Sau đợt nghỉ diễn vì dịch Covid-19 những ngày tết vừa qua, các sân khấu cải lương xã hội hóa cùng nghệ sĩ (NS) lên kế hoạch phục vụ khán giả nhiều vở mới.
Một cảnh trong vở cải lương Nàng Xê Đa
Niềm vui được diễn
Suất diễn đầu tiên mở màn cho hoạt động sàn diễn cải lương tại TPHCM sau tết là của Đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long tại rạp Hồng Liên - Trung tâm Văn hóa quận 6 cơ sở 2. Với San hà xã tắc (tác giả NS Bạch Mai, đạo diễn NS Bình Tinh), vở tuồng có sự tham gia biểu diễn của NSƯT Thoại Mỹ, NS Trọng Nghĩa, Ngân Tuấn và dàn nghệ sĩ trẻ Bình Tinh, Thái Vinh, Châu Đăng Khoa, Hoài Nhung, Hoàng Quốc Thanh, Bảo Ngọc, Huyền Trâm, Tô Tiểu Long, Cao Mỹ Châu...
Điều đáng mừng là mặc dù suất diễn bị hủy dịp tết, khán giả đã mua vé từ trước tết đều không trả lại vé. Trước nhu cầu khán giả, NS Bình Tinh quyết định sẽ diễn thêm một suất vào tối 24-4 tại rạp Hồng Liên. Chỉ trong 3 ngày thông báo lịch diễn mới, lượng vé bán ra đã vượt hơn 200 (hơn nửa rạp).
Đây là tín hiệu vui cho sàn diễn cải lương sau tháng dài nghỉ dịch với bao kế hoạch tổ chức biểu diễn bị dang dở, ngưng trệ. NS Bình Tinh chia sẻ: “Đêm diễn trở lại sau dịch thật sự vỡ òa với bao cảm xúc. Khán phòng chật kín khán giả và nhiều người chấp nhận ngồi dưới đất, dọc theo đường đi lên xuống trong khán phòng để được xem cải lương. Đó chính là động lực để anh em nghệ sĩ cố gắng bám nghề”.
Sau Đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long, Sân khấu Chí Linh - Vân Hà sẽ sáng đèn suất diễn đầu tiên trong năm mới 2021 với vở tuồng Tứ tử đậu đăng khoa (tác giả NS Bạch Long, đạo diễn NS Chí Linh) tại Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang vào tối 26-3. Vở có sự tham gia biểu diễn của NSƯT Vân Hà, NSƯT Tú Sương, NS Chí Linh, Võ Minh Lâm, Hoài Thanh, Thùy My, Nguyễn Văn Hợp, Hoàng Hải, Nguyễn Thanh Toàn, Nguyễn Văn Mẹo...
NS Chí Linh cho biết, hơn 2/3 vé đã bán ra từ trước tết. Đến khi có lịch diễn chính thức, nhiều khán giả vẫn tiếp tục đặt mua vé và đến thời điểm này, lượng vé bán ra gần đầy rạp.
Tối 3-4, Sân khấu cải lương Đại Việt cũng sáng đèn vở cải lương Nàng Xê Đa (tác giả Lưu Quang Thuận - Lưu Quang Vũ, chuyển thể cải lương Thể Hà Vân, đạo diễn NSƯT Hoa Hạ) tại Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang với sự tham gia diễn xuất của NSƯT Phượng Loan, NSƯT Tú Sương, NSƯT Lê Trung Thảo, NSƯT Lê Hồng Thắm, NS Chí Linh, Võ Minh Lâm, Minh Trường, Hoàng Quốc Thanh, Cao Thúy Vy, Hoàng Minh Vương, Phương Cẩm Ngọc, Trọng Hiếu...
Đến tối 4-4, tại Phòng trà We, nghệ sĩ Gia Bảo tổ chức chương trình Thương hoài hai tiếng cải lương của NS Thanh Hằng, biểu diễn các trích đoạn: Tiếng trống Mê Linh (vai Trưng Trắc), Duyên kiếp (vai bà Mùi)...
Còn lắm âu lo
Vé bán sạch từ trước tết và không đủ vé để đáp ứng cho những khán giả có nhu cầu đến xem vở diễn, thế nhưng, sau suất diễn mở màn của sân khấu cải lương, NS Bình Tinh phải bù lỗ hơn 30 triệu đồng chỉ vì muốn đáp ứng nhu cầu “đã mắt, đã tai” của khán giả.
Để vé đến được với nhiều khán giả hơn, bên cạnh sự hợp tác của các sân khấu cải lương xã hội hóa với đơn vị phát hành vé online, một số ít vé bán tại địa điểm biểu diễn, anh em nghệ sĩ tham gia trong từng vở diễn cũng rất tích cực phụ bán vé thông qua các nhóm người hâm mộ, trang mạng xã hội...
Cái khó của người làm sân khấu xã hội hóa còn là việc tìm kịch bản mới, hay. Sân khấu Chí Linh - Vân Hà sau này có tác giả Bảo Kiếm cộng tác, đã viết mới một số kịch bản, NS Chí Linh chỉnh sửa lại phù hợp, trong đó có một kịch bản đã công diễn như: Khát vọng vương quyền, Ngũ hổ tướng, Tần Hương Liên, Đường Bá Hổ...
NS Chí Linh nói: “Viết một kịch bản chỉ diễn 2-3 lần là nhiều, tiền tác giả lại không bao nhiêu. Diễn viên bươn chải kiếm sống bên ngoài là chính, chỉ có những ai nghĩ cho nghề dữ lắm, dám hy sinh mới lăn xả với nghề...”.
Nhiều năm qua, sân khấu Chí Linh - Vân Hà thường hoạt động từ huề vốn đến dư chút đỉnh, có vài lần bù lỗ nhưng không đáng kể vì sân khấu cải lương Hồ quảng vẫn là loại hình giải trí được nhiều khán giả yêu thích. NS Vân Hà ưu tư: “Năm 2020, sau đợt dịch đầu tiên, Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang có giảm tiền thuê rạp được một ít. Nhưng năm nay, tiền thuê rạp hát sẽ tăng. Chúng tôi đang nhờ ban giám đốc nhà hát xem xét hỗ trợ phần nào cho sân khấu xã hội hóa”.
Theo Thúy Bình - SGGP
Thư Sông Hương Vậy là năm đầu của thế kỷ XXI, của thiên niên kỷ III Công lịch đã qua. Mới ngày nào đó, khắp hành tinh này còn rộ lên niềm hoang mang và hoang tưởng về một ngày tận thế ở năm 2000 bởi sự “cứu rỗi” của Thiên Chúa hoặc bởi sự “mù loà” của máy tính. Mới một năm thôi mà thế giới loài người đã qua biết bao bất trắc, xung đột, khủng bố... và máu và nước mắt! May mà đất nước chúng ta vẫn được bình yên, ổn định, phát triển theo Đường lối Đại hội IX của Đảng. May mà dân ta vẫn còn nhu cầu Văn hoá tâm linh. Văn hoá tâm linh cũng là thuộc tính của văn học nghệ thuật. Các tờ báo văn nghệ tồn tại được chính nhờ nhu cầu đó. Qua một năm nhìn lại, Tạp chí Sông Hương chúng tôi ngày một được bạn đọc tin cậy hơn, cộng tác càng nhiều hơn, thật là điều vinh hạnh. Song, ngược lại, chúng tôi cũng lấy làm áy náy vì bài vở thì nhiều mà trang báo lại có hạn, không thể đăng tải hết được, nhất là số Tết này. Ở đây, nó mang một nghịch lý chua chát, bi hài như một nhà viết kịch đã nói: “Số ghế bao giờ cũng ít hơn số người muốn ngồi vào ghế”. Ngoài sự bất cập ấy, hẳn còn có những điều khiếm nhã khác mà chúng tôi không biết làm gì hơn ngoài lời xin lỗi, lời cảm ơn và mong được thể tất. Chúng tôi xin cố gắng chăm lo tờ Sông Hương luôn giữ được sắc thái riêng, có chất lượng để khỏi phụ lòng các bạn. Dù thế giới có biến đổi thế nào đi nữa thì Sông Hương vẫn mãi mãi muốn được thuỷ chung với bạn đọc, bạn viết của mình. Nhân dịp tết Nhâm Ngọ, Sông Hương trân trọng chúc Tết các bạn sang năm mới thêm dồi dào sức khoẻ, thành đạt và hạnh phúc. S.H
Các bạn đang cầm trên tay số kỷ niệm 25 năm thành lập Tạp chí Sông Hương. Mới ngày nào đó, một ngày hè tháng 6 năm 1983, trong niềm khao khát của không khí đổi mới trong văn học nghệ thuật, Tạp chí Sông Hương số 01 ra mắt và đón nhận sự hưởng ứng của công chúng. Đó là một sự khởi đầu được mong đợi từ hai phía: người viết và bạn đọc.
Gần đây đọc các bài của Trần Mạnh Hảo và Nguyễn Hùng Vĩ bàn về ba bài thơ Thu của Nguyễn Khuyến trên Văn nghệ (1), tôi thấy câu "Nước biếc trông như tầng khói phủ" trong bài Thu vịnh là câu thơ sáng rõ, không có gì khó hiểu mà lại được bàn nhiều. Mỗi người hiểu mỗi cách mà đều hiểu không đúng, chỉ vì không để ý rằng câu thơ này được viết theo lối "đảo trang".
(Nhân đọc: "Truyện Mã Phụng - Xuân Hương") * Truyện "Mã Phụng - Xuân Hương" trước đây còn được quen gọi dưới nhiều tên khác nhau, lúc là Vè Bà Phó, Vè Mã Phụng - Mã Long, khi là Thơ Mụ Đội, khi lại là Truyện Mã Ô - Mã Phụng v.v... là một tác phẩm văn học dân gian vốn được nhân dân Bình - Trị - Thiên rất yêu thích, phạm vi phổ biến trước Cách mạng Tháng Tám 1945 khá rộng.
Trên Tạp chí Sông Hương số tháng 3, nhân sự kiện Trần Hạ Tháp dành được giải A trong cuộc thi truyện ngắn của báo “Văn nghệ”, tôi vừa lên tiếng về sự “lặng lẽ” - một điều kiện cần thiết để làm nên tác phẩm văn học nghệ thuật có giá trị, nay lại nói điều ngược lại, vậy có “bất nhất” có mâu thuẫn không?
Trên thực tế, việc bảo tồn những vốn quý của cha ông để lại quả không phải là việc đơn giản, dễ dàng. Nhưng chúng ta sẽ không thể có sự chọn lựa nào khác bởi vì sẽ không có một nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nào cả nếu từ bây giờ chúng ta không biết giữ lấy những gì mình đang có.
Mang tên dòng sông duyên dáng thả mình bên thành phố Huế - SÔNG HƯƠNG, những trang tạp chí này là dòng chảy của những cảm xúc tươi đẹp trên “khúc ruột miền Trung” đất nước.
Từ xa xưa đến bây giờ, thường tục vẫn nói "sông có khúc người có lúc". Không biết Sông Hương bản báo năm rồi (năm tuổi 15) là sông hay là người? Có lẽ cả hai. Vậy nên cái khúc và cái lúc của nó đã chồng lên nhau - chồng lên nhau những khó khăn và tai tiếng!