Nhân kỉ niệm 62 năm thành lập (17/6/1957 – 17/6/2019), Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt ấn bản mới tập truyện Dưới chân Cầu Mây của nhà văn Nguyên Hồng. Tập truyện gồm ba truyện đặc sắc dành cho thiếu nhi: Đôi chim tan lạc, Dưới chân Cầu Mây vàCháu gái người mãi võ họ Hoa.
Nhà văn Nguyên Hồng (1918-1982)
Năm 1957, nhà xuất bản đầu tiên dành cho thiếu nhi Việt Nam được thành lập, mang tên người anh hùng thiếu niên Kim Đồng. Nhưng trước đó, Tủ sách Kim Đồng dành cho thiếu nhi của Nhà xuất bản Văn nghệ trong kháng chiến chống Pháp đã quy tụ tác phẩm của các nhà văn tâm huyết viết cho thiếu nhi. Cuốn sách đầu tiên thuộc tủ sách này chính là cuốn Dưới chân Cầu Mây của nhà văn Nguyên Hồng in năm 1951.
Dưới chân Cầu Mây là câu chuyện cảm động về anh bộ đội thương binh tên Chí. Anh từng bị giặc Pháp bắt và tra tấn dã man hòng lấy cung, nhưng với ý chí kiên cường không khuất phục trước đòn roi của giặc, anh quyết không khai nửa lời. Với sự trợ giúp của Giang - chàng thiếu niên trẻ tuổi cũng từng bị giặc bắt khi làm nhiệm vụ giao liên, hai người đã trốn thoát khỏi nhà tù của giặc và trở thành anh em, đồng chí thân thiết. Trong khoảng thời gian chờ bắt liên lạc với đơn vị, Chí đã sống cùng gia đình Giang ở phố Cầu Mây, dạy bình dân học vụ, hướng dẫn bà con đào hầm tránh đạn. Với sự dìu dắt của Chí, Giang cùng các bạn thiếu nhi khối phố tăng gia sản xuất, dọn dẹp phố xá sạch đẹp, tham gia các hoạt động văn thể… Một câu chuyện giản dị, xúc động về tình quân dân như cá với nước.
Trong cuốn Nguyên Hồng - nhà văn của những người cùng khổ, tác giả Nguyễn Thị Nhã Nam - ái nữ của nhà văn viết: “Phải nói rằng hiếm có người đàn ông nào yêu trẻ thơ với một tình yêu thương sôi nổi và đằm thắm như Nguyên Hồng, không kể đó là con cháu của ông hay là những đứa trẻ bất kì ông gặp trong cuộc đời… Phải chăng vì có một tuổi thơ đau khổ nên ông vô cùng thuơng cảm những hoàn cảnh éo le, buồn khổ của trẻ thơ? Phải chăng cũng xuất phát từ trái tim nhân hậu ấy mà những trang viết dành riêng cho trẻ em của ông (Một tuổi thơ văn, Cháu gái người mãi võ họ Hoa...) đã ra đời?”
Trong Cháu gái người mãi võ họ Hoa, nhà văn Nguyên Hồng đã dành những trang viết đầy xót thương khi viết về cuộc đời của Tiểu Hoa, cô bé theo cha mãi võ bên bờ sông Tam Bạc. Một thời mà “chỉ thoáng trông thấy gánh võ và nghe thấy tiếng nhạc đồng, là từ cả khu bến tàu, đầu cầu, vườn hoa phố chợ nọ ra đến ngoài cửa sông đã náo nức lên rồi”. Ai cũng đón chờ “xem người con gái múa đôi kiếm báu và lão Hoa tung hoành cây đoản đao”, và “không một người nào không thán phục, cũng như không thể nào không truyền tụng hai tài nghệ tuyệt vời kia”.
Quân Nhật tràn đến chiếm đóng, bắt đầu cuộc đời chìm nổi của Tiểu Hoa. Sau hơn hai mươi năm nhiều dâu bể, trở lại phố xưa, tim tác giả “chợt đập tung lên” khi gặp lại hình ảnh một cô bé Tiểu Hoa năm xưa trong hình hài một bé gái - chính là con gái của Tiểu Hoa. Hình ảnh cô bé khiến nhà văn có mối liên tưởng mạnh mẽ: “Những làn lửa chớp của những băng đạn cuồn cuộn quyết liệt, căm giận vô cùng, và cũng bình tĩnh tin tưởng vô cùng, bắn lên từ một sức sống cũng thật là mới lạ, kì diệu vô cùng”.
Đôi chim tan lạc có lẽ là một trong những truyện miêu tả về thiên nhiên và thế giới loài vật hay nhất của nhà văn Nguyên Hồng. Dù trong truyện, tác giả có lời tự bạch một cách khiêm tốn rằng “mình mà có được chỉ bằng cái móng tay thiên tài của ông nhà văn Tô Hoài chuyên viết truyện loài vật cho trẻ con đọc ấy, thì mình tả cũng phải biết”.
Đôi chim tan lạc miêu tả sống động cuộc đời chìm nổi của đôi chim Mã Lĩnh - “đôi chim cổ cườm óng ánh, bộ lông như nhiễu như xa tanh”. Vợ chồng Mã Lĩnh đã từng có cuộc sống êm đềm ở động Ổi đài Tre tại vườn nhà bác Trai. Bỗng một ngày, bom đạn trút xuống, khói lửa bốc lên mù mịt, tre gỗ rơm rạ ngổn ngang. Rồi sấm sét trút xuống, đất trời mịt mùng kéo theo cơn đại họa của vợ chồng Mã Lĩnh. Đôi chim bị gã-chạy-chợ bắt đi nhốt vào lồng, phải chịu một cuộc sống chật hẹp tù túng như “chuồng cọp ở Côn Lôn”. Trải qua bao đau đớn, cuối cùng, đôi chim cũng may mắn thoát ra được và trở về chốn cũ. Động Ổi đài Tre một thời đã khác. Nơi đây đã có một đơn vị bộ đội đóng quân. Cuộc sống của đôi chim giờ đây đồng hành với những người lính bộ đội cụ Hồ ân tình hiếu nghĩa.
Nhà văn Nguyên Hồng được mệnh danh là nhà văn của “những người cùng khổ”. Ông dành tình cảm sâu sắc cho giới lao động nghèo dưới đáy xã hội. Ngay cả các nhân vật trong truyện thiếu nhi của ông cũng là những em bé, hay con vật đáng thương, những nạn nhân của chế độ cũ, của chiến tranh, khiến người đọc rưng rưng cảm động về những gian truân vất vả các nhân vật đã phải vượt qua. Bên cạnh đó, ý chí kiên cường, tình yêu thương thiết tha của các em cũng khiến người đọc cảm phục và tin tưởng vào một tương lai tươi sáng.
Theo Văn Thanh - VNQĐ
Giải thưởng văn học Sông Mekong lần thứ 11 sẽ diễn ra tại thủ đô Phnompenh, Campuchia vào cuối năm 2020. Hai tác giả Việt Nam đoạt Giải thưởng năm nay là tác giả Trần Nhuận Minh với tác phẩm sách thơ Qua sóng Trường Giang và tác giả Trần Ngọc Phú với tác phẩm Từ Biên giới Tây Nam đến đất Chùa Tháp.
Trong dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4-10-1920 - 4-10-2020), NXB Hội Nhà văn cho ra mắt bạn đọc tập sách dày dặn, công phu và nghĩa tình Tố Hữu - Một đường thơ, một đường đời.
Nhà thơ Vũ Quần Phương cho rằng, người cuối cùng của phong trào Thơ mới vừa từ giã bạn đọc ở tuổi 100 – thi sĩ Nguyễn Xuân Sanh - là người “không để thơ… ngủ quên trên thành công của dòng lãng mạn trước đó”.
Đoàn Ngọc Thu nói rằng chị thích thơ của mình ngày xưa hơn. Những xúc cảm ấy vẫn như còn váng vất trong những vần thơ trong tập “Sau bão” (NXB Hội Nhà văn, 2020).
Ra đời cách đây 25 năm, bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có ý nghĩa đặc biệt, khơi luồng gió mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến món ăn tinh thần lý thú bổ ích. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộ sách cũng thử thách những người chọn lựa bước trên con đường dài sáng tạo không ngừng nghỉ.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh năm 1920 tại Ðà Lạt, nguyên quán Quảng Bình, lúc nhỏ theo học ở Trường Quốc học Quy Nhơn (cũ), sau đó chuyển ra Hà Nội.
Sáng 22/11/2020, Nhà thơ Trần Đăng Khoa đã thông báo chia sẻ tin buồn cho các nhà thơ và những người yêu thơ đó là nhà thơ tiền bối nổi tiếng Nguyễn Xuân Sanh vừa qua đời.
NXB Văn học giới thiệu “Nghề vương bụi phấn”, tác phẩm thứ ba của tác giả Nguyễn Huy Du, gồm những câu chuyện về tình thầy trò với văn phong mộc mạc, giản dị nhưng lôi cuốn, nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh ngày 16 tháng 11 năm 1920, quê gốc thuộc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Ông cũng là một trong những hội viên tiền phong tham gia xây dựng Hội Nhà văn Việt Nam. Năm nay ông tròn 100 tuổi. Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức chúc thọ nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh tại trụ sở số 9, Nguyễn Đình Chiểu hôm 9/11/2020 với sự tham gia của lãnh đạo Hội, các nhà văn nhà thơ và đại diện gia đình của ông.
“Nẻo vào văn xuôi đương đại Việt Nam” là tập tiểu luận - phê bình của TS Bùi Như Hải, do NXB Văn học ấn hành tháng 9-2020.
Sáng 5-11, Viện Văn học Việt Nam đã tổ chức toạ đàm nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh PGS – nhà nghiên cứu văn học Vũ Đức Phúc. Đây là một dịp để các thế hệ Viện Văn học ngồi lại cùng ôn cố và “soi chiếu cho tương lai” – như lời PGS,TS Nguyễn Đăng Điệp, Viện trưởng Viện Văn học nhận định.
Bằng sự lao động miệt mài và nghiêm túc, nhà văn Lê Văn Nghĩa thường gửi đến độc giả những đầu sách độc đáo, nhiều cuốn trong số đó có giá trị như một “bảo tàng ký ức” của không chỉ riêng tác giả.
Thạch Lam (1910 - 1942) là đại biểu xuất sắc của văn xuôi lãng mạn Việt Nam thời kì 1930 - 1945. Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời (Nguyễn Tuân).
Sáng ngày 20/10/2020, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức kỉ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4/10/1920 – 4/10/2020).
Đã có nhiều nhà văn viết về Hà Nội - Thủ đô yêu dấu - như Thạch Lam, Vũ Bằng, Tô Hoài, Nguyễn Khải… Nhưng tập truyện ký “Hà Nội và tôi” (NXB Hội Nhà văn) gần 300 trang với hơn 20 tác phẩm của nhà văn Vũ Ngọc Tiến, một người Hà Nội gốc, đã cho ta biết thêm một phần chân dung về những con người của đất Tràng An thanh lịch.
Tháng 10, nhân kỷ niệm 66 năm ngày Giải phóng Thủ đô, Nhã Nam giới thiệu tới bạn đọc một tác phẩm mới của nhà văn Nguyễn Trương Quý, cây viết vốn quen thuộc với những tản văn về các góc nhỏ của Hà Nội: “”Hà Nội bảo thế là thường”.
Rất lâu rồi, không có luận văn, luận án nào về thơ Tố Hữu. Cũng lâu lắm rồi, sau Hà Minh Đức, Trần Đình Sử… rất ít người viết về thơ ông. Tôi cũng chưa bao giờ viết về thơ Tố Hữu khi ông còn sống. Nhưng với chúng tôi, thơ Tố Hữu là nguồn suối tươi mát, mạch ngầm sống động trong đời sống tinh thần. "Chúng tôi" ở đây là thế hệ những người ở lứa tuổi 70. Trong quãng thời gian 70 năm của một đời người thì ít nhất có 30 năm (1954 - 1975) chúng tôi đã được sống với thơ Tố Hữu.
Bằng kiến thức của một chuyên gia đầu ngành và sự trân trọng quá khứ một đi không trở lại, ông đã chỉ ra giá trị của cuốn sách và ý nghĩa của việc làm sống lại những kí ức Hà Nội rất đặc biệt thông qua cuốn sách này...
Có một bộ phim tôi không thực nhớ nội dung, một bộ phim của Woody Allen mang tên "Đóa hồng tím ở Cairo", câu chuyện mang máng mà tôi còn nhớ, đó là một người phụ nữ thất bại trong tất cả mọi khía cạnh cuộc đời, rồi cô vào một rạp chiếu bóng, xem một bộ phim, và trong giây phút ấy, cô quên béng mất cuộc đời mình, cô òa khóc, không phải vì mình, mà vì những nhân vật trong phim.
Năm 1941, với việc xuất bản Dế mèn phiêu lưu ký ở tuổi 20 (bản in đầu tiên có nhan đề Con dế mèn), Tô Hoài có được hai vinh dự lớn trong nghề cầm bút: Trở thành người mở đầu thể loại truyện đồng thoại; Tác phẩm mở đầu lại là đỉnh cao của thể loại, đồng thời là một trong những áng văn học thiếu nhi nổi tiếng thế giới nhất của Việt Nam.