Hay tin nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương vừa trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), rất nhiều văn nghệ sĩ đã bày tỏ sự thương tiếc. Bởi một lẽ, hiếm hoi có một người cần mẫn với chữ nghĩa, với văn chương như ông.
Nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương (ngồi) với một số văn nghệ sĩ TPHCM. Ảnh: Bích Ngân
Nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương sinh ngày 23-9-1940 tại Cà Mau, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Đại Đoàn Kết, hội viên Hội Nhà văn TPHCM. Ngoài sử dụng tên thật, ông còn các bút danh khác như: Trần Thanh, Minh Hải. Không chỉ hoạt động sôi nổi trên lĩnh vực báo chí, ông còn tham gia sáng tác.
Những năm tháng cuối đời, ông dành phần lớn thời gian cho công việc sưu tầm tư liệu báo chí. Ông để lại cho đời nhiều tác phẩm và công trình nghiên cứu, sưu tầm có ý nghĩa với nhiều thể loại và đề tài khác nhau như: San hô đỏ (1975); Trong rừng dẻ hương; Xứ sở phù sa; Xa xa mũi đất Cà Mau (1987); Về nhà mình xa quá, má ơi! (2006); Tuyển tập ngắn (1975); Những người còn sống mãi (1980); Trịnh Công Sơn, người hát rong qua các thời kỳ (2001); Nghệ sĩ Bạch Tuyết - cải lương Chi Bảo (2004); Chân dung bằng chữ (2011); Lời cuối với nhà văn đã đi xa (2016); Rượu với văn chương (2017)...
Đầu năm 2017, ông đã trao tặng Thư viện KHTH TPHCM toàn bộ các tư liệu của ông, trong đó đáng chú ý là các bộ sưu tập: Các bài báo viết về lịch sử oai hùng của dân tộc, về Chủ tịch Hồ Chí Minh, những tấm gương sáng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vẻ đẹp đất nước, ngành nghề truyền thống, những sự kiện nổi bật, thiên tai…
Làm việc với nhà văn Trần Thanh Phương từ năm 2008, lúc đó bà Nguyễn Ánh Tuyết, Phó Giám đốc NXB Văn hóa - Văn nghệ, vẫn đang là biên tập viên. Ấn tượng đầu tiên của bà về ông Phương là một người đậm chất Nam bộ, chân chất, tốt bụng.
“Ngay từ đầu, chú Phương đã tạo ấn tượng hiền lành, gần gũi như cha, như chú mình nên làm việc rất thoải mái, dễ chịu. Tôi đến nhà chú nhiều lần, lần nào cũng được chú và cô Thu Hương (vợ nhà văn Trần Thanh Phương) tiếp đón ân cần, như con cháu trong nhà”, bà Ánh Tuyết nhớ lại.
Rất nhiều cuốn sách của nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương từng được ra đời tại NXB Văn hóa - Văn nghệ như: Về nhà mình xa quá, má ơi!; Chân dung bằng chữ; Ngòi bút và cây kéo; Còn là tinh anh. Vào năm 2017, ông đã in cuốn sách cuối cùng ở đây là Hổ phụ sinh hổ tử.
Theo bà Nguyễn Ánh Tuyết, với những cuốn sách dạng biên khảo, nhà văn Trần Thanh Phương đã sưu tập rất nhiều tư liệu mà có thể bây giờ đã xuất hiện nhiều trên mạng nhưng hồi trước rất quý giá.
“Chú Phương dành thời gian thu thập, sau đó dùng tư duy của nhà báo để tổng hợp, xâu chuỗi thông tin, rồi dùng tâm hồn của một nhà văn để viết”, bà Ánh Tuyết tâm sự.
Khi nhắc về nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương, không ít người còn nghĩ ngay đến một nhà sưu tầm. Theo nhà văn Bích Ngân, những tư liệu mà nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương đã cất công sưu tầm, tập hợp thành sách có ý nghĩa lớn lao đối với nền văn học Việt Nam.
Nhà văn Bích Ngân chia sẻ: “Đó là những tư liệu quý giá, mà mới nhìn thì thấy bình thường, nghĩ rằng không có gì ghê gớm. Nhưng để có được những quyển sách như Chân dung bằng chữ, anh Phương đã phải rất gian nan.
Từ những cuốn sách báo sưu tầm, anh lọ mọ đi thuê người đánh máy lại, biên tập, cặm cụi viết. Có nhiều cuốn anh biên soạn và viết lại, cực khổ lắm! Nếu anh Phương không làm, tôi nghĩ chắc cũng không ai làm. Công việc vô cùng gian nan mà không có tấm lòng thì không ai làm được như vậy”.
Cũng theo nhà văn Bích Ngân, nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương đặc biệt yêu quý những người sáng tạo văn chương. Thời đó chưa có Internet, thông tin chưa phổ biến như bây giờ nên những người làm báo thường tới nhà ông nhờ tìm kiếm tư liệu, nhất là những tư liệu về văn chương Việt Nam, về các thế hệ nhà văn.
“Anh Phương thực ra không phải là một người dư dả về tiền bạc. Bình thường anh rất tằn tiện, cần kiệm; nhưng tiền bạc có bao nhiêu anh đều dành cho việc in sách. Người khác in sách sẽ nhận tiền nhuận bút hay có cách nào đó để bán sách, thu hồi vốn; còn anh Phương thì rất thật thà, anh bỏ tiền ra in sách, đến chừng tôi cùng một số người nữa là những nhân vật có trong sách bỏ tiền ra mua thì anh cũng ngượng nghịu khi nhận tiền”, nhà văn Bích Ngân nhớ lại.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Cùng thời điểm, nhà văn Bích Ngân giới thiệu đến bạn đọc 3 tập sách: Anh nhớ em muốn chết!, Tiếng gọi bến bờ và Đường đến cây cô đơn, do NXB Tổng hợp ấn hành.
Nhằm giúp các bạn học sinh có một nền tảng kiến thức văn học phong phú, vững vàng, NXB Kim Đồng tổ chức biên soạn Tủ sách Văn học trong nhà trường, với sự tham gia biên soạn, tuyển chọn, bình giảng của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này.
Nhằm giúp các bạn học sinh có một nền tảng kiến thức văn học phong phú, vững vàng, Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức biên soạn Tủ sách Văn học trong nhà trường, với sự tham gia biên soạn, tuyển chọn, bình giảng của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này.
Nhìn từ phía viết văn, nghề báo giúp người làm văn chương có cảm quan hiện thực bén nhạy, tinh tế, sự dấn thân mạnh mẽ, vốn liếng ngôn từ sống động, cập nhật. Nhìn từ phía nghề báo, năng lực văn chương giúp người làm báo kỷ luật ngôn ngữ cao độ, khả năng liên tưởng dồi dào, lối viết biến hóa và linh hoạt, và nhất là khát vọng sáng tạo những tác phẩm có sức sống lâu bền.
Nói thế vì còn có Dương Tường của báo, của thơ, của văn. Nhưng Dương Tường dịch là được biết đến nhiều nhất. Nhắc tên Dương Tường, bạn đọc cả nước đều biết đó là một dịch giả. Và đều tỏ lòng khâm phục tài dịch của ông.
Sáng 6-9, tại Nhà sách Cá Chép (115 Nguyễn Thái Học, Hà Nội) đã diễn ra buổi ra mắt bản dịch đầy đủ “Hán Sở diễn nghĩa” và giới thiệu bộ sách “Hán Sở diễn nghĩa liên hoàn họa”, với sự tham gia của dịch giả Châu Hải Đường, nhà báo Yên Ba và nhà sưu tập Từ Xuân Minh.
Có một “Tây Tiến” trong thơ và cũng có một “Tây Tiến” bằng văn xuôi. Đó chính là những gì chứa đựng trong tập hồi ký “Đoàn binh Tây Tiến” của nhà thơ Quang Dũng vừa được nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt bạn đọc. Tập hồi ký thuật lại sinh động và chi tiết quãng thời gian Quang Dũng tham gia đoàn quân Tây Tiến.
Có người trực tiếp cầm súng chiến đấu ở chiến trường, có người bước chân vào quân ngũ khi đất nước đã hòa bình. Dù ở thời bình hay thời chiến, bằng tài năng và trải nghiệm của mình, họ đã và đang được xem là những nhà văn của lính, khi mang đến những tác phẩm gợi nhớ về quá khứ hào hùng.
Hội thảo "Thơ và văn xuôi ĐBSCL 45 năm" (1975 - 2020) vừa được tổ chức tại Bến Tre ngày 26-8.
Chỉ tính riêng năm 2019, ngoài các bài viết, thơ đăng rải rác trên các báo, Nguyễn Hồng Vinh đã xuất bản hai tập sách: Xanh mãi (quý 2) và Giữ lửa tập 3 (quý 3).
Nhà văn chiến trường là những người gánh trên vai 2 sứ mệnh: chiến đấu và viết. Việc viết có thể diễn ra giữa những ngày bom rơi đạn nổ, cũng có thể sau khi đã lặng im tiếng súng. Họ viết như là một sứ mệnh không chỉ cho riêng mình. Nhà văn Đoàn Tuấn là một trong những người như vậy.
Chưa khi nào chúng ta được chứng kiến một nền văn học trẻ sôi động và không ngừng cập nhật như lúc này, cho dù đang ở tình trạng được đón chào khá nồng nhiệt nhưng lại dễ dàng bị lãng quên nhanh chóng. Có người tạo được dấu ấn nhất định, có người vẫn chưa định hướng cho bản thân và sáng tác thiếu nhiều yếu tố...
Sáng ngày 8/8, NXB Trẻ tổ chức buổi ra mắt sách của 3 nữ nhà văn – nhà báo: Võ Thị Xuân Hà với tập truyện ngắn “Chuyện của các nhân vật có thật trên đời”, Thùy Dương với tiểu thuyết “Lạc lối” và Y Ban với tập truyện ngắn “Có thể có có thể không”.
Những tác phẩm được tặng thưởng và hỗ trợ hàng năm là các công trình, bài viết lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật có chất lượng tốt được các nhà xuất bản, các báo, đài, tạp chí công bố hàng năm.
Năm nay, tổng số có 86 tác phẩm, trong đó có 37 sách, 49 bài viết và chương trình phát thanh được các cơ quan, đơn vị đề nghị xét tặng thưởng.
Phan Nhân 1972 với 400 trang sách có thể xem là cuốn hồi ký của một thế hệ học sinh trường chuyên Phan Bội Châu (thành phố Vinh, Nghệ An), còn gọi là trường Phan, được xem là trường chuyên THPT đầu tiên được thành lập tại miền Bắc Việt Nam, từ năm 1974.
Khi các trường ca: Đổ bóng xuống mặt trời, Trên đường và Ngày đang mở sáng của nhà thơ Trần Anh Thái lần lượt xuất hiện vào các năm 1999, 2004, 2007 trên thi đàn, nó ngay lập tức thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu, phê bình hàng đầu cùng nhiều độc giả yêu thơ.
Cả cuộc đời nhọc nhằn với những con chữ, nhà văn - nhà báo Trần Bạch Đằng đã sống trọn vẹn với cách mạng, nghề viết và đồng đội.
Ở giai đoạn nào Hoài Thanh cũng có đóng góp quan trọng cho sự nghiệp văn học của đất nước. Mỗi bài viết của ông đều ghi nhận tài năng phê bình kiệt xuất, tấm gương sống trung thực và lao động bền bỉ.
1. Đời người trăm năm như nhau, nhà văn Tây hay ta gì gì ông Trời cũng chẳng ưu ái thêm ngày nào, vậy mà bên trời ấy thế hệ này đến thế hệ khác nảy nòi bao nhiêu tiểu thuyết gia lớn. Còn ta thì không. Tại sao?