Covid là một cú sốc, nhưng Covid cũng là một món quà với trẻ em. Sớm hay muộn, Covid cũng sẽ rời xa, nhưng ngay lúc này, cha mẹ có thể biến không gian Covid thành một bài học lớn cho trẻ ngay tại nhà...
Không nghi ngờ gì nữa, chúng ta (cả thế giới) sẽ còn phải sống chung với dịch Covid-19 dài dài. Chắc chắn thế hệ con cái chúng ta là thế hệ bị đánh dấu bởi hồi ức về Covid-19: Chúng chưa bao giờ được nghỉ Tết lâu như thế, chưa bao giờ phải học online lâu như thế, chưa bao giờ phải chứng kiến người lớn mất việc nhiều như thế, chưa bao giờ phải “sống trong sợ hãi” và chứng kiến nhiều cái chết ở gần đến thế… Covid-19 không kém khốc liệt so với hồi ức chiến tranh mà thế hệ từ 7x trở về trước nếm trải.
“May hay while the sun shines” (hãy phơi cỏ khi trời nắng), người Anh nói vậy. Mặc dù Covid-19 mang tới tai họa và phiền toái, nhưng nó cũng là một cơ hội tuyệt vời về giáo dục với trẻ em. Chúng ta hãy cùng tận dụng cơ hội từ Covid-19.
1. Phung phí sức khỏe là một tội lỗi: Sức khỏe là một ngân hàng tiết kiệm để duy trì sự sống. Covid-19 cho chúng ta cơ hội nhắc trẻ em về việc sức khỏe là khởi đầu của mọi thứ, của sự sống, của niềm vui, của thành công, của sự nghiệp… Do vậy, phung phí sức khỏe cá nhân là một tội lỗi với bản thân mình. Một đứa trẻ sẽ không tự nhiên học được giá trị của sức khỏe cho đến khi chúng có trải nghiệm thực tế về việc đau ốm, bệnh tật, mất mát của người thân và của chính mình. Sống trong Covid-19, thế hệ trẻ em thuộc “niên khóa” 2000, 2010, 2020 tận mắt chứng kiến cả thế giới đã vùng vẫy như thế nào để bảo vệ mạng sống, bảo vệ sức khỏe cho con người. Bài học đó lớn hơn bất kỳ lời răn đe, dạy dỗ nào của cha mẹ, ông bà, thầy cô về sức khỏe. Nhân dịp Covid-19 còn đang ở đây, bạn hãy “bồi” thêm cho trẻ sự trân trọng bản thân thông qua quý trọng sức khỏe. Đó là món quà giáo dục chúng ta có thể làm cho trẻ em, ngay lúc này.
2. "Mẹ Thiên nhiên" dữ dằn hơn chúng ta tưởng: Trong nhiều thế kỷ, trẻ em được học về cách con người khai phá và chế ngự thiên nhiên với một thái độ ngạo mạn hơn là khiêm nhường. Những người hiểu biết nhất trong khám phá tự nhiên - các nhà khoa học, lại là những người khiêm nhường nhất trước tự nhiên. Tuy nhiên, tiếng nói cảnh báo của họ hiếm khi được lắng nghe so với thái độ tự tin thái quá về khả năng “dời non lấp biển” của con người. Thiên tai và dịch bệnh được ví như “sự báo thù”, “sự trừng phạt” của "Mẹ Thiên Nhiên" trước một đàn con “ăn hỗn”, “bày bừa” và “xới tung” trên một mâm buffet đẹp đẽ mà bà đã kỳ công nấu nướng, trình bày và phục vụ. Hãy nhân cơ hội Covid-19 để chỉ cho trẻ em thấy thế hệ trước có phần bất cẩn như thế nào khi đối diện với thiên nhiên. Có thể chúng sẽ là thế hệ “xanh” hơn ông bà, cha mẹ chúng, yêu thiên nhiên bằng những hành động cụ thể để gìn giữ, hơn là chỉ là yêu thiên nhiên qua việc ngắm cảnh đẹp, check in, selfie và bỏ đi.
3. Học online là cách học của tương lai: Trước khi có Covid-19, việc học online không bị rào cản về công nghệ (vì công nghệ đã sẵn sàng), mà vì rào cản tâm lý. Do chưa thử, chưa biết, nên người ta tự kéo lùi mình lại với niềm tin rằng chỉ có gặp mặt trực tiếp mới học hành được. Đó là lý do trẻ em phải lội suối, chịu rét, dầm mưa để mà đến trường gặp được thầy cô lấy chữ mang về, sinh viên phải “nếm mật nằm gai” du học cho bằng được, bất chấp tốn kém..., thì ngày nay trải nghiệm học online cho thấy việc đó không cần thiết nữa. Đó chỉ là một lựa chọn, và học online là một lựa chọn khác, đôi khi hiệu quả hơn, kinh tế hơn, thông thái hơn. Chắc chắn thế hệ trẻ em lớn lên từ Covid-19 không còn lấn cấn với việc học online nữa. Dịch Covid-19 đã giúp chúng giỏi công nghệ hơn, rèn kỹ năng tự học tốt hơn, và kết nối xa hơn trước rất nhiều. Vừa qua, ngành giáo dục Việt Nam đưa ra khẩu hiệu “Tạm dừng đến trường, không dừng việc học”, tôi thấy rất hay. Chúng ta đã quá quen với việc phải nhìn thấy trường học mới thấy tri thức, mới thấy người thầy, mới thấy việc học, nhưng thực ra rất cả những thứ đó đã tồn tại trên không gian online cả rồi. Khả năng học online giúp thế hệ trẻ có thể thu cả thế giới vào trong lòng mình, và khả năng này là sự khác biệt giữa các em và thế hệ cha mẹ, ông bà các em.
4. Covid-19 giúp chỉnh lại “cái thái độ”: Sự tiện nghi trước khi có Covid-19 khiến người ta coi mọi thứ là hiển nhiên. Sau khi có Covid-19 với bất tiện đủ đường, người lớn học được nhiều hơn về sự phụ thuộc nhau, sự giúp đỡ nhau, và lòng biết ơn. Nước giàu nước nghèo cũng học được cách hợp tác. Mọi người trong cộng đồng tích cực giúp nhau hơn. Có những chuyện hiếm khi xảy ra thì giờ cũng xảy ra: Nhiều người lao động cảm ơn công ty đã cho họ chỗ làm, không sa thải họ trong dịch Covid-19 và lần đầu tiên họ biết cảm ơn công ty vì điều đó (phong trào thank you letter to employer). Những bệnh nhân xưa nay chưa hài lòng với bệnh viện thì sẵn lòng đuổi đánh bác sĩ cũng có thể lần đầu tiên hiểu được đạo lý không được “cắn vào bàn tay đã đưa cơm cho mình”… Tất cả những thay đổi này trong quan hệ con người với con người tạo ra nhận thức đúng đắn cho trẻ em. Bài học đó trước Covid-19 có thể cha mẹ phải chật vật để dạy con.
5. Vẻ đẹp của “làm từ thiện”: Trong dịch Covid-19, những tấm gương về sự hào phóng trong làm từ thiện để hỗ trợ cộng đồng càng được biết đến nhiều hơn trước. Trẻ em nhìn thấy mọi thứ tích cực hơn và trả lời được câu hỏi “tiền nhiều để làm gì?”. Chúng có thể tư duy khác đi để không phải là một thế hệ trẻ làm giàu từ đầu cơ và hưởng thụ một mình. Cha mẹ có thể chia sẻ với chúng vô số những câu chuyện về những tấm lòng thật sự, không động cơ, không "làm màu" để chúng nhìn thế giới này ấm áp hơn.
Covid-19 là một cú sốc, nhưng cũng là một món quà với trẻ em. Chúng ta đều tin rằng sớm hay muộn, Covid-19 cũng sẽ rời xa, nhưng ngay lúc này, cha mẹ có thể biến không gian Covid-19 thành một bài học lớn cho trẻ ngay tại nhà. Hãy hành động trước khi Covid-19 biến mất!
Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm vừa ban hành Quy chế về hoạt động giám định tác phẩm mỹ thuật - tác phẩm nhiếp ảnh. Quy chế này có hiệu lực từ ngày 1-10-2018 với yêu cầu 100% hội đồng tán thành mới đi đến kết luận cuối cùng về tác phẩm được giám định là thật hay giả…
Ngày 15/10, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL đã tổ chức cuộc họp nhằm chuẩn bị cho phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng các danh hiệu nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú (NSND, NSƯT) và danh hiệu nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú (NNND, NNƯT) năm 2018.
Nghệ thuật truyền thống dân tộc như: tuồng, chèo, cải lương, kịch hát dân tộc… đang kêu cứu, vì người xem ngày càng giảm, người theo nghề ngày càng hiếm. Hiện nghệ thuật truyền thống dân tộc đang thiếu hụt trầm trọng lực lượng thay thế trên tất cả các lĩnh vực, như diễn viên, nhạc công, biên kịch, đạo diễn…
Từ góc nhìn của nhà quy hoạch, Giám đốc SLAB, Đại học Nam California (Mỹ), GS. Annette Kim cho rằng, vỉa hè đa chức năng là một phần tạo nên thành phố sôi động, bền vững, đóng góp vào sinh hoạt cộng đồng.
Kết thúc loạt bài này, chúng tôi mong muốn, những nhận thức về văn hóa ngày càng hoàn thiện tiến gần đến giá trị cốt lõi nhất của văn hóa: Hình thành nhân cách con người và cốt cách của một dân tộc, trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng để đất nước phát triển bền vững.
Hiện nay, nguy cơ mai một giá trị truyền thống làng xã rất lớn, ở cả chiều rộng và chiều sâu. Việc bảo tồn các giá trị di sản trong quá trình quy hoạch không gian kiến trúc làng không thể chậm trễ và trì hoãn. Trong đó, bảo tồn thích ứng và phát triển tiếp nối là phương thức mà giá trị tinh thần của di sản được kế thừa, hoàn thiện.
Chỉ đạo nghệ thuật được ví như người giữ lửa, bảo đảm khuynh hướng nghệ thuật, phong cách sáng tạo của đơn vị. Tuy nhiên, nhiều nhà hát của Hà Nội đang thiếu đội ngũ chỉ đạo nghệ thuật tài năng, chuyên nghiệp, dẫn tới sáng tạo ít mang tính đương thời, chưa có nhiều tác phẩm đỉnh cao có thể cạnh tranh với các loại hình nghệ thuật khác.
Mặt nạ giấy bồi, đèn kéo quân, tàu thủy sắt tây... từng mang lại niềm vui cho biết bao đứa trẻ mỗi độ Tết Trung thu. Nhưng trước sự phát triển của xã hội, những món đồ chơi truyền thống này liệu có cần thay đổi để đáp ứng thị hiếu trẻ nhỏ “thời 4.0”?
Vài năm trở lại đây, thị trường sách thiếu nhi trong nước đã có những chuyển biến với nhiều tín hiệu khởi sắc, nhưng vẫn cần nhiều cú hích để thực sự ổn định.
Dù trẻ con ngày nay ít còn chơi đèn kéo quân nữa, nhưng mỗi mùa Trung thu đến, gần ngày rằm tháng 8, nghệ nhân Vũ Văn Sinh lại cặm cụi làm những chiếc đèn truyền thống để giữ nghề, hoài niệm tuổi thơ và tưởng nhớ tổ tông.
Năm 2018, cải lương đánh dấu sự xuất hiện đúng 100 năm trên mảnh đất Nam bộ. Ngoài vở diễn “Thầy Ba Đợi” tri ân người khai sáng bộ môn nghệ thuật này, bộ phim “Song Lang” cũng ra mắt công chúng để góp thêm tình yêu cho khán giả hôm nay đối với loại hình sân khấu độc đáo trong tâm thức cư dân mở đất. Con đường đã qua của cải lương rất nhiều thành tựu, nhưng con đường phía trước của cải lương cũng không ít thử thách!
Dù còn nhiều khó khăn nhưng giới bạn đọc đang dần tiếp cận và sử dụng những sản phẩm trong cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 để có thể thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận thông tin hữu ích.
Vùng đất phía Tây Hà Nội còn nhiều ngôi đình làng là biểu tượng của vùng xứ Đoài, với những giá trị đặc sắc về kiến trúc và điêu khắc. Tuy nhiên, hiện nay, các ngôi đình này đối diện với nguy cơ xuống cấp và bị hủy hoại. Đã có rất nhiều công trình bị “trùng tu như phá”, gần đây nhất là tại đình Lương Xá, xã Liên Bạt, huyện Ứng Hòa.
Mong muốn nghiên cứu, phục dựng, bảo tồn lại các nét đẹp trong văn hóa truyền thống của Việt Nam, ngày 8-8, Ỷ Vân Hiên với đội ngũ các bạn trẻ chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên môn cùng với lòng nhiệt thành, sức sáng tạo mạnh mẽ đã ra mắt tại Hà Nội.
Trong 6 tháng đầu năm 2018, ngành xuất bản đã gây được tiếng vang trong xã hội với nhiều cuốn sách có nội dung tốt, mang tính thời sự... Số lượng xuất bản phẩm vi phạm về nội dung có giảm so với cùng kỳ năm 2017 nhưng vẫn chưa có giải pháp khắc phục triệt để.
Tiếp bước sự sáng tạo với sơn mài của các bậc thầy thời kỳ hội họa Đông Dương, ngày nay nghệ thuật sơn mài đương đại vẫn kế thừa và phát triển với nhiều lối biểu hiện và tìm tòi mới. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả nghệ thuật, nhiều sáng tạo cũng gây tranh luận.
Tính đến thời điểm này, Việt Nam có 12 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh. Thế nhưng, bên cạnh niềm vinh dự thì những danh hiệu cũng đang tạo ra nhiều sức ép không nhỏ với các nhà quản lý văn hóa trong công tác quảng bá, bảo tồn và phát triển.
Tuồng là môn nghệ thuật sân khấu truyền thống độc đáo của dân tộc Việt Nam. Thế nhưng, cũng giống như những loại hình nghệ thuật truyền thống khác, tuồng đang đứng trước nguy cơ mai một. Ở đó việc bảo tồn để duy trì và phát triển nghệ thuật tuồng đang là “bài toán” không dễ gì tìm được câu trả lời thấu đáo.
“Ok (đồng ý) hay không thì mày nhớ confirm (xác nhận) cho người ta nha”; “giao đứa nào set up (sắp xếp) vụ này ngay và luôn đi chứ hứa rồi bỏ đó không hà”; “go now (đi ngay), mà free (miễn phí) thiệt hả?”; “nay được ở nhà full (cả) ngày”… Đó là vài trong số những câu Tây không ra Tây, ta chẳng ra ta mà giới trẻ Việt đang sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
Mùa World Cup 2018 đang đến những giờ phút cao trào của xúc cảm trong lòng người hâm mộ môn thể thao “vua”. Mỗi trận đấu mang lại nhiều cung bậc tình cảm: hân hoan, hào hứng, thất vọng, buồn khổ... theo từng đường bóng. Trong làng văn cũng có rất nhiều người hâm mộ đang cuồng nhiệt cổ vũ cho đội bóng mình yêu thích, thành thật khóc - cười sau mỗi trận bóng, và cuối cùng là đặt bút... làm thơ.