Phan nhân 1972 ( Hồi ức K15 trường Chuyên Phan Bội Châu Nghệ Tĩnh - NXB Hội Nhà văn, tháng 7/2019 ) có lẽ là một trong những cuốn sách thú vị nhất về tuổi học trò mà tôi từng đọc.
Thú vị bởi nhiều lẽ: Tác giả là những người trong cuộc, và họ viết để tặng bản thân, tặng bạn bè, để níu lại những kí ức đang mỗi ngày một lùi xa, nên tuyệt đối là những điều chân thực - tôi tin vậy; Thứ hai, những câu chuyện trong Phan nhân 1972 vừa lạ vừa quen, với tất cả những ai đã từng trải qua tuổi học sinh mơ mộng. Ai cũng có thể nhìn thấy mình ở trong đó, một khoảnh khắc nào đó, những ý nghĩ trùng lặp, những hành vi khôi hài, những rung động tinh khôi, những ám ảnh bài vở…; Thứ ba, Phan nhân 1972 là câu chuyện 30 năm trước, nhưng cũng là câu chuyện hiện tại. Thời gian là một tấm gương lớn, nó soi chiếu mọi thân phận, mọi diễn biến, mọi khúc quanh của một đời người. Người đọc có thể nhìn vào đó để hình dung sau một chặng đường dài đến thế, Phan nhân (học sinh trường Chuyên Phan Bội Châu) thế hệ sinh năm 1972 đã đi tới những chân trời nào…
Trong số họ, những gương mặt đại diện Phan nhân 1972 này, tôi có quen biết, quý mến vài người. Nhà báo Phan Thanh Phong, nhà báo Hồng Minh, nhà văn Như Bình…nhưng phải đến khi đọc cuốn sách này thì tôi mới biết họ đã từng học cùng nhau suốt những năm tháng phổ thông trong một ngôi trường. Tôi nhớ, hồi sinh viên, các bạn quê Nghệ An, Hà Tĩnh thường nổi tiếng không phải chỉ trong một trường đại học mà trong tất cả cả các trường đại học ở Hà Nội, là cực kì đoàn kết. Kiểu như một cậu người Nghệ An bên trường Báo chí bị bắt nạt thì chỉ nhoáng cái cả mấy chục cậu từ các trường Sư phạm, Giao thông, Xây dựng, Thuỷ lợi, Tài chính, Mỏ… đã ùn ùn kéo tới. Ai thấy thế nào tôi không biết, nhưng tôi luôn nể các bạn ấy. Sinh viên Nghệ - Tĩnh thường học rất giỏi. Mười người thì phải đến chín luôn có điểm cao ngất ngưởng. Bóng đá cũng tài. Tôi luôn đặt câu hỏi, vì sao mà dải đất miền Trung nắng gió ấy lại toàn sinh ra những sinh viên xuất sắc vậy? Mà kì lạ nữa, sinh viên nữ miền Trung bạn nào da cũng trắng. Lạ kì! Đáng lẽ nắng, gió Lào như thế thì da phải có… màu nắng chứ, hà cớ gì lại cứ trắng bóc ra, loá cả mắt.
Riêng sinh viên mà từ trường Chuyên Phan Bội Châu ra thì thôi, khỏi hỏi tại sao lại cứ luôn xếp trong top đầu. Ở trong cuốn sách này chẳng ai nói về việc đã phải học hành như thế nào để có tên trong danh sách học sinh trường Phan. Nhưng khi xưa tôi thường hình dung rằng, để lọt vào đấy, không có… người thường. Toàn “siêu phàm”, “vĩ nhân”. Tôi cũng từng hình dung, học sinh trường Phan chắc chỉ có cắm đầu vào học, học, học, mục đích cuối cùng là kết thúc ba năm sẽ chinh phục những trường đại học có đầu vào thách đố nhất. Khi tất cả đều chào thua thì Phan nhân sẽ mỉm cười ngẩng đầu bước chân vào. Nhưng hoá ra không phải. Hoá ra, học sinh trường Phan cũng chẳng khác gì học sinh các trường… phổ thông khác. Cũng quậy phá tung trời, thậm chí cũng oánh nhau tơi bời sứt đầu mẻ trán nữa kìa. Riêng màn yêu đương cũng… tơi bời không kém thì tôi thực sự chào thua.
Lớp Văn, ở đâu cũng vậy, chủ yếu là học sinh nữ. Lớp Toán, Lý chủ yếu là nam. Cái sự va chạm đôm đốp, chan chát, cũng như những lưu luyến, để ý, ngượng nghịu thầm kín đều dễ thương đến mức ngọt ngào. Tôi nhớ một chi tiết ai đó trong cuốn sách này đã viết, rằng bạn ấy ở lớp văn ngồi học mà nhìn lớp toán qua cái lỗ thủng trên lá bàng mà con sâu nó để lại, mà mơ mộng về một chàng học toán đẹp giai tài giỏi nào đấy. Đây là một chi tiết đặc biệt văn học, nó văn học hơn cả câu chuyện về một nàng thơ nổi tiếng của trường Phan suốt ngày mơ mộng ngước nhìn trời và làm thơ.
Tôi thích đọc những câu chuyện các Phan nhân 1972 kể về nhau. Những chân dung ngộ nghĩnh, hài hước. Một vài người tôi biết, hôm nay tôi thấy họ đáng yêu hơn biết bao nhiêu vì những câu chuyện mà bạn bè họ kể. À, tất nhiên, tôi chỉ quen phụ nữ thôi, chứ chưa kịp nặng lòng với anh nào của K15 trường Phan cả. Điều khiến tôi ngạc nhiên nhất là, những anh, chị học chuyên toán, lý lại có thể viết văn hấp dẫn, tinh tế đến thế. Hoá ra, môn văn đâu phải là nỗi kinh hoàng đối với các anh chị như là tôi hình dung, như là những câu chuyện mà họ kể trong cuốn sách này. Nói một cách trung thực thì nếu như bỏ dòng chú thích phía sau tên tác giả đi, thì một người đọc như tôi sẽ rất khó phân biệt đâu là bài viết của học sinh chuyên văn, đâu là bài của học sinh chuyên toán, lý. Và đáng kinh ngạc nữa là gần 400 trang sách này của họ được triển khai một cách ngẫu hứng, chỉ viết trong vòng hai tuần, ban đầu chỉ ý định in nội bộ trong nhóm K15 của họ .
Những học sinh K15 trường Phan năm ấy, giờ đã rất nhiều người thành đạt. Không có gì ngạc nhiên. Tôi luôn tin chắc một điều, học vấn, trí tuệ luôn là nền tảng vững chắc nhất để một người trưởng thành, theo đuổi ước mơ. Và học sinh trường Chuyên Phan Bội Châu đều là những người xuất sắc, cộng với ý chí và truyền thống học hành, khoa bảng của một vùng đất vạn người biết, đã lặng lẽ và khiêm nhường, kiêu hãnh và tự tin, ở bất cứ nơi đâu, bất cứ vị trí nào.
Trong sách, họ không nói nhiều về bản thân hôm nay. Có lẽ vì đều đã biết nhau, nhưng với một bạn đọc thông thường như tôi, thì tôi mong được biết nhiều hơn những việc họ đã làm, những giá trị mà họ đã lặng lẽ cống hiến. Những tâm hồn mộng mơ năm nào, những bộ não đã mất không ít thời gian tư duy cho những trò “quỷ”, như là bày binh bố trận đi chặt nhẵn cả vườn mía của thầy hiệu trưởng, đã từ khi nào đó trở nên lừng lững mà không cần cất lên một lời tuyên bố.
Tôi cũng thích cách in kèm cả những comment sau các bài viết. Nó như phần đuôi của tia sáng, lấp lánh mãi khi mà tia sáng đã muốn tắt đi. Tại sao bạn đọc lại thấy thú vị về những câu chuyện thuần tuý nội bộ của học sinh K15 Phan Bội Châu? Chẳng phải vì ở trong đó đều thấp thoáng bóng dáng của chính mình, ở vào năm tháng nào đó, đã trôi xa rồi đó sao?
Thời gian như một tấm gương, và thời gian cũng như một cái sàng. Những lay động rung lắc của nó đã khiến cho dù cho cuộc sống có bề bộn đến đâu thì những điều đẹp đẽ, nhân văn, tha thiết, tình cảm, sâu sắc nhất cũng đều đọng lại trên mặt sàng. Và Phan nhân 1972 chỉ việc ngồi lại với nhau để nhặt lên những sâu sắc, trĩu nặng ân tình ấy mà thôi.
Đâu đó còn nguyên vẹn tiếng cười trẻ thơ, trong veo, đâu đó còn nguyên những giọt nước mắt cũng trong veo, và cũng đâu đó còn nguyên những mối tình mà nhiều năm giấu kín, giờ mới nói ra… Thật không dễ gì để có thể ngồi lại với nhau, một chốc một lát lật giở những trang kí ức nằm sâu dưới đáy rương, mà phải là một cuốn sách. Hẳn một cuốn sách. Những trang sách đẹp đẽ như những hạt nắng mùa hè lấp lánh rớt xuống hàng hiên.
Theo Nhà Văn Đỗ Bích Thuý - TP
Hội Nhà văn Việt Nam được chính thức thành lập từ năm 1957, sau Hội nghị thành lập Hội diễn ra tại trụ sở Câu lạc bộ Đoàn Kết, từ 1/4 đến 4/4/1957. Trong lịch sử văn học Việt Nam thời hiện đại đây là lần đầu tiên có một tổ chức của những người lao động văn học trên toàn quốc.
Tái hiện bức tranh Hà Nội thời bao cấp, rồi từ đó đi tìm cái chất nhân văn thuần nhất trong đời sống con người, “Chuyện ngõ nghèo” là cuốn tiểu thuyết đánh dấu sự trở lại của Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh năm 2017 sau một loạt các tiểu thuyết đình đám như: Mẫu Thượng Ngàn, Hồ Quý Ly, Đội gạo lên chùa…
1. “Thiện, Ác và Smartphone” là tập tiểu luận thứ hai của Đặng Hoàng Giang, sau “Bức xúc không làm ta vô can” - cuốn sách ra mắt năm 2015 và gây được tiếng vang rộng rãi.
Nhân chuyến trở lại Việt Nam truyền giảng phật pháp, ngày 4-4, Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche đến từ Ấn Độ đã dành nhiều thời gian giao lưu cùng bạn đọc tại TPHCM.
Nguyễn Trí được biết đến vào năm 2013 khi tác phẩm Bãi vàng, đá quý trầm hương (NXB Trẻ) đoạt giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. “Sự nghiệp” cầm bút của Nguyễn Trí đến nay mới chỉ 5 năm nhưng ông đã có 9 cuốn sách truyện dài, truyện ngắn ra đời.
Phan Việt vừa có buổi giao lưu về tác phẩm mới nhất, cũng là tác phẩm chị cho là quan trọng nhất trong bộ ba "Bất hạnh là một tài sản" của mình.
Sáng 21-3, tại trụ sở Hội Nhà văn TPHCM, đã diễn ra buổi ra mắt tập tiểu luận, phê bình Nhà văn Lê Văn Thảo trong lòng đồng nghiệp do Hội Nhà văn TP thực hiện (NXB Hội Nhà văn xuất bản).
Nhà sách Trí Việt cho biết sau gần 3 năm thực hiện với 6 lần chỉnh sửa, Hội đồng thẩm định cuốn sách “Gạc Ma - Vòng tròn bất tử” do Ban Tuyên giáo TƯ thành lập đã đồng ý cho phép xuất bản cuốn sách này.
Lịch sử phát triển của hệ thống thể loại báo chí cho thấy Bút ký chính luận giữ một vai trò quan trọng trong việc định hướng xã hội. Nó là thể loại không thể thiếu trong việc giáo dục tư tưởng, chính trị cho quần chúng. Trong một thế giới đương đại, trong một xã hội bùng nổ thông tin với nhiều biến động, Bút ký chính luận càng trở nên quan trọng và cần thiết cho đời sống.
Ngày 4 và 5/1, Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam tiến hành họp để bình chọn bảy tác phẩm xuất sắc của làng viết năm qua. Kết quả được công bố hôm 10/1.
Nghiên cứu công phu, tư liệu chính xác, văn phong mạch lạc và giàu cảm xúc, tác phẩm Văn chương phương Nam - một vài bổ khuyết của hai tác giả Võ Văn Nhơn và Nguyễn Thị Phương Thúy không chỉ khiêm tốn “bổ khuyết” mà là công trình giàu tâm huyết với những khám phá ngạc nhiên mới lạ rất hữu ích.
Nói về cuốn sách phê bình văn học Giăng lưới bắt chim của mình, Nguyễn Huy Thiệp hay nhắc lại điều thoạt tiên tưởng rằng ông "lấp lửng": tôi viết có đúng có sai, có chính xác có nhầm lẫn, viết khi mình "đang còn nửa mê nửa tỉnh".
Có một thực tế là rất nhiều người song hành giữa việc viết văn và viết báo. Xét về góc độ thể loại thì văn học và báo chí là hai thể loại khác nhau nhưng giữa chúng lại có sự tương đồng với nhau về nhiều khía cạnh. Vì thế việc song hành giữa văn chương và báo chí là điểu dễ hiểu.
hông biết đã đến đáy chưa thảm trạng tác giả (khoa học và nghệ thuật) bị xâm hại trắng trợn về bản quyền như hai công trình về dân tộc học của GS.Từ Chi, và về sử học của GS.Trần Quốc Vượng. Hai tác giả có tên tuổi đã quá cố, và những nhà xuất bản gây nên sự cố, làm méo mó, biến dạng đứa con tinh thần của họ lại là những nhà xuất bản có những cái tên rất sang, là cơ quan ngôn luận của những cái hội nghề nghiệp lẽ ra phải rất nghiêm chỉnh, đứng đắn trước công luận. Các cơ quan truyền thông đã lên tiếng. Không biết gia đình, thân nhân của hai tác giả có ý kiến gì không? Ta đã có lệ luật gì về những vụ việc như vậy, để đưa ra tòa án dư luận?
Chiều 7.10, Hội đồng giám khảo giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội gồm các nhà văn, nhà thơ: Bằng Việt, Nguyễn Việt Chiến, Phạm Xuân Nguyên, Bùi Việt Mỹ, Nguyễn Sĩ Đại, Lê Minh Khuê, Đoàn Tử Huyến, Nguyễn Đăng Điệp, Nguyễn Thành Phong đã họp phiên chung khảo.
Ngày 4/10, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã đến dự và phát biểu tại Hội thảo khoa học toàn quốc “Văn học, nghệ thuật với việc xây dựng nhân cách con người Việt Nam” do Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tác phẩm văn xuôi, trong đó có truyện ngắn xuất hiện trên báo chí đã trở thành món ăn tinh thần nhiều năm nay cho độc giả. Tuy nhiên, dường như món ăn tinh thần này đang ngày càng có xu hướng bị co lại, bị thay thế.
Sáng tạo văn học nghệ thuật về đề tài chiến tranh, cách mạng thời gian qua đã có nhiều đổi mới và được giới chuyên môn ghi nhận.
Viết về cuộc Cách mạng mùa Thu 70 năm về trước, nhà văn Nguyễn Đình Thi - người can dự, đồng thời là chứng nhân của cuộc cách mạng vĩ đại đó (Năm1945 ông dự Hội nghị Quốc dân Tân Trào và được cử vào Ủy ban Giải phóng dân tộc; sau đó được bầu làm Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa I là Ủy viên thường trực) đã ví nó giống như “một cuộc lột vỏ”, “rũ bùn” đứng lên của con người, của dân tộc Việt Nam: Súng nổ rung trời giận dữ/ Người lên như nước vỡ bờ/ Nước Việt Nam từ máu lửa/ Rũ bùn đứng dậy sáng lòa (Đất nước).
Sau gần 30 năm thực hiện đường lối đổi mới về văn hóa văn nghệ được đề ra trong Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (tháng 12/1986), văn học Việt Nam đã có nhiều bước chuyển sâu sắc, đạt nhiều thành tựu đáng kể trên tất cả các thể loại, góp phần quan trọng vào việc xây dựng nền tảng văn hóa, tinh thần của con người và xã hội.