Nhiều tác giả cám cảnh người đọc đìu hiu ở các khu trưng bày tác phẩm trong Ngày thơ Việt Nam lần thứ 15 tại TP HCM.
Nhà thơ Nguyễn Kỳ bên tác phẩm của mình. Ảnh: Mai Nhật.
Ngày thơ Việt Nam 2017 diễn ra suốt ngày rằm tháng giêng (ngày 11/2) ở trụ sở Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật, quận ba. Sự kiện tôn vinh thơ Việt lần thứ 15 tiếp tục có nhiều hoạt động ngâm thơ, kịch thơ, tọa đàm giao lưu các nhà thơ trẻ với sinh viên các trường... Tuy nhiên, trái với không khí sôi động ở Hà Nội, sự kiện ở TP HCM được nhận xét đìu hiu hơn.
Ngồi trong gian trưng bày của Câu lạc bộ (CLB) thơ Đồng Vọng, nhà thơ Nguyễn Kỳ cho biết từ sáng đến chiều, CLB của ông chỉ tiếp khoảng chục khách ghé thăm, đa số là người quen. Nhiều người chỉ ghé ngang, hững hờ lật vài cuốn thơ trên bàn rồi vội bước đi. Cây bút sinh năm 1939 cho rằng những ngày hội thơ đang dần trở thành dịp để thi sĩ thân quen tụ họp hơn là nơi quảng bá văn hóa đọc thơ. Theo ông, tình trạng hẩm hiu, thiếu khách của nhiều khu trưng bày tác phẩm ở sự kiện phần nào cho thấy độc giả không hào hứng tìm hiểu về thơ.
"Nhiều người đem thơ đến đây giới thiệu xong chỉ có nước bỏ vào sọt rác vì chẳng có khách chịu mang về, dù là quà tặng", nhà thơ bộc bạch.
Ông Nguyễn Kỳ cho rằng, thơ hiện nay phân theo độ tuổi: một là các tác giả trẻ, hai là những cây bút lão làng như ông. Với những thi sĩ ở độ tuổi U70, U80, mỗi vần thơ viết ra đều là những chiêm nghiệm cuộc sống, gợi nhắc về quá khứ. Trong tập thơ Chiều cuối hạ (NXB Hội Nhà văn xuất bản năm 2015) của Nguyễn Kỳ, ông nhắc nhớ về một thời đã qua: "Hoàng hôn mây phủ núi non/ Trường Sơn với đỉnh Pa-lom ngày dài/ Ban mai hoa trắng đầu rồi?/ Vần thơ ghi lại một thời nhớ thương". Tập thơ này được in 500 cuốn với giá bìa là 50.000 đồng, song đa số ấn bản hiện ông dùng để biếu. Tập Cây bàng quê mẹ (NXB Hội Nhà văn) của ông - từng được hội Thi Đàn Việt bình chọn là tác phẩm hay của năm 2016 - cũng chịu số phận tương tự.
![]() |
Một nhà thơ đọc tác phẩm của đồng nghiệp tại ngày hội. Ảnh: Mai Nhật. |
Nữ thi sĩ Kim Hạnh, tác giả cuốn Tình quê - Hai nỗi nhớ, cũng nhận xét khách đến Ngày thơ Việt Nam mỗi năm một thưa dần. Chị cho rằng nguyên nhân sâu xa xuất phát từ đời sống hàng ngày, khi nhiều người phải chạy theo mưu cầu vật chất và tạm xa rời những giá trị tinh thần họ từng nâng niu. "Giới trẻ hiện rất hiếm người tìm tòi về thơ. Chỉ có bậc lão niên như chúng tôi - những người không còn quá bận rộn chuyện làm kinh tế, ở nhà rảnh rỗi bèn mượn tờ giấy để trải lòng mình", Kim Hạnh chia sẻ.
Cây bút sinh năm 1955 cho rằng nhiều thi sĩ già hiện viết thơ như một cách nhắc cho thế hệ mai sau về thời nhọc nhằn của mình. Thế nhưng, theo chị, độc giả bây giờ không còn nhiều người đón nhận những vần thơ như thế. Kim Hạnh cho biết ở TP HCM có rất nhiều câu lạc bộ thơ, chứng tỏ phong trào viết thơ vẫn còn. "Nhưng những tập thơ in ra chỉ như niềm vui chúng tôi tự trao cho nhau vì biết ngoài kia ít ai chịu đọc. Nhiều khi cũng tủi thân khi thấy các hội thơ cứ vãn người dần theo thời gian", chị kể.
Trừ tập thơ đầu tay xuất bản cùng nhà thơ Huy Lập, những tác phẩm sau Kim Hạnh đều tự in để lưu hành nội bộ với số lượng nhỏ, tặng cho người quen, vì NXB thường yêu cầu lượng in tối thiểu là phải vài trăm tập. Chị từng chứng kiến nhiều thi sĩ chật vật lo giấy phép, tiền nong để xuất bản thơ. Sách in ra ít được đón nhận, họ đành thu gom mang cân ký cho ve chai.
Nhà thơ Phạm Minh Tú cho biết 15 năm nay, kỳ nào của Ngày thơ Việt Nam ông cũng tham gia. Mọi năm chương trình tổ chức trong ba ngày, năm nay ban tổ chức rút lại còn một ngày nhưng vẫn vắng khách. Theo cây bút 72 tuổi, độc giả hiện tại không hẳn quay lưng với thơ, nhưng đam mê nơi họ đã giảm dần. Ông cho rằng, ngoài lý do thị hiếu, chất lượng thơ hiện tại chưa thực sự nổi trội. Dòng thơ trẻ cũng gây nản lòng với đối tượng độc giả trung và cao niên bởi nhiều tác phẩm có ngôn từ trần trụi, nội dung phi thực tế.
![]() |
"Ngày thơ Việt Nam" không hút khách tại TP HCM. Ảnh: Mai Nhật. |
Ông Trần Văn Tuấn, chủ tịch Hội nhà văn TP HCM - đơn vị tổ chức sự kiện - cho biết năm nay ông ước tính trên 300 lượt khách, 25 CLB thơ ca tham dự sự kiện, đạt chỉ tiêu đề ra. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận thực trạng hiện không còn nhiều độc giả mặn mà với thơ. "Chúng ta phải nhận thấy một chân lý là công nghiệp giải trí hiện tại quá lấn lướt văn học, khiến văn hóa đọc đang bị chìm xuống", nhà văn phân trần.
Nhà văn cho biết, từ hiện tượng đó, Ngày thơ Việt Nam năm nay tổ chức nhiều các hoạt động ngâm thơ, kịch thơ, giao lưu tọa đàm nhằm khơi dậy văn hóa đọc nơi công chúng. Khách đến hội thơ, cảm nhận được không khí vui vầy, từ đó có thêm niềm đam mê con chữ. "Bản chất văn hóa của người Việt là văn hóa thơ. Tình yêu thơ của độc giả không bao giờ mất mà chỉ tạm thời lắng xuống", nhà văn nhận định.
Theo Mai Nhật - vnexpress
Nhà thơ Phạm Tiến Duật năm 2002, khi vào tuổi 61, đã đưa ra mười tiêu chí để xác định “thế nào là nhà văn già”. Tỷ như nhà văn già là nhà văn thích đề tặng và chú thích, thích quản lý người khác mà không quản lý chính mình, thích chê bai xã hội, phàn nàn đủ thứ và tỏ ra mình là người lịch lãm, chỉ không biết chê chính cái mình viết ra…
Trong những ngày cuối tháng 5/2015, dư luận khắp nơi tỏ vẻ đồng tình với phát biểu tại Quốc Hội của Thiếu tướng Nguyễn Xuân Tỷ (Phó giám đốc Học viện Quốc phòng): “Tội tham ô, tham nhũng mà không tử hình thì không hợp lòng dân, bởi tham nhũng không phải là những người nhỏ mà đều là người làm to có chức có quyền, đục khoét công quỹ, bóc lột nhân dân. Làm cán bộ mấy năm mà trong nhà có vài ba trăm tỉ đồng, thậm chí cả ngàn tỉ đồng thì lấy ở đâu ra nếu không tham nhũng. Có một đội ngũ giàu rất nhanh, cưỡi lên đầu nhân dân, còn kinh khủng hơn địa chủ, tư sản ngày xưa”.
Khái niệm không gian văn hóa của các dòng sông đã rõ ràng và cụ thể khi liên quan đến quy hoạch cảnh quan kiến trúc của đô thị. Nhưng ngoài quy hoạch đô thị, không gian đó không chỉ gói gọn ở các điểm nhấn kiến trúc nhà cửa, cầu và cây xanh.
Khai thác các di tích văn hóa- lịch sử vào mục đích du lịch đang trở thành một hướng đi được quan tâm đầu tư của nước ta nói chung, Nghệ An nói riêng bởi có lẽ đó là cách hiệu quả hàng đầu để quảng bá những giá trị văn hóa của một vùng miền mà không cần phải tốn quá nhiều lời.
Cô bé Lolita dạo chơi đến Việt Nam gần đây đã làm nổ ra một sự “mất đoàn kết” không nhỏ trong giới dịch thuật. Thậm chí, có khi người ta chú ý đến chuyện nóng bỏng của “trường văn trận bút” nhiều hơn là chú ý đến vẻ đẹp của cô ấy, hay nói cách khác, giá trị của bản thân tác phẩm của Vladimir Nabokov.
Truyền thông tạo định kiến “người Israel chuyên đánh bom cảm tử”, “người Anh lãnh đạm và xa cách”, nhưng văn chương liên kết nhân loại bằng những câu chuyện giản dị. Chủ đề này được nói đến trong Những ngày Văn học châu Âu tại Hà Nội.
Không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng biến các khoảng đất trống ở Hà Nội thành sân chơi cho trẻ em nhưng họ là những người đầu tiên thực hiện thành công ý tưởng đó - chúng tôi muốn nói đến các bạn trẻ trong nhóm tình nguyện “Nghĩ về sân chơi trong thành phố” (Think Playgrounds - TPG).
Nhân dịp tái bản có sửa chữa Lolita, dịch giả An Lý, người biên tập bản tiếng Việt lần này, có bài viết về tác phẩm mà lịch sử xuất bản của nó sang các thứ tiếng khác dường như chịu một lời nguyền cho những bản dịch lại, hoặc những bản dịch liên tục sửa chữa.
Văn hóa đọc của Việt Nam không hề suy đồi? Vấn đề là giới trẻ của chúng ta đang quan tâm gì và đọc gì?
Robert Lucius - giám đốc chương trình khu vực châu Á, Tổ chức Humane Society International, một tổ chức bảo vệ động vật quốc tế hơn 60 năm - đã trở lại Việt Nam trong một chuyến đi đặc biệt khi Việt Nam đã làm ông thay đổi cuộc đời của mình, từ một sĩ quan quân đội ông trở thành nhà hoạt động bảo vệ động vật.
Trách nhiệm giáo dục thuộc về ai? Gia đình, nhà trường hay xã hội? có nhiều người đổ lỗi cho đó là bị tác động bởi "mặt trái của kinh tế thị trường".
Con số 6.200 nói lên điều gì...!
6.200 người bị nhập viện do ẩu đả trong dịp tết nguyên đán Ất Mùi 2015 nói lên điều gì, chẳng phải là bạo lực đang lên ngôi!
Xem lễ hội ở xứ ta dễ có cảm giác mình bị dẫm nát như những cánh hoa trên Đường hoa xuân. Lễ hội Việt hiện đại, không khéo, trở thành đồng nghĩa với từ vandalism – nôm na là hủy hoại các giá trị văn hóa nhân loại.
Tưởng lì xì con trẻ là... chuyện nhỏ, nhưng thật ra có rất nhiều điều đáng bàn quanh câu chuyện lì xì đầu năm.
Cần có một cơ quan kiểu như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam trong lĩnh vực báo chí và các cơ quan báo chí cần phải liên kết lại trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền báo chí. Đó là giải pháp được nhiều đại biểu đồng tình nhất tại Hội thảo "Vấn đề Bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số" được tổ chức ngày 28/1 tại TP.HCM.
Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.
Đó là một trong những vấn đề đã được đưa ra thảo luận sôi nổi tại buổi tọa đàm với chủ đề “Những cuốn sách làm ô nhiễm môi trường giáo dục thanh thiếu niên - Thực trạng và Giải pháp”, do Hội xuất bản Việt Nam tổ chức vào sáng nay 21/1 ở TPHCM.
Tiếp theo Thánh Gióng, lại thêm một vị “Tứ Bất tử” nữa của người Việt Nam được dựng tượng. Đó là Đức Thánh Tản, hay Tản Viên Sơn Thánh, hay gọi một cách học trò là Sơn Tinh, gắn với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh.
“Phải xem hành lang pháp lý cho văn hóa còn thiếu cái gì. Cái gì lỗi thời rồi cần đổi mới, cái gì mâu thuẫn cần điều chỉnh”, GS-TS Phùng Hữu Phú, Phó chủ tịch Hội đồng Lý luận T.Ư, nói tại hội thảo quốc gia Những giải pháp tổ chức triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người VN đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.