LGT: Ursula Wills-Jones lớn lên ở Gloucestershire và sống ở Bristol. Người dân và các địa danh ở vùng Tây - Nam nước Anh là nguồn cảm hứng trong các sáng tác của bà. Bà viết truyện ngắn, kịch và tiểu thuyết. Các tác phẩm của bà được phát trên Radio 4 của BBC và diễn ở Bristol Old Vic. Bà cũng là cộng tác viên của chuyên mục Comment is Free của tờ báo Guardian.
Nhà văn Ursula Wills-Jones - Ảnh: internet
URSULA WILLS-JONES (Anh)
Người quét thời gian
Bạn có thể không biết rõ về người quét thời gian. Người quét thời gian là người quét lại thành đống tất cả thời gian đã mất đi và lãng phí. Bạn không thể nhìn thấy họ, ngay cả khi bạn đang ở trong ga xe lửa và nghĩ trong khóe mắt mình có một cái gì đó, thì có lẽ là một người quét thời gian, đang dọn dẹp quanh băng ghế bạn đang ngồi. Nếu bạn đã nhìn thấy họ, hẳn bạn sẽ thấy một người hơi xanh xao, nhỏ con với dáng vẻ miệt mài, đang nắm cầm chổi và giẻ lau. Đàn ông mặc đồ bảo hộ lao động, phụ nữ thì với váy len thô lỗi thời cùng khăn quấn trên đầu.
Người quét thời gian hiện hữu ở bất cứ nơi nào có thời gian đã mất hoặc lãng phí. Luôn luôn có vài người ở ga xe lửa, và ít nhất là một người trong mỗi phòng khám của bác sĩ. Người đàn ông đã chờ đợi quá lâu để cầu hôn người bạn gái của mình khi tóc cô đã bạc, có thể có người quét thời gian riêng theo quanh ông. Người phụ nữ đã trải qua suốt 35 năm gò bó trong một đại lý bất động sản, mơ ước mở một cửa hàng hoa tươi, khiến cho người quét thời gian của khu phố phải thở dài, và lo kiếm dụng cụ hốt rác lớn hơn.
Bạn không nên có cảm giác thương hại với những người quét thời gian, dù công việc của họ tầm thường, công việc của những người hầu, làm mướn: họ không bao giờ bệnh, cũng đừng lo lắng rằng họ đã sai lầm trong việc chọn nghề, và có được điều kiện làm việc tuyệt hảo, dù những gì họ làm là âm thầm lặng lẽ. Họ thích thú những kỳ nghỉ, đó là lý do, vào những ngày này dường như có nhiều thời gian hơn bình thường. Vào dịp Giáng sinh và năm mới, người quét thời gian được nghỉ một tuần. Khi họ trở lại làm việc vào tháng Giêng, họ phải đương đầu với một đống thời gian chất cao như núi - thời gian mất mát, lãng phí và quăng lung tung suốt những kỳ nghỉ. Họ phải mất khoảng ba tuần mới khiến công việc bình thường trở lại, đó là lý do tại sao tháng Giêng luôn có vẻ dài hơn so với các tháng khác.
Người quét thời gian đã, đang và mãi mãi đâu đó quanh đây dẫu cuộc sống hiện đại gây ra quá nhiều thời gian hoang phí đến nỗi ở một số nơi người quét thời gian buộc phải công nghiệp hóa hoạt động của mình, mua một số xe tải nén chuyên dụng tương tự như xe hốt rác thường thấy. Họ sử dụng loại xe đó cho những lần gom - quét lớn nhất, tại các nhà tù và các khu thương mại lớn, hai chỗ tập trung, nơi mà lưu lượng dòng thời gian hoang phí đe dọa nhấn chìm ngay cả đội ngũ chuyên viên quét thời gian.
Bạn định yêu cầu một một người quét thời gian chứ gì, họ sẽ nói cho bạn biết một điều đáng ngạc nhiên: thời gian thụ hưởng hạnh phúc không bao giờ là thời gian hoang phí đã mất. Lau dọn trong một văn phòng lớn choáng ngợp sự buồn tẻ, người quét thời gian sẽ tiến thẳng qua bàn làm việc của người phụ nữ đang đọc một tập sách quảng cáo liệt kê những điểm đến lý thú cho kì nghỉ dưới bàn làm việc, nhìn đăm đăm vào những bức ảnh chụp bãi biển nhiệt đới. Họ sẽ ngang qua bàn kế tiếp nơi một người đàn ông đang khoái chí ngẫm ngợi hình dong của mẹ vợ, và dừng lại bàn làm việc của chàng trai trẻ đang đếm từng phút, và căm ghét giờ giấc.
Có lẽ bạn thắc mắc điều gì xảy đến cho những khoảng thời gian hoang phí sau khi tất cả đã được dọn sạch. Đừng sợ, người quét thời gian là người phục chế nhiệt thành. Thời gian hoang phí được thu gom, đóng kiện, xếp vào những container lớn, chuyển đến bến cảng Liverpool, chất lên tàu, rồi được đưa tới Ấn Độ. Ở nơi ấy, trong một khu công nghiệp bụi bặm nào đó gần Bombay, nó được làm sạch, phân loại, và xếp hạng. Thời gian băng hoại và độc hại nhất - những cặn bã tồn đọng của các cuộc đàm phán hòa bình thất bại, của việc bỏ tù phi pháp và của những cuộc hôn nhân thực sự sai lầm gây đau khổ, được hớt sạch ngay và chôn vùi vĩnh viễn trong một chiếc bồn đặt sâu dưới lòng đất tại một căn cứ quân sự bỏ hoang. Ở đó, sẽ mất hai hoặc ba thế kỷ để nó bị phân rã, và trở thành vô hại một lần nữa.
Phần còn lại của thời gian hoang phí - đống xà bần từ các cuộc họp ngán ngẩm vô bổ, các cuộc hẹn bỏ lỡ, các chuyến xe buýt chậm trễ và những buổi tối tệ hại tại rạp hát, được làm sạch và đưa lên tàu trở lại, chở đến Quảng Châu khu gia công xuất khẩu sản phẩm kỹ nghệ. Ở đây nó được nén - lưu, chờ phân phối lại. Khoảng độ hai mươi phần trăm đưa trực tiếp đến các nhà máy của các khu chế xuất có mức hiệu năng cao nhất thế giới. Một phần tư được chính phủ Trung Quốc mua bằng đồng đô la cứng. Mười phần trăm của đống xà bần thời gian cô đặc nhất được bán cho một phòng thí nghiệm chuyên nghiên cứu về sự đông lạnh ở California. Hai mươi (hoặc hơn kém) phần trăm khác được bán lén lút cho các đại gia, chủ yếu là những lão già giàu có kết hôn với kiều nữ.
Tuy nhiên, người quét thời gian không làm vì lợi nhuận. Tiền từ các thỏa thuận đó trả cho các hoạt động của họ, bao gồm dụng cụ lau quét, đồ chứa, quần áo bảo hộ và cước phí vận chuyển. Phần còn lại được phân phối cho một mục đích chính đáng. Không ai nhận thời gian phụ thêm mà phải điền vào bất kỳ mẫu đơn, phiếu xác nhận hoặc khế ước nào. Họ hoàn toàn không biết gì khi nhận được sự giúp đỡ. Một trong số những người hưởng lợi là một nhà khoa học tiều tụy và quá mệt mỏi trong một phòng thí nghiệm công tồi tàn bên ngoài Novosibirsk, người sẽ tìm ra vaccine chủng ngừa bệnh sốt rét. Còn người nữa hành nghề mại dâm trong căn nhà ổ chuột ở Nairobi, người đã nhận chăm sóc và nuôi dưỡng mười bảy đứa trẻ, người mà suốt hai mươi năm bán thân chưa hề ngã bệnh. Thứ ba là một tài xế taxi người Ấn Độ, sống trong một căn hộ chật hẹp ở Toronto và phải gửi tiền về nhà lo cho người vợ bị bệnh và các con, đang viết một tác phẩm mà sau này sẽ được công nhận là cuốn tiểu thuyết vĩ đại nhất của thế kỷ.
Không phải tất cả đối tượng được thụ hưởng phước phần từ sự hào phóng của người quét thời gian đều là con người đâu. Khoảng bốn mươi dặm bên ngoài Timbuktu, một nhà thờ Hồi giáo thời Trung cổ, đã bị chôn vùi trong cát cũng nhận được sự hỗ trợ cứ mỗi một thập kỷ. Đâu đó dưới đáy biển Aegean, một con thuyền galê của thành Troa được bảo quản, kỳ diệu thay, hầu như vẫn còn nguyên như lúc ban đầu. Cũng như thế, người quét thời gian biếu thời gian phụ thêm cho một ngôi đền ở Mexico, và bảo tồn một mẻ châu báu thời kỳ đầu của Trung cổ trong một đầm lầy ở Galway.
Một lượng thời gian từ thiện được giữ lại cho các tình huống khẩn cấp - cả ít và nhiều. Nó được thả xuống đúng lúc ngay những nơi đang bị khủng hoảng, và đã tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thương lượng hiệp ước hòa bình, làm thay đổi cuộc chiến, và cho phép nhiều ông bố có thời gian đến phòng sanh đúng lúc.
Người quét thời gian, về bản chất, là loại người sạch sẽ ngăn nắp có kỷ luật. Họ ước nhân loại sẽ suy nghĩ nhiều hơn về việc vứt bỏ thứ quý giá này, nhưng không mong chờ điều đó sẽ thành hiện thực ngay.
Truyện ngắn này không nhằm đánh giá phẩm hạnh cũng chẳng để dạy đời, chỉ đơn giản là nếu bạn đang trù tính việc hoài phí thời gian của mình thì xin hãy nhớ rằng một người nào đó phải quét nhặt lại thôi.
Nguyễn Trung dịch
Nguồn: eastoftheweb.com
(SH286/12-12)
TRẦN THÙY MAI.Năm giờ sáng, máy bay chở chúng tôi đáp xuống sân bay Incheon. Giọng nói ngọt ngào của nữ tiếp viên vang lên với lời cảm ơn và câu chào tạm biệt, sau khi báo một thông tin làm chúng tôi ớn lạnh: Nhiệt độ bên ngoài là 4 độ C...
ĐẶNG NHẬT MINHLà một thương cảng của Nhật Bản, nhưng Fukuoka lại được nhiều người biết đến như một thành phố của nhiều hoạt động văn hoá mang tầm quốc tế. Tôi có duyên nợ với thành phố này từ năm 1991 khi được mời tham dự Liên hoan phim quốc tế Fukuoka lần thứ nhất với bộ phim Bao giờ cho đến tháng 10.
PHẠM XUÂN PHỤNGChữ tea trong tiếng Anh là do dùng mẫu tự La -tinh để ký âm chữ trà (âm Hán Việt) mà người Trung Hoa nói rất rõ là chè. Lâu nay cứ tưởng chè là tiếng thuần Việt hoặc là biến âm của trà, hóa ra chè lại là từ gốc của trà. Mẹ mà nhầm là con, vui thật.
BÙI NGỌC TẤNLần đầu tiên đặt chân tới Châu Âu, có biết bao nhiêu ấn tượng. Ấn tượng về những nét mặt người, về những dáng người đi, về bầu trời không vẩn bụi trong veo, về những xa lộ, về những chiếc xe phóng với tốc độ 140 kilômét không một tiếng còi, nối nhau trên các con đường tám đến mười làn xe chạy không còn biên giới cách ngăn...
NGUYỄN VĂN DŨNGCó người nói Praha đẹp hơn Paris . Tôi không tin. Nhưng bây giờ thì tôi thấy nhận xét ấy không phải không có căn cứ. Praha là thành phố cổ kính nguyên vẹn nhất châu Âu, là “thành phố của trăm tháp vàng”, là “bài thơ bằng đá”, là khúc hát đắm say, là cốc rượu nồng nàn, là bức tranh tuyệt mĩ, là mảnh thời gian còn sót lại... Năm 1992, Praha được công nhận là di sản văn hoá thế giới.
PHẠM THỊ CÚCCó người nghĩ rằng, ở các nước giàu, thì ít người thất nghiệp. Không đâu, ở Pháp, người thất nghiệp cũng khá nhiều, mà đâu phải vì không có bằng cấp mà thất nghiệp, đa số họ đều có bằng kĩ sư, cử nhân, cả thạc sĩ hẳn hoi.
NGUYỄN VĂN DŨNGAmazon là tên khu rừng lớn nhất thế giới. Amazon cũng là tên con sông, theo khảo sát mới đây, là con sông dài nhất thế giới. Amazonas, quê hương của hai Amazon kia, là bang rộng nhất trong 26 tiểu bang của Brasil - rộng hơn cả diện tích của nước Anh, Đức, Pháp, Ý cộng lại. Còn Manaus, là kinh đô của Amazonas miên man núi rộng sông dài.
NGUYỄN VĂN DŨNG Tôi thật sự xúc động khi đứng trước ngôi mộ của Lý Tiểu Long. Trước đây tôi hình dung nơi an nghỉ cuối cùng của anh phải là một ngôi đền cực kỳ tráng lệ cho xứng với tên tuổi lẫy lừng của anh. Sau khi anh mất, một tờ báo ở Sài Gòn hồi đó viết đại loại trong thế kỷ XX, anh là một trong ba nhân vật nổi tiếng nhất châu Á.
NGUYỄN VĂN DŨNGVới Phật giáo, Linh Thứu là ngọn núi thiêng. Sau khi thành đạo, một thời gian dài Linh Thứu là trú xứ của đức Phật và các đệ tử của Ngài. Tại đây Ngài đã giảng kinh Pháp Hoa và nhiều bộ kinh quan trọng khác. Linh Thứu còn là nơi khởi phát dòng Thiền Ấn Độ để rồi từ đây hạt giống Thiền được gieo trồng khắp nơi trên trái đất.
PHẠM PHÚ PHONGTrong lịch sử đất nứơc Trung Hoa có sáu nơi được chọn làm thủ đô, theo thứ tự Lạc Dương, Tây An, Nam Kinh, Khai Phong, Hàng Châu và Bắc Kinh là thủ đô thứ sáu, tồn tại cho đến ngày nay. Bắc Kinh đầu tiên là kinh đô của nước Yên, nên còn gọi là Yên Kinh, sau đó đến thời Minh Thành Tổ cho xây dựng trở thành Bắc Kinh ngày nay. Với diện tích 18.826 km2, Bắc Kinh rộng gấp 18 lần so với thủ đô Hà Nội, được mệnh danh là thành phố bốn nhiều: nhiều người, nhiều xe, nhiều cầu vượt, nhiều di tích...
Từ một trại lính đầy vết đạn ở vùng California (Hoa Kỳ) đã xuất hiện một tu viện Phật giáo - Tu viện Lộc Uyển - do nhà sư gốc Huế - Thiền sư Thích Nhất Hạnh - gầy dựng. Tại đây, ảnh hưởng của Thiền học Việt Nam đã tạo được một sự chuyển hóa đầy thử thách: biến trung tâm luyện tập bắn súng trở thành thiền đường đầy ánh sáng và tình thương, có ảnh hưởng rất lớn đối với nhiếu người ở Hoa Kỳ.Sông Hương xin giới thiệu bài viết của Teresa Wattanabe đã đăng trên tờ Los Angeles Times, tờ nhật báo lớn hạng ba của Hoa Kỳ, với bản dịch của Làng Mai và ảnh của Nguyễn Đắc Xuân để giới thiệu với bạn đọc như một dòng chảy của văn hóa Phật giáo xứ Huế.
TRẦN THÙY MAICác quan chức ngành khí tượng Nhật Bản đã cúi gập mình xin lỗi toàn dân: Hoa anh đào sẽ nở ngày 23 thay vì 16 - 3 như dự báo. Đến sân bay Narita vào đúng sáng 24, tôi tự nghĩ mình đến rất kịp thời, nên khi cậu cảnh sát làm thủ tục nhập cảnh hỏi về mục đích đến Nhật, tôi đã không ngần ngại trả lời chắc nịch: “Ngắm hoa anh đào”. Cậu cảnh sát khoanh cái rụp vào lời khai của tôi và “OK” ngay với một nụ cười trên môi.
NGUYỄN VĂN DŨNGNằm giữa trung tâm bán đảo Iberia, thủ đô Tây Ban Nha trải rộng trên các ngọn đồi dưới chân rặng Sierra de Guadarrama, ở độ cao 640m so với mặt nước biển - là thành phố cao nhất châu Âu. Diện tích 607 km2. Dân số gần 4 triệu người.
KEVIN BOWEN
(Giám đốc WJC)
LTS: Trong 25 năm qua tên tuổi nhiều nhà văn, nhà thơ của Trung tâm William Joiner (Đại học Massachusetts - Hoa Kỳ) như Kevin Bowen, Fred Marchant, Nguyễn Bá Chung, Lady Borton, Martha Colline, Bruce Weigl, Lary Heinemann... đã xuất hiện trên Sông Hương cũng như trên nhiều báo chí văn nghệ, văn hoá trong nước với những tác phẩm tâm huyết, mến yêu đất nước Việt Nam cũng như những hoạt động trên các lãnh vực giao lưu văn hoá, giúp đỡ y tế, giáo dục cho Việt Nam sau chiến tranh, như những biểu hiện của sự ân hận, tủi hổ với những gì mà đất nước họ đã gây ra trên mảnh đất này.
NGUYỄN BÁ CHUNG
Tháng 10 năm 2007 đánh dấu 25 năm thành lập trung tâm Joiner. Nhưng với tôi, nó đánh dấu một đoạn đường 20 năm nổi chìm với trung tâm, trong đó có 15 năm làm thiện nguyện và 10 năm cuối cùng làm việc chính thức. Hai mươi năm là một thời gian dài đủ để nhìn lại, ghi lại một số kỷ niệm và rút ra một số kinh nghiệm để nhìn tới đoạn đường phía trước.
NGUYỄN ĐẮC XUÂNHoạt động yêu nước ở miền Nam từ những năm sáu mươi của thế kỷ trước, tôi không lạ gì nước Mỹ. Thuở ấy, Phan Ch. anh bạn vong niên của tôi làm phiên dịch ở cơ quan MACV ở Huế từng bảo tôi “Người Mỹ giống như một cậu bé con nhà giàu nhưng thiếu lễ độ”.
VÕ QUÊNhận lời mời của Hội đồng quốc gia vì nghệ thuật truyền thống Hoa Kỳ (National Council for the Traditional Arts), đoàn nghệ sĩ thuộc Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tham dự Festival dân ca dân nhạc tại thành phố Lowell, bang Massachusetts, Hoa Kỳ từ ngày 25-7-1995.
NGUYỄN XUÂN THÂMChúng tôi đến Aten vào cuối tháng chín, mà buổi trưa vẫn còn oi bức như bao trưa miền biển ở Việt . Thanh Tùng và tôi loay hoay mãi vẫn không bắt được taxi để chuyển tiếp đến sân bay nội địa.
NGUYỄN VĂN DŨNGSau Cali tôi định đi Dallas, nhưng rồi chuyển hướng, tôi lên Seattle theo vẫy gọi của bạn bè. Ai ngờ cái thành phố nầy dịu dàng, xanh và đẹp đến vậy. Hèn chi người ta gọi nó là “Thành phố ngọc bích” ( Emerald City ), hay “Mãi mãi xanh tươi” ( Evergreen State ).
PHẠM THƯỜNG KHANHĐầu năm nay khi biết tôi chuẩn bị đi công tác Trung Hoa, em gái tôi, một người thơ gọi điện từ Huế ra bảo: “Anh cố gắng mà cảm nhận vẻ đẹp rực rỡ của văn minh Trung Hoa. Hình như với bệ phóng vững chắc của nền văn minh hàng ngàn năm ấy, người Trung Hoa đang có những cuộc bứt phá ngoạn mục và trong tương lai dân tộc này còn tiến xa hơn nữa”. Là một quân nhân, tôi đâu có được trí tưởng tượng phong phú và trái tim dễ rung động như em tôi, nhưng 10 ngày trên đất nước Trung Hoa đã để lại trong tôi những ấn tượng thật sâu đậm.