Nhân dịp NSND Đặng Nhật Minh về Huế, tại Cồn Nón, bãi đất bồi cạnh Đập Đá, Nhóm Những người bạn Cố đô Huế và Trung tâm Du lịch Huế xưa Huế nay đã tổ chức buổi giao lưu giữa tác giả bộ phim truyện nhựa Cô gái trên sông với bạn bè văn nghệ sĩ và khán giả Huế hâm mộ điện ảnh đích thực.
Đặng Nhật Minh là một người con ưu tú của Huế, sống ở Hà Nội nhưng tấm lòng luôn luôn hướng về quê hương. Ông trần tình, những thành công trong các tác phẩm của mình có sự ảnh hưởng rất lớn của tính cách và tâm hồn Huế. Đằng sau những tác phẩm của ông nhiều người nhận ra tâm hồn và tính cách Huế của tác giả, cho dù phim không làm ở Huế, cốt truyện, đề tài của phim đều không phải là Huế. Phim của ông có nhiều cơ hội được trình chiếu ở nước ngoài, khi xem nhiều người nhận ra đó là phim do người Việt Nam làm, tính cách nhân vật là tính cách con người Việt Nam. Cách đây ba năm, trong lễ trao tặng thưởng, lần thứ hai của tỉnh Thừa Thiên Huế cho các nhà khoa học và văn nghệ sĩ không ở Huế nhưng có nhiều cống hiến cho sự nghiệp văn học nghệ thuật của Huế giai đoạn 1975-2010, tôi nghe Đặng Nhật Minh bày tỏ: “Dù đã nhận được khá nhiều giải thưởng quốc tế và quốc gia nhưng tặng thưởng này có ý nghĩa rất đặc biệt. Tôi cám ơn đấng sinh thành đã nuôi dưỡng tôi bằng truyền thống gia đình và bằng tâm hồn Huế”.
Lần này tôi lại nghe Đặng Nhật Minh cám ơn thời bao cấp. Ông nói: “Tôi đội ơn thời kỳ bao cấp”. Thời ấy chỉ có một ông chủ duy nhất là Nhà nước chi tiền làm phim. Và làm phim không nhằm vào mục đích kinh doanh, vì thế mới có những bộ phim để đời, có tác phẩm để tự hào, được xem như là kinh điển, là chuẩn mực của điện ảnh Việt Nam, chuông thanh xa vọng xứ người như Chung một dòng sông, Con chim vành khuyên, Bao giờ cho đến tháng mười... Bây giờ ngoài Nhà nước, còn có 40 ông chủ khác. Đó là 40 hãng phim tư nhân. Bỏ tiền làm phim họ lấy mục tiêu lợi nhuận đặt lên hàng đầu. Khi điện ảnh trở thành môi trường kinh doanh, bị đồng tiền chi phối thì không thể có tác phẩm chất lượng cao. Hiện nay, mỗi năm Việt Nam chỉ sản xuất được 15 bộ phim truyện nhựa, trong đó có hai phim do Nhà nước cấp kinh phí. May thay, vẫn có những nhà điện ảnh làm phim vì danh dự, và nhờ đó Đặng Nhật Minh mới làm được bộ phim Đừng đốt. Một số ông chủ hãng phim tư nhân sau khi xem Đừng đốt khen hay, chúc mừng, nhưng cũng rất thành thật với tác giả: Phim rất hay nhưng chúng tôi không dám làm phim kiểu như thế này.
![]() |
Cảnh phim “Cô gái trên sông”. Ảnh: Đặng Nhật Minh cung cấp |
Đặc điểm chung của điện ảnh thế giới hiện nay là giải trí. Chức năng giải trí lấn lướt chức năng giáo dục và chức năng thẩm mỹ. Cơ chế làm phim giải trí mở ra thị trường điện ảnh rộng lớn, nó không mang dấu ấn một dân tộc nào nên đến được khắp các châu lục. Đáng buồn là phim giải trí của Việt Nam không hội nhập được. Tưởng bắt chước phim Hollywood, phim Hàn Quốc thì sẽ hội nhập, hoá ra không phải. Có phim lợi nhuận khổng lồ như Mỹ nhân kế, thu 53 tỷ trong ba tuần chiếu nhưng không hội nhập được do không có bản sắc riêng, cũng không gắn với đời sống cộng đồng, xa với sinh hoạt điện ảnh thế giới. Ngay chính khán giả Việt Nam cũng bỏ về nửa chừng trong buổi chiếu khai mạc Liên hoan phim Quốc tế vừa rồi (2012) tại Hà Nội. Ấy là do phim không có được những hình ảnh, dấu ấn con người đặc trưng Việt Nam. Trong khi phim của các nước bạn họ nhìn trực diện vào đời sống và đặt ra những vấn đề bức xúc cần phải giải quyết. Ở một góc nhìn đồng cảm và tương tự, dịch giả Bửu Ý ấm ức: Rất tiếc là hình ảnh Việt Nam rất hiếm thấy trong các phim nước ngoài, ít hơn rất nhiều lần so với hình ảnh của Campuchia, Thái Lan?
Trước khi vào Huế, Đặng Nhật Minh có đọc một bài báo của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân đề xuất ý tưởng xây dựng Huế theo mô hình thành phố nhân văn. Ông rất tâm đắc, và cho rằng phải xây dựng nền điện ảnh nhân văn mới có được nhiều tác phẩm truyền đời, và có tác phẩm hội nhập với thế giới. Một vài khán giả hỏi về mục đích giáo dục và mục đích giải trí bên nào nặng, nhẹ trong quá trình làm phim, Đặng Nhật Minh chia sẻ: Dù được Nhà nước cấp tiền làm phim, ngay cả trong thời điểm có những cơ quan tổ chức cho cán bộ đi xem phim tập thể, sau khi xem phải viết thu hoạch, ông vẫn làm phim theo cảm xúc của mình, không chịu một sự áp đặt nào cả. Khi làm phim Đặng Nhật Minh không có ý định giáo dục, dạy bảo ai điều gì. Ông làm phim như một lời tâm sự với khán giả. Và chỉ mong được khán giả chia sẻ với mình, mong muốn phim sẽ góp phần nuôi dưỡng tâm hồn đẹp hơn, đồng cảm với nhân vật và đồng cảm với mọi người xung quanh. Đặng Nhật Minh kể, lần sang Ấn Độ tham gia Ban giám khảo LHP, sau buổi chiếu phim Bao giờ cho đến tháng mười, có một khán giả bản xứ tuổi ngoài 50 đến gặp ông với đôi mắt rưng rưng và nói rằng: Tôi khóc khi xem phim Bao giờ cho đến tháng muời…
Đặng Nhật Minh xúc động còn lớn hơn vị khán giả người Ấn. Ông xem đó là một sự chia sẻ, đền đáp.
Đó chính là bản lĩnh là thành quả lao động nghệ thuật của người nghệ sĩ tài năng và chân chính.
Nằm trong chương trình Phát triển không gian văn hóa, chiều ngày 20 tháng 9, tại nhà sách Phú Xuân, Tạp chí Sông Hương phối hợp với Công ty văn hóa Phương Nam tổ chức giới thiệu ấn phẩm An lạc mùa chay – món chay dâng mẹ và Lễ trao học bổng cho học sinh nghèo vượt khó của tác giả Hồ Đắc Thiếu Anh.
Trong khuôn khổ chương trình Phát triển Không gian Văn hóa, vào lúc 8h 30 phút, ngày 29 tháng 8 năm 2014 tại Salon VĂN HÓA CÀ PHÊ THỨ BẢY, lầu 1, Trung Nguyên Coffee, 19 Phạm Ngọc Thạch, Q3 Thành phố Hồ Chí Minh, Tạp chí Sông Hương sẽ tổ chức giới thiệu tập sách “Thơ Tân hình thức Việt - Tiếp nhận và sáng tạo.”
Trong khuôn khổ chương trình Phát triển Không gian Văn hóa, sáng ngày 15/ 8, Tạp chí Sông Hương tổ chức giới thiệu tập sách “Thơ Tân hình thức Việt - Tiếp nhận và sáng tạo.”
Huế là nơi địa linh nhân kiệt nên văn hóa đọc đã có một bề dày lịch sử trên mảnh đất này.
Chiều ngày 22/11/2013, tại số nhà 203/19 đường Nguyễn Trường Tộ (Tp Huế), Tạp chí Sông Hương và Gác Trịnh đã tổ chức Khai mạc triển lãm tranh của họa sỹ Đinh Cường và họa sỹ Phan Ngọc Minh. Đến dự có đông đảo các họa sỹ, các nhà phê bình mỹ thuật, những người yêu mến nghệ thuật và các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương đóng trên địa bàn.
Chiều ngày 25/10 tại Cà Phê sách Phương Nam, số 15 Lê Lợi, Tp Huế, Hội nhà văn tỉnh Thừa thiên Huế, Công ty văn hóa Phương Nam và Trung tâm văn hóa New Space Arts Foudation đã tổ chức buổi tọa đàm giới thiệu tác giả Phan Tuấn Anh - Gương mặt phê bình trẻ, và thơ. Tới dự có đông đảo bạn đọc, các nhà văn, nhà thơ, các nhà nghiên cứu phê bình văn học, các giảng viên và sinh viên đại học Huế cùng phóng viên báo chí trong tỉnh.
Chiều ngày 27 – 09 – 2013, tại trụ sở của Tạp chí Sông Hương, Hội nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp cùng Tạp chí Sông Hương tổ chức giới thiệu tác phẩm “Ngủ giữa trùng sơn” của nhà văn Lê Vũ Trường Giang. Đến dự có đông đảo các nhà văn, nhà thơ, các nhà phê bình lý luận, đông đảo bạn đọc cùng phóng viên báo chí.
Ngày 14-8 (tức mùng 8 tháng 7 âm lịch), lễ hội điện Hòn Chén đã khai mạc tại xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Trong giờ phút hay tin người bạn của mình hấp hối, nhà văn Tô Nhuận Vỹ đã nhớ về người bạn của mình và viết bài viết này ngay trong đêm. Khi chữ cuối cùng của bài viết được viết xong, cũng là lúc nhà văn hay tin: ông Ngô Kha sắp trút hơi thở cuối cùng... SH xin giới thiệu bài viết cùng bạn đọc.
Tạp chí Sông Hương vô cùng thương tiếc báo tin:
Nhà sử học Ngô Kha vừa mới qua đời vào lúc 0 giờ 05 phút sáng ngày 08 tháng 8 năm 2013 (nhằm ngày 02 tháng 7 năm Quý Tỵ), ở tuổi 80 sau một cơn đau nặng.
(SH) - Chiều ngày 17/7, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Nhóm dự án Bảo tồn, Trùng tu và đào tạo Đức (GCREP) đã tổ chức lễ hoàn công “Dự án bảo tồn, phục hồi trang trí nội thất công trình Tả Vu - Đại Nội Huế” và trao chứng chỉ đào tạo bảo tồn cho các thành viên tham gia dự án.
(SH) - Sáng nay (17/7), HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh khóa VI (nhiệm kỳ 2011-2016).
(SH) - Hơn 30 năm xa cách, chiều nay qua một cuộc điện thoại, tôi nôn nao, mừng vui được gặp lại người bạn của một thời lang thang qua những con đường thân quen trên phố Huế. Một thời sinh viên văn khoa đầy ắp kỷ niệm tràn về trong nỗi nhớ của Trọng của tôi.
(SH) - Thời gian vừa qua, một số phương tiện thông tin đại chúng đã đưa thông tin về việc Tạp chí Sông Hương Số Đặc Biệt tháng 6/2013 bị thu hồi vì đã in bản đồ Việt Nam mà không có các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Đây là những thông tin chưa sát với bản chất sự việc, Tạp chí Sông Hương nói rõ như sau:
(SH) - Do lịch sử để lại, hiện trên Thượng thành của Đại nội Huế và các eo bầu thuộc khu vực 1 (khu vực cần bảo vệ nghiêm ngặt) có tới hơn 2.800 hộ dân đang sinh sống; nếu tính trung bình cứ bốn người/hộ thì có tới hơn 1 vạn người đang sống tại khu di tích này.
(SH) - Ngày 10/7, tại Triện Miếu - Đại Nội Huế đã diễn ra lễ kỷ niệm 400 năm ngày mất của chúa Tiên Nguyễn Hoàng - vị chúa Nguyễn đầu tiên có công tích to lớn đối với hành trình khai phá vùng đất Thuận Hóa-Huế và cả miền Nam Việt Nam, tạo điền đề cho việc hình thành vương triều Nguyễn và kinh đô Huế sau này.
(SH) - Festival nghề truyền thống Huế ngày càng thu hút được du khách đến với Huế - Đó là một trong những nội dung được khẳng định tại Hội nghị tổng kết, đánh giá kết quả Festival nghề truyền thống Huế lần thứ 5 năm 2013.
(SH) - Từ khi hồ sơ khoa học “bài bản Nhã nhạc Cung Ai” – một bài bản đang bị mai một sau khi cố nghệ nhân Trần Kích về với cát bụi được thực hiện, chúng tôi tìm gặp nghệ nhân Trần Thảo (con trai của cố nghệ nhân Nhã nhạc Trần Kích) thì được biết, bài bản Nhã nhạc Cung Ai hiện vẫn còn được lưu giữ bởi nghệ nhân Trương Khiếm, ông là người nắm bắt khá vững vàng cách thức trình diễn bài bản này.
(SH) - Rất nhiều du khách đến cố đô Huế đã lè lưỡi, lắc đầu với dịch vụ “chặt chém” quanh các khu di tích.