Hội thảo "Thơ và văn xuôi ĐBSCL 45 năm" (1975 - 2020) vừa được tổ chức tại Bến Tre ngày 26-8.
Hội thảo là dịp để nhìn lại diện mạo và vị trí của văn học ĐBSCL hiện nay
“Ở một nơi nào đó vừa gần vừa xa chúng ta, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu sẽ vui mừng khi nhìn thấy thế hệ hậu duệ kế tục sự nghiệp cầm bút giỏi giang, tâm huyết, đầy tài năng, đóng góp chung vào nền văn học của cả nước. Đây là tài sản chung của nhân sinh trong khu vực”, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, nói một cách ví von về văn học ĐBSCL.
Sáng tạo
Hội thảo do Liên chi hội Hội Nhà văn ĐBSCL tổ chức nhằm tiến tới kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đây cũng chính là dịp để nhìn lại diện mạo và vị trí của văn học ĐBSCL hiện nay trong bối cảnh văn học chung của cả nước.
Theo nhà văn Bích Ngân, gần nửa thế kỷ với biết bao đổi thay, dù vậy những người viết văn của đồng bằng vẫn luôn trụ vững trên mặt đất đẫm mồ hôi và máu xương của cha ông. Dòng xoáy dữ dội của đồng tiền đã không làm ngòi bút của người viết nơi đây chao đảo, ngả nghiêng.
“Khác với vẻ ngoài, tác phẩm của các nhà văn ĐBSCL càng ngày càng bộc lộ nội lực sáng tạo phong phú, có bề dày trải nghiệm, chiêm nghiệm với chiều sâu nhân văn và đầy trách nhiệm đối với con người, đối với cuộc đời và dĩ nhiên là đối với chính mình”, nhà văn Bích Ngân cho biết.
Ở mảng thơ, nhà thơ Lê Chí cho rằng, đội ngũ làm thơ ĐBSCL trong hơn thập niên qua đã tăng đáng kể, có đến hàng trăm người, nhất là sinh viên, học sinh. Trên các báo văn nghệ địa phương và trung ương đều có thơ của họ.
Điểm nổi trội của mảng thơ này là trong trẻo, giản dị, tính triết lý thường được ẩn trong toàn bài hơn là chăm chút từng câu chữ. Tuy nhiên, cảm giác giữa thơ và hiện thực đời sống chưa thật liền mạch; thơ tình yêu chung chung, với màu sắc và ngôn ngữ ít được chắt lọc.
Nhà thơ Lê Chí gửi gắm: “Thuộc tính của thơ là tìm tòi, đổi mới, nếu không thì thơ sẽ nghèo nàn, nhàm chán, còn lại chỉ là xác chữ. Nhưng không vì mượn cớ cách tân, ẩn dụ tinh tế mà né tránh đối thoại với những bức xúc đời sống, vô tình đẩy thơ ngày càng xa người đọc bởi sự siêu cảm và khó hiểu”.
Phần đông gương mặt trẻ chưa đột phá
Hội thảo quy tụ các nhà văn, nhà thơ của 13 tỉnh, thành khu vực ĐBSCL cùng một số nhà văn, nhà thơ đến từ TPHCM. Điều đáng tiếc là hội thảo gần như vắng bóng những gương mặt trẻ, trong khi đây là thế hệ tiếp nối góp phần làm nên diện mạo của văn học ĐBSCL hiện nay.
Theo nhà thơ Trương Trọng Nghĩa, so với các khu vực khác trong cả nước, lực lượng viết trẻ ở ĐBSCL hiện nay vẫn còn khá khiêm tốn về mặt số lượng. Những tác giả có tác phẩm vượt qua ranh giới hành chính nơi mình sinh sống và tạo được tiếng vang trên văn đàn cũng chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay, còn phần đông chưa có sự đột phá, chưa tạo được dấu ấn riêng.
“Theo tôi, vườn ươm lực lượng viết trẻ vẫn chính là các CLB văn học, các diễn đàn trên internet và các nhóm văn chương trên mạng xã hội, nhưng chúng ta cần phải có sự quan tâm và hỗ trợ từ nhiều phía để có thể phát triển mạnh mẽ và đúng chất hơn”, nhà thơ 8X Trương Trọng Nghĩa bày tỏ.
Nhà thơ Trương Trọng Nghĩa cho rằng, Hội Nhà văn Việt Nam, các hội văn học nghệ thuật địa phương cần tạo điều kiện về kinh phí hoạt động, đồng thời phải thường xuyên theo dõi, uốn nắn và phát hiện bồi dưỡng những cây bút trẻ có triển vọng làm hạt nhân cho phong trào.
Cần tổ chức các cuộc thi dành riêng cho các cây bút trẻ. “Khi có phong trào sôi nổi, chúng ta sẽ dễ dàng tìm ra những hạt ngọc văn chương lấp lánh”, anh nói.
Nhà văn Trần Quốc Toàn thì cho rằng, một tín hiệu vui đối văn học ĐBSCL là các cây viết trẻ nơi đây đã kịp bắt nhịp với thế giới, để có mảng văn học xanh, văn học sinh thái.
Có thể kể đến cái tên như Nguyễn Thị Việt Hà, Võ Diệu Thanh…, đặc biệt là nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, với 2 tác phẩm Cánh đồng bất tận và Nước như nước mắt.
Theo Hồ Sơn - SGGP
2 đầu sách Thú lang thang người Hà Nội và Thú ăn chơi người Hà Nội (2 tập) của nhà văn Băng Sơn vừa được Huy Hoàng Bookstore tái bản và ra mắt độc giả. Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Tiến cho rằng, đọc lại những cuốn sách này có thể nhận thấy tình yêu rất lớn Băng Sơn dành cho Hà Nội.
Trong giới nghiên cứu, cái tên Nguyễn Thị Hậu rất quen thuộc, mọi người còn đặt cho chị cái tên thân thiết là “Hậu khảo cổ”.
Tiểu thuyết “L’Étranger” nổi tiếng của nhà văn, triết gia người Pháp Albert Camus đã được độc giả Việt Nam biết tới qua bản dịch “Người xa lạ” từ những năm 60 của thế kỷ trước.
Cuốn sách “Cô gái đến từ hôm qua” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh vừa được NXB Trẻ ra mắt phiên bản đặc biệt nhân dịp chuẩn bị công chiếu bộ phim cùng tên do đạo diễn Phan Gia Nhật Linh chuyển thể kịch bản và dàn dựng.
Sau 12 năm từ lần xuất bản đầu tiên, tiểu thuyết lịch sử “Trần Quốc Toản” của nhà văn Lưu Sơn Minh “tái xuất” với diện mạo mới cả về nội dung lẫn hình thức. Ngày 15/6/2017, nhân dịp “Trần Quốc Toản” phiên bản mới (họa sĩ Thành Phong minh họa, Công ti Cổ phần Văn hóa Đông A và Nxb Văn học liên kết ấn hành) ra mắt bạn đọc, buổi giao lưu với nhà văn Lưu Sơn Minh đã diễn ra tại Nhà sách Cá Chép - 115 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội.
Đó là tác phẩm mới ra mắt của nhà thơ Nguyễn Duy. Tác phẩm là tập hợp các bài viết vốn đã đăng rải rác trên các báo nhiều năm nay.
Nguyễn Quang Thiều tâm sự rằng, suốt cả tuổi thơ của những đứa trẻ thôn quê như ông, có một ngọn gió không bao giờ ngưng thổi, đó là ngọn gió của… đói rét.
Nhiều trang viết của tác giả mô tả chuyện quan hệ trai gái với từ ngữ bị nhận xét phản cảm.
Tiếp sau tập truyện “Đỉnh khói” quy tụ các truyện ngắn về chiến tranh và đời thường, Nguyễn Thị Kim Hòa tiếp tục diện kiến bạn đọc bằng tập truyện “Con chim phụng cuối cùng”. Tập sách gồm 9 truyện ngắn đều tập trung vào đề tài lịch sử với những nhân vật nữ ám ảnh.
Các nhà văn Sài Gòn trước đây đều viết feuilleton (tiểu thuyết đăng báo nhiều kỳ). Đầu tiên là có thu nhập hằng tháng để lo cho nồi cơm. Thứ nữa là để độc giả biết tên tuổi, biết tiểu thuyết của mình. Thứ ba là việc viết feuilleton thúc đẩy nhà văn sáng tác liên tục, đồng thời nắm được thị hiếu, yêu cầu của người đọc đương thời.
Tác phẩm "Ta có bi quan không?" của Khải Đơn kể những trải nghiệm khó khăn trên hành trình trưởng thành của người trẻ.
Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) Chu Văn Hòa cho biết Cục đang lập hồ sơ để ra quyết định thu hồi cuốn sách “Miếng ngon Hà Nội” do Nhà xuất bản Dân trí liên kết với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Văn hóa Minh Tân – Nhà sách Minh Thắng phát hành do cuốn sách có sai phạm nghiêm trọng về nội dung.
Giọt sầu đa mang là cuốn tiểu thuyết thứ 9 của nhà văn Nguyễn Đình Tú. Điểm đặc biệt ở nhà văn này khiến cho anh bật lên so với các nhà văn cùng thế hệ là sức viết khỏe, viết đa dạng nhiều chủ đề...
Ở tuổi 85, nhà văn “lão làng” Nguyễn Xuân Khánh tuyên bố dừng viết, bằng một “dấu chấm” được cho là tác phẩm xuất sắc nhất trong đời văn nghiệp của ông: “Chuyện ngõ nghèo”. Nhưng một mặt, ông lại tiếc, kể chi quỹ thời gian của mình còn nhiều, để có thể... học thêm hai ngoại ngữ nữa.
Những cuốn tự truyện viết về tuổi thơ thời chiến tranh, thời bao cấp xuất hiện trên văn đàn không chỉ là những câu chuyện của ký ức tác giả mà còn như những cánh cửa mở ra để độc giả khám phá, tiếp cận với lịch sử ở nhiều góc cạnh khác nhau.
“Kim Thiếp vũ môn” là một quyển sách mà cấu trúc, văn phong và bút pháp không theo tiền lệ, nhưng mỗi câu chữ, mỗi chương, mỗi hồi không chỉ là lịch sử, là khoa học, là tiểu thuyết mà còn là tình yêu, là thân phận, là văn chương, thế sự, cuộc đời...
Trường ca “Ngụ ngôn của người đãng trí” đã đưa Ngô Kha - một nhà thơ tranh đấu trong phong trào hòa bình và dân tộc ở Huế - trở thành nhà thơ Việt đầu tiên kết hợp được thơ siêu thực và thơ yêu nước.
Nhân kỷ niệm 42 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2017), NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật vừa cho ra mắt ấn bản tiếng Anh cuốn tiểu thuyết “Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75” của nhà báo - nhà văn Trần Mai Hạnh. Theo nhà thơ Hữu Thỉnh - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, sự thật trong cuốn sách là thứ kim cương của văn học tư liệu.
Sẽ thật vô duyên nếu viết dài dòng về một cuốn sách kiệm chữ từ tiêu đề trở đi, như trường hợp "Thấy" của Lê Thiết Cương. Nhưng một khi đã “thấy” ở sách nhiều điều cần thấy mà không cất lời thì e rằng kìm nín là một lựa chọn hời hợt.
Tính đến năm 2016, nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hà đã sở hữu sáu tập thơ (Gửi con lời ru, Đi ngang chiều gió, Cỏ mặt trời, Người gánh vô hình, Đứt dải yếm, Ngả vào nguyên khôi), một tập tản văn (Lạc trong đêm liêu trai), ba tập truyện ngắn (Đầm ma, Ám ảnh, Con sóng màu hổ phách), một tiểu thuyết (Mưa trong nắng). Đó là những con số biết nói. Đôi lúc tôi cứ vân vi mà nghĩ rằng, người phụ nữ mảnh mai, dịu dàng này lấy đâu ra sức lực để viết được cả ngàn trang sách như thế, nếu không là đam mê chữ nghĩa, văn chương. Hẳn là cái nghiệp!