(SH) - Làng Kim Long xưa nằm ở bờ Bắc sông Hương. Vị Chúa Nguyễn thứ ba khi ấy mới kế vị đúng một năm, say đắm trước cảnh sơn thủy hữu tình nên đã dời phủ về làng.
Nhà Tả quân Lê Văn Duyệt. (Ảnh: DNSG)
Cố đạo Alexandre de Rhodes đã mô tả Kim Long như là một thành phố lớn. Ông cho rằng phủ Chúa lúc ấy rất khang trang, nhà cửa xinh xắn, phần lớn làm bằng gỗ với cột, kèo chạm trổ tinh vi, nhà nào cũng có vườn, ban đêm, đèn sáng trưng. Dưới bến sông có thuyền rồng và nhiều thuyền chiến. Sau khi Gia Long lên ngôi, nhiều quan lại các triều đại không thích chốn phồn hoa đô hội ở Phú Xuân, nên lui về Kim Long lập phủ đệ, nhà vườn, để lại một gia sản kiến trúc quý giá, tạo thêm cho Huế một điểm dừng chân thơ mộng hiếm có.
Bây giờ đứng ở làng Kim Long, trước mắt du khách là con sông Hương xanh biếc, yên ả, thỉnh thoảng lại có con đò nhỏ của những người đi cào hến trôi ngang. Và câu chuyện về đất Kim Long còn trải dài theo bước chân du khách trên đường vào thôn Phú Mộng, nơi vua Gia Long cho tạo dựng nhà vườn phủ đệ và ban phát cho khanh tướng. Con đường cong cong uốn lượn, lát gạch men đỏ sang trọng, hiếm có ở VN.
Ngay đầu thôn là ngôi nhà cũ thờ Tả quân Lê Văn Duyệt, gồm ba gian hai chái, chạm trổ tinh xảo, được dựng cách đây đúng 187 năm. Ngay chính giữa điện thờ có tấm hiểu dụ của vua Tự Đức ban với nội dung xóa tội cho ngài và nhiều hoành phi, câu đối, cặp trúc hóa long chạm trổ tỉ mỉ do các quan cùng triều mừng nhà mới. Du khách thắp hương cho ngài, đi dạo trong khu vườn rộng và tự hỏi, không biết ngày xưa ông Lê Văn Khôi (con nuôi Lê Văn Duyệt) sau khi giết hổ bạch ở đấu trường đã đem xác về chôn ở góc nào trong khu vườn này.
Từ phủ Tả quân trở đi, những ngôi nhà rường ken dày. Nhà vườn thôn Phú Mộng còn nguyên vẹn 60 cái, như Phủ Diên Phước công chúa, Phủ Lê Văn Duyệt, nhà ở của quan Thượng thư Bộ Lễ Phạm Hữu Điền. Có nhà còn năm, sáu nghìn mét vuông đất hoa viên, trồng sapôchê, cam, quýt, thanh trà, nhiều loại hoa vạn thọ, hồng, cây cảnh. Dù trời nắng nóng, đi trong vườn vẫn thấy mát mẻ, dễ chịu. Có gia đình còn giữ được tủ có con rồng chạm nổi, thếp vàng óng ánh, còn nguyên năm móng. Ở Huế ai cũng biết, chỉ tủ thờ trong cung vua rồng mới có năm móng, nhà quan bốn móng và nhà dân chỉ được phép “xài” rồng ba móng. Người dân Phú Mộng đa phần là con quan, cháu Chúa, cố giữ nếp văn hóa ứng xử thanh lịch, vô cùng kiên nhẫn, cởi mở với du khách.
Có một nghịch lý là từ trước tới nay, các điểm tham quan trong làng Kim Long đều miễn phí, còn việc giữ gìn những ngôi nhà vườn ở thôn Phú Mộng, làng Kim Long đều do chủ nhân tự lo liệu. Anh Lê Chánh Tuấn nói: “Tôi có trong tay nhiều chương trình tour của các công ty du lịch đang đóng trên địa bàn Huế. Họ quảng cáo rầm rộ để đưa khách đến tham quan Kim Long, trong đó có phủ thờ ngài Tả quân, nhưng vẫn liên kết với các chủ nhà vườn, tạo điều kiện cho chủ nhân những ngôi nhà này có thu nhập để sửa chữa, bảo tồn các kiến trúc nhà cổ của Huế”.
Nhiều ngôi nhà có giá trị xuống cấp trầm trọng, rui mè bị mối mọt, mái dột, nhưng chủ nhân không đủ sức trùng tu. Anh Tuấn cho biết đã gặp khó khăn như thế nào khi vay tiền ngân hàng để sửa nhà thờ, sổ hồng của anh không được ngân hàng chấp nhận với lý do đây là đất có di tích của tỉnh. Cụ Nguyễn Ngọc Trinh than phiền, đất vườn rộng nhưng cũng không được xẻ vài trăm mét vuông bán bớt để lấy tiền sửa sang nhà cửa, do thôn nhà vườn này đã được quy hoạch, cấm xẻ vườn chia lô. Cụ chỉ có hai chọn lựa, hoặc bán toàn bộ nhà vườn, dọn đi nơi khác, hoặc cam chịu hoàn cảnh khó khăn như hiện nay. Nhiều gia đình đã chọn cách bán toàn bộ nhà cửa và vườn tược để có vốn liếng làm ăn. Đã xuất hiện những chủ nhân mới với các nhà hàng, quán sá, nếp sống thôn dã bắt đầu bị khuấy động.
Theo Đỗ Phước Tiến (Doanh nhân SG)
Tập tranh Sông Hương của họa sĩ Gérald Gorridge, giảng viên Đại học Hình ảnh Angouleme, được ra mắt ngày 9/3 tại trụ sở Hội người Việt Nam tại Pháp ở Paris.
NGUYỄN KHÁC PHÊ (Đọc “Nửa vòng đất lạ buồn vui xứ người” của Bảo Cường) Tôi tin là Bảo Cường không tự ái khi bị (hay “được”) gọi là “nghệ sĩ hát rong”. Vì không dễ có được danh hiệu này. Người nghệ sĩ không hề bị trói buộc, chẳng hề ra giá “cát-sê”, gần gũi với nhiều tầng lớp công chúng ở mọi phương trời mới được tặng danh hiệu dân dã mà đáng yêu đó.
Sáng ngày 17 - 2 - 2009, Tạp chí Sông Hương phối hợp cùng Hội Nhà văn TT. Huế tổ chức buổi ra mắt tập truyện ngắn đầu tay của tác giả Nguyễn Đặng Mừng: Bóng chiều hôm (Nxb Hội Nhà văn, 2009). Đến dự có đông đảo các nhà văn, dịch giả, những người có uy tín trong hoạt động văn học nghệ thuật như: Trần Thùy Mai, Nguyễn Khắc Thạch, Tô Nhuận Vỹ, Bửu Ý, Thái Kim Lan, Đặng Tiến…
“…Mới ngày nào của buổi sáng hội ngộ mùa thu 2008, các bạn trẻ cùng nhau thảo luận về sân chơi cho văn chương trẻ, nhận ra sự bơ vơ mà như một lời tự tình rất thực đã so sánh: “Con nai vàng ngơ ngác của nhà thơ Lưu Trọng Lư còn có thảm lá vàng để dẫm lên, còn những bước chân tập tễnh vào chốn văn chương của những cây bút trẻ đã không biết dẫm lên đâu trong mênh mông cuộc sống xô bồ hiện tại”.
Có thể nói như vậy về cuộc “ra quân” cùng lúc của 14 họa sĩ trẻ tại cơ sở “Nghệ thuật không gian mới” ở thôn Lại Thế (xã Phú Thượng, Phú Vang) chiều ngày 21/12/2008.
Sáng sớm ngày 7-12-2008, giữa rừng thông bên núi Ngũ Phong, phường An Tây TP Huế đã diễn ra Đại lễ khánh thành đền thờ vua Trần Nhân Tông (TNT) - nhân kỷ niệm 750 năm ngày sinh vua TNT 7/12/1258-7/12/2008 và 700 năm ngày mất 1308-2008 do Sở Văn hóa - Thể thao và du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế long trọng tổ chức trong khu Trung tâm văn hóa Huyền Trân.
Ngày 22/11 vừa qua, tại xóm 3 thôn Lại Thế huyện Phú Vang đã long trọng tổ chức Lễ khai mạc triển lãm tranh “Nơi mới” của các nghệ sĩ: Phan Hải Bằng, Nguyễn Thiện Đức, cặp song sinh Lê Đức Hải - Lê Ngọc Thanh, Võ Xuân Huy, Hoàng Đăng Nhuận, Trương Thiện.
Tạp chí Sông Hương phối hợp với Học bỗng Vang Vang đã trao 65 suất quà cho con em bà con lao động nghèo, cụ thể là các cháu từ 5-10 tuổi con em các nghiệp đoàn xích lô xe thồ ở thành phố Huế.
Các cháu đều rất đáng thương tâm, chịu nhiều thiệt thòi vì tật nguyền, nhiều cháu gặp phải bệnh chân voi, bại não nằm liệt người một chỗ, thiểu năng trí tuệ không tự ăn uống sinh hoạt được, câm điếc bẩm sinh. Các cháu đều ở trong những ngôi nhà nghèo, bố mẹ là công nhân lao động lương không đủ trang trải và không có điều kiện chăm sóc các cháu ...
Đề án nhằm xây dựng thành phố Festival Huế mang tầm quốc gia và quốc tế với đặc trưng của Việt Nam; xây dựng Huế trở thành thành phố du lịch trong mối gắn kết hài hòa với thành phố Festival.
Rồi thì năm 2000, năm chuyển giao giữa hai thế kỷ và hai thiên niên kỷ cũng đã qua, để cho thế kỷ XXI chính thức khai mạc vào xuân Tân Tỵ này.
Ban chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tuyên dương gia đình chị Lê Thị Thêu, người dân tộc Katu, trong phong trào hiến máu nhân đạo. Có tới 9 thành viên trong gia đình chị cùng tham gia hiến máu.
Do ảnh hưởng của hai đợt rét đậm, rét hại kéo dài gần hai tháng qua, hàng chục ha cây thanh trà ở xã Thủy Biều, TP Huế không thể ra hoa.