Tác giả Phạm Xuân Hiếu sử dụng vốn sống, kiến thức về văn hóa, cổ vật khi viết những truyện ngắn trong sách "Cây đèn gia bảo".
Bìa sách Cây đèn gia bảo.
Truyện ngắn Cây đèn gia bảo được chọn làm tên của tuyển truyện, cũng là tác phẩm tiêu biểu cho đề tài, cách viết của Phạm Xuân Hiếu. Truyện xoay quanh một cây đèn dầu cổ, là món đồ gia bảo bị thất lạc của dòng họ Mongten ở Pháp. Tình cờ, món đồ quý được một nghệ sĩ tên là Lê Hòa mua và đưa về Việt Nam. Người của dòng họ quý tộc Pháp khi biết tin đã tới Việt Nam, thuê thám tử tư lần theo manh mối. Đằng sau câu chuyện tìm cây đèn còn là câu chuyện tình thơ mộng của cô tiểu thư mê đọc sách và chàng nô lệ tạo tác nên cây đèn.
Bên cạnh đó, Phạm Xuân Hiếu đưa vào cuốn sách những tác phẩm đã được đăng trên các báo, tạp chí như Tạp chí Nhà Văn, báo Văn Nghệ, Văn Nghệ Trẻ. Là người mê đồ cổ nên đề tài trong truyện ngắn của Phạm Xuân Hiếu thường gắn với một món đồ xưa cũ. Mỗi tác phẩm kể một câu chuyện khác nhau, có cách dẫn dắt khác nhau, nhưng đều chứa đựng kiến thức về cổ vật. Những đặc trưng về dáng hình, lớp men, hoa văn họa tiết, xuất xứ món đồ qua các triều đại là kiến thức mà người đọc thu nhận được bên cạnh thưởng thức tác phẩm.
Phạm Xuân Hiếu không viết gì khác ngoài những điều ông am hiểu, tường tận. Tác giả lấy những kiến thức của mình về thú chơi đồ cổ làm đề tài sáng tác; chọn những trải nghiệm trong đời sống để khai thác, làm thế mạnh cho trang viết. Nhà văn Đình Kính nhận xét, cách lựa chọn đề tài, lối viết như vậy là bình tĩnh và khôn ngoan. Ông nói: "Vốn sống là một trong những yếu tố hàng đầu nhằm có tác phẩm. Truyện ngắn của Phạm Xuân Hiếu đã bắt được nhịp, theo kịp và song hành với cuộc sống. Không công thức, không một chiều, không nhẵn lỳ trong cảm xúc. Đây là một tín hiệu đáng mừng, đáng khích lệ".
Nhà văn Nguyễn Khắc Trường - Trưởng ban Văn xuôi, Hội Nhà văn Việt Nam - đánh giá về Cây đèn gia bảo: "Những trang viết về đồ cổ đặc biệt, mang không khí lãng mạn, cổ điển và huyền bí của Shakespeare, Victor Hugo... Với vốn sống và kiến thức sâu rộng về văn hóa, cổ vật như vậy, anh còn nhiều nội lực để sáng tác về sau".
PGS. TS. Hoàng Kim Ngọc - Phó chủ nhiệm Khoa Viết văn - Báo chí, Đại học Văn hóa Hà Nội cho rằng Cây đèn gia bảo đã đưa ra những thông điệp quý. "Quý vật tầm quý nhân, cái đẹp cần được tôn vinh, người tài cần phải được đặt đúng vị trí để phát huy năng lực. Về phương diện nghệ thuật, truyện được viết theo thủ pháp đồng hiện, đan cài yếu tố tâm linh, huyền ảo tạo nên sức hấp dẫn mới mẻ".
Tác giả Phạm Xuân Hiếu sinh năm 1948, là người yêu thích và sưu tầm nhiều đồ cổ, tranh của các họa sĩ học trường Mỹ thuật Đông Dương. Ông sáng tác nhiều truyện ngắn, đăng trên các tạp chí văn chương trong nước. Năm 2010, Phạm Xuân Hiếu từng xuất bản tập truyện ngắn Người đàn bà và chiếc chén bạc.
Nguồn: An Hạ - Vnexpress
NGUYỄN DƯ
Đang loay hoay thu dọn lại tủ sách bỗng thấy cuốn Dã sử bổ di. Tự dưng muốn đọc lại. Nhẩn nha đọc… từ đầu đến cuối!
NGUYỄN VĂN SƯỚNG
Đi như là ở lại(*) là tập bút ký viết về những vùng đất Lê Vũ Trường Giang đã đi qua trong hành trình tuổi trẻ. Tác phẩm dày gần 300 trang, gồm 15 bút ký.
TRUNG TRUNG ĐỈNH
Khóa học đầu tiên của trường viết văn Nguyễn Du do ý tưởng của ai tôi không rõ lắm. Nhưng quả thật, sau 1975, lứa chúng tôi sàn sàn tuổi “băm”, cả dân sự lẫn lính trận đều vừa từ trong rừng ra, đa số học hết cấp III, có người chưa, có người đang học đại học gì đó.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Tuổi thơ bao giờ cũng chiếm một phần tất yếu trong ký ức chúng ta. Sống cùng tuổi thơ là sống bằng mộng, bằng mơ, bằng cái hồn nhiên, cái thiện ban sơ, thiên đường đuổi bắt.
LIỄU TRẦN
Lưu lạc đến tay một tập viết nhỏ “Thiền sư ở đâu”, tác giả Bùi Long. Chợt nghĩ, thời này là thời nào còn viết kiểu này.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Có thể gọi đây là cuốn hồi ký đặc biệt vì nhiều lẽ. Trước hết, vì tác giả hình như chưa viết báo, viết văn bao giờ. Bà là PGS.TS chuyên ngành Dược, nguyên Phó Giám đốc Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh, nhưng lại có “thế mạnh” hơn nhiều cây bút khác - Cao Bảo Vân là con gái của tướng Cao Văn Khánh (1916 - 1980).
HOÀNG THỤY ANH
Đỗ Thượng Thế là giáo viên dạy mỹ thuật. Ấy thế mà, nhắc đến anh, người ta luôn nghĩ đến nhà thơ trẻ. Cũng đúng thôi, nhìn vào hoạt động thơ ca và các giải thưởng của anh mới thấy cuộc chơi chữ đã lấn át hoàn toàn sân họa.
DO YÊN
Trong không khí kỷ niệm 72 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, nhà văn - cựu chiến binh Nguyễn Quang Hà đã trình làng tiểu thuyết Nhật ký Đông Sơn, góp phần làm phong phú các tác phẩm viết về đề tài chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang nhân dân.
TRẦN HOÀNG
(Đọc "Giai thoại Nguyễn Kinh"
Triều Nguyên sưu tầm - biên soạn. Sở Văn hóa Thông tin Thừa Thiên 1990)
LÊ KHAI
"Tuổi mười ba" tập thơ của Lê Thị Mây (Nhà xuất bản Thuận Hóa 1990) gợi người đọc nhận ra tính cách của nhà thơ.
NGUYÊN HƯƠNG
1. Có nhiều cách để người ta nói về Tết. Đó là một dịp để con người nghỉ ngơi, gặp gỡ, hàn huyên, và dù có được chờ đợi hay không thì Tết vẫn tới.
NGUYỄN VĂN CƯƠNG
Thọ Xuân Vương Miên Định (1810 - 1886), tự là Minh Tỉnh, hiệu là Đông Trì, là con trai thứ ba của vua Minh Mạng và bà Gia phi Phạm Thị Tuyết.
NGUYỄN PHÚC VĨNH BA
Mùa Xuân là một chủ đề được thi hào Nguyễn Du nhắc đến khá nhiều trong thơ chữ Hán của cụ. Lạ thay đó là những mùa xuân tha hương buồn bã đến chết người.
ĐỖ HẢI NINH
Trong công trình Ba thế hệ trí thức người Việt (1862 - 1954), trên cơ sở nghiên cứu về trí thức người Việt từ phương diện xã hội học lịch sử, GS. Trịnh Văn Thảo xếp Nguyễn Vỹ vào thế hệ thứ 3 (thế hệ 1925) trong số 222 nhân vật thuộc ba thế hệ trí thức Việt Nam (1862, 1907 và 1925)(1).
ĐỖ LAI THÚY
Tôi có trên tay cuốn Tôi về tôi đứng ngẩn ngơ (tập thơ - tranh, Sách đẹp Quán văn, 2014) và Đi vào cõi tạo hình (tập biên khảo, Văn Mới, California, 2015) của Đinh Cường.
PHẠM TẤN XUÂN CAO
NGUYỄN KHẮC PHÊ
(Đọc Chim phương Nam, tạp bút của Trần Bảo Định, Nxb. Văn hóa - Văn nghệ TP. HCM, 2017).
HỒ TẤT ĐĂNG
"Từ trong sâu thẳm tâm hồn mình, tôi bỗng nhận ra rằng, cũng như bao người khác, cả gia đình tôi đã góp máu để làm nên cuộc sống hôm nay, nếu còn tồn tại điều gì chưa thỏa đáng, chính bản thân tôi cũng có một phần trách nhiệm trong đó.” (Phạm Phú Phong).
PHẠM PHÚ PHONG
Có những thời đại lịch sử nóng bỏng riết róng, đặt những con người có tầm vóc, có lương tri và nhân cách luôn đứng trước những ngã ba đường, buộc phải có sự chọn lựa, không phải sự nhận đường một cách mơ hồ, thụ động mà là sự chọn lựa quyết liệt mang tính tất yếu và ý nghĩa sống còn của tiến trình lịch sử và số phận của những con người sống có mục đích lý tưởng, có độ dư về phẩm chất làm người.