Lê Huy Quang - từ A đến Z

- Làm nhiều việc. Làm việc nhiều để không có thì giờ đi nói xấu người khác, hại người khác, tranh giành bon chen đấu đá vì danh, lợi.
- Cuốn chiếu theo các công việc trong ngày, trong tuần. Ít thì ghi vào bộ nhớ trong đầu, nhiều thì ghi lên bảng, xong đâu xoá đó.
- Việc nhỏ, việc lớn đều coi trọng như nhau.
- Hội hoạ cho tôi cân bằng lý trí, thơ cho tôi bay bổng. Tôi đi vào hội hoạ trước thơ, nay thì dùng mầu nuôi chữ.
B. Buổi tối anh thường làm gì? Viết hay vẽ?
- Buổi tối vẽ (trong giờ ti vi). Buổi sáng viết.
C. Chuyện gì làm anh vui nhất, chuyện gì làm anh buồn nhất trong đời?
- Mang đến niềm vui cho một người.
- Làm phiền lòng bất cứ ai.
D. Dường như anh không ốm bao giờ?
- Tuổi thọ ngắn hay dài không phải do sức khỏe mà theo định mệnh. Nhưng sức khoẻ cần cho đời sống mỗi ngày.
Đ. Điều anh cần nhất ở bạn bè là gì?
- Độ lượng, vị tha.
E. "Em" là chữ xuất hiện trong thơ anh với tần số cao - "Anh lang thang em, anh mini em..." chẳng hạn! Em yêu hay là em gái đây?
- Nhà tôi chỉ có một "cỗ" ngũ tử anh em trai. Tôi thiệt thòi vì không có chị, em gái.
G. Giống người khác là điều anh tối kỵ phải không?
- Sợ nhất trên đời.
H. Hình như lang thang bia bọt với bạn bè là sở thích của anh?
- Bia bọt chỉ là giải khát. Rượu mới là bạn hữu, buồn, vui.
I. Im lặng là phương cách ứng xử của anh khi cần có sự tranh luận, đúng không?
- Im lặng là vàng.
K. Không được xem ti vi một ngày anh có chịu được không?
- Có lúc không xem (nếu đi làm việc với các đoàn nghệ thuật địa phương, ngày 3 buổi). Nhưng một ngày không có gì đọc thì coi như nằm trong bệnh viện tâm thần.
L. Làm việc vào ban đêm. có thể là suốt đêm là thói quen của anh?
- Ban đêm con người mới thật là mình.
M. Mặc quần áo hai màu đen, đỏ là sở thích của anh, sao vậy?
- Để tự tin hơn trước đám đông, nhất là đám đông những người hãnh tiến!
N. Nhiều người cho rằng thơ anh thuộc trường phái "môđéc", anh nghĩ như thế nào?
- Mình tôi là một độc đạo. Không theo ai, nhưng có người đi theo mình cũng tốt.
Ô. Ông "Đốt" có phải là nhà văn Nga mà anh khâm phục và yêu mến nhất? Anh từng vẽ chân dung Đốttôiepski phải không?
- Nhắm mắt lại tôi cũng vẽ được thiên tài "Đốt".
P. Phải chọn một trong hai nghệ thuật: thơ và hội hoạ, anh sẽ chọn cái nào?
- Chọn vợ, chọn chồng, chọn bè, chọn bạn... Nhưng tất cả đều do tiền định. Muốn cũng không được. Không muốn cũng không được.
Q. Quyển sách mới nhất của anh vừa xuất bản là "Trường ca Hồ Chí Minh". Anh nói đôi điều về tác phẩm này?
- Từ tháng 9 - 1969 (Bác Hồ qua đời) đến tháng 5 - 1970 (80 năm ngày sinh của Bác), tôi viết xong Trường ca Hồ Chí Minh. Lúc đó tôi ngoài 20 tuổi. Năm 1990 (20 năm sau), kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Bác, NXB Phụ nữ mới in. 19 - 5 - 2002 vừa qua, NXB Nghệ An, Trung tâm Văn hoá Ngôn ngữ Đông Tây, UBND Thị xã Cửa Lò cùng phối hợp tái bản. Quê cha Hà Tĩnh, quê mẹ Nghệ An, tôi coi trường ca là một tình cảm riêng tư đối với Bác Hồ, một người Việt cô đơn nhất!
R. Rượu vốn là đồ uống mà anh ưa thích nhất. Hà Nội có bao nhiêu quán rượu mà anh đã tới? Một kỷ niệm sâu sắc nhất của anh về rượu và bạn rượu?
- Rượu quê, nếp xịn. Hầu hết các quán nghèo. Nhưng quyết theo tiêu chí của người xưa - Ngồi với ai, ở đâu, mới đến ăn gì.
- Uống rượu với hoạ sĩ, thi sĩ Tường Vân (gốc Hà Nội, lập nghiệp Hải Phòng, sinh 1942, mất 1987) là nhiều kỷ niệm nhất.
S. Sài Gòn có phải là thành phố mà anh yêu thích không? Đã bao lâu, anh chưa vào thành phố ấy?
- Yêu thích, nhưng không thể sống. Hình như mảnh đất đó làm cho các văn nghệ sĩ gốc Bắc hay nói xấu lẫn nhau.
- Từ 1993, sau khi vẽ cho Đoàn xiếc Thành phố Hồ Chí Minh.
T. Tự bạch là tập thơ trữ tình (NXB Văn học) gây được tiếng vang của anh. Xin anh nói đôi điều về đứa con tinh thần yêu quý này?
- Tập thơ riêng đầu tiên. 60 bài, bị duyệt bỏ 1, còn 59. Nhút nhát nên rất sợ tiếng vang, vì tiếng vang rồi sẽ tắt. Miễn là thấy bằng lòng với cách đi riêng của mình!
U. U50 là đội bóng của anh. Còn đội bóng nào của nước ngoài mà anh yêu thích nhất? Anh ưa thích nhất điều gì? Điều gì làm anh căm ghét?
- Braxin - đó là những nghệ sĩ sân cỏ của mọi thời đại.
- Biết thua người khác.
- Thói đố kỵ còn nguy hiểm hơn cả tội ác. Thói đố kỵ ở chốn quan trường làm cho con người tham lam, u tối, hèn mọn, man rợ và ô nhục!
V. Vợ con có phải là điều anh quan tâm nhất không? Có cô gái nào từng làm anh khốn khổ chưa?
- Gia đình, công việc, bạn hữu, rong chơi. Nói như văn hào Nga Tônxtôi, có một người, nhưng phải nhảy vào quan tài rồi mới tiết lộ.
X. Xem phim có phải là sở thích của anh không? Anh có nhận xét gì về phim ta hiện nay?
- Xem phim hành động (để "nghỉ nghĩ"). Phim lịch sử, dã sử (để học người xưa).
- Giả, nhạt, ẩu.
Y. Yêu bạn, chiều bạn là nét tính cách đặc trưng của anh! Thiếu bạn, anh sẽ sống thế nào?
- Coi như chết rồi.
Z. "Giữa dòng đời như nước cuốn...", anh tìm sự tĩnh lặng ở đâu
- Trong đầu mình!
Nhà Thơ TRỊNH THANH SƠN thực hiện
(nguồn: TCSH số 166 - 12 - 2002)