Đó là chủ đề của buổi Tọa đàm do Liên hiệp các Hội VHNT, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Bộ môn Lý luận Văn học, Trường Đại học Khoa học Huế phối hợp tổ chức nhân một năm ngày mất của nhà thơ Lê Văn Ngăn. Buổi tọa đàm diễn ra vào lúc 14 giờ ngày 20/2/2016 tại Phòng Hội thảo, Trường Đại học Khoa học Huế, 77 Nguyễn Huệ, Huế.
Nhà văn, dịch giả Bửu Ý phát biểu về nhà thơ Lê Văn Ngăn và tập thơ "Viết dưới bóng quê nhà"
Nhà thơ Lê Văn Ngăn, sinh ngày 15 tháng 01 năm 1944, tại xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Học, trưởng thành và tham gia phong trào học sinh, sinh viên yêu nước ở Huế (1965 -1 975) và là phóng viên Đài Phát thanh Huế (1975 - 1978).
![]() |
Kỷ yếu Tọa đàm và chân dung nhà thơ Lê Văn Ngăn |
Sau đó, vì duyên nợ, ông chọn nơi lập nghiệp, sinh sống và sáng tác thứ hai của mình ở Quy Nhơn (Bình Định). Nhà thơ Lê Văn Ngăn nguyên là Phó Tổng Biên tập Tạp chí Phương Mai, Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ Bình Định (1997-2002), Hội viên Hội Văn nghệ Bình Trị Thiên, Hội viên Hội Văn nghệ Bình Định, Hội viên Hội nhà báo Việt Nam, Hội viên Hội nhà văn Việt Nam.
Nhà thơ Lê Văn Ngăn đã cho ra đời 3 tập thơ và được ấn hành với 3 khoảng thời gian khác nhau.
“Vào một thời im bóng” (Tập thơ - 1972). Đây là tập thơ in bí mật dưới chế đội miền Nam ở Sài Gòn, được tuổi trẻ học đường miền Nam rất thích và hưởng ứng vì ý thức công dân và tinh thần yêu nước, phản kháng kẻ thù xâm lược, xứng đáng đại diện cho tâm thức và lòng yêu nước của tuổi trẻ miền Nam lúc bấy giờ.
![]() |
Nhà lý luận phê bình Văn học, PGS. TS. Hồ Thế Hà phát biểu đề dẫn buổi tọa đàm |
Kế đến là “Viết dưới bóng quê nhà” (Tập thơ - 2008), tập thơ thể hiện tiếng nói trữ tình công dân, trữ tình đời tư và thế sự thâm trầm, sâu sắc, giàu trải nghiệm của nhà thơ trên đường biên cuộc sống từ thời chiến chuyển sang thời bình. Ở đấy, mọi vui buồn, ân nghĩa quanh đời hòa quyện vào nhau, tạo thành giọng điệu thơ vừa sảng khoái, tự hào vừa trữ tình, tự vấn vừa đề xuất nỗi niềm nhân thế theo cảm xúc và cảm thức riêng của nhà thơ.
Và gần đây nhất là “Thơ Lê Văn Ngăn” (Tập thơ - 2015), tập tuyển thơ như một kết tinh cả đời thơ Lê Văn Ngăn. Có thể xem đây như một tổng kết bằng thơ về tất cả những hiện thực đời sống và hiện thực tâm trạng theo trục thời gian mà nhà thơ - với tư cách là chủ thể trữ tình tự thuật và chủ thể trữ tình nhập vai một cách chủ ý và nồng nhiệt để viết về quê hương, về đất nước, về con người, về bằng hữu và người thân, về những triết lý, nghiệm sinh cuộc sống một cách chân thành và rung động, tạo thành phong cách thi ca và thi sĩ riêng của Lê Văn Ngăn.
![]() |
Thơ Lê Văn Ngăn là thơ của sự sống thật, thơ của những gian khó và hệ lụy của cõi người trên hành trình họ đi tìm tự do, yêu thương và hạnh phúc đích thực. Ở đó, con người phải biết hy vọng: “rực rỡ thường che dấu sau những tường vách hoang tàn/ nên chúng tôi hy vọng những mảnh đời xơ xác”. Trong thơ ông luôn hiện hữu những câu hỏi, những nghi vấn - nghi vấn về cái chết, nghi vấn về lòng tốt, nghi vấn về sự hiện tồn trên cõi thế. Đó chính là cảm thức hiện sinh giúp con người tránh thoát mọi lo âu vô nghĩa trần gian để nhập cuộc vào nhận vị của chính mình và tha nhân một cách thanh thản.
![]() |
Đời và Thơ Lê Văn Ngăn luôn đồng hành cùng tình yêu và cuộc sống, được chưng cất từ trữ lượng tâm hồn luôn xúc cảm và thương yêu con người và sâu nặng với quê hương của chính nhà thơ. Vì vậy, đó chính là mỹ học thơ, mỹ học sáng tạo có khả năng đánh thức những tin yêu, trách nhiệm và lòng nhân ái trong mỗi người đọc. Ông đã làm sống lại những gì đã mất, đã phôi pha theo thời gian những tinh chất và tinh hoa của chúng như chính ông tâm niệm nêu câu hỏi và tự trả lời: “Có phải văn nghệ sĩ là người đối nghịch với sự tàn phá của thời gian? Là người lưu trữ những di sản của con người? Là người cung cấp những thông tin nhân văn mà không một chiếc máy vi tính nào có thể cung cấp nổi”. Toàn bộ thi giới Lê Văn Ngăn chính là một phần trữ lượng những di sản tinh thần ấy.
![]() |
Tại buổi tọa đàm, các nhà nghiên cứu, lý luận, phê bình văn học, các văn nghệ sỹ và những người bạn của nhà thơ Lê Văn Ngăn: nhà lý luận phê bình Văn học Hồ Thế Hà, Phạm Phú Phong, Nguyễn Thùy trang, Phan Tuân Anh, Hồ Tiểu Ngọc; nhà văn, dịch giả Bửu Ý, nhà thơ Bửu Nam, nhạc sỹ Lê Phùng... đã gửi đến tọa đàm nhiều tham luận về thơ của nhà thơ Lê Văn Ngăn, và cùng nhiều phát biểu cũng như những câu chuyện, những kỷ niệm với nhà thơ.
Tại đây, các nhà nghiên cứu, các văn nghệ sỹ và sinh viên khoa Ngữ văn trường Đại học Khoa học Huế đã dành một phút tưởng nhớ nhà thơ Lê Văn Ngăn và nghe lại các bài thơ nổi tiếng được ông sáng tác trong thời kỳ ông tham gia phong trào đấu tranh đô thị và những bài thơ ông viết sau này.
PV
Sáng ngày 28/5, Liên đoàn Lao động tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Sở Lao động Thương binh và Xã hội tổ chức Hội thi An toàn vệ sinh viên giỏi tỉnh Thừa Thiên Huế - 2018 với chủ đề “An toàn lao động là hạnh phúc của mọi gia đình".
Sáng ngày 18/5, Sở Văn hóa thể thao phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh trung ương tổ chức Triển lãm “ Hồ Chí Minh với những người bạn Châu Âu” tại Bảo tàng Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 128 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chiều ngày 17/5, trường Đại học Nghệ thuật Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm mỹ thuật sinh viên với chủ đề “Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh” nhân kỉ niệm 128 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2018).
Sáng ngày 16/05, tại Nghênh Lương Đình, TP Huế đã diễn ra chương trình đạp xe “vì ánh sáng ngày mai” nhằm gây quỹ cho chương trình “ Ánh sáng là niềm tin”. Đây là chương trình do ngân hàng Standard Chartered (một tập đoàn quốc tế hàng đầu hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng) khởi động nhằm đẩy lùi các bệnh mù lòa.
Ngày 28 tháng 04, nhằm chào mừng Festival Huế lần thứ 10, Carlsberg Việt Nam chính thức cho ra mắt sản phẩm bia mới mang tên Huda Ice Blast.
Chiều ngày 28/4 vừa qua, tại Viện Pháp Huế đã diễn ra lễ khai mạc phòng tranh “Nối tiếp” của họa sĩ Lê Minh Phong.
Chiều ngày 26/4, Tại trụ sở Tạp chí Sông Hương đã diễn ra triển lãm “ Lại về lại 2018”.
Sáng ngày 24/4, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Thừa Thiên – Huế đã tổ chức đám cưới tập thể cho 12 cặp đôi là công nhân có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.
Chiều ngày 29/3 tại nhà trưng bày Thái Kim Lan đã diễn ra buổi giới thiệu nhà văn Đức George Büchner với vở kịch “Cái chết của Danton” và hát tưởng nhớ nhạc sỹ Trịnh Công Sơn.
Ngày 28/3, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin tỉnh (41 Hùng Vương), Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh tổ chức Đại hội Công đoàn tỉnh Thừa Thiên- Huế lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2018-2023.
Rạng sáng ngày 27/3 (tức 11/2 năm Mậu Tuất), tại đàn Xã Tắc (phường Thuận Hòa, TP Huế) đã diễn ra Lễ tế Đàn Xã Tắc cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi. Lễ tế do Trung tâm bảo tồn Di tích cố đô Huế tổ chức. Đông đảo người dân và du khách đã đến tham dự và dâng hương.
Hội Báo toàn quốc 2018 với chủ đề “Báo chí đồng hành cùng đất nước đổi mới” diễn ra từ ngày 16/3 đến 18/3 tại Hà Nội do Hội Nhà báo Việt Nam và UBND Thành phố Hà Nội đồng chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin - Truyền thông, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch tổ chức.
Ngày 20/3, tại TP. Huế đã diễn ra Hội thảo quốc tế với chủ đề “Quản lý và sử dụng bền vững cảnh quan văn hóa, hệ thống sinh thái lịch sử tại các lăng tẩm Hoàng gia triều Nguyễn và khu vực thượng nguồn sông Hương”.
Sáng ngày 20/3, Liên đoàn Lao động tỉnh phối hợp với Hội Nhiếp ảnh tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức lễ khai mạc và trao giải cuộc thi ảnh nghệ thuật “Công đoàn với cuộc sống của Đoàn viên và người lao động”. Hoạt động nhằm Chào mừng Đại hội Công đoàn tỉnh TT Huế lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2018 – 2023.
Sáng ngày 18/3, tại Quảng trường Ngọ môn Đại Nội đã diễn ra Ngày chạy Olympic và Khai mạc Giải việt dã truyền thống lần thứ 26, môn thi đấu trong chương trình Đại hội TDTT tỉnh lần thứ 8 năm 2018.
Chiều ngày 04/03, tại Nhà Thiếu Nhi Huế đã diễn ra lễ khai mạc Cuộc thi viết Cây bút tuổi hồng” năm 2018.
Tối 01/03 (ngày 14 tháng giêng năm Mậu Tuất), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Liên hiệp các Hội VHNT TT-Huế đã tổ chức đêm thơ Nguyên Tiêu Mậu Tuất (2018) với chủ đề “Mùa xuân và quê hương”.
Như thường lệ, cứ mỗi năm đến Tết Nguyên tiêu và kỷ niệm Ngày thơ Việt Nam, các văn nghệ sĩ Huế lại cùng nhau đi thắp nhang viếng mộ các thi nhân đã khuất. Đây là hoạt động được Hội liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức để tưởng nhớ những tài hoa văn chương một thời.
Chiều 13 tháng Giêng (28/2), tại Tịnh Tâm Kim Cổ, Hội thơ Hương Giang tổ chức chương trình thơ “Thi ca đồng hành cùng dân tộc”
Sau dịp tết Mậu Tuất 2018, khắp nơi trên địa bàn Thừa Thiên Huế đã tổ chức nhiều lễ hội truyền thống cầu mong một năm mới bình an, mọi việc suôn sẻ, mùa màng bội thu…