PHƯỚC VĨNH
Logo của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế do cố họa sĩ Bửu Chỉ thực hiện
Thừa Thiên Huế là vùng đất có những tính chất hết sức đặc biệt về văn học nghệ thuật (VHNT). Với 700 năm hình thành và phát triển cùng với lịch sử vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân - Huế, VHNT Thừa Thiên Huế đã tạo nên những giá trị hết sức to lớn: vừa vĩ đại vừa tiên phong; vừa bác học, vừa đầy ắp chất folklo; vừa lãng mạn bay bổng song cũng rất trí tuệ, vừa cập nhật kịp thời các trào lưu trên thế giới song cũng luôn nồng nàn yêu nước, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc... Đóng góp vào dòng chảy VHNT ăm ắp các giá trị đó, dòng văn học cách mạng được khơi nguồn từ rất sớm, với tên tuổi của Phan Đăng Lưu, Hải Triều Nguyễn Khoa Văn, Tố Hữu, Hoài Thanh, Thanh Tịnh, Đào Duy Dếnh, Tôn Thất Đào...
Trước đây, với lòng mong mỏi đi tìm tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế hiện nay, anh em lãnh đạo Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã căn cứ vào các cuốn hồi ký và trí nhớ của các văn nghệ sĩ để đi tìm. Có 3 căn cứ xin viện dẫn:
- Căn cứ vào hồi ký của nhà văn Bùi Hiển “Phác thảo 91”, có tiêu đề “Thừa Thiên một thuở” đăng ở Tạp chí Sông Hương số tết Nhâm Thân 1992. Theo hồi ký này, khoảng cuối năm 1950, đã “tổ chức được một cuộc họp văn nghệ toàn tỉnh gồm hơn năm chục người tại huyện Phú Lộc, phía nam. Chúng tôi họp trong năm ngày, cũng có tranh luận, thảo luận về đủ các môn văn, thơ, nhạc, kịch, có phát giải thưởng, có tổ chức một đêm kịch (diễn cả Nhật Xuất) và sau đó có tổng kết và bầu ban chấp hành Phân hội Văn nghệ Thừa Thiên...”.
- Căn cứ thứ hai là bài phỏng vấn của nhà văn Đỗ Ngọc Yên, thực hiện tại Hà Nội vào mùa thu năm 2000. Tiêu đề bài phỏng vấn là “Hầu chuyện nhà văn Bùi Hiển”, đăng ở Tạp chí Sông Hương số 141, tháng 11 năm 2000. Cuộc phỏng vấn xác định: Đoàn văn nghệ sĩ và các anh chị em văn công Thừa Thiên, cán bộ và chiến sĩ Trung đoàn 101... đã cùng tập trung tại một làng trồng mía và dệt vải ở xã Mỹ Lợi, huyện Phú Lộc phía nam tỉnh Thừa Thiên theo chỉ đạo của cấp trên. Đến tháng 10/1950 một cuộc Họp Bạn anh em văn nghệ toàn tỉnh Thừa Thiên đã được tổ chức, đánh dấu sự ra mắt của Phân hội Văn nghệ Thừa Thiên - Huế.
- Căn cứ thứ ba là hồi ký “Cái thuở ban đầu nhớ lại” của nhà văn Hồng Nhu, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Sông Hương: “Đại hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế lần thứ 7 (4/1994) khẳng định năm chính thức ra đời của tổ chức văn học nghệ thuật địa phương mình, bấy giờ là cuối năm 1950”.
Với những căn cứ đó, cùng với các nhân chứng gặp gỡ qua các chuyến điền dã về làng Mỹ Lợi, huyện Phú Lộc, ngày 15/5/2013, Ban Thường vụ Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế mạnh dạn tổ chức buổi tọa đàm khoa học để xác định được cái nôi của văn nghệ cách mạng Thừa Thiên. Với những tư liệu thu thập được, cùng với hồi ức của một số người còn sống đã từng tham gia Hội nghị Họp Bạn năm xưa; buổi tọa đàm đó đã thống nhất tạm lấy ngày 15/10/1950 làm ngày truyền thống, và địa diểm là làng Mỹ Lợi, huyện Phú Lộc.
Tưởng như đã yên tâm về ngày tháng và cái nôi văn nghệ cách mạng Thừa Thiên, thế nhưng rất may mắn cho những người làm công tác VHNT Thừa Thiên Huế là sau đó, nhà văn Dương Phước Thu, trong quá trình đi tìm tư liệu để làm đề cương cuốn Lịch sử báo chí Thừa Thiên Huế, đã tìm thấy một tư liệu quan trọng, cho biết cụ thể ngày giờ, tên gọi, địa điểm thành lập tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế hiện nay.
![]() |
Bản tin thành lập Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên tối 18/9/1945 trên báo Quyết Chiến |
Tổ chức đó là LIÊN ĐOÀN VĂN HÓA CỨU QUỐC THỪA THIÊN, thành lập ngày 18/9/1945 tại Huế.
Tư liệu đó là báo Quyết Chiến, cơ quan Thành bộ Việt Minh thành phố Huế, số 23 ngày 20/9/1945. Báo đưa tin như sau: “Hơn 50 nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ ở Thuận Hóa họp tại Sở Tuyên truyền tối hôm 18/9/45 đã lập xong Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên”. Liên đoàn này gồm 4 ban: Văn học, Hội họa điêu khắc, Âm nhạc, Ca kịch, dưới sự điều khiển của một Ủy ban chấp hành lâm thời 5 người: Chủ tịch: Hoài Thanh; Phó chủ tịch: Đào Duy Dếnh; Thư ký: Thanh Tịnh, Hà Thế Hanh; Thủ quỹ: chị Quốc Thuận…”.
Với tư liệu quý giá đó, cho phép chúng ta xác định LIÊN ĐOÀN VĂN HÓA CỨU QUỐC THỪA THIÊN là tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế hiện nay. Và Hội nghị Họp Bạn ở Mỹ Lợi, Phú Lộc năm 1950 là những hoạt động về sau của tổ chức văn nghệ Quân Khu Bốn tại Thừa Thiên Huế, đó cũng là một hội nghị rất quan trọng mà nhiều tài liệu có giá trị lịch sử đã ghi nhận.
Việc tìm ra tổ chức tiền thân và ngày truyền thống của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế là vô cùng quan trọng. Nó xác định bề dày rất đáng tự hào của tổ chức văn nghệ cách mạng Thừa Thiên, từ ngay sau Cách mạng tháng Tám đến nay, đã 69 năm.
Với ý nghĩa đó, ngày 24/12/2013, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị Khoa học Công bố tư liệu về việc thành lập LIÊN ĐOÀN VĂN HÓA CỨU QUỐC THỪA THIÊN là tổ chức tiền thân của Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế hiện nay. Hội nghị đã nghe nhà văn, nhà nghiên cứu Dương Phước Thu trình bày kỹ hơn về bối cảnh, về các tư liệu bằng văn bản, hình ảnh liên quan đến vấn đề quan trọng nói trên.
Ngày 30/5/2014, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã có Quyết định số 1082/QĐ- UBND do Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Ngô Hòa ký, quyết định “Lấy ngày 18 tháng 9 năm 1945 - Ngày thành lập Liên đoàn Văn hóa cứu quốc Thừa Thiên là Ngày thành lập Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế”.
Thường trực Đoàn Chủ tịch Liên Hiệp Các Hội VHNT Việt Nam cũng vừa có công văn số 308/CV-LH ngày 4/9/2014 nhất trí với quyết định của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế.
Ngày 18 tháng 9 năm 2014 tới đây, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế sẽ long trọng tổ chức Lễ Công bố Quyết định mang tính chất lịch sử này.
Nhân đây, xin nhắc lại rằng Nghị quyết Tỉnh ủy lần thứ 5 (khóa XIV) về “xây dựng Thừa Thiên Huế ngang tầm là một trung tâm Văn hóa, Du lịch đặc sắc của cả nước”, có xác định lãnh đạo tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo các ngành chức năng triển khai xây dựng đề án các thiết chế văn hóa và các công trình văn hóa trọng điểm ở đô thị Huế và các đô thị vệ tinh như: Nhà hát Nghệ thuật Ca kịch Huế; Bảo tàng Lịch sử và Cách mạng; Trung tâm Hội nghị quốc tế, Trung tâm Điện ảnh; Vườn tượng quốc tế, Bảo tàng Dân gian Huế; Bảo tàng Thiên nhiên các tỉnh duyên hải miền Trung; Hệ thống tượng đài danh nhân, Cụm tượng đài An Hòa, Tượng đài 11 cô gái Sông Hương, xây dựng Bảo tàng Văn học - Nghệ thuật Thừa Thiên Huế và không gian lưu niệm một số văn nghệ sĩ tiêu biểu, đặc biệt là nhà thơ Tố Hữu...”.
Với chiều dài 700 năm hun đúc nên những giá trị lớn lao của văn học nghệ thuật xứ Huế như Hội thảo “Văn học nghệ thuật Huế trong dòng chảy văn hóa Huế” năm 2012 đã xác định; với bề dày 69 năm thành lập tổ chức văn nghệ cách mạng, một Bảo tàng Văn học - Nghệ thuật Thừa Thiên Huế được xây dựng là hoàn toàn xứng đáng. Nó không chỉ đáp ứng lòng mong mỏi của giới văn nghệ sĩ mà còn là việc tỏ thái độ trân quý di sản to lớn mà tiền nhân để lại.
P.V
(SDB14/09-14)
TRẦN KIÊM ĐOÀN
Người về như lá xưa về cội,
Vẫn áo nâu sòng thuở Huế xưa.
Nẻo Đạo đã về và đã tới!
Hoàn không Từ Hiếu vọng chuông chùa.
(Nguyên Tâm)
VŨ NHƯ QUỲNH
Trong lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, văn học và văn hóa luôn giữ vai trò quan trọng, làm nòng cốt xây dựng nền văn hiến lâu đời và đặc sắc của dân tộc.
VÕ VÂN ĐÌNH
Trong đời sống văn hóa của người Việt Nam, ngoài Tết Nguyên đán, Tết Nguyên tiêu là một trong những ngày tết gắn với thời điểm đặc biệt, là thời điểm chuyển giao trong chu kỳ vận hành của thời gian của vũ trụ.
VÕ VÂN ĐÌNH
Trong lịch sử văn học, tác phẩm “Tiếng nói của văn nghệ”, nhà văn Nguyễn Đình Thi đã từng nhắn gửi: “Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh”.
CHÀO MỪNG ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU LIÊN HIỆP CÁC HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT THỪA THIÊN HUẾ LẦN THỨ XIII, NHIỆM KỲ 2020 - 2025
CHÀO MỪNG ĐẠI HỘI ĐẠI BIỂU LIÊN HIỆP CÁC HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT THỪA THIÊN HUẾ LẦN THỨ XIII, NHIỆM KỲ 2020 - 2025
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Giải thưởng Văn học nghệ thuật Cố đô lần thứ VI của tỉnh Thừa Thiên Huế đã nhận được 179 tác phẩm, công trình của 94 tác giả, nhóm tác giả đăng ký tham dự giải. Sau khi tiến hành rà soát, có 21/179 tác phẩm, công trình của 08/94 tác giả không đảm bảo các tiêu chí quy định về thời gian công bố, về hồ sơ tác phẩm xét giải thưởng vòng sơ khảo.
DƯƠNG PHƯỚC THU
Thực hiện chủ trương của Đảng, đầu tháng 8/1945, từ Huế, Nguyễn Vịnh và Trần Quý Hai, đại diện cho Xứ ủy Trung Kỳ lên đường ra dự Hội nghị cán bộ Đảng họp ở xã Tân Trào, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang.
ĐỖ XUÂN TUẤT*
Mùa xuân năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập. Kể từ khi ra đời, Đảng ta đã coi báo chí là vũ khí sắc bén trên mặt trận chính trị tư tưởng. Đặc biệt, trong Cao trào Dân chủ 1936 - 1939, đã ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ của báo chí cách mạng Việt Nam.
(Lê Minh Phong phỏng vấn các cộng tác viên của Sông Hương)
... Từ sau Đại hội Đảng lần thứ VI,- chúng ta tiến vào một thời kỳ mới của cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa; thời kỳ toàn Đảng ra sức khắc phục, tháo gỡ và quyết tâm hành động để đổi mới tương lai của đất nước.
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
Cách đây tròn 70 năm, tối 18/9/1945, hơn 50 văn nghệ sĩ Huế đã thống nhất thành lập Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên với Ủy ban Chấp hành Lâm thời do Hoài Thanh làm Chủ tịch, Thanh Tịnh, Hà Thế Hạnh làm Thư ký; “toàn thể hội nghị đã chấp thuận đề án ba bức điện văn cương quyết ủng hộ Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính quyền nhân dân, nhiệt liệt hưởng ứng anh chị em văn hóa Bắc Bộ, và tha thiết kêu gọi anh chị em văn hóa các tỉnh mau tổ chức liên đoàn văn hóa hàng tỉnh để đi đến sự thành lập Liên đoàn Văn hóa cứu quốc Trung Bộ”.(1)
CHÀO MỪNG ĐẠI HỘI LIÊN HIỆP CÁC HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT THỪA THIÊN HUẾ LẦN THỨ XII (NHIỆM KỲ 2015 - 2020)
TS. NGUYỄN NGỌC THIỆN
(UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy)
Nhân hội thảo quốc gia về Stendhal tổ chức tại Huế, kỷ niệm 200 năm cách mạng Pháp (1789 - 1989) phóng viên Tạp chí Sông Hương có dịp gặp anh Hoàng Ngọc Hiến phỏng vấn "chớp nhoáng" trước thềm Đại hội Nhà văn những điều Sông Hương muốn biết cũng là điều anh Hiến đã bày tỏ với một tạp chí bạn. Nay giới thiệu cùng bạn đọc Sông Hương.
Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đang có những bước chuyển mình lớn trong thời đại mới, phản ánh chân thật, toàn diện và sâu sắc vùng đất và con người Cố đô. Bầu không khí sáng tạo được ươm mầm, kế thừa và phát huy các giá trị truyền thống trên nền cách tân khá mạnh mẽ. Để hiểu thêm về tình hình chung của hoạt động nghệ thuật, Sông Hương có cuộc trao đổi với một số văn nghệ sĩ đang nắm cương vị Chủ tịch các Hội chuyên ngành trước thời điểm diễn ra Đại hội lần thứ XII Liên hiệp các hội VHNT Thừa Thiên Huế.
Tiền thân của Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế là Liên đoàn văn hóa cứu quốc Thừa Thiên, được thành lập ngày 18/9/1945. Quá trình 70 năm (1945 - 2015) hình thành và phát triển, văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế luôn đồng hành cùng các giai đoạn lịch sử của đất nước. Tiến tới Đại hội Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế nhiệm kỳ 2015 - 2020, phóng viên của Tạp chí Sông Hương đã có cuộc trao đổi với nhạc sĩ Lê Phùng - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế.
HƯỚNG TỚI ĐẠI HỘI LIÊN HIỆP CÁC HỘI VHNT THỪA THIÊN HUẾ LẦN THỨ XII
Tính từ thời điểm mở cửa phục vụ khách tham quan thưởng lãm, đến nay, Nhà trưng bày tác phẩm nghệ thuật (TBTPNT) Điềm Phùng Thị đã hoạt động được hơn 20 năm. Trong thời gian đầu mở của, Nghệ sĩ, Nhà điêu khắc Điềm Phùng Thị đã giới thiệu 125 tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu trong khuôn viên một ngôi biệt thự kiến trúc Pháp cổ kính mà trước đó là trụ sở của Phòng Giáo dục thành phố Huế.