Nỗ lực lành mạnh hóa hoạt động xuất bản-in và phát hành sách

16:40 26/01/2015

Theo thống kê của Cục Xuất bản-in-phát hành, năm 2014 ngành xuất bản đã tăng 50 triệu bản sách so với 10 năm trước.

Ngành xuất bản cần nâng cao năng lực hoạt động xuất bản, in ấn để cung cấp các ấn phẩm chất lượng cho độc giả. (Ảnh: Phương Vy/TTXVN)

Đây là kết quả đáng tự hào của ngành xuất bản bởi những năm gần đây ngành đã xuất bản được nhiều sách hay, sách tốt đáp ứng được nhu cầu đọc sách ngày càng cao của xã hội.

Mặc dù vậy, để trên thị trường sách không xuất hiện những cuốn sách kém chất lượng cần chuyên nghiệp hóa hơn nữa trong hoạt động xuất bản-in và phát hành sách.
 
Nâng cao năng lực của các nhà xuất bản


Việc liên kết xuất bản (tức là nhà xuất bản liên kết với các công ty sách, trong đó công ty sách cung cấp bản thảo sách còn nhà xuất bản duyệt và cấp giấy phát hành sách cho công ty sách) được xem là một bước tiến đáng kể của ngành xuất bản nhằm huy động được mọi nguồn lực của toàn xã hội.

Qua đó, ngoài nguồn thu từ sách làm theo kế hoạch của chính nhà xuất bản (sách A), nhà xuất bản còn có thêm một nguồn thu đáng kể từ việc phát hành sách liên kết (sách B). Tuy nhiên, hoạt động liên kết này thời gian qua bộc lộ nhiều sai sót.

Đến nay, hàng năm hoạt động xuất bản theo phương thức liên kết xuất bản đã đóng góp từ 70-80% tổng sản lượng sách phục vụ cho nhân dân cả nước. Tuy nhiên, vẫn có nhiều đối tác liên kết đã lợi dụng sự yếu kém của các nhà xuất bản để xuất bản ra thị trường những loại sách kém chất lượng.

“Thông qua liên kết xuất bản được Luật xuất bản cho phép, lợi dụng những yếu kém của đội ngũ nhân viên xuất bản, lợi dụng kẽ hở của quy trình xuất bản, các đơn vị liên kết xuất bản đã không ngần ngại tung ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng, đầu độc và chiều theo thị hướng nhất thời của người đọc nhằm thu được lợi nhuận càng nhiều càng tốt, bất chấp đạo đức kinh doanh và lòng tự trọng của người làm nghề kinh doanh sản phẩm tri thức.” Bà Quách Thu Nguyệt, Viện nghiên cứu phát triển giáo dục IRED, tham gia giảng dạy tại Khoa Xuất bản trường Đại học Văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh nhận định.

Trên thực tế, không thể đỗ lỗi hết cho đối tác liên kết “nắm quyền,” gây sức ép cho nhà xuất bản để được cấp phép xuất bản. Nguyên nhân vẫn là từ các nhà xuất bản. Nhiều nhà xuất bản do khó khăn, sẵn sàng giảm các khâu biên tập bản thảo, rút ngắn thời gian cấp phép, không cần hậu kiểm để cận cạnh tranh với các nhà xuất bản khác nhằm thu hút đối tác liên kết.

Theo ông Lê Thái Hỷ, Giám đốc Sở Thông tin truyền thông thành phố Hồ Chí Minh, mặc dù đến nay chúng ta chỉ có 63 nhà xuất bản nhưng ngành xuất bản cần quy hoạch lại các nhà xuất bản hoạt động kém hiệu quả.

Bên cạnh đó, hầu hết các nhà xuất bản không được cấp vốn từ cơ quan chủ quản, họ phải tự xoay sở để tồn tại.

Chính vì vậy, cơ quan chủ quản của các nhà xuất bản cũng cần có những chính sách hỗ trợ các nhà xuất bản như cấp kinh phí hoạt động, đặt hàng để tạo điều kiện cho nhà xuất bản hoạt động tốt hơn.

Có như vậy, các nhà xuất bản mới tránh được tình trạng cứ phải “lay hoay” giải quyết bài toán giữa nhiệm vụ được giao với hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Chuẩn hóa đội ngũ biên tập viên

Theo Cục xuất bản-in-phát hành, tính đến năm 2014 số lượng biên tập viên ở các nhà xuất bản khoảng 1.193 người, chiếm 21,6% tổng số lao động toàn ngành.

Trong khi đó, số lượng biên tập viên tốt nghiệp ngành xuất bản chỉ chiếm 5,5%. Qua đó, có thể thấy nguồn nhân lực ở các nhà xuất bản còn thiếu hụt và yếu kém.

Ông Lê Nguyên Đại, Giám đốc Công ty Thời đại chia sẻ dựa theo con số thống kê của Cục xuất bản-in-phát hành nếu tính bình quân thì mỗi nhà xuất bản có 20 biên tập viên và để làm ra tổng số tựa sách khoảng 25.000 cuốn thì mỗi biên tập viên phải xử lý khoảng 20 tựa.

Nhưng thực tế không phải như vậy, qua tìm hiểu cụ thể thì số lượng biên tập viên của các nhà xuất bản nhiều hay ít khác nhau, trong khi đó số tựa sách của các nhà xuất bản có thể xuất bản lại không tỷ lệ thuận theo số người biên tập.

Vì thế, có nhà xuất bản chỉ có 5, 7 biên tập viên nhưng lại thực hiện kế hoạch đề tài với 5, 7 trăm tựa còn hơn những nhà xuất bản có số lượng biên tập viên nhiều gấp mấy lần.

Với khối lượng công việc như vậy, biên tập viên không thể làm tốt công việc của mình, bởi vậy, các nhà xuất bản rất cần bổ sung thêm đội ngũ biên tập viên.

Không chỉ tăng số lượng đội ngũ biên tập viên, việc nâng cao chất lượng đội ngũ biên tập viên cũng không kém phần quan trọng. Phần lớn, đội ngũ biên tập viên ở các nhà xuất bản còn trẻ nhưng lại thiếu rèn luyện và thử thách. Thậm chí, không ít trong số họ còn xem nhẹ chức năng giáo dục của sách đã dẫn đến không ít sai sót trong những tác phẩm.

Theo bà Quách Thu Nguyệt, để khắc phục những yếu kém của nguồn lực biên tập viên chúng ta cần có chiến lược tuyển dụng, đào tạo, đào tạo lại đội ngũ biên tập viên cơ hữu cho từng nhà xuất bản.

Hiện nay đào tạo cho chức danh biên tập viên chỉ tập trung ở một số cơ sở giáo dục như Học viện báo chí tuyên truyền, Đại học Văn hóa ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và chỉ tiêu tuyển sinh ở các cơ sở này rất thấp. Chính vì vậy, ngành giáo dục cần tăng thêm chỉ tiêu tuyển sinh cho chức danh này; đồng thời cần đa dạng hóa các hình thức đào tạo (đào tạo chính quy, vừa học vừa làm)...

Ngoài ra, các nhà xuất bản cần khuyến khích biên tập viên tự nâng cao vốn văn hóa, hiểu biết sâu về lĩnh vực sách mình phụ trách biên tập, tránh tình trạng có biên tập viên đa năng, lĩnh vực nào cũng biên tập dù không hiểu rõ.

Mặt khác, nghề biên tập viên là nghề cần “độ chín” và sự trải nghiệm nghề nghiệp cũng như vốn sống.

Theo Lan Phương - TTXVN/Vietnam+

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Dư luận đang lo lắng về việc rớt giá thê thảm của khối C. Khối C đã thật sự bị sĩ tử thẳng thừng từ chối, điều đó cho thấy rằng xã hội đang quay lưng… đằng sau đó có những hệ lụy gì?

  • Theo định hướng phát triển hiện nay, Huế sẽ là đô thị trung tâm, đô thị hạt nhân giữ vai trò động lực cho Thành phố trực thuộc Trung ương trong tương lai.

  • Thuở xưa, mỗi làng có một hương ước, nhiều làng có hương ước thành văn nhưng cũng có làng có hương ước bất thành văn.

  • Khi nhắc đến xứ sở Phù Tang, điều đầu tiên thế giới nghĩ đến là một Nhật Bản thần kỳ, giàu mạnh về kinh tế và điều thứ hai chắc chắn sẽ là sự đối mặt thường xuyên với thảm họa thiên tai.

  • “Có động đất ở Nhật Bản!” Tôi đang loay hoay xếp lại chồng sách vở ngổn ngang trên bàn thì nghe chồng tôi, giáo sư Michimi Munarushi người Nhật mới về Việt Nam 3 hôm trước báo.

  • Không có một vùng đất thứ hai nào trên dải đất hình chữ S của Việt Nam có vị trí hết sức đặc biệt như Huế. Nơi đây, từ 1306, bước chân Huyền Trân xuống thuyền mở đầu cho kỷ nguyên mở nước về Nam, Thuận Hóa thành nơi biên trấn.

  • I. Đặt vấn đề 1.1. Năm 1945, sau khi nhà Nguyễn cáo chung, một số giá trị văn hóa phi vật thể của Huế không còn giữ được môi trường diễn xướng nguyên thủy, nhưng những gì nó vốn có vẫn là minh chứng độc đáo về sự sáng tạo văn hóa của dân tộc Việt Nam.

  • Đưa Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trong vài năm tới đã trở thành quyết tâm chính trị của cán bộ đảng viên và nhân dân Thừa Thiên Huế.

  • Thăng Long - Hà Nội, thủ đô, trái tim của cả nước, qua ngàn năm phát triển, đã trở thành biểu tượng của nền văn hiến Việt Nam, là niềm tự hào của cả dân tộc.

  • Sau khi phục dựng thành công lễ tế Nam Giao và lễ tế Xã Tắc trong những năm qua, thiết nghĩ việc tái hiện lễ tế Âm Hồn 23.5 ở quy mô thành phố/ tỉnh là một việc làm có ý nghĩa trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa và quảng bá du lịch của thành phố Huế chúng ta.

  • Thừa Thiên Huế - vùng đất chiến lược nối giữa hai miền Bắc - Nam từng là “phên dậu thứ tư về phương Nam” của Đại Việt, nơi “đô hội lớn của một phương”; từng là thủ phủ của xứ Đàng Trong, kinh đô của đất nước dưới thời Quang Trung - Nguyễn Huệ và triều Nguyễn (1802 - 1945); là miền đất địa linh nhân kiệt gắn liền với những tên tuổi lớn trong hành trình lịch sử của dân tộc, của ngàn năm Thăng Long...

  • Đưa Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc trung ương trong vài năm tới theo tinh thần kết luận số 48 của Bộ Chính trị đã mở ra một mốc mới mang tính lịch sử. Với kết luận này, đặt ra nhiệm vụ cho Huế phải trở thành trung tâm của khu vực miền Trung và là một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của cả nước về văn hóa, du lịch, khoa học công nghệ, y tế chuyên sâu và giáo dục đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực.

  • Ôn cố để tri tân, Festival Huế 2010 là lần tổ chức thứ VI. Qua 6 lần tổ chức, nhìn lại những ngày liên hoan văn hóa Việt Pháp (1992) do thành phố Huế phối hợp với Codev tổ chức, anh chị em văn nghệ sĩ Huế lúc bấy giờ phấn khích lắm vì đây là cơ hội tiếp xúc với thế giới dù chỉ mới có một nước Pháp. Họ thấy cần có trách nhiệm phải tham mưu để xây dựng chương trình cũng như chủ động tham gia hoạt động trong lĩnh vực của mình.

  • Như thường lệ, hàng năm Hội LHVHNT Thừa Thiên Huế tiến hành xét tặng thưởng cho các tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật xuất sắc.

  • Chúng ta đã đi hết gần chặng đường 10 năm đầu của thiên niên kỷ mới. Thời đại chúng ta đang sống là thời đại mà sự phát triển song hành giữa cơ hội và thách thức đan xen.

  • (Thừa Thiên Huế trên tiến trình xây dựng thành phố trực thuộc Trung ương)

  • Những năm cuối cùng của thế kỷ XX, cùng với thành tựu của công cuộc đổi mới diễn ra sôi động trên đất nước Việt Nam, sức sống của vùng văn hoá Huế sau những năm dài tưởng chừng đã ngủ yên chợt bừng dậy và lấp lánh tỏa sáng.

  • Thơ không thể tách rời đời sống con người. Điều đó đã được thời gian minh chứng. Từ lời hát ru của mẹ, những giọng hò trên miền sông nước,… đã đánh thức tình yêu thương trong mỗi chúng ta.

  • Gần đây, khi Đảng ta chứng tỏ sự quan tâm của mình đối với đội ngũ trí thức thì trong dư luận cũng đã kịp thời có những phản ứng cộng hưởng. Điều mà chúng tôi lĩnh hội được gồm 3 câu hỏi tưởng chừng như "biết rồi khổ lắm nói mãi" nhưng lại không hẳn thế. Nó vẫn mới, vẫn nóng hổi vì sự tuyệt đối của qui luật vận động cũng như vì tính cập nhật, tính ứng dụng của đời sống. Chúng tôi xin được nêu ra và cùng bàn, cùng trao đổi cả 3 vấn đề.

  • Trí thức là những người mà lao động hàng ngày của họ là lao động trí óc, sản phẩm của họ làm ra là những sản phẩm trí tuệ, nhưng sản phẩm ấy phải là những sản phẩm có ích cho xã hội...