Nguyễn Đình Tú - Mùi buồn đương đại

14:40 04/09/2014

Trong tiểu thuyết Xác phàm, nhà văn Nguyễn Đình Tú dùng hình ảnh “mùi buồn” để gợi lại ẩn ức về một cuộc chiến tranh.

Nhà văn Nguyễn Đình Tú. Ảnh: Trung Dũng

Anh có thể khái quát nội dung “Xác phàm”?

Đây là cuốn tiểu thuyết đề cập chiến tranh biên giới 1979 nhưng thể hiện với lối viết đặc trưng Nguyễn Đình Tú - luôn huy động yếu tố đương đại. Hình thức câu chuyện từ đầu đến cuối miêu tả một ca phẫu thuật chuyển giới trong khi nội dung lại truyền tải cuộc chiến 35 năm trước. Để làm được điều đó, tôi dùng hình ảnh một linh hồn liệt sĩ thông qua “xác phàm” là Nam - nhân vật chính.
 

“Câu chuyện “Xác phàm” đề cập dường như là ẩn ức, không dễ nói ra. Đề tài chiến tranh biên giới thậm chí còn là tâm thế của cả dân tộc. Muốn nói mà không thể nói. Khó giãi bày nhưng phải giãi bày. Trong tác phẩm có rất nhiều chi tiết nhắc đến tâm thế đó”. 

Nhà văn Nguyễn Đình Tú


Vấn đề tâm linh, chuyện chiến tranh còn cả chuyển đổi giới tính. Quá ôm đồm trong chưa tới ba trăm trang viết?

Thực ra dày mỏng không quan trọng. Bản chất của tiểu thuyết là khai thác các vấn đề phức tạp của cuộc sống. Càng phức tạp, chất tiểu thuyết càng đậm. Chất “mỏng” hơn tốt nhất nên viết truyện ngắn.

Từ quá khứ đến hiện tại, hòa bình hay chiến tranh đều chung một cách nói chuyện. Dường như anh cố tình tạo ra loạt các nhân vật đồng màu?

Không phải đồng màu mà liên quan đến điểm nhìn trần thuật. Cuốn này tôi chọn một điểm nhìn toàn trị từ nhân vật Nam dù nhân vật rất đa dạng. Đồng nghĩa ngôn ngữ sẽ mang tính nhất quán. Phải đa điểm nhìn thì mới có sự khác biệt. Chẳng hạn như trong Phiên bản, Kín - các tiểu thuyết khác của tôi, câu chuyện được kể theo cách khác.

Người làm văn hóa nghệ thuật đang có xu hướng chọn đề tài nào đó vừa thể hiện lòng yêu nước vừa thu hút công chúng. “Xác phàm” cũng không nằm ngoài trào lưu thời thượng này?

Phải nhìn lại quá trình sáng tác của tôi suốt 20 năm qua. Tôi tương tác khá tốt với bạn đọc đương đại nên không cần thiết phải gây chú ý bởi chiêu trò này nọ. Nhà văn viết vì nhu cầu nội tại đồng thời về vấn đề bạn đọc quan tâm. 

Xưa đến nay, hai cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc và Tây Nam vắng bóng trên văn đàn. Năm ngoái tôi ra Hoang tâm, viết về biên giới Tây Nam. Năm nay là Xác phàm. Còn về nhu cầu có thể nói tôi đang lao vào một thị trường thấp. Lứa người đi mua sách và đọc sách hiện nay chủ yếu trẻ. Tôi tin đề tài này không “hot” với họ. Đặt ngược vấn đề thì tôi đang mạo hiểm trong việc bán sách nên phải viết làm sao để được quan tâm.

Tập trung quá nhiều vào các vấn đề gai góc lý tính, liệu Nguyễn Đình Tú có “khô” dần đi không?

Không phải viết về chiến tranh, tội phạm mà văn chương trở nên khô khan. Điều này phụ thuộc tạng văn của mỗi người. Tôi mạnh về nhân vật, câu chuyện nhưng không mạnh về văn. Tuy nhiên điều đó cũng không quan trọng. Quan trọng là khi thời gian trôi qua, nhà văn để lại cái gì cho văn học. 

Sách bán chạy của các tác giả trẻ hiện nay đâu cần quá cao siêu. Đôi khi chỉ là những dòng tản mạn về chuyện tình tay ba. Anh nghĩ gì về điều này? 

Từ xưa đến nay, thị trường vẫn thỉnh thoảng rộ lên vài cuốn sách tạm gọi là “á văn học” kiểu hồi ký, truyện ký, tản văn… Nó động được vào sự quan tâm nhất thời của xã hội. Một loại mốt thời thượng. Theo tôi dòng chảy văn học đúng nghĩa phải là đường đi của tiểu thuyết và truyện ngắn, đặc biệt là tiểu thuyết. 

Quay lại “Xác phàm”, anh tin có vào thế giới tâm linh không? Hay “ma” chỉ là cái cớ con người đưa ra để giải quyết tình thế?

Câu trả lời không nằm ở tôi mà ở đời sống. Trong đời sống, người ta vẫn thừa nhận một thế giới khác bên kia, đằng sau cái chết. Nhà văn khái quát đời sống, huy động cái đời sống đang có để đưa vào tác phẩm. Chung quy nó chỉ là thủ pháp.

Theo Trung Dũng - TPO

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh qua đời ở tuổi 89, một lần nữa dư âm “Chuyện ngõ nghèo” của ông được công chúng nhắc tới bằng sự ngưỡng mộ đầy trân trọng.

  • Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, tác giả của những bộ tiểu thuyết được đông đảo bạn đọc yêu thích như “Hồ Quý Ly”, “Đội gạo lên chùa”, “Mẫu Thượng Ngàn” đã qua đời ở tuổi 89 tại nhà riêng.

  • Đoạn văn nằm trong đề thi thử THPT Quốc gia 2021 là một trong những lời khuyên được tác giả đưa ra trong "Muôn kiếp nhân sinh 2" giúp con người chuyển đổi tâm thức để có thể vượt qua được những biến động kinh hoàng đang diễn ra.

  • Lữ Mai là một trong những gương mặt thơ nữ thế hệ 8X được nhiều người biết.
    Mới đây chị đã thử sức ở thể loại trường ca và ra mắt tập “Ngang qua bình minh”. Tác phẩm đã đạt hạng Ba giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay của Hội Nhà văn Việt Nam.

  • Không ồn ào, lại diễn ra trong giai đoạn xã hội bị ảnh hưởng dai dẳng của đại dịch Covid-19, cuộc thi vẫn chứng minh được sức hấp dẫn riêng với hàng nghìn tác phẩm tham dự.

  • Đã có nhiều văn nghệ sĩ hưởng ứng công tác phòng, chống dịch Covid-19 bằng các tác phẩm nhạc, họa, thơ, văn. Trong năm 2020, một số hội nghề nghiệp, đơn vị xuất bản đã có các tập “nhạc, thơ chống dịch”. Các tác phẩm được đăng tải, phát sóng, góp phần cổ vũ các lực lượng và người dân trên các mặt trận tiến công Covid-19. Nhưng một hội văn học nghệ thuật (VHNT) thực hiện một tập sách riêng về chủ đề vượt qua dịch bệnh thì có lẽ ở Tiền Giang là trường hợp đầu tiên.

  • “Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.

  • Muôn kiếp nhân sinh 2 tiếp tục cuộc du hành thời gian vô tiền khoáng hậu với những câu chuyện tiền kiếp, nhân quả luân hồi đầy hấp dẫn kỳ lạ từng làm say mê hàng trăm nghìn bạn đọc Việt Nam của doanh nhân New York giàu có, thông tuệ Thomas, cùng với những khám phá các tầng cõi linh hồn và những kiến giải, hướng đi mới giữa chu kỳ hoại diệt của nhân loại và hành tinh này.

  • “Nghiệp rừng” (NXB Văn học, 2021) là tập truyện ngắn gồm 16 tác phẩm của tác giả người dân tộc Dao Triệu Hoàng Giang.

  • Ngày 6-5, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam phát động cuộc thi Tác giả Trẻ nhằm tìm kiếm những cây bút trẻ - lực lượng sẽ kế tục sự nghiệp và tạo ra chân dung văn học Việt Nam mới.

  • Đã có nhiều những ý kiến trên các diễn đàn văn nghệ về các chính sách, cơ chế đối với văn học, tập trung vào đối tượng những người sáng tác; các nhà tổ chức xuất bản, phát hành sách; các cơ quan quản lý nhà nước về văn học nghệ thuật và các hội nghề nghiệp...

  • PGS, TS Nguyễn Văn Dân từng có nhiều công trình nghiên cứu đạt giải thưởng cao của Hội Nhà văn Việt Nam, giải sách hay, giải thưởng Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam…

  • Nhiều hiện tượng văn học miền Nam trước 1975 thực ra đã đến với độc giả miền Bắc từ rất sớm, bằng những cách thức và con đường khác nhau...

  • Nhà biên kịch Trịnh Thanh Nhã là người bạn đồng môn, người đồng nghiệp gắn bó với nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm nhiều năm nay. Nghe tin ông ra đi một ngày cuối tháng Tư, bà xúc động khi nhớ lại những kỷ niệm cũ...

  • Hội Nhà văn TPHCM vừa kết hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Tây Ninh tổ chức tọa đàm “Nhà văn sống và viết về chiến tranh cách mạng”, mang đến những trăn trở, suy tư cũng như hy vọng của những người cầm bút qua một đề tài không bao giờ cũ.

  • Hai mươi năm sống và làm việc tại Hà Nội, với tư cách là một nhà văn, Đỗ Bích Thúy đã xuất bản 21 cuốn sách gồm các thể loại tiểu thuyết, truyện ngắn, tản văn, truyện thiếu nhi. Qua đây bạn đọc có thể hình dung được những lao động nghệ thuật đầy say mê, nghiêm túc và chuyên nghiệp của chị.

  • Đà Lạt là một miền viết dường như không vơi cạn với Nguyễn Vĩnh Nguyên. Điều đó thể hiện rõ rệt qua hàng loạt cuốn tản văn, du khảo, biên khảo Đà Lạt khá đặc sắc mà nhà văn này đã viết trong suốt gần chục năm qua: “Với Đà Lạt, ai cũng là lữ khách”, “Đà Lạt, một thời hương xa”, “Đà Lạt, bên dưới sương mù”, “Đà Lạt, những cuộc gặp gỡ”...

  • Mặc dù đã ra mắt bạn đọc từ 10 năm trước, nhưng trong buổi ký tặng sách Đảo mộng mơ được tổ chức vào sáng 8-4 tại Nhà sách Cá Chép (223 Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1), vẫn có rất đông độc giả đủ mọi thành phần lứa tuổi cùng tham gia giao lưu và xin chữ ký từ nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

  • Ngày 8-4, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sẽ có buổi giao lưu cùng bạn đọc nhân kỷ niệm 10 năm xuất bản lần đầu tác phẩm “Đảo mộng mơ”.

  • Tính ra tôi quen biết, chơi với nhà văn Nguyễn Huy Thiệp đã gần 40 năm. Bốn chục năm bao nhiêu kỷ niệm, buồn vui đủ cả. Ngày anh trọng bệnh lần đầu, tôi cũng nằm viện vì tai nạn xe máy. Tới khi anh đột quỵ lần 2, tôi cũng vừa qua hạn nối được 3 ngón tay đứt lìa. Gọi cho nhau qua máy điện thoại, nghe giọng anh vừa lắp vừa chậm, thở than: Tôi là đồ tàn phế, bỏ đi rồi.