Phong Điệp - nóng và hót

16:26 02/10/2009

…Có thể thấy gần đây có những xu hướng văn học gây “hot” trong độc giả, ví như xu hướng khai thác truyện đồng tính. Truyện của tôi xin khước từ những “cơn nóng lạnh” có tính nhất thời ấy của thị trường. Tôi bắt đầu bằng chính những câu chuyện giản đơn của cuộc sống hàng ngày, những điều giản đơn mà có thể vô tình bạn bước qua…

Nhà văn Phong Điệp

- Đọc tập truyện ngắn “Kẻ dự phần” cũng như nhiều truyện ngắn của chị, bạn đọc cảm nhận chúng lưu giữ và lan tỏa một “luồng khí nóng”, vậy đâu là bí quyết tạo nên điều này trong tác phẩm của chị? Nóng và “hot” có phải là thế mạnh của truyện ngắn Phong Điệp?
- Tôi tự nhận thấy rằng: Nếu như trước kia tôi có thể viết rất nhanh những câu chuyện bất chợt hình thành trong đầu, còn bây giờ tôi phải ngẫm ngợi nhiều hơn, để cho cảm xúc đến trong mình thật trọn vẹn và khi những cảm xúc lắng lại thì tôi bắt đầu ngồi vào bàn.Tôi sẽ dừng lại nếu tự cảm thấy mình đang bắt đầu nhàm chán và nhạt nhẽo. Dừng lại để làm nóng lại cảm xúc, nóng lại những câu chữ. Và vì vậy tôi rất vui khi nghe bạn nói điều này - đó là “luồng khí nóng”. Sự giao hòa giữa người đọc và người viết đó là điều mà người cầm bút chúng tôi rất cần, như một chất xúc tác để khuyến khích mình viết tiếp. Nhưng cũng xin dừng lại một chút ở ý này, nóng và “hot” trong truyện của tôi - như cách nói của bạn, thực ra không phải nằm ở đề tài. Có thể thấy gần đây có những xu hướng văn học gây “hot” trong độc giả, ví như xu hướng khai thác truyện đồng tính. Truyện của tôi xin khước từ những “cơn nóng lạnh” có tính nhất thời ấy của thị trường. Tôi bắt đầu bằng chính những câu chuyện giản đơn của cuộc sống hàng ngày, những điều giản đơn mà có thể vô tình bạn bước qua.

- Vừa là nhà văn, vừa là phóng viên, có điều kiện đi nhiều, tiếp xúc nhiều. Điều này đã tác động tới các sáng tác của chị như thế nào?
- Vâng, nếu chỉ ngồi yên một chỗ, vốn liếng của người viết sẽ cạn dần. Nghề báo cho tôi tiếp cận những cảnh đời, những số phận, và chính những câu chuyện đời thực ấy - chúng sống động hơn bất kì trí tưởng tượng nào - đã thúc giục tôi viết.

- Gần như tất cả các tác phẩm của chị đều được viết bằng thể loại truyện ngắn, vậy tại sao chị lại chọn thể loại này?
- Sự ngắn gọn, sức “công phá” của thể loại này khiến truyện ngắn luôn là sự lựa chọn số 1 của tôi. Tuy nhiên có những vấn đề buộc phải giải quyết bằng thể loại tiểu thuyết nên tôi vẫn tìm cách duy trì song song cả hai. Mặc dù nếu “nướng thời gian” vào việc viết tiểu thuyết thì thật khó làm được những việc khác. Nên lâu nay tôi ưu tiên truyện ngắn hơn chăng? Bạn biết không, thậm chí tôi đã lên kế hoạch viết cho mình khi về hưu (cười)

- Những con người từ làng quê “lạc bước chốn thị thành” trong truyện ngắn của chị đều mang những nét khó nhọc, như hai ông bố trong truyện ngắn “Bát phở”, hay anh Nhân trong “Trở về” và cô Phan trong “Tầng hai”, vậy thông điệp của chị là gì?
- Tôi luôn mong muốn điều này: khi tôi viết ra tác phẩm của mình, tôi gửi gắm những suy tư, hay nói cách khác là những thông điệp của mình ở trong đó; nó sẽ giống như những “mã khóa” cho tác phẩm, và chờ sự giải mã ở người đọc. Bạn sẽ hào hứng hơn khi tham gia một trò khám phá mà chưa biết kết thúc sẽ như thế nào. Tuy nhiên, những vấn đề mà bạn vừa đặt ra, tôi cũng xin được chia sẻ thế này: dù đã sống ở Hà Nội 15 năm, hưởng những điều kiện sinh hoạt tiện nghi của một thành phố hiện đại; nhưng trong thẳm sâu lòng mình - tôi luôn tự thấy mình giống như một đứa trẻ nông thôn bị lạc vào chốn đô thành ồn ã, với đầy những hoang mang, đầy sự lạc lõng trong mình. Tôi chú ý nhiều hơn những người có cùng “cảnh ngộ”. Thực ra ai cũng có những nơi chốn thiêng liêng, giữ riêng trong tim mình, song vì cuộc sống mà phải cất bước “giang hồ” vậy. Tôi có người em họ, cách đây mấy năm cậu ấy đi lao động ở Malaysia. Công việc là thợ xây dựng. Có một năm mùng một tết, cậu ấy gọi điện về hỏi thăm và chúc tết tôi. Tôi nghe sóng điện thoại réo ù ù, nên hỏi: “em đang ở đâu?” Bên kia trả lời: “em đang trên nóc công trình, đang đặt sắt để chuẩn bị đổ mái”. Giọng nói bên kia đứt quãng. “Ở nhà chị đón tết thế nào?” Mùng một tết, lẽ ra người ta có thể ở bên người thân, bên đứa con gái vừa chào đời, thế mà vì mưu sinh, người ta phải lưu lạc nơi xa. Những cuộc đời ấy, những số phận ấy - lẽ nào không đủ sức nặng khiến người cầm bút phải ngồi vào bàn để viết?

- Những bậc làm cha, làm mẹ được đề cập trong các truyện ngắn “Tiếng ru”, “Bát phở”, “Ngôi nhà hoang vắng” trong tập “Kẻ dự phần” đều rất giàu đức hy sinh? Vì sao chị đi theo đề tài này khi mà hiện nay giới cầm bút trẻ lại chỉ thích viết về những cái lập dị, méo mó?
- Có thể tôi ảnh hưởng từ chính mẹ mình. Bà là người cả đời chỉ biết hy sinh cho con cho cái. Và tôi thiển nghĩ thế này: gốc của cuộc sống này nếu không là sự hy sinh, nhân ái thì sẽ là điều gì đây? Văn học nếu không hướng thiện thì sẽ là gì đây? Người viết - đương nhiên có nhiều sự lựa chọn về phong cách, về đề tài… cho tác phẩm của mình. Điều ấy giúp làm nên một đời sống văn học phong phú, đa dạng.

- Đọc truyện “Thùng rác” dễ khiến bạn đọc có liên tưởng tới F.Kafka, A.Camus,... (những nhà văn viết theo khuynh hướng huyền thoại), vậy chị có ảnh hưởng gì từ họ không?
- Tôi khước từ những “người quen” khi ngồi trước trang giấy của mình. Những thay đổi trong cách viết cũng là cách giúp người viết tự làm mới mình và khám phá thế mạnh của mình. Vì vậy tại sao chúng ta không thử xem, phải không?

- Được biết chị là một nhà văn trẻ và đã từng tung ra tác phẩm “Mạn đàm văn chương thời @”, vậy theo chị, nét nổi bật lớn nhất của văn chương thời @ là gì?
- Quả là một câu hỏi có tầm vĩ mô. Cảm ơn bạn đã nhắc đến cuốn sách tản mạn văn học của tôi có nhan đề là “Mạn đàm văn chương thời @”. Trong cuốn sách này, tôi chỉ xin phép làm vai trò như một cầu nối để chính các tác giả bộc lộ mình. Bạn đọc được gặp những tác giả đã rất quen thuộc như: Nguyễn Ngọc Tư, Đỗ Bích Thúy, Nguyễn Vĩnh Tiến, Phan Triều Hải,… và qua những tâm sự văn chương của họ, chắc hẳn bạn sẽ khám phá thêm nhiều điều thú vị. Mỗi người trong số họ đang đóng góp một viên gạch vào con đường “văn chương thời @” này. Vì vậy xin đừng tìm một mẫu số chung cho họ. Chúng ta hãy nhìn nhận “văn chương thời @” như một giai đoạn văn học đa phong cách, mà những người viết trẻ hôm nay vẫn đang nỗ lực hết mình để đóng góp cho nền văn học nước nhà những giá trị văn học đích thực.

- Vâng, xin cảm ơn chị!

VƯƠNG QUỐC HÙNG thực hiện
(247/09-09)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Thơ - sứ giả hòa bình

MINH KHÔICuối tháng bảy vừa qua, giáo sư ngôn ngữ và văn chương Wayne S.Karlin và nữ phóng viên Valerie, công tác ở một Đài phát thanh thuộc bang Maryland, Mỹ đã đến Huế tìm thăm nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, để chuyển cho chị bản hợp đồng in ấn và phát hành tập thơ Green Rice (Cốm Non) do cơ quan xuất bản gửi từ Mỹ sang.
Đọc “Núi bà đen” của Larry Heinemann và “Cốm non” của Lâm Thị Mỹ Dạ.

FRED MARCHANTCó những vết thương chẳng thể nào lành lặn và có những nỗi đau chẳng bao giờ mất đi. Kinh nghiệm nhân loại khuyên ta không nên “chấp nhận” hay “bỏ đi” hay “vượt lên” chúng. Với một con người mà tâm hồn thương tổn vì đã làm cho người khác khổ đau hay chứng kiến nhiều nỗi đau khổ thì những câu nói như thế hoàn toàn vô nghĩa.
Khát vọng thơ ca và tình yêu

BÍCH THU (Đọc thơ Dòng sông mùa hạ của Hoàng Kim Dung. NXB Hội Nhà văn, 2004)Nhìn vào tác phẩm đã xuất bản của Hoàng Kim Dung, tôi nhận thấy ở người phụ nữ này có sự đan xen giữa công việc nghiên cứu khoa học với sáng tạo thi ca. Ngoài bốn tập thơ và bốn cuốn sách nghiên cứu về nghệ thuật đã in, với tập thơ thứ năm có tựa đề Dòng sông mùa hạ mới ra mắt bạn đọc, đã làm cán cân nghiêng về phía thơ ca.
Sự dịu dàng nữ tính nhìn từ góc độ văn hoá của tập truyện ngắn “Giao thừa”

ĐÔNG HÀVăn hoá và văn học bao giờ cũng có một mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Có thể thấy rằng văn học là một bộ phận của văn hoá, nó chịu sự ảnh hưởng của văn hoá. Khi soi vào một thời kì văn học, người đọc có thể thấy được những khía cạnh về phương diện đời sống văn hoá tinh thần của một thời đại, một giai đoạn của xã hội loài người.
Truyện ngắn Lê Khánh Mai

HÀ KHÁNH LINHViết được một câu thơ hay có khi phải chiêm nghiệm cả một đời người, hoàn thành một tập truyện, một tập thơ là sự chắt chiu miệt mài suốt cả quá trình, sau Đại hội nhà văn Việt Nam lần thứ VII Lê Khánh Mai liên tiếp trình làng tập thơ "Đẹp buồn và trong suốt như gương" (Nhà xuất bản Hội Nhà văn) và "Nết" tập truyện ngắn (Nhà xuất bản Đà Nẵng).
Đọc thơ Nguyễn Sĩ Cứ

NGUYỄN TRỌNG TẠOCó người làm thơ dễ dàng như suối nguồn tuôn chảy không bao giờ vơi cạn. Có người làm thơ khó khăn như đàn bà vượt cạn trong cơn đau sinh nở. Có người không đầy cảm xúc cũng làm được ra thơ. Có người cảm xúc dâng tràn mà trước thơ ngồi cắn bút. Thơ hay, thơ dở, thơ dở dở ương ương tràn ngập chợ thơ như trên trời dưới đất chỉ có thơ. Thơ nhiều đến ngạt thở chứ thơ chẳng còn tự nhiên như hơi thở mà ta vẫn hoài vọng một thời.
Ngô Đức Tiến và tập thơ “Nước mắt gừng”

THẠCH QUỲSuốt đời cần mẫn với công việc, luôn mang tấm lòng canh cánh với thơ, vì thế, ngoài tập “Giọng Nghệ” in riêng và bao lần in chung, nay Ngô Đức Tiến lại cho ra tập thơ này.
Giới thiệu các tác giả thuộc chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế

Trong đội ngũ những người hoạt động văn nghệ tại Thừa Thiên Huế, bên cạnh các Hội chuyên ngành trực thuộc Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật (như Hội Nhà văn, Hội Mỹ thuật, Hội Âm nhạc…) có một tổ chức gọi là “Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế”(CHNV).
Nhà văn Hà Khánh Linh

Hà Khánh Linh xuất thân trong một gia đình khoa bảng nổi tiếng ở Huế. Tên khai sinh của chị là Nguyễn Khoa Như Ý. Năm 20 tuổi, đang học dở dự bị đại học Khoa Học Sài Gòn thì chị quyết định bỏ học để gia nhập quân Giải phóng. Từ đó cho đến khi nghỉ hưu chị đã từng đi dạy, làm phóng viên Đài phát thanh Giải phóng, Đài phát thanh Bình Trị Thiên, làm biên tập, Thư ký Tòa soạn rồi Phó tổng biên tập Tạp chí Sông Hương. Chị quen biết và giao tiếp khá rộng từ các vị quan chức đến các vị đại đức, linh mục, trí thức... cùng những năm tháng gian khổ ở chiến trường Trị Thiên, những chuyến đi thực tế ở Căm pu chia... đã giúp chị có một vốn sống hết sức phong phú.
Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ sinh ra và lớn lên bên bờ sông Kiến Giang thơ mộng. Nhưng tuổi thơ của chị chứa đầy buồn đau và nước mắt: Mẹ không có cửa nhà/ Em đứa trẻ vắng cha/ Như mầm cây trên đá/ Biết khi nào nở hoa? Nỗi tuyệt vọng cứ ám ảnh suốt cả tuổi thơ của chị. Trong một bài thơ đầu tay chị viết: Tuổi thơ tôi như ráng chiều đỏ lựng/ Hắt máu xuống dòng sông đen.
Nhà văn Trần Thùy Mai

Trần Thùy Mai bắt đầu được các bạn trẻ yêu thích văn chương ở Huế biết đến khi chị đang học ở trường Đồng Khánh những năm trước giải phóng (1975). Tốt nghiệp vào loại xuất sắc, chị được giữ lại làm cán bộ giảng dạy ở trường đại học Sư phạm Huế. Dạy ở trường đại học Sư phạm Huế được một vài năm, chị chuyển sang làm công tác biên tập ở nhà xuất bản Thuận Hóa. Đây là một quyết định khá táo bạo và sáng suốt. Làm việc ở nhà xuất bản, chị có điều kiện viết lách hơn.
Chân dung con ngựa đua hết thời

LÊ HUỲNH LÂM (Đọc Viết bên Hộ Thành hào - thơ Nguyên Quân -, Nxb Thuận Hoá, 2009)Giữa những đổ nát hoang tàn quá khứ và hiện tại, khi mà thang giá trị bị đảo lộn, những mảnh vỡ đang vung vãi mọi nơi, tác giả lại tìm đến Hộ Thành hào để nhìn ngắm cõi lòng đang hỗn hênh mọi thứ và như chợt nhận ra niềm hy vọng mỏng mảnh, anh đã Viết bên Hộ Thành hào.
Đọc “Vông vang” của Lê Tấn Quỳnh - Hành trình của ảo giác hoa

HOÀNG DIỆP LẠCBất chợt giữa một ngày mưa gió, nhìn những hạt nước toé lên từ mặt đất như những đoá hoa mưa. Một loài hoa của ảo giác. Có thể trong tâm trạng như vậy, Lê Tấn Quỳnh chợt hỏi:Hoa vông vangCó hay không
Đắm say với “Ảo giác”

ĐINH NAM KHƯƠNG(Thơ Tuyết Nga - NXB Hội Nhà văn 2002)
Đôi điều về thư pháp của Hải Trung

NGUYỄN VĂN HOA1. Cuối thế kỷ 20, tôi làm cuốn sách “Tuyển tập thơ văn xuôi Việt Nam và thế giới” cùng tiến sỹ Nguyễn Ngọc Thiện (Viện Văn học Việt Nam), trong tập sách này gồm phần học thuật và phần tuyển thơ Việt Nam và Thế giới. Phần thơ Việt có nhiều tác giả sinh sống ở Huế, ngẫu nhiên-tình cờ có hai nhà thơ có thơ trong tập này, đó là Hải Bằng và Hải Trung.
Biến tấu của trăm năm

NGA LINH NGA1. Xuất bản mười hai tập thơ, mười hai tập văn xuôi, một tập nhạc; viết mười hai kịch bản phim chân dung, hai mươi lời bình cho các phim khác, biên soạn hai mươi tập nhạc... điều thật khó tin ở một người nổi tiếng rong chơi, thích cao đàm khái luận, thường không mấy khi vắng mặt nơi những cuộc rượu của đám văn nghệ Hà Thành như Nguyễn Thụy Kha.
Hiệu ứng ngạc nhiên từ một tập thơ

L.T.S: Trong vài năm lại đây, ở Huế, chưa có tập sách nào ra đời lại gây được “hiệu ứng ngạc nhiên” cho bạn đọc như một hiện tượng ngoài tập Thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa ấn hành vào dịp kỷ niệm 30 năm ngày giải phóng Huế và Đà Nẵng vừa qua. Ngoài các bài viết giới thiệu, phê bình in trên nhiều tờ báo trung ương và địa phương, Sông Hương vẫn tiếp tục nhận được thêm các ý kiến cảm thụ về tập thơ này.Xin trân trọng giới thiệu cùng quý bạn đọc
Còn đây một đoá Trà My

NGUYỄN XUÂN HOÀNG (Đọc tập thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa)
Trà My đã cập bến thơ

YÊN CHÂU (Đọc Thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa)Giống như những cây xanh bói muộn bất ngờ cho một mùa hoa trái, thơ Nguyễn Xuân Hoa xuất hiện đột ngột như vậy. Anh không cho in rải rác đâu đó, cũng không đọc thơ ở những cuộc gặp gỡ bạn bè. Im lặng, đùng một cái cho ra hẳn một tập thơ. Thơ Trà My của nguyễn Xuân Hoa đã đến với bạn bè như vậy.
Nhà thơ Trần Ninh Hồ - người lãng tử cuồng si và đắm khát

BÙI ĐỨC VINH (Nhân đọc tập thơ “Cho người tôi thương nhớ”-NXB Hội Nhà văn 2004)Có một chàng thi sĩ phong tình đi lang thang vô định trên nẻo đường mưa bay gió tạt, chợt lơ đãng nhận ra mình là kẻ bị tình yêu truy nã trong bài thơ “Nhận diện” anh đã tự thú với trái tim thổn thức của mình.