Sống nhanh, sống chậm

19:23 19/02/2018

1. Những năm gần đây, thuật ngữ “sống chậm” được nói nhiều trong đời sống xã hội. Đã có “sống chậm” ắt phải có “sống nhanh”. Mỗi quan hệ, giữa sống chậm và sống nhanh đã và đang là một vấn đề được nhiều người quan tâm trong lĩnh vực y học và xã hội. Nhân dịp “xuân về trăm hoa đua nở” tôi xin được lạm bàn về vấn đề này trong lĩnh vực xã hội.

Khởi đầu từ thời gian. Từ xưa đến nay người ta thường nói thời gian là vàng bạc. Thực tế cho thấy giá trị của thời gian còn hơn vàng rất nhiều. Quyền lực của thời gian là vô hạn.

Thời gian cho người ta sức trẻ, buộc người ta phải già. Khi con người có ý thức về thời gian cũng là thời điểm ý thức về sự sống của mình. Thời gian vốn vô tình, nhưng người sống có tình nên cảm nhận về thời gian luôn luôn khác nhau. Thời gian có khi nặng, khi nhẹ. Áp lực thời gian luôn là áp lực nặng nề nhất.

Do đời người có hạn, không ai có thể “trường sinh bất tử” nên có thể nói “quỹ thời gian” mỗi con người có giá trị cao nhất. Thời gian quy định sự sống của con người, buộc mỗi người phải biết sống. Người biết sống chính là người biết “sống nhanh, sống chậm”. Chợt nhớ lại mấy câu thơ: “Có những lúc ta cần nhắm mắt; để nhìn ra hơi thở của mình; để nhận rõ những gì được mất, để tìm ra những cạm bẫy vô hình”.

2. Trước hết xin được nói ngay: việc sống nhanh, sống chậm là vấn đề cá nhân, tùy tâm ý mỗi người. Người ta thường nói “hạnh phúc không phải là điểm đến; hạnh phúc là cuộc hành trình” Đời người là một sự vận động, là một chặng đường đi. Tốc độ di chuyển không bao giờ cố định. Có lúc nhanh, lúc chậm. Lúc cần nhanh phải nhanh, lúc cần chậm phải chậm. Ví như việc máy bay cất cánh. Để cất cánh lên bầu trời, máy bay phải vận hành với tốc độ nhanh nhất; khi hạ cánh tốc độ phải từ từ giảm đi.

Ở đời ai chẳng muốn giàu sang thành đạt. Ai cũng có mơ ước khát vọng riêng của mình. Do vậy, ai cũng có kế hoạch để đạt được mục đích đề ra. Người biết sống chắc chắn phải là người biết lập trình đường đi tới đích phù hợp với thời gian, phù hợp với xã hội, phù hợp với sức mình. Trong cuộc sống, có một số người do tham lam quá độ và thiếu hụt lương tâm đã “dùng mọi thủ đoạn, bất chấp đạo lý” để nhanh chóng đạt được mục đích. Lối sống ấy chắc chắn sẽ phải chịu hậu quả bi thảm.

Thực ra, không chỉ trong xã hội, ở mỗi con người cuộc chiến “thiện, ác” luôn luôn diễn ra. Sự tham lam, ích kỷ là nguồn gốc sinh ra tội lỗi. Chính vì vậy hàng ngày, hàng giờ người ta đều phải “bình tâm, tĩnh trí” để lắng nghe tiếng nói của lương tâm, của xu thế cuộc sống, con đường phấn đấu đạt mục đích có hợp với đạo làm người, hợp với xu thế chung của xã hội hay không?

Nói rõ hơn, trong thời điểm tràn đầy nhiệt huyết, “sống nhanh” nhất vẫn phải bình tĩnh suy xét. Và sống chậm tức là cuộc sống bình tĩnh, không hấp tấp, vội vã để biết mình, biết người và điều chỉnh mục đích cho phù hợp. Ở đời có hai điều quan trọng nhất là biết mình, biết người. Biết người đã khó, biết mình còn khó hơn. Có biết mình, biết người mới xây dựng được các mối quan hệ tốt đẹp. Mình và người không bao giờ đứng yên một chỗ. Tất cả đều chuyển động, thay đổi theo thời gian. Chỉ có “sống chậm” mới có thể nhận ra những sự thay đổi của mình và của người.

3. Tháng 10 vừa qua, tôi có dịp theo một tour du lịch khám phá ở vùng rừng núi biên giới. Ba ngày sống không internet, không tivi, không nước nóng, máy điều hòa nhiệt độ. Ba ngày đắm chìm trong thiên nhiên hoang dã, suy tư với núi cao, bâng khuâng với tiếng suối tiếng chim, bồi hồi với những lối mòn và hoa dại, tĩnh lặng trong đêm với rừng thẳm ngút ngàn. Quả thật, thiên nhiên đã gọi mở trong tôi rất nhiều điều mới mẻ về sự sống và sức sống!

Sự sống ra đời trong sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Sự sống con người cũng do thiên nhiên ban tặng. Không có không khí, không có nước, bạn có thể sống được không?

Thiên nhiên là người mẹ thứ hai của chúng ta. Chắc chắn là vậy. Chúng ta phải hiếu kính với mẹ, phải hiếu kính với thiên nhiên. Tôi đã chứng kiến những cơn giận dữ của thiên nhiên. Mẹ thiên nhiên trừng phạt chúng ta về những lỗi lầm “bất hiếu”, thử thách chúng ta trong khó khăn, nhắc nhở chúng ta về cách sống.

Trong thời buổi hiện nay, người ta phải sống chung với sự khác biệt nhưng không thể sống chung với cái ác. Đã đến lúc phải xem việc tàn phá thiên nhiên như là một tội ác. Không ai có thể định nghĩa rõ sống nhanh là gì, sống chậm là gì. Nhanh chậm tùy thuộc ở tâm tính, thể chất mỗi người, ở từng thời điểm khác nhau.

Và suy cho cùng “nhanh, chậm” là một phương thức để nâng cao chất lượng sống, để đạt được mục đích đề ra, để có hạnh phúc. Chuẩn mực cao nhất của chất lượng sống là sự hài hòa giữa tinh thần và vật chất trong cơ thể người, trong quan hệ người với người và con người với thiên nhiên. Xin có đôi lời ứng tác kết thúc bài này để bạn đọc tham khảo:

“Xem trong con tạo xoay vần
Trong nhanh có chậm, trong gần có xa”

Theo TRẦN VĂN TUẤN - SGGP

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Từ tính không hạn định trong văn chương đến sự đọc ngày nay

Ngày nay, khi văn học không hoàn toàn bấu víu vào những đại tự sự mà thay vào đó là sự lên ngôi của tiểu tự sự thì thế giới trong văn chương trở thành những thế giới ảo, dung chứa tất cả những lệch pha và ngụy tạo so với thế giới khách thể. Người sáng tạo cũng từ đó ý thức được sức mạnh trong việc cách tân bút pháp và thay đổi cảm quan trong thế giới chữ của mình.
Khi xã hội được tô vẽ bởi… VIP

NGUYỄN VĂN TOÀN

Té ra, cái thời nhân dân lao động làm chủ xã hội đã… xưa rồi Diễm. Và rằng, ở thời điểm hiện nay, VIP đã là một phần tất yếu của cuộc sống. Và họ cũng được dân gian nhìn nhận là những ông vua “con” ở cõi nhân tình thế thái khi sở hữu đầy ắp bao cơ man đô la và vàng bạc.
Sông Hương và du lịch sông nước

Huế là thành phố sông ngòi chằng chịt, từ sông đến đầm phá và biển. Đặc biệt, sông Hương và hệ thống thủy đạo kinh thành Huế cũng như các cồn bao quanh kinh thành phần lớn là hình ảnh mang tính biểu tượng của Huế, là một trong những cảnh quan chính của thành phố. Một sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa sông nước và lịch sử thành phố có khả năng tạo ra một sản phẩm du lịch độc đáo cho Huế, mở ra nhiều cơ hội việc làm và thu nhập cũng như cải thiện cuộc sống người dân dọc hai bên bờ sông.
Khi học thuật bị “phù phép”

Tri thức vốn dĩ là tài sản chung của nhân loại. Tri thức là cái kho học thuật vô giá mà mỗi con người cần được trau dồi để bảo đảm vai trò, chức năng của mình trong xã hội.
Luật từ chức: chế tài văn hóa công chức!

Việc đại biểu Đỗ Văn Đương (TP HCM) đề nghị Quốc hội nên có Luật Từ chức (17/11) khiến dư luận xã hội có những phản ứng trái ngược nhau trong mấy ngày trở lại đây.
Đổi mới và đổi mới giáo dục

Việt Nam đang đứng trước con đường có khá nhiều chông gai và nhiều thử thách. Hơn bất cứ quốc gia nào trên thế giới, Việt Nam cần nhiều sự đổi mới để tiếp tục phát triển.
Giữ lấy nếp làng

Trong những năm gần đây, công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn đã tạo nên sự trù phú cho nhiều làng quê Việt. Tuy nhiên, song hành với đó bản sắc văn hóa làng Việt đang bị mai một dần; nếu không có giải pháp gìn giữ thì những làng quê truyền thống, những nếp làng xưa sẽ chỉ còn trong ký ức.
Sứ mệnh của nhà văn trẻ với những bước chuyển hệ hình trong văn học Việt Nam

I. Ba bước chuyển hệ hình trong văn học Việt Nam và vai trò của các nhà văn trẻ
Nhân khai giảng năm học mới: Giáo dục con người bắt đầu từ lòng thương cảm và tự trọng

SHO - Có cảm giác như xã hội đang mặc nhiên coi chuyện chạy điểm cho con em, chạy theo thành tích cho học trò lâu ngày đã thành thói quen khó chữa khiến người ta quên rằng lòng tự trọng, lòng nhân ái là cao hơn hết và cần có mặt hơn hết! Có phải người ta đã quên đi lòng tự trọng, lòng nhân ái cần có hay không? Tôi không bi quan đến mức nói rằng người ta đã quên nhưng quả thật không thể dửng dưng trước câu hỏi đó.
NXB trong nước không tin vào những người viết trẻ: Nguyên nhân, hệ lụy và hướng giải quyết

Bài viết này có thể gọi là sự nối tiếp bài " Các cây viết trẻ Việt liệu đã thua trên sân nhà? " cách đây không lâu của tôi. Tôi viết bài tiếp theo này là vì ở bài viết trước có nhiều ý kiến thảo luận của người đọc đã mở ra cho tôi những cách nhìn sâu rộng khác hơn về chủ đề đã nói trong bài viết trước.
Các cây viết trẻ Việt Nam liệu đã thua ngay trên sân nhà chưa?

LTS: Tình cờ trong lúc lang thang trên mạng, SHO đã đọc được bài viết này trong một blog. Thiết nghĩ đây cũng là vấn đề nảy sinh thực trạng đáng buồn giữa các nhà văn trẻ và các nhà xuất bản, SHO đăng tải để chúng ta cùng cận cảnh...
Mùa Vu Lan nhớ mẹ

Tháng bảy về rồi, nơi quê nhà quê mẹ đã thu chưa? Nơi con ở bây giờ, gió đã chuyển mùa, để rồi chiều nay khi lang thang trên con đường xứ sở, con chợt thảng thốt nhận ra rằng chỉ còn vài ngày nữa thôi, mùa Vu lan sẽ lại về. Nhanh thật đó!
Lối thoát nào cho môn Lịch sử?

Với đặc thù của môn Lịch sử ở bậc THPT, những câu hỏi mang tính khái quát về tiến trình lịch sử sẽ có giá trị hơn nhiều so với những câu hỏi đi quá sâu vào tiểu tiết mà chúng ta vẫn gặp trong các đề thi Lịch sử hiện nay và kết quả thi nhiều khả năng sẽ tốt hơn.
Láng giềng, những toan tính tiểu nông

Dễ ai quên câu hát: “Trời sinh voi trời không sinh cỏ, Thượng đế buồn Thượng đế bỏ đi”.
Lòng yêu nước

Lòng yêu nước vốn rất sâu sắc và mãnh liệt xét trên 2 bình diện xã hội gồm giai tầng lãnh đạo(người nắm quyền cai trị) và người dân (kẻ bị trị) đã có lúc bị mai một và chỉ còn như cái bóng khi dân bị bóc lột, hà hiếp còn vua, quan chỉ chăm chăm cướp đoạt, làm giàu, hưởng lạc và chia bè kéo cánh.
Biển Đông: Sợ hãi không đẩy lùi hiểm họa

Có những tình huống mà im lặng không giúp ta tránh né được hiểm nguy, ngược lại chỉ làm tăng mối họa vì khiến người khác lầm tưởng im lặng là bạc nhược.
Con bạch tuộc “đi hoang” trên biển Đông

Bán bà con xa mua láng giềng gần, điều đó đúng trong trường hợp người láng giềng có đủ nhân cách và mức độ tự tin để chúng ta làm được điều đó.
CÁI RÁ, CÁI NHÌN VÀ “BẦY SÂU”

Báo chí trong tháng 5.2011 vừa qua trong rất nhiều thông tin đời sống xã hội, có nêu những vấn đề nổi cộm khiến cho nhiều người cầm bút phải suy nghĩ.
Lá phiếu, niềm tin và sự kỳ vọng

Trong tháng Năm này, cả nước tiến hành cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIII và đại biểu hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 - 2016.
Khối C thất thế là suy thoái các giá trị nhân văn

Dư luận đang lo lắng về việc rớt giá thê thảm của khối C. Khối C đã thật sự bị sĩ tử thẳng thừng từ chối, điều đó cho thấy rằng xã hội đang quay lưng… đằng sau đó có những hệ lụy gì?