Tạm biệt một tấm lòng với văn chương

10:08 10/02/2020

Hay tin nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương vừa trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), rất nhiều văn nghệ sĩ đã bày tỏ sự thương tiếc. Bởi một lẽ, hiếm hoi có một người cần mẫn với chữ nghĩa, với văn chương như ông.

Nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương (ngồi) với một số văn nghệ sĩ TPHCM. Ảnh: Bích Ngân

Nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương sinh ngày 23-9-1940 tại Cà Mau, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Đại Đoàn Kết, hội viên Hội Nhà văn TPHCM. Ngoài sử dụng tên thật, ông còn các bút danh khác như: Trần Thanh, Minh Hải. Không chỉ hoạt động sôi nổi trên lĩnh vực báo chí, ông còn tham gia sáng tác.

Những năm tháng cuối đời, ông dành phần lớn thời gian cho công việc sưu tầm tư liệu báo chí. Ông để lại cho đời nhiều tác phẩm và công trình nghiên cứu, sưu tầm có ý nghĩa với nhiều thể loại và đề tài khác nhau như: San hô đỏ (1975); Trong rừng dẻ hương; Xứ sở phù sa; Xa xa mũi đất Cà Mau (1987); Về nhà mình xa quá, má ơi! (2006); Tuyển tập ngắn (1975); Những người còn sống mãi (1980); Trịnh Công Sơn, người hát rong qua các thời kỳ (2001); Nghệ sĩ Bạch Tuyết - cải lương Chi Bảo (2004); Chân dung bằng chữ (2011); Lời cuối với nhà văn đã đi xa (2016); Rượu với văn chương (2017)...
 

Đặc biệt, ông còn được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) công nhận 3 kỷ lục: Người có bộ sưu tập bài báo nhiều nhất Việt Nam; Người có quyển sách sưu tập các bài báo có kích thước lớn nhất Việt Nam và Người có bộ sưu tập chân dung và bút tích nhà văn Việt Nam nhiều nhất Việt Nam.

Đầu năm 2017, ông đã trao tặng Thư viện KHTH TPHCM toàn bộ các tư liệu của ông, trong đó đáng chú ý là các bộ sưu tập: Các bài báo viết về lịch sử oai hùng của dân tộc, về Chủ tịch Hồ Chí Minh, những tấm gương sáng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vẻ đẹp đất nước, ngành nghề truyền thống, những sự kiện nổi bật, thiên tai…

Làm việc với nhà văn Trần Thanh Phương từ năm 2008, lúc đó bà Nguyễn Ánh Tuyết, Phó Giám đốc NXB Văn hóa - Văn nghệ, vẫn đang là biên tập viên. Ấn tượng đầu tiên của bà về ông Phương là một người đậm chất Nam bộ, chân chất, tốt bụng.

“Ngay từ đầu, chú Phương đã tạo ấn tượng hiền lành, gần gũi như cha, như chú mình nên làm việc rất thoải mái, dễ chịu. Tôi đến nhà chú nhiều lần, lần nào cũng được chú và cô Thu Hương (vợ nhà văn Trần Thanh Phương) tiếp đón ân cần, như con cháu trong nhà”, bà Ánh Tuyết nhớ lại.

Rất nhiều cuốn sách của nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương từng được ra đời tại NXB Văn hóa - Văn nghệ như: Về nhà mình xa quá, má ơi!; Chân dung bằng chữ; Ngòi bút và cây kéo; Còn là tinh anh. Vào năm 2017, ông đã in cuốn sách cuối cùng ở đây là Hổ phụ sinh hổ tử.

Theo bà Nguyễn Ánh Tuyết, với những cuốn sách dạng biên khảo, nhà văn Trần Thanh Phương đã sưu tập rất nhiều tư liệu mà có thể bây giờ đã xuất hiện nhiều trên mạng nhưng hồi trước rất quý giá.

“Chú Phương dành thời gian thu thập, sau đó dùng tư duy của nhà báo để tổng hợp, xâu chuỗi thông tin, rồi dùng tâm hồn của một nhà văn để viết”, bà Ánh Tuyết tâm sự.

Khi nhắc về nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương, không ít người còn nghĩ ngay đến một nhà sưu tầm. Theo nhà văn Bích Ngân, những tư liệu mà nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương đã cất công sưu tầm, tập hợp thành sách có ý nghĩa lớn lao đối với nền văn học Việt Nam.

Nhà văn Bích Ngân chia sẻ: “Đó là những tư liệu quý giá, mà mới nhìn thì thấy bình thường, nghĩ rằng không có gì ghê gớm. Nhưng để có được những quyển sách như Chân dung bằng chữ, anh Phương đã phải rất gian nan.

Từ những cuốn sách báo sưu tầm, anh lọ mọ đi thuê người đánh máy lại, biên tập, cặm cụi viết. Có nhiều cuốn anh biên soạn và viết lại, cực khổ lắm! Nếu anh Phương không làm, tôi nghĩ chắc cũng không ai làm. Công việc vô cùng gian nan mà không có tấm lòng thì không ai làm được như vậy”.

Cũng theo nhà văn Bích Ngân, nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương đặc biệt yêu quý những người sáng tạo văn chương. Thời đó chưa có Internet, thông tin chưa phổ biến như bây giờ nên những người làm báo thường tới nhà ông nhờ tìm kiếm tư liệu, nhất là những tư liệu về văn chương Việt Nam, về các thế hệ nhà văn.

“Anh Phương thực ra không phải là một người dư dả về tiền bạc. Bình thường anh rất tằn tiện, cần kiệm; nhưng tiền bạc có bao nhiêu anh đều dành cho việc in sách. Người khác in sách sẽ nhận tiền nhuận bút hay có cách nào đó để bán sách, thu hồi vốn; còn anh Phương thì rất thật thà, anh bỏ tiền ra in sách, đến chừng tôi cùng một số người nữa là những nhân vật có trong sách bỏ tiền ra mua thì anh cũng ngượng nghịu khi nhận tiền”, nhà văn Bích Ngân nhớ lại.

Theo Hồ Sơn - SGGP

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh qua đời ở tuổi 89, một lần nữa dư âm “Chuyện ngõ nghèo” của ông được công chúng nhắc tới bằng sự ngưỡng mộ đầy trân trọng.

  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, tác giả của những bộ tiểu thuyết được đông đảo bạn đọc yêu thích như “Hồ Quý Ly”, “Đội gạo lên chùa”, “Mẫu Thượng Ngàn” đã qua đời ở tuổi 89 tại nhà riêng.

  • Đoạn văn nằm trong đề thi thử THPT Quốc gia 2021 là một trong những lời khuyên được tác giả đưa ra trong "Muôn kiếp nhân sinh 2" giúp con người chuyển đổi tâm thức để có thể vượt qua được những biến động kinh hoàng đang diễn ra.

  • Lữ Mai là một trong những gương mặt thơ nữ thế hệ 8X được nhiều người biết.
    Mới đây chị đã thử sức ở thể loại trường ca và ra mắt tập “Ngang qua bình minh”. Tác phẩm đã đạt hạng Ba giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.

  • Đã có nhiều văn nghệ sĩ hưởng ứng công tác phòng, chống dịch Covid-19 bằng các tác phẩm nhạc, họa, thơ, văn. Trong năm 2020, một số hội nghề nghiệp, đơn vị xuất bản đã có các tập “nhạc, thơ chống dịch”. Các tác phẩm được đăng tải, phát sóng, góp phần cổ vũ các lực lượng và người dân trên các mặt trận tiến công Covid-19. Nhưng một hội văn học nghệ thuật (VHNT) thực hiện một tập sách riêng về chủ đề vượt qua dịch bệnh thì có lẽ ở Tiền Giang là trường hợp đầu tiên.

  • “Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.

  • Muôn kiếp nhân sinh 2 tiếp tục cuộc du hành thời gian vô tiền khoáng hậu với những câu chuyện tiền kiếp, nhân quả luân hồi đầy hấp dẫn kỳ lạ từng làm say mê hàng trăm nghìn bạn đọc Việt Nam của doanh nhân New York giàu có, thông tuệ Thomas, cùng với những khám phá các tầng cõi linh hồn và những kiến giải, hướng đi mới giữa chu kỳ hoại diệt của nhân loại và hành tinh này.

  • “Nghiệp rừng” (NXB Văn học, 2021) là tập truyện ngắn gồm 16 tác phẩm của tác giả người dân tộc Dao Triệu Hoàng Giang.

  • Ngày 6-5, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phát động cuộc thi Tác giả Trẻ nhằm tìm kiếm những cây bút trẻ - lực lượng sẽ kế tục sự nghiệp và tạo ra chân dung văn học Việt Nam mới.

  • Đã có nhiều những ý kiến trên các diễn đàn văn nghệ về các chính sách, cơ chế đối với văn học, tập trung vào đối tượng những người sáng tác; các nhà tổ chức xuất bản, phát hành sách; các cơ quan quản lý nhà nước về văn học nghệ thuật và các hội nghề nghiệp...

  • PGS, TS Nguyễn Văn Dân từng có nhiều công trình nghiên cứu đạt giải thưởng cao của Hội Nhà văn Việt Nam, giải sách hay, giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam…

  • Nhiều hiện tượng văn học miền Nam trước 1975 thực ra đã đến với độc giả miền Bắc từ rất sớm, bằng những cách thức và con đường khác nhau...

  • Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...

  • Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.

  • Hai mươi năm sống và làm việc tại Hà Nội, với tư cách là một nhà văn, Đỗ Bích Thúy đã xuất bản 21 cuốn sách gồm các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, truyện thiếu nhi. Qua đây bạn đọc có thể hình dung được những lao động nghệ thuật đầy say mê, nghiêm túc và chuyên nghiệp của chị.

  • Đà Lạt là một miền viết dường như không vơi cạn với Nguyễn Vĩnh Nguyên. Điều đó thể hiện rõ rệt qua hàng loạt cuốn tản văn, du khảo, biên khảo Đà Lạt khá đặc sắc mà nhà văn này đã viết trong suốt gần chục năm qua: “Với Đà Lạt, ai cũng là lữ khách”, “Đà Lạt, một thời hương xa”, “Đà Lạt, bên dưới sương mù”, “Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ”...

  • Mặc dù đã ra mắt bạn đọc từ 10 năm trước, nhưng trong buổi ký tặng sách Đảo mộng mơ được tổ chức vào sáng 8-4 tại Nhà sách Cá Chép (223 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), vẫn có rất đông độc giả đủ mọi thành phần lứa tuổi cùng tham gia giao lưu và xin chữ ký từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

  • Ngày 8-4, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sẽ có buổi giao lưu cùng bạn đọc nhân kỷ niệm 10 năm xuất bản lần đầu tác phẩm “Đảo mộng mơ”.

  • Tính ra tôi quen biết, chơi với nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gần 40 năm. Bốn chục năm bao nhiêu kỷ niệm, buồn vui đủ cả. Ngày anh trọng bệnh lần đầu, tôi cũng nằm viện vì tai nạn xe máy. Tới khi anh đột quỵ lần 2, tôi cũng vừa qua hạn nối được 3 ngón tay đứt lìa. Gọi cho nhau qua máy điện thoại, nghe giọng anh vừa lắp vừa chậm, thở than: Tôi là đồ tàn phế, bỏ đi rồi.