Quy định văn hóa lỗi thời thì nên thay

09:10 12/01/2015

“Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

3A Station, một không gian đầy sáng tạo tại TP.HCM - Ảnh: hemsaigon.com

Trong hội thảo do Ban Tuyên giáo T.Ư, Bộ VH-TT-DL, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận T.Ư và Báo Nhân Dân phối hợp tổ chức tại Hà Nội hôm qua (9.1), nhiều câu chuyện thời sự nóng hổi đã được chạm đến, đề cập tới các góc độ, chính sách phát triển văn hóa, phát triển con người.

Cần thúc đẩy nền công nghiệp sáng tạo

Chẳng hạn, Zone 9, một khu vui chơi cho giới trẻ Hà Nội, đã xuất hiện trong ít nhất 3 tham luận tại hội thảo về công nghiệp sáng tạo. Trong đó, nó không chỉ được các nhà nghiên cứu đánh giá như một dấu hiệu khởi đầu cho nền công nghiệp này tại VN, mà còn nhìn nó và các không gian sáng tạo liên quan như một đối tượng cần được pháp luật bảo hộ nhằm thúc đẩy phát triển. Điều này, hiện còn đang thiếu.

Theo Th.S Nguyễn Thị Thu Hà, chúng ta đã sớm có chính sách khuyến khích thuế cho các doanh nghiệp văn hóa, giáo dục, thể thao... Danh sách được hưởng ưu đãi thuế 10% cũng cho thấy mức độ ưu tiên của nhà nước đối với các hoạt động văn hóa truyền thống hay hoạt động nghệ thuật lâu đời. Vì thế di sản, biểu diễn dân tộc, mỹ thuật, điện ảnh… đều được hưởng ưu tiên này. Tuy nhiên, thực tế của công nghiệp sáng tạo hiện nay còn đa dạng hơn và vượt ra khỏi danh sách đó. Chính vì thế, cần bổ sung thêm một số ngành nghề văn hóa sáng tạo được ưu đãi thuế. “Chúng ta có thời trang, thiết kế, đồ họa, phần mềm công nghệ thông tin, nghệ thuật hình ảnh, quảng cáo… Sự bùng nổ của nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tập trung vào các lĩnh vực truyền thông mới, quảng cáo, thiết kế, phần mềm... ở các TP lớn trên cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TP.HCM cho thấy xu hướng mở rộng này”, Th.S Hà phân tích.

Khủng hoảng giá trị thẩm mỹ có thể gây tổn thương dân tộc

Bên cạnh đó, các hiện tượng nhạc rác, thần tượng sau một cú nhấp chuột cũng được nhắc tới như biểu hiện của lệch chuẩn văn hóa, khủng hoảng giá trị thẩm mỹ. Theo PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái, khủng hoảng này thậm chí có thể gây tổn thương cho dân tộc. “Ngay từ đầu thế kỷ 20, nhà văn hóa Đào Duy Anh đã cảnh báo về bi kịch của sự phát triển từ góc nhìn văn hóa, khi văn hóa bị lơ là. Sự khủng hoảng thẩm mỹ hiện nay chính là biểu hiện rõ của xuống cấp giá trị đạo đức thẩm mỹ, nằm ngay trong bi kịch ấy”, bà Thái phân tích.

Nhà văn Y Phương lại đề cập đến những chính sách khuyến khích đa dạng văn hóa để thúc đẩy nghiên cứu, trao truyền văn hóa tộc người. Theo nhà văn, cần phải có những sáng tác bằng ngôn ngữ dân tộc, dạy học bằng ngôn ngữ dân tộc bên cạnh tiếng Kinh. Có thế mới tránh được xu hướng “Kinh hóa” xuất hiện trong tâm thế một bộ phận giới trẻ dân tộc thiểu số, trong đó có dân tộc Tày của chính nhà văn.

GS-TS Phùng Hữu Phú lại nhắc đến những quy định, cơ chế không phù hợp cho sáng tạo, không thúc đẩy sáng tạo. “Bây giờ cứ cơ chế một mét khối xây dựng thô với một mét khối sáng tạo điêu khắc chênh nhau không đáng kể. Một cuốn sách xuất bản xong chỉ đủ tiền mua sách tặng bạn và một chầu bia thì ai viết sách và chất lượng những cuốn sách ấy thế nào”, ông nói.

Chính vì thế, ông Phú cho rằng, quan trọng nhất của thực hiện Nghị quyết phát triển con người là thay đổi những gì đã không còn phù hợp. “Cần thiết rà soát để điều chỉnh bổ sung xem hệ thống pháp luật ổn chưa. Hành lang pháp luật còn thiếu cái gì thì bổ sung. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới. Cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh. Cần thể chế hóa để có hành lang pháp lý mà triển khai. Nghị quyết là định hướng, còn đi vào cuộc sống là phải thể chế hóa bằng pháp luật. Phải xem là cơ chế nào đang kìm hãm sức sáng tạo của văn hóa. Phải có cơ chế làm sao phát huy được tiềm năng và sức mạnh sáng tạo văn hóa, để phát huy tốt nhất giá trị sáng tạo văn hóa”, ông Phú kết luận.
 
Sớm đề phòng, ngăn chặn hội chứng xin lỗi

Gần đây đã xuất hiện lời xin lỗi của cá nhân và tổ chức đối với những sai trái gây hậu quả. Đó là một khởi động tốt nhưng phải sớm đề phòng, ngăn chặn “hội chứng xin lỗi” mà vẫn vắng bóng hành vi sửa lỗi. Văn hóa xin lỗi chỉ có ý nghĩa tích cực bằng thước đo sửa lỗi, đồng thời phải sớm hình thành và thực hiện văn hóa từ chức với sức đẩy của liêm sỉ, nhân phẩm, danh dự, trách nhiệm đối với người giữ chức quyền. Đó là đòi hỏi của xã hội, là ý nguyện của nhân dân.
GS-TS Hoàng Chí Bảo
Lãng phí tiền của

Các công trình nghệ thuật được sản xuất ra và rơi vào quên lãng, lãng phí tiền của của nhà nước và xã hội. Ví dụ như một số bộ phim do nhà nước đầu tư nhiều tỉ đồng nhưng không thể chiếu ở rạp. Điều này còn tồn tại ở rất nhiều lĩnh vực khác như âm nhạc, thủ công mỹ nghệ...  Trong khi nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân, những người sáng tạo không sống được bằng nghề. Thị trường nghệ thuật méo mó, không phát triển theo đúng quy luật cung cầu của nó.
PGS-TS Bùi Hoài Sơn,
Phó viện trưởng Viện Văn hóa
 

Nguồn: Trinh Nguyễn- TN

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • (SH) - Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin, nghề làm báo nhiều khi ăn nhau ở ý tưởng. Một sự kiện đã được hàng chục báo đưa đến nhàm, nhưng người viết sau vẫn có chỗ đứng nếu như có ý tưởng mới.

  • (SH) - Không khác nào một sự nghịch lý trớ trêu khi người tiêu dùng và dư luận cả nước lên tiếng yêu cầu đã lâu song vẫn chưa “được” cơ quan quản lý nhà nước và những doanh nghiệp kinh doanh công khai Quỹ Bình ổn giá xăng dầu.

  • QUANG PHONG

    Đóng và mở - hai vấn đề tưởng chừng như rất mâu thuẫn nhưng lại là quan điểm rất cần thiết phải được lưu tâm trong quy hoạch, phát triển đô thị Huế. Đóng - là để bảo tồn những giá trị của di sản trước sự xâm thực của làn sóng phát triển và mở - đó là vai trò lan tỏa, kết nối với các đô thị để bảo đảm sự phát triển hài hòa, bền vững và có sức sống của đô thị sau này.

  • (SH) - Báo chí trong nước tuần này tiếp tục cảnh báo về sự khó khăn của ngành nông nghiệp, vốn được coi là “trụ cột của nền kinh tế” nước nhà. Khảo sát của Tiền Phong cho hay : Nông, thủy sản Trung Quốc ngập tràn chợ Việt.

  • (SH) - Dự án bauxite tỉ đô ở Tây Nguyên đã cho ra lò những mẻ sản phẩm đầu tiên song rất đáng băn khoăn và suy nghĩ khi đó lại chẳng phải là những “trái ngọt đầu mùa”.

  • (SH) - Từ chuyện ở Tây Nguyên có địa phương xây dựng đến hơn 500 nhà văn hóa cộng đồng với kinh phí hàng chục tỉ đồng nhưng thưa thớt cư dân vào sinh hoạt, phải đóng cửa im ỉm đến chuyện các làng thanh niên lập nghiệp rộng mênh mông nhưng hoang vắng đã cho thấy nhiều nơi đang ném tiền qua cửa sổ.

  • (SH) - Gần đây tại Thừa Thiên - Huế, dư luận bàn tán xôn xao về việc cô giáo Hoàng Thị Mai, Hiệu trưởng Trường THPT Cao Thắng, thành phố Huế cho giáo viên làm đề thi của học sinh để kiểm tra chất lượng giáo viên ở trường.

  • Sau 56 ngày đêm chiến đấu, quân đội ta đã buộc hơn 10.000 quân Pháp phải đầu hàng, kết thúc thắng lợi chiến dịch Điện Biên Phủ (ngày 7/5/1954). 

  • Thời gian gần đây, những bản nhạc rap tự sáng tác, tự chia sẻ của giới trẻ đang giành được nhiều sự quan tâm của công chúng bởi ngôn từ giản dị và ý nghĩa xã hội sâu sắc. 

  •  

    Nhà sử học Dương Trung Quốc đã nói như vậy khi hay tin Hiệp hội Vận tải đề xuất nên phá Đàn Xã Tắc để... xóa đi hình ảnh chế độ phong kiến mục nát. 

  • 1. Những ngày qua, cư dân mạng truyền nhau clip hàng trăm học sinh một trường THPT tại TP.HCM đồng loạt xé đề cương ôn tập môn Lịch sử, rồi lên tầng 2 thả xuống trắng cả sân trường.

  • Nhà nước kêu gọi cắt giảm chi tiêu thường xuyên 10% nhưng hầu hết các địa phương đều mạnh tay chi vượt dự toán. Tiền dành cho y tế, giáo dục dù ít ỏi nhưng lại xài không hết... Đó là những nghịch lý trong xài tiền ngân sách được chính các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra trong phiên họp mới đây.

  • 1.000 tỉ đồng. Đó là số tiền mà Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) có thể phải đền bù cho chủ 12 dự án du lịch khi dừng xây dựng cảng Kê Gà ở tỉnh Bình Thuận.

  • 1. Mấy ngày nay, thông tin người đàn ông không tay không chân Nick Vujicic, đến Việt Nam trong tháng 5 làm nhiều người ngóng đợi.

  • Mỗi năm hàng nghìn trí thức trẻ du học theo các con đường khác nhau và không ai trả lời được câu hỏi: Bao nhiêu người trong số họ sẵn lòng trở về với những khó khăn về lương bổng, cơ hội và điều kiện làm việc?

  • Trong những giá trị minh triết và sách lược tinh túy của tiền nhân, trọng dụng nhân tài mãi là bài học cho muôn đời sau.

  • Dù được tôn vinh là “báu vật nhân văn sống” nhưng bà Hà Thị Cầu và nhiều nghệ nhân khác phải sống chật vật với nỗi lo "cơm áo".

  • SHO - Xóa đăng ký thường trú với người đi tù hoặc người xuất cảnh từ hai năm trở lên. Cấm người chống tiêu cực phát tán thông tin trong kỳ thi. Chỉ được bày bán thịt bảo quản ở nhiệt độ thường trong vòng 8 giờ. Đó là những văn bản mang tên… "lú lẫn"!

  • Dự án bauxite Tây Nguyên của TKV ngay từ đầu đã được phản biện bởi nhiều cán bộ lão thành, nhà nghiên cứu khoa học và hàng ngàn người dân kiến nghị nêu những bất cập rất rạch ròi, sâu sắc về các mặt: An ninh, kinh tế, môi trường, văn hóa-xã hội.

  • “Cảnh báo của các nhà khoa học về dự án Bôxít ở Tây Nguyên đang dần đúng. Dự án vẫn được thải bằng công nghệ rẻ tiền, nhiều rủi ro... Nếu làm đến cùng thì bôxít sẽ trở thành gánh nặng kinh tế!”.