Nhà văn Trần Thùy Mai

16:42 01/04/2009
Trần Thùy Mai bắt đầu được các bạn trẻ yêu thích văn chương ở Huế biết đến khi chị đang học ở trường Đồng Khánh những năm trước giải phóng (1975). Tốt nghiệp vào loại xuất sắc, chị được giữ lại làm cán bộ giảng dạy ở trường đại học Sư phạm Huế. Dạy ở trường đại học Sư phạm Huế được một vài năm, chị chuyển sang làm công tác biên tập ở nhà xuất bản Thuận Hóa. Đây là một quyết định khá táo bạo và sáng suốt. Làm việc ở nhà xuất bản, chị có điều kiện viết lách hơn.

Với Trần Thùy Mai “viết để được tồn tại trong những cảnh đời khác, được sống những gì tôi mơ ước, được nói những điều không nói giữa đời thường, là một cách thoát ra khỏi sự hữu hạn của đời người”. Đã mấy chục năm nay chị viết một cách say sưa, lặng lẽ, chăm chỉ, cần mẫn. Những tập truyện ngắn: Bài thơ biển khơi, Cỏ hát, Thị trấn hoa quỳ vàng, Trò chơi cấm, Mưa đời sau, Mưa ở Strasbourg, Một mình ở Tokyo... lần lượt ra đời, khẳng định chỗ đứng của chị trên văn đàn.

Sở trường của Trần Thùy Mai là truyện ngắn. Chị chỉ viết “những gì mình thích, những gì thực sự gắn bó với mình”. Đề tài quen thuộc trong truyện của chị là đề tài tình yêu - một trong những đề tài vĩnh cửu của văn chương nhân loại. Hầu hết những câu chuyện viết về tình yêu của Trần Thùy Mai đều có vị đắng. Cái đẹp và hạnh phúc trong hàng loạt truyện ngắn của chị như Thương nhớ hoàng lan, Gió thiên đường, Đêm tái sinh, Trăng nơi đáy giếng, Cánh cửa thứ chín, Thập tự hoa... đều rất mong manh. Mỗi câu chuyện là một tình khúc buồn, nhẹ nhàng mà sâu lắng. Những tình khúc buồn ấy nhắc nhở mọi người phải biết tận hưởng, phải biết bảo vệ, phải biết nâng niu, trân trọng cái đẹp và hạnh phúc trong cuộc sống. Cốt truyện của Trần Thùy Mai thường đơn giản. Chị tập trung khai thác, thể hiện thế giới nội tâm nhân vật.

Mốt số tác phẩm xuất sắc của chị đã được dựng thành phim như Thập tự hoa, Gió thiên đường, Trăng nơi đáy giếng. Chị cũng đã nhận được nhiều giải thưởng xứng đáng. Các tập truyện ngắn Quỷ trong trăng - giải B, Hội Nhà văn Việt Nam năm 2002, Thập tự hoa - giải thưởng Văn học nghệ thuật năm 2003 của Ủy ban toàn quốc các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Giải thưởng Văn học Cố Đô năm 2004, Một mình ở Tokyo - giải thưởng hàng năm của Hội liên hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế năm 2008. Với một bút lực dồi dào và và một giọng văn trữ tình sâu lắng, tôi tin là Trần Thùy Mai sẽ còn gặt hái nhiều thành công hơn nữa.

     MAI VĂN HOAN giới thiệu


Quỷ trong trăng
                                            Truyện ngắn


(Minh hoạ: Đặng Mậu Tựu)


Nguyệt không đẹp. Mọi nét trên khuôn mặt đều tầm thường, nhưng cả người cô từ đầu đến chân toát lên một vẻ trắng trẻo, mềm mại. Đang đi ngoài nắng nóng ran, vào đến căn chòi lá này, người tôi như dịu xuống khi thấy cô ngồi trong góc, giữa một đoàn thi nhân cổ quái, mỗi người một vẻ.

"Em nghe người ta nói trong hồ Tịnh Tâm có con quỷ. Đàn bà con gái mà vô đây, dễ bị vương lắm, cúng sạch gia tài không hết. Bữa ni anh Tư nài nỉ quá, em mới dám vô đệm đàn cho các anh ngâm thơ".

Tư chồng Nguyệt, râu tóc bồm xồm như một Fakia Ấn Độ, nghe vợ nhắc đến mình, cười rạng rỡ như đứa trẻ. Xem chừng Nguyệt là Quan Âm bồ tát của hắn.

Ngày ấy hồ Tịnh Tâm chưa hoang phế như bây giờ. Vẫn còn một ngôi đền lục giác tuy cũ kỹ nhưng vẫn nguyên lành, trên mặt nước đầy hoa sen. Chếch một bên là túp lều nhỏ của Thìn. Thìn ba mươi hai tuổi, nửa tục nửa tu, được thuê để bảo vệ hồ vì Thìn có võ thiếu lâm. Thìn đa tài, chữ đẹp, biết làm thơ, thích đọc sách thiền. Từ lúc hắn về đây, căn chòi thành tụ điểm để các nghệ sĩ lang thang như chúng tôi nhóm họp. Các nhà thơ dân dã nghèo rớt mồng tơi, chỉ sống nhờ mưa nắng, khí trời và thơ. Một cút rượu đế mệ Năng, mấy dĩa đậu phụng và vài chục con ốc luộc là đủ khơi nguồn thi hứng rồi. Có khi lai láng mãi đến khuya, lại cuốc bộ lên ga, uống với nhau một chén trà đặc, trở về nhìn sương trắng giăng mù trên cây muối rồi quay lại căn lều bên hồ, nằm co quắp bên nhau mà ngủ, sáng dậy thằng này kể cho thằng kia nghe những giấc mơ về sáng.

Từ khi có Nguyệt thỉnh thoảng đến đệm đàn, tôi thường không kể những giấc mơ ra được. Nguyệt xem chừng không có vóc dáng mảnh mai của người đàn tranh, cô có thân hình hơi mập, dáng tròn trĩnh, ức nở. Mỗi khi nhìn Nguyệt tôi thường nghĩ đến những bức tranh thời Phục hưng. Những người đàn bà trong tranh đều có tí khuyết điểm trên thân thể, không hoàn toàn chuẩn về ni tấc, chính vì vậy mà rất gần gũi với cuộc đời. Nguyệt cũng thế, cô có vòng mông hơi lớn, trông nặng nề. Chân cô lại có tật hơi cà nhắc, bước đi khập khiễng lại làm tăng thêm nhược điểm. Vậy mà không hiểu sao, trong mơ tôi thường thấy cô hiện ra từ cái phía khiếm khuyết đáng yêu ấy.

Tư thường nói với tôi, "Tao thích cái chân cà nhắc của Nguyệt, không có nó chắc gì nàng chịu lấy tao". Hắn vừa nói vừa cười hồn nhiên: suốt ngày chạy xe ôm và mơ làm thiên tài. Trong đầu hắn luôn ám ảnh một Bùi Giáng, một Hàn Mặc Tử. Chạy xe ôm mỗi ngày được chục ngàn giao cho vợ mua gạo là đủ, hắn miệt mài la cà với thơ rượu. Cả bọn chúng tôi ai cũng thế, làm cầm chừng đủ sống, không phải vì lười nhưng vì ai cũng thấy cái quan trọng nhất trên đời, đối với chúng tôi, rất khác đối với mọi người. Cả Ngàn Khơi chàng trai thường kiếm sống bằng nghề thổi kèn đám tang. Cả Hoạch với chiếc xích lô cà tàng chỉ chạy mỗi ngày vài chuyến. Cả Thiệp chân cò - chàng sinh viên ra trường không có nhiệm sở, đang còn ăn cơm với cha mẹ và ấp ủ một mối tình vô vọng. Cả Tuấn, anh giáo viên cấp ba giỏi chữ Hán, mê thơ Đường luôn nhận mình là người "hữu tài, vô mệnh". Cả tôi, chàng họa sĩ lận đận bao nhiêu năm chuyên vẽ những bức tranh đồng loạt trên khung để bán cho người phương xa. Không có thơ, đời chúng tôi mất cứu cánh.

Cuối năm con mèo, một nhà thơ lớn từ Bắc vào, chọn mái lều của Thìn làm nơi trú chân. Chúng tôi gọi ông là "Trung niên thi sĩ". Là một người đã nổi tiếng cả nước về thơ ca lẫn cuộc đời bầm dập của mình, ông nhanh chóng được chúng tôi suy tôn làm Tao Đàn Đại Nguyên Súy. Trung niên thi sĩ đóng đô ở xứ Huế thơ mộng dài dài vì mối tình si với một nữ thi sĩ. Nhà thơ đã ngồi lì ở nhà nữ thi sĩ không biết bao nhiêu chiều mưa. Vào chơi những ngôi vườn Huế xanh tươi, ông hái quả ổi, quả khế, quả nào đối với ông cũng là ngọc. Ông lấy bút sắt khắc lên đó những câu thơ tỏ tình, rồi nhờ Tư râu đem đến cho người đẹp. Lúc ấy, nữ sĩ đã xoay xở xin được một lô đất và đang xây nhà, cần gạch ngói, xi măng và sự bảo trợ của các vị chức sắc chứ không cần ổi, khế. Những món quà thơ ngây của trung niên thi sĩ được lãng quên và lăn lóc đâu đó trong căn bếp của nàng. Và cái ông gặt được bao giờ cũng chỉ là những trường ca đầy tuyệt vọng. Dù sao đi nữa, ông là người duy nhất trong chúng tôi có được một điều gì đó để nói và viết về tình yêu. Cả bọn tôi trừ Tư, chưa hề được người đàn bà nào để yên bàn tay trong tay mình. Như tôi... thỉnh thoảng, tôi có biết đàn bà. Những người đàn bà đáng giá ba nghìn một chuyến ở Bến Me hay cửa Ngăn, trong bóng đêm chập choạng. Những cuộc âm dương vội vã ấy chỉ để lại một nỗi mệt mỏi ê chề, một nỗi cảm thương ảo não. Thìn bảo tôi: Thà chết khát, không uống nước bẩn đâu. Hắn lấp kín nỗi thiếu vắng tình yêu bằng cách tập công phu Tây Tạng, một thứ công phu triệt tiêu tình dục. Tôi bảo: "Trái tự nhiên". Thìn cười: "Ông nên đọc thêm về Mật Tông Tây Tạng. Vũ trụ này đầy bí ẩn. Mình tự cho là học nhiều, biết rộng, nhưng cái biết của khoa học chỉ là một tấc so với ngàn thước tâm linh".

Tôi không biết gì về tâm linh. Tôi chỉ là tôi, một xác thân bất toại, không uyên bác và thanh khiết như Thìn, cũng không có được cái giản đơn toại nguyện như Tư râu. Cảnh nhà Tư nghèo, nhưng đầm ấm. Anh chồng vừa làm vừa chơi không bị vợ rầy bao giờ. Nguyệt đi làm ở xí nghiệp thuốc lá. Việc làm có ít, một tuần đi làm, hai tuần phải nghỉ. Thời giờ rảnh, cô thêu áo bỏ chợ. Những ngày hè mát, Tư lấy xe ôm chở vợ và hai đứa con gái sinh đôi đi biển. Nhìn hạnh phúc của họ tôi thèm. Tư cũng râu ria, nhếch nhác, luộm thuộm chẳng kém gì tôi. Hắn chỉ sang trọng nhất đám ở chỗ có vợ.

Bây giờ, Nguyệt đi rồi, thỉnh thoảng tôi vẫn quay lại trên mặt hồ yên ắng này. Ngày hôm ấy, khi ngồi câu bên hồ, ngực tôi tràn ngập một cảm giác khó tả, một điều gì đấy không sao chịu nổi. Hôm nay nhóm thơ không gặp mặt. Trung niên thi sĩ cùng với Thìn đi chơi thôn Vĩ Dạ. Sao Nguyệt lại đến? Nàng lững thững từ ngoài vào, chân tập tễnh, cả thân mình rung rung. Và rồi nàng ngồi xuống, nhặt lấy miếng mồi móc vào lưỡi câu giúp tôi.

- Tư đâu?

- Dẫn hai đứa nhỏ về quê.

- Nguyệt không thêu?

- Không, chợ ế lắm, người ta chưa đặt. Vả lại-Nguyệt cười mơ hồ, nhìn mông lung ra những lá sen ngoài xa-Có nhiều lúc không cầm kim lên nổi.

Tôi làm ra vẻ hiểu biết:

- Nguyệt làm nhiều nên mệt đó, cần nghỉ ngơi.

Nguyệt lắc đầu:

- Không phải mệt. Mà...em chẳng biết nói thế nào. Mà này, anh Tư em cũng có lúc tỏ ra thông minh, anh ấy bảo: Sao lúc nào em cũng như đang đợi. Thế nhưng em, em cũng không biết mình đợi điều gì.

"Giá như có điều gì để chờ..." Nguyệt vừa lẩm bẩm vừa thở dài. Tôi từng đọc đâu đó trong những cuốn truyện tình nhảm nhí rằng: đàn bà con gái ngồi cạnh đàn ông mà thở dài, kêu buồn, kêu lạnh...là muốn khêu gợi tà ý. Tự nhiên tai tôi đỏ lên, tôi liếc nhanh sang Nguyệt. Hình như tôi đã lầm: nàng chẳng mảy may để ý đến tôi sau tiếng thở dài như tiếng gió heo may lướt qua hồ. Tôi nhớ ra mình cũng đã nhiều lần thở dài như thế khi đối diện với càn khôn tĩnh mịch.

"Anh có thấy tức ngực không? Có cái gì đó nặng kinh khủng, nhiều khi muốn vùng lên rứt ra mà không được". Nguyệt hỏi tôi. Tôi ngẩn người, không hiểu nàng muốn nói gì.

Trăng đã lên cao, dội bóng xuống hồ rực rỡ. Tôi lúng túng nói với Nguyệt: "Nguyệt thấy trăng đẹp không, hèn chi thuở trước Lý Bạch ôm trăng mà chết. Hay bây giờ anh nhào xuống hồ, vớt trăng lên cho Nguyệt chơi nghe?" Nguyệt bĩu môi: "Ôm một vầng trăng ảo thì được gì?" Tôi nóng bừng. Câu nói của nàng làm trí tôi giải mã ra muôn nghìn lời giải lung tung. Trong nỗi hoang mang, tôi bất giác xích lại gần Nguyệt. Bộ ngực phập phồng của nàng mẩy tròn chật chội dưới lớp áo. Nhưng nàng chẳng chú ý gì đến tôi. Đôi mắt nàng cứ dạo quanh hụt hẫng như tìm kiếm trên những con đường vắng vẻ trong hồ. Tôi nhìn theo ánh mắt ấy: chỉ thấy lặng lẽ. Khi tôi quay lại thì Nguyệt đã bước đi, trong mắt tôi là cái hình ảnh khiếm khuyết đáng yêu của người đàn bà ân sủng đã đến với hội thơ chân đất điêu linh. Còn lại một mình, tôi nhìn ra hồ và chợt nhận ra cái cảm giác khó tả mà Nguyệt từng cảm thấy: tôi tức ngực, choáng ngợp như có một hòn đá nặng đè lên thân thể.

Bẵng một dạo Nguyệt không đến đàn nữa. Cả bọn đều thấy thiêu thiếu, nhơ nhớ tiếng đàn nhưng không dám nói ra vì thấy vẻ ủ rũ khác thường của Tư. Thơ ca bỗng dưng nhạt phèo. Tôi hỏi trung niên thi sĩ: "Sao, tuần này bác có chấm được câu nào không?" Ông cười cười, lắc chòm râu ngược ngạo: "Thơ tụi bây tuần này giống như hến luộc". Thìn cầm bút lông trầm ngâm trên trang giấy lụa, bỗng chốc như xuất thần, viết thật nhanh hai dòng chữ như bướm bay:

Sớm mai chợt nhớ xuân hồng
Tôi qua ngọn cỏ nghe nồng giọt sương

Tôi ngạc nhiên vì câu thơ không giống giọng thơ của Thìn. "Thơ này lẳng lơ lắm, không phải thơ thiền". Trung niên thi sĩ gạt đi: "Cậu chẳng biết gì. Chính là thiền đấy!"

Tuần sau nữa, không thấy Tư râu. Thiệp chân cò bảo tôi: "Thằng Tư bị vợ hành". Nghe nói tối nào vợ hắn cũng giăng một mớ xô chậu lỉnh kỉnh dưới chân giường rồi đóng chặt cửa buồng, bắt anh chồng ngủ ngoài. Nửa đêm, tưởng vợ ngủ say, Tư thò tay thớn cửa định rút then, không dè Nguyệt phát hiện, lấy dao rẹt ngang một đường, mười ngón tay Tư chảy máu.

Tôi khiếp. Cái cô nàng miệng cười núng nính hóa ra khi đã nổi cơn lại dữ như vậy. Có thể cái buổi ngồi gần tôi hôm nào là nguyên nhân đưa gia đình Nguyệt đến chỗ ấy? Tôi buột miệng nói lên nỗi lo âu của mình. Trung niên thi sĩ phì cười: "Ông lúc nào cũng mơ hồ. Hôm nay ai luộc ốc? Thiệp chân cò nhé? Thìn này, cậu lấy giấy bút ra đi. Câu này của mình, cậu không thể không ghi lại được. Và ông đọc thong thả, mắt nhìn chăm chăm vào người đang viết:

Đêm qua thằng cuội khoèo rơi cái rằm

Một màu đỏ ửng từ mang tai Thìn hiện ra rồi lan xuống cằm, xuống cổ. Hắn chững lại bảo: "Ông giỏi lắm. Nhưng cho tôi chữa lại một chữ. "Đêm nao, thằng cuội khoèo rơi cái rằm". Đêm qua, vẫn còn xác định, mà đây là chuyện tình cờ, vô định, nảy sinh từ nhân duyên". "Giỏi! vậy viết nữa đi!". Trung niên thi sĩ bảo. Tôi cáu: "Các ông coi thường bọn này vừa vừa chứ. Nói chi mà y như hũ nút".

Tối đó, tan cuộc, tôi ghé qua nhà Tư râu, thấy Nguyệt đang xếp dọn áo quần trong tủ. Mặt cô bị ai đánh không rõ, sưng lên từng mảng tím tái.

Ba hôm sau, tôi nghe tin Nguyệt đã trốn đi, cả Thìn cũng biến mất. Đúng là tôi lúc nào cũng mơ hồ. Cả đời, tôi chưa từng chạm tới một điều gì có thật. Tôi ra về trong tiếng ễnh ương ran lên trên hồ. Hồ Tịnh Tâm, mà sao tâm tôi không tịnh?

Ít lâu sau Tư râu phát điên, khoác bao tải đi trên đường, miệng vẫn luôn lẩm nhẩm đọc thơ. Kỳ lạ thay, những vần thơ hắn đọc bây giờ lại sắc sảo hơn. Có lần gặp hắn, tôi chặn lại chìa cho điếu thuốc. "Đi đâu, Tư?". Hắn cười, vẫn cái cười thơ ngây trên khuôn mặt đẹp trai lem luốc. "Ta đi tìm Phật trong ma, tìm thánh trong quỷ, tìm ta trong mình". Tôi muốn khóc. "Tư ơi, thơ tỉnh thế, sao mày lại điên?" Tư gật đầu "Em bỏ ta, ta bỗng hóa thiên tài. Ông không biết à? Những thiên tài đều điên loạn". Tôi trở về, kể lại với trung niên thi sĩ. Ông nhét thuốc lào vào điếu, ủ rũ: "Không phải bây giờ thằng Tư mới điên. Nó đã điên từ cái lúc đưa vợ đến chòi thơ này. Một cái ao tù chỉ chờ dịp để nổi sóng".

Một ngày cuối năm, trung niên thi sĩ rời chúng tôi quay về đất Bắc. Cô nàng nữ sĩ chân giày đã bảo "Một nhà thơ danh tiếng như anh mà lại để chòm râu trước ngực, tóc phủ quá tai, với bộ bà ba vải thô và cái bị lát, trông chán lắm". Thế là nàng chỉ chấp nhận ông vào thế giới của nàng nếu ông chịu cạo râu, hớt tóc, mặc âu phục và thắt cravate cho xứng với tài năng của mình và vị trí của nàng trong xã hội. Điều này quá dễ, nhưng xúc phạm đến lòng tự trọng của trung niên thi sĩ. "Màu cờ sắc áo của mình, không thể bỏ đi dù là trước tình yêu hay cái chết." Sau khi hoàn tất một trường ca ràn rụa máu tươi, ông ra đi, và hội thơ cũng tan. Mùa thu năm ấy một cơn bão đã giật đổ mái đình lục giác và cuốn bay luôn cả căn chòi. "Đêm nao thằng cuội khoèo rơi cái rằm", câu thơ của trung niên thi sĩ vẫn còn trên vách cho đến khi căn chòi thơ tiêu tan trong gió.

Tháng sáu năm nay, đêm rằm, tôi và mấy người bạn thơ còn sót lại bỗng nảy ra ý quay lại hồ xưa. Chẳng còn gì, ngoài hoa sen tàn sắp hết. Trăng chiếu trên những mô đất cũ, và cây lá xì xào, gợi nhớ tới những bóng người thuở trước.

Giờ đây quanh cút rượu chỉ còn tôi, Hoạch xích lô và Ngàn Khơi. Tuấn, chàng giáo viên giỏi chữ Hán lâu nay không làm câu đối nữa. Các trường bán công mở ra nhiều cho nên quanh năm chàng bận rộn dạy giờ và phải đi nhậu với đồng nghiệp. Thi thoảng gặp tụi tôi hắn ngồi nhâm nhi không quá một ly, dúi cho một ít tiền rồi vội vã đi. Thiệp đã vào Nam tìm kế sinh nhai. Hoạch xích lô băn khoăn: "Chân cò tay nhện như hắn, vô Sài Gòn làm chi để sống?" Tôi lặng yên, nhớ lại khuôn mặt thư sinh xanh rớt. Ngày ấy cũng như tôi hắn có nghĩ gì đến cơm cháo đời thường, chỉ mong cuối tuần có thơ được lọt mắt xanh của Tao Đàn Đại Nguyên Súy.

Trung niên thi sĩ đã chết. Ông bị xơ gan cổ trướng. Lúc sắp mất, ông viết thư cho tôi: "Anh khuyên em nên bớt rượu chè". Lời khuyên đã muộn, từ lâu tôi chỉ còn lạc thú là rượu. Rượu thấm đẫm linh hồn và thể xác tôi đến nỗi không còn gì dẫn dụ tôi được nữa, kể cả những người đàn bà giá ba nghìn ở Bến Me nay cũng chỉ còn là những hạt bụi hổ nhục xa mờ trong ký ức.

"Còn Thìn với con Nguyệt, có tin tức chi không?" Tôi thu hết can đảm để nhắc tới hai cái tên lâu nay không ai còn đá động đến nữa. Hoạch xích lô cười như thở hắt ra.

- Nghe đâu đang cuốc rẫy ở một nơi nào đó xa tít mù thuộc Bà Rịa.

Tôi nghĩ đến một miền đất xa xôi nắng như thiêu, nhớ cái vẻ cười núng nính của Nguyệt, cái dáng người khiếm khuyết đáng yêu của cô, bây giờ có lẽ đã héo tàn dưới những cơn hạn lửa của năm này. "Chẳng biết chúng nó có hạnh phúc không?".

"Hạnh phúc cái con khỉ!" Ngàn Khơi đáp, hậm hực. "Sao trời lại cho nó đi mãi, không quay về để nhìn thấy thằng Tư, rách rưới lang thang như một linh hồn vất vưởng. Hai đứa con thì cạo đầu làm tiểu nơi một ngôi chùa xa tít. Mà đổi lại gì? Bỏ một anh thi sĩ chân đất, lại theo một anh chân đất thi sĩ. Bỏ một xứ hiu hắt, lại đến một nơi hắt hiu. Thật không thể nào hiểu nổi!"

Tôi cúi đầu, thinh lặng. Hoạch xích lô ngáp dài, phán một câu triết lý:

- Người ta bảo trên đời có hai bi kịch. Một là không đạt được ước mơ, hai là đạt được nó.

Tôi không nói gì. Ừ, Thìn ơi, cái vầng trăng mà đêm nao mày khoèo rơi xuống nay hẳn có lúc mày phải tiếc nuối sao không để mãi trên cõi trời thăng hoa. Nhưng những ý nghĩ ấy có đúng không, khi tôi cũng như Hoạch và Ngàn Khơi không phải là Thìn, không phải là Nguyệt. Và lẽ nào ba chúng tôi, những người đang ngồi ngáp ở một góc hồ này, lại là những người hạnh phúc?

Rượu hết, Hoạch và Ngàn Khơi nằm phơi bụng, ngủ quên dưới trăng. Tôi một mình trở về. Uống rượu bây giờ không khí thế như năm xưa nữa rồi. Trước mặt tôi, con đường xuyên qua hồ sáng loáng, tiếng dế ran lên, dội âm âm trên mặt nước. Trăng mũm mĩm làm tôi khát sống vô bờ bến. Nhưng đã muộn. Cả vầng trăng và chú Cuội đang tận cùng trong hành trình vô vọng, Tư râu đang tận cùng trong cõi điên rồ, còn tôi, tôi không có gì đến cùng cả, tôi lửng lơ giữa hai đầu sinh diệt. Thơ ơi, thơ có cứu rỗi đời tôi không?

Không phải là lần đầu, nhưng đây là lúc tôi thấy rõ nhất cái nặng khủng khiếp của trống rỗng và hiu quạnh. Tôi tức ngực, choáng ngợp như có cái gì đè nặng lên thân thể. Tôi biết, Nguyệt đã đi vì không chịu nổi cảm giác ấy: sức nặng của một vùng đời hoang vắng luôn chờ bão tới.

Tiếng chân tôi gõ trên đường trăng, và những tiếng vang nghe rờn rợn như có bàn chân ai đó bước sau lưng. Tôi rùng mình, chợt hiểu vì sao người ta bảo rằng những nơi hoang vu thường có quỷ.
1999

T.T.M
(241/03-09)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NGUYỄN VĂN HOATranh luận Văn Nghệ thế kỷ 20, do Nhà xuất bản lao động ấn hành. Nó có 2 tập: tập 1 có 1045 trang và tập 2 có 1195 trang, tổng cộng 2 tập có 2240 trang khổ 14,4 x 20,5cm. bìa cứng, bìa trang trí bằng tên các tờ báo, tạp chí có tư liệu tuyển trong bộ sách này.

  • VĨNH CAO - PHAN THANH HẢIVườn Thiệu Phương là một trong những Ngự uyển tiêu biểu của thời Nguyễn, từng được vua Thiệu Trị xếp là thắng cảnh thứ 2 trong 20 cảnh của đất Thần Kinh. Nhưng do những nguyên nhân lịch sử, khu vườn này đã bị triệt giải từ đầu thời vua Ðồng Khánh (1886-1889) và để trong tình trạng hoang phế mãi đến ngày nay. Trong những nỗ lực nhằm khắc phục các "không gian trắng" tại Tử Cấm Thành và phục hồi các khu vườn ngự của thời Nguyễn, từ giữa năm 2002, Trung tâm BTDTCÐ Huế đã phối hợp với Hội Nghệ thuật mới (Pháp) tổ chức một Hội thảo khoa học để bàn luận và tìm ra phương hướng cho việc xây dựng dự án phục hồi khu vườn này.

  • HỒNG DIỆUNhà thơ Cao Bá Quát (1809-1854) được người đời hơn một thế kỷ nay nể trọng, với cả hai tư cách: con người và văn chương. "Thần Siêu, thánh Quát", khó có lời khen tặng nào cao hơn dành cho ông và bạn thân của ông: Nguyễn Văn Siêu (1799-1872).

  • HÀ VĂN THỊNHI. Có lẽ trong nhiều chục năm gần đây của lịch sử thế giới, chưa có một nhà sử học nào cũng như chưa có một cuốn sách lịch sử nào lại phản ánh những gì vừa xẩy ra một cách mới mẻ và đầy ấn tượng như Bob Woodward (BW). Hơn nữa đó lại là lịch sử của cơ quan quyền lực cao nhất ở một cường quốc lớn nhất mọi thời đại; phản ánh về những sự kiện chấn động nhất, nghiêm trọng nhất đã diễn ra trong ba năm đầu tiên của thiên niên kỷ mới: sự kiện ngày 11/9, cuộc chiến tranh Afganistan và một phần của cuộc chiến tranh Iraq.

  • ĐẶNG TIẾN     (Đọc Hồi ức của Đại tướng Võ Nguyên Giáp)Một tờ báo ở ngoài nước đã giới thiệu bốn cuốn hồi ức của Đại tướng Võ Nguyễn Giáp mới xuất bản. Dĩ nhiên là một bài báo không thể tóm lược được khoảng 1700 trang hồi ký viết cô đúc, nhưng cũng lảy ra được những đặc điểm, ý chính và trích dẫn dồi dào, giúp người đọc không có sách cũng gặt hái được vài khái niệm về tác phẩm.

  • NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO       (Đọc tập truyện ngắn “Trà thiếu phụ” của nhà văn Hồng Nhu – NXB Hội Nhà văn 2003)Tôi đã được đọc không ít truyện ngắn của nhà văn Hồng Nhu và hầu như mỗi tập truyện đều để lại trong tôi không ít ấn tượng. Trải dài theo những dòng văn mượt mà, viết theo lối tự sự của nhà văn Hồng Nhu là cuộc sống muôn màu với những tình cảm thân thương, nhiều khi là một nhận định đơn thuần trong cách sống. Nhà văn Hồng Nhu đi từ những sự việc, những đổi thay tinh tế quanh mình để tìm ra một lối viết, một phong cách thể hiện riêng biệt.

  • ĐỖ QUYÊN…Đọc thơ Bùi Giáng là thuốc thử về quan niệm thơ, về mỹ học thi ca. Đã và sẽ không ai sai nhiều lắm, cũng không ai đúng là bao, khi bình bàn về thơ họ Bùi. Nhắc về cái tuyệt đỉnh trong thơ Bùi Giáng, độ cao sâu tư tưởng ở trước tác Bùi Giáng nhiều bao nhiêu cũng thấy thiếu; mà chỉ ra những câu thơ dở, những bài thơ tệ, những đoạn văn chán trong chữ nghĩa Bùi Giáng bao nhiêu cũng bằng thừa…

  • LÊ THỊ HƯỜNGTrong căn phòng nhỏ đêm khuya, giai điệu bản sonat của Beethoven làm ta lặng người; một chiều mưa, lời nhạc Trịnh khiến lòng bâng khuâng; trong một quán nhỏ bên đường tình cờ những khúc nhạc một thời của Văn Cao vọng lại làm ta bất ngờ. Và cũng có thể giữa sóng sánh trăng nước Hương Giang, dìu dặt, ngọt ngào một làn điệu ca Huế khiến lòng xao xuyến.

  • NGÔ MINHĐến tập thơ chọn Giếng Tiên (*), nhà thơ - thầy giáo Mai Văn Hoan đã gửi đến bạn yêu thơ 5 tập thơ trữ tình, trong đó có hai tập thơ được tái bản. Đó là tập đầu tay Ảo ảnh, in năm 1988, tái bản 1995 và tập Hồi âm, in năm 1991, tái bản năm 2000. 15 năm xuất bản 7 đầu sách (2 tập tiểu luận) và đang có trong ngăn kéo vài tập bản thảo tiểu luận nữa, chứng tỏ sức sáng tạo sung mãn đáng nể trọng của một thầy giáo vừa dạy học vừa sáng tác văn chương.

  • NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO        (Đọc tập thơ ''Độc thoại trước mặt trời'' của Trần Lan Vinh- NXB Văn học Hà Nội- 2003)Trên thi đàn văn học Việt Nam hiện đại, sự thiếu vắng những cây bút nữ đã trở thành một vấn đề cần được chú trọng. Hầu như mỗi khi phụ nữ cầm bút, điều họ quan tâm nhất đó là sự giải bày tâm sự với ngàn ngàn nỗi niềm trắc ẩn. Nếu viết là một cách để sẻ chia tâm sự thì Trần Lan Vinh là một trường hợp như thế.

  • NGUYỄN THANH TÚMùa đông năm ngoái, anh Đoàn Tuấn từ Hà Nội vào Huế giảng dạy lớp đạo diễn điện ảnh. Dù công việc khá bận rộn nhưng anh vẫn dành cho tôi không ít thời gian tâm sự, bởi ngoài tình cảm thân thiết anh còn là cấp trên của tôi ở toà soạn tạp chí Thế Giới Điện Ảnh. Trong những lần trò chuyện ấy, tôi thật sự bất ngờ khi nghe anh kể chuyện về cuốn sách anh sắp in ở Nhà xuất bản Trẻ mà nội dung của nó là câu hỏi hơn 20 năm nay vẫn luôn canh cánh trong tôi. Vốn dĩ Đoàn Tuấn là nhà biên kịch điện ảnh tên tuổi, anh đã có nhiều kịch bản phim nổi tiếng như: Chiếc chìa khoá vàng (1998), Ngõ đàn bà (1992), Đường thư (2003)...

  • MAI VĂN HOANNguyễn Khoa Điềm đến với thơ hơi muộn nhưng đã sớm định hình một phong cách riêng. Qua các tập Đất ngoại ô (1972), Mặt đường khát vọng (trường ca, 1974), Ngôi nhà có ngọn lửa ấm (1986), Thơ Nguyễn Khoa Điềm (1990), Cõi lặng (2007) ta bắt gặp những suy ngẫm của anh đối với nhân dân, đất nước; những chiêm nghiệm của anh về đời sống xã hội, nhân tình thế thái. Những chiêm nghiệm và suy ngẫm đó được thể hiện bằng một giọng thơ trầm tĩnh, bình dị, sâu lắng và khá hiện đại.

  • NGUYỄN QUANG HÀ       (Đọc Nỗi niềm để ngỏ của Lê Lâm Ứng - Nhà xuất bản Văn học 2002)Đọc thơ Lê Lâm Ứng để tìm những câu mượt mà thì hơi khó. Thảng hoặc lắm mới bắt gặp ở anh tâm trạng thư thái này:                Biết rằng trong cõi nhớ thương                Lạc nhau âu cũng lẽ thường vậy thôi

  • MAI VĂN HOANNguyễn Đắc Xuân không chỉ có chân trong Hội Nhà văn Việt Nam mà anh còn là hội viên Hội Lịch sử Việt Nam, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam... Nhưng dù ở cương vị nào thì điều mà anh tâm huyết nhất vẫn là lịch sử và văn hóa Huế.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG   (Nhân đọc sách "Gió về Tùng Môn Trang" của Nguyễn Xuân Dũng)Tác giả cuốn sách này là một võ sư đệ bát đẳng huyền đai thuộc phái không thủ đạo, vừa là một nhà hoạt động thương trường nổi tiếng ở Mỹ. Nhưng cuốn sách này không hề bàn đến chuyện đấm đá hơn kém hoặc là chuyện mua bán lời lỗ mà bàn về cái TÂM. Tác giả tỏ ra hết sức chú trọng vũ đạo; nhất cử nhất động đều phải xuất phát từ cái TÂM, cái TÂM viết hoa.

  • TRẦN THUỲ MAI            (Đọc Uẩn khúc, tiểu thuyết của Hoàng Văn Bàng, NXB Thuận Hoá 2002)Câu chuyện xảy ra ở một vùng quê không xa lắm, với một tầm mức tai hại không lớn, gây một ảnh hưởng mới xem qua tưởng chừng không đáng kể. Một ông trưởng phòng ở huyện tham ô vài chục triệu thì đã thấm gì so với những câu chuyện động trời hàng ngày trên các báo, mà thủ phạm mang những chức tước lớn lao hơn, với những số tiền khổng lồ tới hàng nghìn tỉ!

  • MAI VĂN HOAN         (Giới thiệu các tác giả thuộc chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế)Ngô Minh là một trong những nhà văn Việt Nam ở Huế được Đài truyền hình Cáp Việt Nam chọn giới thiệu tới 45 phút trong chương trình “Người của công chúng”. Tôi cũng được mời nói đôi lời về anh. Với tôi, Ngô Minh là người làm việc “tới số” và chơi cũng... “tới số”!

  • PHẠM XUÂN NGUYÊNCùng một kiếp bên trời lận đận                  (Bạch Cư Dị - Tỳ bà hành)Nhà văn Bùi Ngọc Tấn vừa cho ra mắt tác phẩm Rừng xưa xanh lá (Mười chân dung văn nghệ sĩ) tại Nhà xuất bản Hải Phòng (1/2003).

  • TÔ VĨNH HÀNhững trang viết sau cùng của một con người luôn luôn là điều thiêng liêng và không bao giờ hết bí ẩn. Vì sao lại dùng từ ấy chứ không phải là chữ kia; đề cập đến cái này chứ không phải là cái khác..? Rất nhiều câu hỏi sẽ đến với người đọc khi trước mắt ta là những ý tưởng hiện hữu sau cùng của một đời người - đặc biệt ở con người vĩ đại như Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh là cái tên mà mỗi người Việt lúc đọc hay nói, không chỉ diễn đạt một quan niệm gần như vô hạn của nhận thức, mà hơn nhiều thế nữa - là âm sắc tuyệt vời của sự kết tụ những tinh hoa quý giá nhất của trái tim mình.

  • NGUYỄN TỐNGQuê hương đất nước và con người luôn có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ, tác động qua lại lẫn nhau trong suốt chiều dày của lịch sử dựng nước và giữ nước. Nó tự nhiên chan hoà đến mức như cá bơi quẫy giữa đại dương, chim tung cánh vô tư giữa bầu trời bát ngát. Đến lúc nào đó, khi con người rơi vào cảnh cá chậu chim lồng, tình cảm, ý thức về đất nước thiêng liêng mới trở nên ám ảnh day dứt.