con người khai phá và chế ngự thiên nhiên với một thái độ ngạo mạn hơn là khiêm nhường. Những người hiểu biết nhất trong khám phá tự nhiên - các nhà khoa học, lại là những người khiêm nhường nhất trước tự nhiên. Tuy nhiên, tiếng nói cảnh báo của họ hiếm khi được lắng nghe so với thái độ tự tin thái quá về khả năng “dời non lấp biển” của con người. Thiên tai và dịch bệnh được ví như “sự báo thù”, “sự trừng phạt” của "Mẹ Thiên Nhiên" trước một đàn con “ăn hỗn”, “bày bừa” và “xới tung” trên một mâm buffet đẹp đẽ mà bà đã kỳ công nấu nướng, trình bày và phục vụ. Hãy nhân cơ hội Covid-19 để chỉ cho trẻ em thấy thế hệ trước có phần bất cẩn như thế nào khi đối diện với thiên nhiên. Có thể chúng sẽ là thế hệ “xanh” hơn ông bà, cha mẹ chúng, yêu thiên nhiên bằng những hành động cụ thể để gìn giữ, hơn là chỉ là yêu thiên nhiên qua việc ngắm cảnh đẹp, check in, selfie và bỏ đi.
3. Học online là cách học của tương lai: Trước khi có Covid-19, việc học online không bị rào cản về công nghệ (vì công nghệ đã sẵn sàng), mà vì rào cản tâm lý. Do chưa thử, chưa biết, nên người ta tự kéo lùi mình lại với niềm tin rằng chỉ có gặp mặt trực tiếp mới học hành được. Đó là lý do trẻ em phải lội suối, chịu rét, dầm mưa để mà đến trường gặp được thầy cô lấy chữ mang về, sinh viên phải “nếm mật nằm gai” du học cho bằng được, bất chấp tốn kém..., thì ngày nay trải nghiệm học online cho thấy việc đó không cần thiết nữa. Đó chỉ là một lựa chọn, và học online là một lựa chọn khác, đôi khi hiệu quả hơn, kinh tế hơn, thông thái hơn. Chắc chắn thế hệ trẻ em lớn lên từ Covid-19 không còn lấn cấn với việc học online nữa. Dịch Covid-19 đã giúp chúng giỏi công nghệ hơn, rèn kỹ năng tự học tốt hơn, và kết nối xa hơn trước rất nhiều. Vừa qua, ngành giáo dục Việt Nam đưa ra khẩu hiệu “Tạm dừng đến trường, không dừng việc học”, tôi thấy rất hay. Chúng ta đã quá quen với việc phải nhìn thấy trường học mới thấy tri thức, mới thấy người thầy, mới thấy việc học, nhưng thực ra rất cả những thứ đó đã tồn tại trên không gian online cả rồi. Khả năng học online giúp thế hệ trẻ có thể thu cả thế giới vào trong lòng mình, và khả năng này là sự khác biệt giữa các em và thế hệ cha mẹ, ông bà các em.
4. Covid-19 giúp chỉnh lại “cái thái độ”: Sự tiện nghi trước khi có Covid-19 khiến người ta coi mọi thứ là hiển nhiên. Sau khi có Covid-19 với bất tiện đủ đường, người lớn học được nhiều hơn về sự phụ thuộc nhau, sự giúp đỡ nhau, và lòng biết ơn. Nước giàu nước nghèo cũng học được cách hợp tác. Mọi người trong cộng đồng tích cực giúp nhau hơn. Có những chuyện hiếm khi xảy ra thì giờ cũng xảy ra: Nhiều người lao động cảm ơn công ty đã cho họ chỗ làm, không sa thải họ trong dịch Covid-19 và lần đầu tiên họ biết cảm ơn công ty vì điều đó (phong trào thank you letter to employer). Những bệnh nhân xưa nay chưa hài lòng với bệnh viện thì sẵn lòng đuổi đánh bác sĩ cũng có thể lần đầu tiên hiểu được đạo lý không được “cắn vào bàn tay đã đưa cơm cho mình”… Tất cả những thay đổi này trong quan hệ con người với con người tạo ra nhận thức đúng đắn cho trẻ em. Bài học đó trước Covid-19 có thể cha mẹ phải chật vật để dạy con.
5. Vẻ đẹp của “làm từ thiện”: Trong dịch Covid-19, những tấm gương về sự hào phóng trong làm từ thiện để hỗ trợ cộng đồng càng được biết đến nhiều hơn trước. Trẻ em nhìn thấy mọi thứ tích cực hơn và trả lời được câu hỏi “tiền nhiều để làm gì?”. Chúng có thể tư duy khác đi để không phải là một thế hệ trẻ làm giàu từ đầu cơ và hưởng thụ một mình. Cha mẹ có thể chia sẻ với chúng vô số những câu chuyện về những tấm lòng thật sự, không động cơ, không "làm màu" để chúng nhìn thế giới này ấm áp hơn.
Covid-19 là một cú sốc, nhưng cũng là một món quà với trẻ em. Chúng ta đều tin rằng sớm hay muộn, Covid-19 cũng sẽ rời xa, nhưng ngay lúc này, cha mẹ có thể biến không gian Covid-19 thành một bài học lớn cho trẻ ngay tại nhà. Hãy hành động trước khi Covid-19 biến mất!
Không chỉ bị tàn phá bởi thời gian, nhiều công trình, di tích - nhất là các đình, chùa - còn bị biến dạng qua các công cuộc bảo tồn, trùng tu mà ở đó những người trông coi di tích và những người làm công đức tự cho mình quyền được can thiệp vào chuyên môn, còn chính quyền sở tại thì cấp phép trùng tu, tôn tạo một cách đại khái, dễ dàng, trong khi vai trò của các nghệ nhân lại chưa được coi trọng đúng mức.
Quảng Trị được coi là một bảo tàng chiến tranh lớn, ở đó có những bảo tàng chiến tranh nhỏ, nơi ghi dấu ấn đau thương và hào hùng đã đi vào lịch sử.
Nhà thơ Phạm Tiến Duật năm 2002, khi vào tuổi 61, đã đưa ra mười tiêu chí để xác định “thế nào là nhà văn già”. Tỷ như nhà văn già là nhà văn thích đề tặng và chú thích, thích quản lý người khác mà không quản lý chính mình, thích chê bai xã hội, phàn nàn đủ thứ và tỏ ra mình là người lịch lãm, chỉ không biết chê chính cái mình viết ra…
Trong những ngày cuối tháng 5/2015, dư luận khắp nơi tỏ vẻ đồng tình với phát biểu tại Quốc Hội của Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ (Phó giám đốc Học viện Quốc phòng): “Tội tham ô, tham nhũng mà không tử hình thì không hợp lòng dân, bởi tham nhũng không phải là những người nhỏ mà đều là người làm to có chức có quyền, đục khoét công quỹ, bóc lột nhân dân. Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng. Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa”.
Khái niệm không gian văn hóa của các dòng sông đã rõ ràng và cụ thể khi liên quan đến quy hoạch cảnh quan kiến trúc của đô thị. Nhưng ngoài quy hoạch đô thị, không gian đó không chỉ gói gọn ở các điểm nhấn kiến trúc nhà cửa, cầu và cây xanh.
Khai thác các di tích văn hóa- lịch sử vào mục đích du lịch đang trở thành một hướng đi được quan tâm đầu tư của nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng bởi có lẽ đó là cách hiệu quả hàng đầu để quảng bá những giá trị văn hóa của một vùng miền mà không cần phải tốn quá nhiều lời.
Cô bé Lolita dạo chơi đến Việt Nam gần đây đã làm nổ ra một sự “mất đoàn kết” không nhỏ trong giới dịch thuật. Thậm chí, có khi người ta chú ý đến chuyện nóng bỏng của “trường văn trận bút” nhiều hơn là chú ý đến vẻ đẹp của cô ấy, hay nói cách khác, giá trị của bản thân tác phẩm của Vladimir Nabokov.
Truyền thông tạo định kiến “người Israel chuyên đánh bom cảm tử”, “người Anh lãnh đạm và xa cách”, nhưng văn chương liên kết nhân loại bằng những câu chuyện giản dị. Chủ đề này được nói đến trong Những ngày Văn học châu Âu tại Hà Nội.
Không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng biến các khoảng đất trống ở Hà Nội thành sân chơi cho trẻ em nhưng họ là những người đầu tiên thực hiện thành công ý tưởng đó - chúng tôi muốn nói đến các bạn trẻ trong nhóm tình nguyện “Nghĩ về sân chơi trong thành phố” (Think Playgrounds - TPG).
Nhân dịp tái bản có sửa chữa Lolita, dịch giả An Lý, người biên tập bản tiếng Việt lần này, có bài viết về tác phẩm mà lịch sử xuất bản của nó sang các thứ tiếng khác dường như chịu một lời nguyền cho những bản dịch lại, hoặc những bản dịch liên tục sửa chữa.
Văn hóa đọc của Việt Nam không hề suy đồi? Vấn đề là giới trẻ của chúng ta đang quan tâm gì và đọc gì?
Robert Lucius - giám đốc chương trình khu vực châu Á, Tổ chức Humane Society International, một tổ chức bảo vệ động vật quốc tế hơn 60 năm - đã trở lại Việt Nam trong một chuyến đi đặc biệt khi Việt Nam đã làm ông thay đổi cuộc đời của mình, từ một sĩ quan quân đội ông trở thành nhà hoạt động bảo vệ động vật.
Trách nhiệm giáo dục thuộc về ai? Gia đình, nhà trường hay xã hội? có nhiều người đổ lỗi cho đó là bị tác động bởi "mặt trái của kinh tế thị trường".
Con số 6.200 nói lên điều gì...!
6.200 người bị nhập viện do ẩu đả trong dịp tết nguyên đán Ất Mùi 2015 nói lên điều gì, chẳng phải là bạo lực đang lên ngôi!
Xem lễ hội ở xứ ta dễ có cảm giác mình bị dẫm nát như những cánh hoa trên Đường hoa xuân. Lễ hội Việt hiện đại, không khéo, trở thành đồng nghĩa với từ vandalism – nôm na là hủy hoại các giá trị văn hóa nhân loại.
Tưởng lì xì con trẻ là... chuyện nhỏ, nhưng thật ra có rất nhiều điều đáng bàn quanh câu chuyện lì xì đầu năm.
Cần có một cơ quan kiểu như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam trong lĩnh vực báo chí và các cơ quan báo chí cần phải liên kết lại trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền báo chí. Đó là giải pháp được nhiều đại biểu đồng tình nhất tại Hội thảo "Vấn đề Bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số" được tổ chức ngày 28/1 tại TP.HCM.
Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.
Đó là một trong những vấn đề đã được đưa ra thảo luận sôi nổi tại buổi tọa đàm với chủ đề “Những cuốn sách làm ô nhiễm môi trường giáo dục thanh thiếu niên - Thực trạng và Giải pháp”, do Hội xuất bản Việt Nam tổ chức vào sáng nay 21/1 ở TPHCM.
Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.