Phong Điệp - nóng và hót

16:26 02/10/2009

…Có thể thấy gần đây có những xu hướng văn học gây “hot” trong độc giả, ví như xu hướng khai thác truyện đồng tính. Truyện của tôi xin khước từ những “cơn nóng lạnh” có tính nhất thời ấy của thị trường. Tôi bắt đầu bằng chính những câu chuyện giản đơn của cuộc sống hàng ngày, những điều giản đơn mà có thể vô tình bạn bước qua…

Nhà văn Phong Điệp

- Đọc tập truyện ngắn “Kẻ dự phần” cũng như nhiều truyện ngắn của chị, bạn đọc cảm nhận chúng lưu giữ và lan tỏa một “luồng khí nóng”, vậy đâu là bí quyết tạo nên điều này trong tác phẩm của chị? Nóng và “hot” có phải là thế mạnh của truyện ngắn Phong Điệp?
- Tôi tự nhận thấy rằng: Nếu như trước kia tôi có thể viết rất nhanh những câu chuyện bất chợt hình thành trong đầu, còn bây giờ tôi phải ngẫm ngợi nhiều hơn, để cho cảm xúc đến trong mình thật trọn vẹn và khi những cảm xúc lắng lại thì tôi bắt đầu ngồi vào bàn.Tôi sẽ dừng lại nếu tự cảm thấy mình đang bắt đầu nhàm chán và nhạt nhẽo. Dừng lại để làm nóng lại cảm xúc, nóng lại những câu chữ. Và vì vậy tôi rất vui khi nghe bạn nói điều này - đó là “luồng khí nóng”. Sự giao hòa giữa người đọc và người viết đó là điều mà người cầm bút chúng tôi rất cần, như một chất xúc tác để khuyến khích mình viết tiếp. Nhưng cũng xin dừng lại một chút ở ý này, nóng và “hot” trong truyện của tôi - như cách nói của bạn, thực ra không phải nằm ở đề tài. Có thể thấy gần đây có những xu hướng văn học gây “hot” trong độc giả, ví như xu hướng khai thác truyện đồng tính. Truyện của tôi xin khước từ những “cơn nóng lạnh” có tính nhất thời ấy của thị trường. Tôi bắt đầu bằng chính những câu chuyện giản đơn của cuộc sống hàng ngày, những điều giản đơn mà có thể vô tình bạn bước qua.

- Vừa là nhà văn, vừa là phóng viên, có điều kiện đi nhiều, tiếp xúc nhiều. Điều này đã tác động tới các sáng tác của chị như thế nào?
- Vâng, nếu chỉ ngồi yên một chỗ, vốn liếng của người viết sẽ cạn dần. Nghề báo cho tôi tiếp cận những cảnh đời, những số phận, và chính những câu chuyện đời thực ấy - chúng sống động hơn bất kì trí tưởng tượng nào - đã thúc giục tôi viết.

- Gần như tất cả các tác phẩm của chị đều được viết bằng thể loại truyện ngắn, vậy tại sao chị lại chọn thể loại này?
- Sự ngắn gọn, sức “công phá” của thể loại này khiến truyện ngắn luôn là sự lựa chọn số 1 của tôi. Tuy nhiên có những vấn đề buộc phải giải quyết bằng thể loại tiểu thuyết nên tôi vẫn tìm cách duy trì song song cả hai. Mặc dù nếu “nướng thời gian” vào việc viết tiểu thuyết thì thật khó làm được những việc khác. Nên lâu nay tôi ưu tiên truyện ngắn hơn chăng? Bạn biết không, thậm chí tôi đã lên kế hoạch viết cho mình khi về hưu (cười)

- Những con người từ làng quê “lạc bước chốn thị thành” trong truyện ngắn của chị đều mang những nét khó nhọc, như hai ông bố trong truyện ngắn “Bát phở”, hay anh Nhân trong “Trở về” và cô Phan trong “Tầng hai”, vậy thông điệp của chị là gì?
- Tôi luôn mong muốn điều này: khi tôi viết ra tác phẩm của mình, tôi gửi gắm những suy tư, hay nói cách khác là những thông điệp của mình ở trong đó; nó sẽ giống như những “mã khóa” cho tác phẩm, và chờ sự giải mã ở người đọc. Bạn sẽ hào hứng hơn khi tham gia một trò khám phá mà chưa biết kết thúc sẽ như thế nào. Tuy nhiên, những vấn đề mà bạn vừa đặt ra, tôi cũng xin được chia sẻ thế này: dù đã sống ở Hà Nội 15 năm, hưởng những điều kiện sinh hoạt tiện nghi của một thành phố hiện đại; nhưng trong thẳm sâu lòng mình - tôi luôn tự thấy mình giống như một đứa trẻ nông thôn bị lạc vào chốn đô thành ồn ã, với đầy những hoang mang, đầy sự lạc lõng trong mình. Tôi chú ý nhiều hơn những người có cùng “cảnh ngộ”. Thực ra ai cũng có những nơi chốn thiêng liêng, giữ riêng trong tim mình, song vì cuộc sống mà phải cất bước “giang hồ” vậy. Tôi có người em họ, cách đây mấy năm cậu ấy đi lao động ở Malaysia. Công việc là thợ xây dựng. Có một năm mùng một tết, cậu ấy gọi điện về hỏi thăm và chúc tết tôi. Tôi nghe sóng điện thoại réo ù ù, nên hỏi: “em đang ở đâu?” Bên kia trả lời: “em đang trên nóc công trình, đang đặt sắt để chuẩn bị đổ mái”. Giọng nói bên kia đứt quãng. “Ở nhà chị đón tết thế nào?” Mùng một tết, lẽ ra người ta có thể ở bên người thân, bên đứa con gái vừa chào đời, thế mà vì mưu sinh, người ta phải lưu lạc nơi xa. Những cuộc đời ấy, những số phận ấy - lẽ nào không đủ sức nặng khiến người cầm bút phải ngồi vào bàn để viết?

- Những bậc làm cha, làm mẹ được đề cập trong các truyện ngắn “Tiếng ru”, “Bát phở”, “Ngôi nhà hoang vắng” trong tập “Kẻ dự phần” đều rất giàu đức hy sinh? Vì sao chị đi theo đề tài này khi mà hiện nay giới cầm bút trẻ lại chỉ thích viết về những cái lập dị, méo mó?
- Có thể tôi ảnh hưởng từ chính mẹ mình. Bà là người cả đời chỉ biết hy sinh cho con cho cái. Và tôi thiển nghĩ thế này: gốc của cuộc sống này nếu không là sự hy sinh, nhân ái thì sẽ là điều gì đây? Văn học nếu không hướng thiện thì sẽ là gì đây? Người viết - đương nhiên có nhiều sự lựa chọn về phong cách, về đề tài… cho tác phẩm của mình. Điều ấy giúp làm nên một đời sống văn học phong phú, đa dạng.

- Đọc truyện “Thùng rác” dễ khiến bạn đọc có liên tưởng tới F.Kafka, A.Camus,... (những nhà văn viết theo khuynh hướng huyền thoại), vậy chị có ảnh hưởng gì từ họ không?
- Tôi khước từ những “người quen” khi ngồi trước trang giấy của mình. Những thay đổi trong cách viết cũng là cách giúp người viết tự làm mới mình và khám phá thế mạnh của mình. Vì vậy tại sao chúng ta không thử xem, phải không?

- Được biết chị là một nhà văn trẻ và đã từng tung ra tác phẩm “Mạn đàm văn chương thời @”, vậy theo chị, nét nổi bật lớn nhất của văn chương thời @ là gì?
- Quả là một câu hỏi có tầm vĩ mô. Cảm ơn bạn đã nhắc đến cuốn sách tản mạn văn học của tôi có nhan đề là “Mạn đàm văn chương thời @”. Trong cuốn sách này, tôi chỉ xin phép làm vai trò như một cầu nối để chính các tác giả bộc lộ mình. Bạn đọc được gặp những tác giả đã rất quen thuộc như: Nguyễn Ngọc Tư, Đỗ Bích Thúy, Nguyễn Vĩnh Tiến, Phan Triều Hải,… và qua những tâm sự văn chương của họ, chắc hẳn bạn sẽ khám phá thêm nhiều điều thú vị. Mỗi người trong số họ đang đóng góp một viên gạch vào con đường “văn chương thời @” này. Vì vậy xin đừng tìm một mẫu số chung cho họ. Chúng ta hãy nhìn nhận “văn chương thời @” như một giai đoạn văn học đa phong cách, mà những người viết trẻ hôm nay vẫn đang nỗ lực hết mình để đóng góp cho nền văn học nước nhà những giá trị văn học đích thực.

- Vâng, xin cảm ơn chị!

VƯƠNG QUỐC HÙNG thực hiện
(247/09-09)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Đồng hồ một kim của Phan Trung Thành - Sự khuyết tật bản nguyên

LÊ HUỲNH LÂMTừ “Vọng sông quê” đến “Mang” của Nhà xuất bản Trẻ, rồi “Gửi thiên thần” của Nhà xuất bản CAND và bây giờ là “Đồng hồ một kim” của Nhà xuất bản Văn Học” được gửi đến bạn đọc, Phan Trung Thành đã khẳng định được gương mặt thơ của thế hệ 7.X. Ở đây, số lượng tác phẩm không định hình nên một gương mặt thơ, mà chính những câu chữ đã vẽ lên chân dung một nhà thơ.
“Côn trùng” rỉ rả nói lời yêu

TIỂU VĂNGiữa tháng 11 năm 2008, tôi được dự một buổi hội thảo nói chuyện chuyên đề về sách tại Zen Café (phố Ngọc Hà). Đây là buổi nói chuyện của tác giả - dịch giả Lê Thị Hiệu, với bút danh thường gọi là Hiệu Constant, giới thiệu về tác phẩm đầu tay của chị - tiểu thuyết Côn trùng. Buổi nói chuyện nằm trong chương trình “Tôn vinh Văn hóa Đọc” do Công ty Truyền thông Hà Thế khởi xướng và tổ chức.
Đọc "Đồi trở gió" (*)

HÀ KHÁNH LINHHồng Nhu truyện ngắn, Hồng Nhu thơ… Lần đầu tiên nhìn thấy Hồng Nhu xuất hiện tiểu thuyết tôi thực lòng rất mừng. Tuy nhiên đọc gần hết hai chương đầu nỗi lo cứ cồm cộm lên trong tâm thức nhưng chính gần cuối chương II cái chất tiểu thuyết mới bắt đầu hé lộ ra, để rồi từ đó lôi cuốn người đọc cho đến hết truyện.
Cách tiếp cận mới về lịch sử văn học trong “Văn học việt nam thế kỷ X-XIX”

LÊ QUANG TƯCông trình Văn học Việt Nam thế kỷ X-XIX (những vấn đề lý luận và lịch sử)(1) được biên soạn bởi Trần Ngọc Vương (chủ biên), Trần Nho Thìn, Nguyễn Văn Thịnh, Trần Nghĩa, Đoàn Lê Giang, Kiều Thu Hoạch, Cao Tự Thanh..., do nhà xuất bản Giáo dục in năm 2007, dày 912 trang.
Mẹ - nguồn tình cảm vô tận

LÝ HOÀI XUÂN(Nhân đọc tập thơ “Mẹ!” của Văn Lợi – NXB Thuận Hoá, 2006)
Nỗi buồn thiếu phụ

TRẦN HUYỀN SÂMNhư con thú hoang ôm vết thương lòng đi tìm nơi trú ẩn, gương mặt người thiếu phụ mang nỗi buồn tiền kiếp - tự ngàn xưa: Người thiếu phụ có đôi mắt buồnĐi lang thang trong chiều mùa hạNỗi cô đơn lây sang cả đá...
Nhụy Nguyên “lập thiền”

MAI VĂN HOANNgười đời thì lập ngôn còn Nhụy Nguyên thì “lập thiền”. Thú thực tôi chưa hiểu hết dụng ý của Nhụy Nguyên khi đặt tên cho tập thơ đầu tay của mình là Lập thiền. Bản thân từ Hán Việt vốn ẩn chứa nhiều tầng nghĩa.
Cách viết kỳ ảo của văn học Mêhicô qua hai tác giả Juan Rulfo và Carlos Fuentès

BỬU NAMI. Văn học Mêhicô ở thế kỷ XX, có lẽ được xem như một nền văn học năng động và sáng tạo nhất Châu Mỹ La tinh. Táo bạo trong những tìm tòi mới, linh hoạt uyển chuyển trong cách diễn tả, đa dạng phong phú trong cách sử dụng các cấp độ ngôn ngữ, sáng suốt trong cách chọn lựa đề tài, hình thức, ngôn ngữ: tiểu thuyết và truyện ngắn ở Mêhicô tạo được những không gian sáng tạo và đổi mới một cách tự do.
Trần Hữu Lục “tôi là hạt bụi quê hương”

NGUYỄN TÝ51 bài thơ cùng 8 ca khúc được phổ thơ của Trần Hữu Lục vỏn vẹn 120 trang qua tập thơ “Vạn Xuân” (*) mới nhất của anh, người đọc đồng cảm cùng tác giả- một người con xứ Huế tha phương.
“Phùng Quán - Ba phút sự thật”, cuốn sách nhân tình và xúc động

NGÔ MINHNhà xuất bản Văn nghệ vừa ấn hành tập ký “Phùng Quán- Ba phút sự thật”, tập hợp mười lăm bài viết, ký thấm đẫm chất nhân văn rất của cố nhà thơ nổi tiếng Phùng Quán.
Cần phải có người “dọn sân”

NGUYỄN ĐÔNG HIẾUTrong cuộc đời làm xuất bản của mình, Phùng Quán là một nhà văn đã để lại cho tôi những ấn tượng mạnh mẽ, sâu sắc, khó quên.
Nhật ký Tây tiến viễn chinh của Trần Duy Chiến

PHẠM PHÚ PHONG Tập nhật ký Tây tiến viễn chinh (do Đặng Vương Hưng biên soạn và giới thiệu, Phạm Tiến Duật viết lời bạt, Nxb Hội Nhà văn, 2005) của liệt sĩ Trần Duy Chiến, bắt đầu viết từ ngày 7.10.1978, khi anh mới nhập ngũ, đến ngày 25.6.1980, trước khi anh hy sinh gần một tháng.
Hành trình du quan cực nhanh qua văn chương thế giới đương đại

BỬU NAM giới thiệu1. Cuốn tiểu thuyết best - seller “Hồi ức của một Geisha” của nhà văn Arthur Golden vừa được dựng thành phim. Nhà văn Arthur Golden đã dành cả 40 năm cuộc đời mình tìm tư liệu về cuộc sống của những nàng Geisha ở Nhật Bản, để sáng tạo nên một cuốn tiểu thuyết Best - Seller giữ vị trí được bạn đọc thế giới yêu thích lâu dài trên danh mục những tiểu thuyết bán chạy nhất do báo New York Times bình chọn.
Hồn tôi đã hoá con đò ấy

HOÀNG VŨ THUẬT(Đọc tập thơ Lệ Thuỷ mút mùa của Ngô Minh)Nói đến Ngô Minh là nói đến thế - giới - cát. Cát trong suy nghĩ của Ngô Minh như thứ ngôn ngữ minh triết về đời sống con người. Là vật chất, nhưng không giản đơn như mọi thứ vật chất. Cát có thể nóng như lửa, lại mềm mại dịu êm dưới chân người. Li ti từng hạt nhỏ, vậy mà bên nhau cát xây nên luỹ nên thành án ngữ dọc biển bờ Tổ quốc. Cát hiền lành trong sạch, khi giận giữ có thể biến thành những cơn bão khủng khiếp.
Rơi tình từ thuở u mê

BÙI ĐỨC VINH(Nhân đọc tập thơ “RỖNG NGỰC” của Phan Huyền Thư, NXB Văn học 2005)
Tác giả bài thơ "Khóc Bằng phi" không phải là vua Tự Đức

PHAN THUẬN AN"Khóc Bằng phi" hay "Khóc Thị Bằng" là một bài thơ nổi tiếng xưa nay, nhưng tác giả của nó là ai thì chưa được xác minh một cách cụ thể. Người ta thường cho rằng bài thơ trữ tình này là do vua Tự Đức (1848-1883) làm ra để thương tiếc một bà cung phi tên là Thị Bằng còn rất trẻ đẹp nhưng chết sớm.
Aleksandr Solzhenitsyn, một nhà văn lớn của văn học Nga thế kỷ XX

HÀ VĂN LƯỠNGTrong văn học Nga thế kỷ XX, Aleksandr Solzhenitsyn là một trong những nhà văn lớn, nổi tiếng có nhiều đóng góp cho nền văn học Nga trên nhiều phương diện, một người suốt đời tận tụy và kiên trì đấu tranh cho sự chiến thắng của nghệ thuật, của sự thật đối với những cái xấu, cái ác. Nhưng ông cũng là một nhà văn có cuộc đời đầy thăng trầm, bất hạnh và phức tạp.
"Mối tình đầu của Napoléon" của Annemarie Selinko - từ chân dung lịch sử đến chân dung nghệ thuật trong tác phẩm

BÙI LINH CHIAnnemarie Selinko (1914-1986) là một nhà báo, nhà tiểu thuyết gặt hái được một số thành công trong sự nghiệp tại Tổ quốc của mình là nước Áo. Trong những tháng ngày chạy nạn 1943, bà đã cùng chồng đến Thụy Điển, đã chứng kiến những làn sóng người tị nạn phải rời bỏ quê hương trước ý chí ghê gớm của kẻ độc tài khát máu Himler gây ra.
Giải Nobel văn học 2008: J. M. Le Clézio - nhà văn du mục

TRẦN HUYỀN SÂM1. Nobel là một giải thưởng danh giá nhất, nhưng cũng chứa đựng nhiều nghịch lý nhất trong tất cả các giải thưởng. Riêng giải Nobel văn học, bao giờ cũng gây tranh cãi thú vị. Bởi vì, Hội đồng Viện Hàn Lâm Thụy Điển phải trung thành với lời di chúc của Alffred Nobel: trao tặng giải thưởng cho người sáng tạo ra tác phẩm văn học xuất sắc nhất, có khả năng định hướng lý tưởng cho nhân loại.
Câu thơ anh viết không ngoài nắng mưa

NGUYỄN THỊ MAI(Nhân đọc tập thơ “Ra ngoài ngàn năm” của nhà thơ Trương Hương - NXB Văn học – 2008)