Năm 2014, làng văn Việt tiễn biệt nhiều “cây đa, cây đề”

09:27 31/12/2014

“Tay chơi” Nguyễn Quang Sáng rời xa cõi tạm, “trưởng lão” Tô Hoài về với “Cát bụi chân ai,” nhà văn của đất và người phương Nam - Anh Đức về với đất Mẹ, tác giả của “Biển và chim bói cá” - nhà văn Bùi Ngọc Tấn kết thúc hành trình sống và viết…

Nhà văn Tô Hoài (Báo Ảnh Việt Nam/TTXVN)

Năm 2014, làng văn Việt Nam đã tiễn biệt nhiều cây bút gạo cội.

Giấc trưa… bất tận

“Giấc ngủ trưa ấy kéo dài bất tận và nó đã đưa ba vĩnh viễn rời xa má con tôi,” đạo diễn Nguyễn Quang Dũng hồi tưởng lại thời điểm cha anh - nhà văn Nguyễn Quang Sáng “đến nơi gặp những bạn bè thân: chú Trịnh Công Sơn, chú Bảo Phúc…”

Nhớ về cha, Dũng “khùng” kể: cả một đời, cha anh đã sống, đã đi, đã “chơi” và đã viết. Tụ tập cùng bạn bè bên bàn nhậu là một thú chơi đặc biệt của tác giả “Chiếc lược ngà.”

“Khi nhậu, không ít người ‘lạc lối’ nhưng cha tôi luôn giữ ‘tửu đạo’ riêng,” đạo diễn Quang Dũng chia sẻ. “Tửu đạo” ấy đã được chính nhà văn “thơ ca hóa” trong bài thơ “Rượu”: “Trong mâm rượu/ Nếu nói xấu người vắng mặt/ Rượu sẽ thành thuốc độc/ Trong mâm rượu/ Nhắc, nhớ người vắng mặt/ Rượu sẽ ngọt ngào nước thánh/ Ta rót vào hồn nỗi nhớ thương.”

“Rượu” của Nguyễn Quang Sáng được in trong tuyển tập “Sài Gòn thơ” (Nhà xuất bản Văn học và Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh ấn hành năm 2007).
 


Sinh thời, nhà văn Nguyễn Quang Sáng mang vẻ phóng khoáng đậm chất Nam Bộ (Ảnh: TTVH)


Nhà văn Nguyễn Quang Sáng (12/1/1932-13/2/2014) sinh tại xã Mỹ Luông, huyện Chợ Mới, An Giang. Ông khẳng định tài năng của mình ở nhiều thể loại như: truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim.

Một số tác phẩm tiêu biểu trong cuộc đời cầm bút của ông như: “Đất lửa” (tiểu thuyết, 1963), “Chiếc lược ngà” (truyện ngắn, 1966), “Cánh đồng hoang” (kịch bản phim, 1978), “Nhà văn về làng” (truyện ngắn, 2008)...

Năm 2000, ông được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật.

Chuyến đi cuối cùng

Sống “vắt mình” qua hai thế kỷ (27/9/1920-7/6/2014), mọi ngã rẽ, bước ngoặt trong câu chuyện đời Tô Hoài đều gắn với những bước thăng trầm của mảnh đất Thăng Long.

Trong ký ức người ở lại - nhà thơ Bằng Việt, “cây đại thụ” Tô Hoài là một ông cụ với tâm hồn trẻ trung, yêu đời cùng nụ cười móm mém rất đặc biệt - vừa bao dung, hồn hậu lại vừa phảng phất nét nghịch ngợm, “tinh quái”…

Nhà văn Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen. Bút danh Tô Hoài gắn với hai địa danh: sông Tô Lịch và phủ Hoài Đức.

Hơn 70 năm cầm bút, miệt mài góp nhặt những hay, dở của cuộc đời, đắp đổi những ưu tư của nhân tình thế thái, Tô Hoài để lại cho hậu thế một gia tài văn chương đồ sộ với hơn 100 tác phẩm. Ông thường viết về những cảnh đời, phận người, về Hà Nội của một thời xưa cũ. 
 


Nhà văn Tô Hoài nhận "Giải thưởng Bùi Xuân Phái-Vì tình yêu Hà Nội" (Ảnh: TTXVN)


Điều này được thể hiện sinh động, sắc nét qua một số tác phẩm tiêu biểu của ông như: “Dế Mèn phiêu lưu ký” (1941), “O chuột” (1942), “Truyện Tây Bắc” (1953), “Cát bụi chân ai” (1992), “Ba người khác” (2006)...

Kết thúc hành trình dài, nhọc nhằn trong cả đời sống và văn nghiệp, Tô Hoài đã bắt đầu chuyến đi cuối cùng tới miền cực lạc vào ngày 7/6.

Nhà văn Tô Hoài được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật (đợt 1 - năm 1996), Giải thưởng Bùi Xuân Phái-Vì tình yêu Hà Nội (năm 2010)…

Nhắc nhớ những suy tư về đất và người phương Nam

Nhà văn Anh Đức đã về với đất Mẹ vào đêm 21/8 nhưng hậu thế sẽ mãi nhắc nhớ đến các nhân vật đặc biệt trong những trang văn của ông: chị Tư Hậu (“Một chuyện chép ở bệnh viện”) hay chị Sứ (trong “Hòn đất”)…

Cả hai sáng tác tiêu biểu bậc nhất của đời văn Anh Đức đều đã được chuyển thể thành những bộ phim tiêu biểu của lịch sử điện ảnh Việt Nam. Với sự cộng hưởng ấy, những trang viết đầy suy tư, ám ảnh về đất và người phương Nam này như được nối dài đời sống và mở rộng sức lan tỏa trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, nhà văn Anh Đức còn có những tác phẩm đặc sắc khác như: “Biển động” (1952), “Bức thư Cà Mau” (1965), “Giấc mơ ông lão vườn chim” (1970), “Đứa con của đất” (1976)…
 


Nhà văn Anh Đức-người ngồi phía trước (Ảnh tư liệu)


Nhà văn Anh Đức tên thật là Bùi Đức Ái. Ông sinh năm 1935 tại xã Bình Hòa (huyện Châu Thành, An Giang). Nhà văn Anh Đức được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật vào năm 2000.

Về với “Biển và chim bói cá”

Cuối năm 2014, làng văn tiếp tục phải đón nhận tin buồn khi nhà văn Bùi Ngọc Tấn bước tới tận cùng của vòng xoay “sinh-lão-bệnh-tử” vào sáng 18/12 tại Hải Phòng.

Trước khi đến với văn chương, ông là phóng viên báo Tiền Phong. Năm 1954, nhà văn Bùi Ngọc Tấn trong đoàn quân tiến về tiếp quản Thủ đô Hà Nội.
 


Nhà văn Bùi Ngọc Tấn (Ảnh: Nguyễn Đình Toán)

Trong cuộc đời cầm bút của mình, nhà văn Bùi Ngọc Tấn đã được trao nhiều giải thưởng văn học như: Giải Henri Queffenlec (Pháp) năm 2012 cho tác phẩm “Biển và chim bói cá” (tiểu thuyết); Giải B văn xuôi (không có giải A) giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2004 cho tập ký chân dung “Rừng xưa xanh lá” (ký chân dung)....

Đây cũng là những trang viết tiêu biểu của đời văn Bùi Ngọc Tấn.

Theo An Ngọc - Vietnam+

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Giải thưởng văn học Sông Mekong lần thứ 11 sẽ diễn ra tại thủ đô Phnompenh, Campuchia vào cuối năm 2020. Hai tác giả Việt Nam đoạt Giải thưởng năm nay là tác giả Trần Nhuận Minh với tác phẩm sách thơ Qua sóng Trường Giang và tác giả Trần Ngọc Phú với tác phẩm Từ Biên giới Tây Nam đến đất Chùa Tháp.

  • Trong dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4-10-1920 - 4-10-2020), NXB Hội Nhà văn cho ra mắt bạn đọc tập sách dày dặn, công phu và nghĩa tình Tố Hữu - Một đường thơ, một đường đời.

  • Nhà thơ Vũ Quần Phương cho rằng, người cuối cùng của phong trào Thơ mới vừa từ giã bạn đọc ở tuổi 100 – thi sĩ Nguyễn Xuân Sanh - là người “không để thơ… ngủ quên trên thành công của dòng lãng mạn trước đó”.

  • Đoàn Ngọc Thu nói rằng chị thích thơ của mình ngày xưa hơn. Những xúc cảm ấy vẫn như còn váng vất trong những vần thơ trong tập “Sau bão” (NXB Hội Nhà văn, 2020).

  • Ra đời cách đây 25 năm, bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có ý nghĩa đặc biệt, khơi luồng gió mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến món ăn tinh thần lý thú bổ ích. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộ sách cũng thử thách những người chọn lựa bước trên con đường dài sáng tạo không ngừng nghỉ.

  • Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh năm 1920 tại Ðà Lạt, nguyên quán Quảng Bình, lúc nhỏ theo học ở Trường Quốc học Quy Nhơn (cũ), sau đó chuyển ra Hà Nội.

  • Sáng 22/11/2020, Nhà thơ Trần Đăng Khoa đã thông báo chia sẻ tin buồn cho các nhà thơ và những người yêu thơ đó là nhà thơ tiền bối nổi tiếng Nguyễn Xuân Sanh vừa qua đời.

  • NXB Văn học giới thiệu “Nghề vương bụi phấn”, tác phẩm thứ ba của tác giả Nguyễn Huy Du, gồm những câu chuyện về tình thầy trò với văn phong mộc mạc, giản dị nhưng lôi cuốn, nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11.

  • Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh ngày 16 tháng 11 năm 1920, quê gốc thuộc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Ông cũng là một trong những hội viên tiền phong tham gia xây dựng Hội Nhà văn Việt Nam. Năm nay ông tròn 100 tuổi. Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức chúc thọ nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh tại trụ sở số 9, Nguyễn Đình Chiểu hôm 9/11/2020 với sự tham gia của lãnh đạo Hội, các nhà văn nhà thơ và đại diện gia đình của ông.

  • “Nẻo vào văn xuôi đương đại Việt Nam” là tập tiểu luận - phê bình của TS Bùi Như Hải, do NXB Văn học ấn hành tháng 9-2020.

  • Sáng 5-11, Viện Văn học Việt Nam đã tổ chức toạ đàm nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh PGS – nhà nghiên cứu văn học Vũ Đức Phúc. Đây là một dịp để các thế hệ Viện Văn học ngồi lại cùng ôn cố và “soi chiếu cho tương lai” – như lời PGS,TS Nguyễn Đăng Điệp, Viện trưởng Viện Văn học nhận định.

  • Bằng sự lao động miệt mài và nghiêm túc, nhà văn Lê Văn Nghĩa thường gửi đến độc giả những đầu sách độc đáo, nhiều cuốn trong số đó có giá trị như một “bảo tàng ký ức” của không chỉ riêng tác giả.

  • Thạch Lam (1910 - 1942) là đại biểu xuất sắc của văn xuôi lãng mạn Việt Nam thời kì 1930 - 1945. Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời (Nguyễn Tuân).

  • Sáng ngày 20/10/2020, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức kỉ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4/10/1920 – 4/10/2020).

  • Đã có nhiều nhà văn viết về Hà Nội - Thủ đô yêu dấu - như Thạch Lam, Vũ Bằng, Tô Hoài, Nguyễn Khải… Nhưng tập truyện ký “Hà Nội và tôi” (NXB Hội Nhà văn) gần 300 trang với hơn 20 tác phẩm của nhà văn Vũ Ngọc Tiến, một người Hà Nội gốc, đã cho ta biết thêm một phần chân dung về những con người của đất Tràng An thanh lịch.

  • Tháng 10, nhân kỷ niệm 66 năm ngày Giải phóng Thủ đô, Nhã Nam giới thiệu tới bạn đọc một tác phẩm mới của nhà văn Nguyễn Trương Quý, cây viết vốn quen thuộc với những tản văn về các góc nhỏ của Hà Nội: “”Hà Nội bảo thế là thường”.

  • Rất lâu rồi, không có luận văn, luận án nào về thơ Tố Hữu. Cũng lâu lắm rồi, sau Hà Minh Đức, Trần Đình Sử… rất ít người viết về thơ ông. Tôi cũng chưa bao giờ viết về thơ Tố Hữu khi ông còn sống. Nhưng với chúng tôi, thơ Tố Hữu là nguồn suối tươi mát, mạch ngầm sống động trong đời sống tinh thần. "Chúng tôi" ở đây là thế hệ những người ở lứa tuổi 70. Trong quãng thời gian 70 năm của một đời người thì ít nhất có 30 năm (1954 - 1975) chúng tôi đã được sống với thơ Tố Hữu.

  • Bằng kiến thức của một chuyên gia đầu ngành và sự trân trọng quá khứ một đi không trở lại, ông đã chỉ ra giá trị của cuốn sách và ý nghĩa của việc làm sống lại những kí ức Hà Nội rất đặc biệt thông qua cuốn sách này...

  • Có một bộ phim tôi không thực nhớ nội dung, một bộ phim của Woody Allen mang tên "Đóa hồng tím ở Cairo", câu chuyện mang máng mà tôi còn nhớ, đó là một người phụ nữ thất bại trong tất cả mọi khía cạnh cuộc đời, rồi cô vào một rạp chiếu bóng, xem một bộ phim, và trong giây phút ấy, cô quên béng mất cuộc đời mình, cô òa khóc, không phải vì mình, mà vì những nhân vật trong phim.

  • Năm 1941, với việc xuất bản Dế mèn phiêu lưu ký ở tuổi 20 (bản in đầu tiên có nhan đề Con dế mèn), Tô Hoài có được hai vinh dự lớn trong nghề cầm bút: Trở thành người mở đầu thể loại truyện đồng thoại; Tác phẩm mở đầu lại là đỉnh cao của thể loại, đồng thời là một trong những áng văn học thiếu nhi nổi tiếng thế giới nhất của Việt Nam.