Nhiều phụ huynh lo lắng giá sách giáo khoa sẽ tăng khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giá sách giáo khoa trong chương trình giáo dục phổ thông mới không vượt giá sách hiện hành. Điều này mang lại niềm vui cho phụ huynh nhưng lại khiến các nhà xuất bản “đứng ngồi không yên”. Trước tình hình này, có ý kiến đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập hội đồng thẩm định giá sách.
Chậm trễ không đáng có
Về tổng thể, sách giáo khoa cho chương trình phổ thông mới có hình thức bắt mắt, khổ lớn hơn, giấy in đẹp, chất lượng cũng được các thành viên trong Hội đồng thẩm định đánh giá cao. Vì vậy, nhiều nhà xuất bản cho biết họ sẽ gặp khó khăn nếu phải bảo đảm giá sách mới không cao hơn giá sách hiện hành như Bộ Giáo dục - Đào tạo yêu cầu.
Tại Tọa đàm trực tuyến: “Xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa - thuận lợi và thách thức” do Báo Lao Động vừa tổ chức, Nhà giáo Ngô Trần Ái, Công ty Cổ phần Đầu tư xuất bản - thiết bị giáo dục Việt Nam cho biết, với bộ sách hiện hành, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã lỗ 40 tỷ đồng mỗi năm. Nếu bán sách mới giá vẫn như cũ thì “sao làm được”? “Chúng tôi hiểu sách giáo khoa không được phải lãi nhiều vì tác động đến 20 triệu học sinh, nhưng các doanh nghiệp xuất bản cũng phải được bảo toàn vốn, vì lỗ năm nay thì làm sao làm năm sau làm tiếp được? Chúng tôi đã kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Giáo dục và Đào tạo có chính sách hợp lý. Hiện tại đã quá thời gian công bố giá sách (15.2) mà đến giờ vẫn chưa thể công bố giá, đây là sự chậm trễ không đáng có”, ông Ái trăn trở.
Là người chuyên viết sách giáo khoa cho Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam và cũng là Tổng chủ biên của chương trình giáo dục phổ thông tổng thể mới, GS.TS Nguyễn Minh Thuyết cho biết, Bộ sách “Cánh diều” có đến 42 trong tổng số 56 thành viên ban soạn thảo chương trình tham gia biên soạn. Điều này tạo thuận lợi khi làm sách là được chọn những tác giả giỏi, tâm đầu ý hợp chứ không chiều theo ý của các cơ quan khác nhau để đưa vào. Tuy nhiên, ông Thuyết cũng cho rằng, khó khăn nhất là những chủ trương không rõ ràng, nhất quán từ đầu của các nhà quản lý. Nghị quyết 29 Trung ương hay Nghị quyết 88 của Quốc hội đều nói thực hiện xã hội hóa sách giáo khoa, có nhiều sách giáo khoa theo các môn học… nhưng không nói Nhà nước sẽ định giá. “Nếu từ đầu nói xã hội hóa nhưng Nhà nước định giá thì sẽ không ai làm”, ông khẳng định.
Định giá sách theo cơ chế thị trường
Việc triển khai “một chương trình, nhiều sách giáo khoa” theo tinh thần Nghị quyết 88 của Quốc hội được kỳ vọng sẽ xóa độc quyền sách giáo khoa, huy động các nguồn lực xã hội, tạo môi trường cạnh tranh để có được những bộ sách giáo khoa tốt nhất cho học sinh. Tuy nhiên, để bảo đảm môi trường cạnh tranh, minh bạch, bà Ngô Thị Minh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng cho rằng, cần hài hòa lợi ích doanh nghiệp và người sử dụng. Cùng với đó, cần làm rõ trách nhiệm của Nhà nước như thế nào với nhóm đối tượng được Nhà nước bao cấp. Ví dụ không thu tiền, miễn phí, hoặc hỗ trợ các trường mua sách rồi cho học sinh thuê, rồi quay vòng cho lứa học sinh sau.
Mặt khác, PGS.TS. Ngô Trí Long, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học - Đào tạo Trường Đại học Thành Đông cho rằng, định giá sách giáo khoa phải tuân theo cơ chế thị trường. Cụ thể, nếu đó là sản phẩm độc quyền thì Nhà nước phải kiểm soát chi phí cụ thể, cơ quan kiểm soát phải thật khách quan để hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp, người thụ hưởng. Trường hợp nhiều nhà xuất bản cùng sản xuất một loại sản phẩm thì Nhà nước chỉ giám sát xem các bên có liên kết với nhau để nâng giá hay không, còn tất cả phải do thị trường quyết định. “Hiện nay có gia đình mua 1 bộ sách 1 - 2 triệu đồng là chuyện bình thường nhưng có gia đình sẽ gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, chúng ta cần có cơ sở định giá rõ ràng và làm rõ có bảo trợ sách cho trẻ em vùng khó khăn hay không? Hỗ trợ thì lấy từ nguồn nào?”, ông Long đặt vấn đề.
Vui mừng với chất lượng các bộ sách giáo khoa mới, PGS.TS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất thành lập hội đồng thẩm định giá sách giáo khoa mới. “Tôi mong Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập Hội đồng thẩm định trên tinh thần tiền nào của đấy và để thị trường lựa chọn. UBND cấp tỉnh sẽ theo quy định để lập kế hoạch dựa trên quyết định của nhà trường”.
Khi toàn cầu hóa, nhiều người mới ý thức rõ hơn tầm quan trọng của sáng tạo. Nhiều quốc gia coi sáng tạo là nguồn lực chính trong nền kinh tế tri thức. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ số, bên cạnh động lực cũng tạo ra nhiều thách thức đối với khả năng sáng tạo của con người.
“Hiện thực” của đời sống hiện ra trước cái nhìn của chúng ta luôn luôn là một hỗn hợp, một nồi súp lẩu của “thực tế” và “tri nhận”, không tách bạch, và không dễ tách bạch được.
Nuôi dưỡng tâm hồn ham đọc sách từ bé cho con, sẽ giúp con dễ dàng vượt qua được giai đoạn khủng hoảng của tuổi mới lớn, giúp con mạnh mẽ đối mặt với những thay đổi của bản thân, và sóng gió của cuộc đời.
Để không bị lãng quên giữa các loại hình nghệ thuật giải trí hiện đại, sân khấu cải lương nói riêng, nghệ thuật truyền thống nói chung, đang tìm cách chuyển mình, dần tìm lại chỗ đứng. Trong quá trình tìm hướng đi mới ấy, các nghệ sĩ không hoàn toàn chạy theo thị hiếu một cách dễ dãi mà bỏ qua yếu tố nghệ thuật.
Một năm qua, sự xuất hiện của các sàn đấu giá nghệ thuật đã góp phần thúc đẩy hội họa phát triển, tạo ra thị trường lành mạnh thu hút nhà đầu tư cũng như giới mộ điệu. Nhưng vẫn còn nhiều vấn đề bỏ ngỏ.
Văn hóa là sản phẩm, đồng thời là điều kiện, động lực, phương thức tồn tại và phát triển của một đất nước. Văn hóa có sự phát triển tự thân nhưng cũng có cả sự tiếp nhận bên ngoài. Theo các chuyên gia, trong khi bảng giá trị của người Việt xuất hiện một số hiện tượng lệch lạc, cần nghiên cứu xây dựng hệ thống chuẩn mực xã hội, từ đó xác định khuôn khổ để trở lại chân giá trị.
Khi các hoạt động diễn xướng dân gian dần tách khỏi, đình làng dường như đánh mất một phần linh hồn, còn nghệ thuật truyền thống cũng thiếu khí vị. Theo NSƯT Đoàn Thanh Bình, những buổi diễn của Giáo phường Đình làng Việt một năm qua chính là hành trình để mỗi người được về lại ngày xưa, đắm mình trong đời sống văn hóa cộng đồng.
Thêm một lần mổ xẻ về thực trạng của lý luận phê bình sân khấu hiện nay, các nhà chuyên môn, tác giả đều cho rằng lý luận phê bình của sân khấu nước nhà rất thiếu, yếu và luôn bị các nhà hát… phớt lờ.
Nhà biên kịch Nguyễn Thị Hồng Ngát đã chia sẻ đầy trăn trở tại Hội thảo "Liên hoan phim Việt Nam trong sự nghiệp phát triển điện ảnh dân tộc" vừa qua ở Đà Nẵng.
Sáng 16/11, Hội Di sản văn hóa Thăng Long - Hà Nội đã tổ chức Hội thảo khoa học “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu trên địa bàn Hà Nội - nhận diện, bảo tồn và phát triển” tại đình Hào Nam. Hội thảo đã thu hút sự quan tâm của đông đảo các nhà nghiên cứu, quản lý văn hóa - xã hội, các nghệ nhân dân, đồng đền, thủ nhang, thanh đồng…
Gần đây, một số trường ngoài công lập tăng học phí cao gây phản ứng của phụ huynh và bất bình dư luận. Đáng chú ý là theo Luật Giáo dục 2005, các cơ quan quản lý nhà nước không có thẩm quyền quản lý việc thu chi của các trường ngoài công lập. Các trường này hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và ngành giáo dục chỉ giám sát về chỉ tiêu tuyển sinh, chương trình đào tạo.
Là di tích lịch sử văn hóa được xếp hạng Quốc gia từ năm 1991, nhưng những giá trị lịch sử, yếu tố nguyên gốc tại chùa Khúc Thủy, thôn Khúc Thủy (xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, Hà Nội) đã bị xâm phạm nghiêm trọng.
Không phải ai sinh ra cũng đã có thẩm mỹ âm nhạc mà nó được hình thành gắn với không gian sống, điều kiện thụ hưởng. Theo nhạc sĩ Quốc Trung, hiện nay ở Việt Nam hầu hết các chương trình nghệ thuật chỉ trình diễn một vài thể loại nhạc, bó hẹp sự lựa chọn của khán giả. Nếu mọi người tự mở rộng, bỏ qua rào cản để thử nghiệm nhiều thể loại nhạc khác nhau, sẽ phát hiện ra nhiều thứ mới mẻ, thú vị.
Cuộc sống của họ ra sao, quan niệm về tình yêu, hạnh phúc, nỗi buồn, suy nghĩ về truyền thống, hiện tại và tương lai như thế nào? Để tìm ra câu trả lời, đạo diễn người Hà Lan Manouchehr Abrontan đã đi từ Nam ra Bắc, phỏng vấn hàng trăm phụ nữ ở mọi lứa tuổi, ngành nghề, vai trò khác nhau. Và “Việt Nam tim tôi” ra đời như tình ca về vẻ đẹp, sức mạnh của phụ nữ Việt.
“Học sinh như bó đuốc, nhiệm vụ của tôi là truyền lửa cho bó đuốc. Nhưng trước khi truyền lửa được thì giáo viên phải là người yêu thích, say mê tìm tòi, chắt lọc cái hay trong môn học, khơi gợi cho các em tự tìm tòi, tự phát hiện ra vấn đề”. Đó là chia sẻ của thầy giáo Lê Quang Nhân, Trường THPT chuyên Nguyễn Du, Đắk Lắk tại Lễ tuyên dương gương Người tốt việc tốt đổi mới sáng tạo trong dạy và học năm học 2016 - 2017 do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD - ĐT) tổ chức sáng 18.10.
Trong bối cảnh cần khẳng định văn hóa doanh nghiệp Việt Nam, việc tìm ý tưởng sáng tạo từ “Truyện Kiều” được cho là con đường ngắn nhất. Như GS. Phong Lê, Chủ tịch Hội Kiều học Việt Nam nhận định: “Doanh nhân dùng chữ tâm ấy để tiến là phúc cho họ, cũng là phúc cho xã hội vậy”.
Trước các phương tiện nghe nhìn, sách đang trở nên yếu thế hơn. Người lớn cũng ngại đọc sách, còn trẻ em thì thích xem iPad và chơi game. Làm sao để tạo được thói quen đọc sách cho trẻ, qua đó, dần nuôi dưỡng tâm hồn các em bằng sách?
Chú trọng phát triển văn hóa đọc tại vùng nông thôn, miền núi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Tuy nhiên, văn hoá đọc ở trẻ em nói riêng sẽ không thể phát triển rộng lớn nếu hệ thống phát hành sách chỉ tập trung ở thành phố và trẻ em nông thôn, miền núi vẫn còn “đói sách”.
Hoạt động đấu giá nghệ thuật ở Việt Nam mới đang ở buổi bình minh. Buổi đấu giá nghệ thuật chính thức đầu tiên được tổ chức cách đây chưa đầy hai năm bởi Công ty Cổ phần Bán đấu giá Lạc Việt tại Hà Nội hồi tháng 5/2016.
Nhiều biểu hiện cho thấy nhận thức của xã hội đối với sở hữu trí tuệ còn hạn chế. Người dân chưa hình thành ý thức tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ; chủ sở hữu chưa chủ động thực hiện việc bảo vệ quyền và tài sản của mình mà vẫn mang nặng tâm lý trông chờ, ỷ lại.